دروازه کوروش در نزدیک تخت جمشید کشف شد

حمید فدایی، صبح روز دوشنبه در جمع خبرنگاران از انجام مراحل مختلف کاوش‌های باستان شناسی توسط هیأت مشترک ایرانی ایتالیایی در تل آجری خبر داد و در این باره مطرح کرد: فصل دهم کاوش در محوطه تل آجری در آذرماه سال جاری کلید خورد و در تکمیل کاوش‌های فصول پیشین، با هدف ساماندهی و آماده سازی محوطه و عرضه شواهد ارزشمند تاریخی آن به بازدیدکنندگان مجموعه تا کنون نیز ادامه دارد.
وی این کاوش را اقدامی مشترک با همکاران بین المللی در حوزه باستان شناسی با هدف بهره برداری و معرفی این محوطه، بناها و آثار تاریخی منحصر بفرد دوران هخامنشی به گردشگران و شهروندان دانست و در این زمینه افزود: با توجه به پیشرفت همزمان عملیات اجرای سقف حفاظتی بر روی این محوطه تاریخی، امید می‌رود که در آینده نزدیک این محوطه به عنوان یک "سایت موزه" مهم بتواند به عموم بازدیدکنندگان پارسه عرضه گردد.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با تاکید بر اینکه حفاظت و توسعه مراحل مختلف بهره برداری از این محدوده تاریخی گامی مهم در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری کشور محسوب می‌شود، بیان کرد: این محوطه تاریخی در نزدیکی تخت جمشید شواهد مهمی و ارزشمندی از شهر پارسه را در خود جای داده است و به جهت ارائه درکی ملموس از گستره پایتخت هخامنشیان، می‌تواند در توسعه گردشگری منطقه گام مهمی تلقی گردد.
علیرضا عسکری چاوردی، سرپرست ایرانی این پروژه بین المللی باستان شناسی در این راستا به خبرنگاران گفت: آخرین فصل کاوش‌های باستان شناسی هیأت مشترک ایرانی ایتالیایی پس از ۱۰ سال در حالی رو به اتمام است که باستان شناسان موفق شدند اثبات کنند که احتمالاً کوروش بزرگ فرمان ساخت دروازه پردیس پارسه را صادر کرده است و این دروازه باشکوه در دوره فزرندش کمبوجیه به بهره برداری رسیده است.
وی ادامه داد: دروازه مکشوفه در محوطه تل آجری واقع در ۳ کیلومتری شمال غرب تختگاه تخت جمشید قرار دارد.
عسکری چاوردی در رابطه با ویژگی‌های این میراث منحصر به فرد در سطح جهانی، تشریح کرد: این دروازه بنایی به ابعاد ۳۰ در ۴۰ متر به ارتفاع تقریبی ۱۲ متر بوده است. بنا دارای کریدوری در مرکز بوده است که بخش مرکزی آن را اتاقی مستطیل به ابعاد ۸ در ۱۲ متر تشکیل می داده است و در دورن این اتاق مرکزی ۴ صندلی نشیمن وجود داشته است راهروی مرکزی از دو طرف به سوی پردیس هخامنشی باز می شده است.
سرپرست ایرانی این پروژه باستان‌شناسی و عضو هئیت علمی دانشگاه شیراز در رابطه با ویژگی‌های دیگر این محدوده در حال کاوش، بیان کردند: این دروازه از مواد و مصالح خشت و آجر بنا شده است و سرتاسر نمای داخلی و بیرونی آن مزین به آجرهای رنگین بوده است بخش پایین و ازاره دیوارها مزیّن به گل‌های لوتوس، بدنه و نمای دیوارها مزیّن به انواع پنل‌های رنگین از حیوانات اسطوره‌ای نمادها و سمبل‌های اعتقادی ایران باستان، هخامنشی، عیلام و بین النهرین بوده است مهمتر اینکه در اتاق مرکزی کتیبه‌هایی به خط و نگارش بابلی و عیلامی وجود داشته است.
این باستان شناس اضافه کرد: مجموع اسناد نگارشی، مواد و مصالح ساخت بنا، موتیف های بکار رفته در تزئین نمای بنا، تاریخ گذاری کربن ۱۴ و جنبه‌های تقدس و تشرف به این دروازه نشان می‌دهد این بنا پس از سال ۵۳۹ قبل از میلاد و به افتخار فتح بابل به دستور کوروش بزرگ ساخته شده است؛ فرزند کوروش بزرگ همزمان با حکومت پدر در شهر بابل به مدت ۸ سال فرمانروا بود و در سال ۵۲۹ قبل از میلاد به پادشاهی ایران رسید.
علیرضا عسکری چاوردی در رابطه با اهمیت این دروازه در شهر پارسه، اظهار داشت: کوروش هخامنشی به دلیل اهمیت مذهبی و فتح مهمترین شهر دنیای باستان، بابل، دستور ساخت این دروازه را صادر کرد و کمبوجیه فرزندش به دلیل علاقه به شهر بابل، آشنایی دیرینه با بابلی‌ها و پیوند فرهنگی جهان باستان کار ساخت مجموعه بزرگ معماری شهر پارسه به سبک معماری بابلی را ادامه داد و در دوره وی دروازه پردیس شهر پارسه در بخش فیروزی این شهر به بهره برداری رسید.
هیأت باستان شناسی مشترک ایرانی ایتالیایی به سرپرستی مشترک پی یر فرانچسکو کالیری از دانشگاه بولونیا و علیرضا عسکری چاوردی از دانشگاه شیراز از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ طی ۱۰ فصل کاوش باستان شناسی مجموعه اسناد و مدارک گسترده باستان شناسی از این محوطه کشف کردند.
تلاش هیأت باستان شناسی بر تبدیل این محوطه به سایت موزه قابل بازدید برای عموم است و به همین دلیل اقدامات حفاظتی گسترده‌ای از طرف وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به ویژه پایگاه میراث جهانی تخت جمشید و مؤسسه ایزمئو ایتالیا برای حفاظت از سازه‌های خشتی و آجرهای لعاب دار این دروازه فراهم شده است.
برنامه کاوش و ساماندهی این محوطه مهم باستانی تا پایان سال ۱۳۹۹ ادامه دارد.