آلرژی فصل بهار؛ علائم، علت و درمان خانگی حساسیت با طب سنتی

آلرژی فصلی در بهار برای بسیاری آزاردهنده است و زندگی روزمره را با اختلال مواجه می کند. در این مطلب ضمن توضیح آلرژی و حساسیت فصلی به ویژه در بهار علائم آن در کودکان و بزرگسالان را شرح داده و راهکارهای طب سنتی و درمان خانگی آن را برایتان آورده ایم:

آلرژی فصلی چیست؟

آلرژی در فصل بهار معمولا با علائم های مانند عطسه، سرفه، خارش، آب‎ریزش بینی، التهاب گلو و ریزش اشک همراه است.زمانی که فرد مبتلا به آلرژی فصلی می شود،بدن او به طور مداوم آنتی بادی هایی تولید می کند که وارد سلول و باعث آزاد شدن هیستامین و سایر مواد شیمایی می شود.در نتیجه با گشاد شدن رگ ها و با ایجاد ورم بینی و چشم از وراد شدن آلرژی به بدن جلوگیری می کند. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا اطلاعاتی از علائم، علت، نشانه ها و درمان آلرژی در فصل بهار را در اختیار شما قرار دهیم.

آلرژی برای چه ایجاد می شود؟

آلرژی (به فرانسوی: allergie ) یا حساسیت واکنش بیش از اندازه سیستم ایمنی بدن در برابر عوامل گوناگون است. کسانی که دچار حساسیت می‌شوند دارای دستگاه ایمنی فوق هوشیار هستند که در برابر مواد ظاهراً بی‌‌زیان موجود در محل زندگیشان واکنشی بیش از اندازه نشان می‌دهند. در ادامه علت و علایم آلرژی و حساسیت در فصل بهار را در ویدیوی زیر مشاهده می کنید.

علائم آلرژی در فصل بهار

بدن افراد مبتلا به حساسیت در فصل بهار،آنزیمی ترشح می کند که باعث متورم شدن بافت ها و گشاد شدن عروق خونی می شود که علت اصلی آبریزش بینی و آبریزش چشم است و در نهایت باعث بروز مشکلات تنفسی،شوک و حمله قلبی می شود.علائم حساسیت فصل بهار به شرح زیر است:

• آبریزش بینی
• آبریزش چشم
• ریزش اشک از چشم
• عطسه
• سرفه
• خارش چشم،گوش یا بینی
• تیرگی زیر چشم
• سردرد
• سرگیجه
• خستگی
• فشار خون پایین
• تنگی نفس
• حساسیت پوستی

حساسیت پوستی یکی از آلرژی های فصل بهار است که در کل 3 نوع می باشد و هر کدام علائم متفاوتی دارند. از جمله:

• اگزما: اگزما با علائم قرمزی، خارش و خشک شدن پوست همراه است و بیشتر در کودکان شایع است.
• کهیر: کهیر با علائمی مانند تاول های متورم و قرمز رنگ همراه است که کهیر حاد در کمتر از 6 هفته درمان می شود.
• درماتیت تماسی: درماتیت تماسی یک نوع حساسیت پوستی است که در تماس پوست با شامپو،صابون یا  یش از حد قرار گرفتن در معرض آب با علائمی مانند سوزش، خارش، قرمزی و ایجاد تاول همراه است.

علت حساسیت در فصل بهار

• حساسیت به گرده گیاهان 
• گرده علف های هرز مانند برمودا، جانسون، چاودار چند ساله و تیموتی
• علف های تازه بریده شده
• گل های شکفته شده 
• درختانی که عامل بروز حساسیت هستند مانند: توسکا، زبان گنجشک، صنوبر، راش، افرای جعبه‌ای، سدر، سرو، نارون، گردوی گرمسیری، سرو کوهی، افرا، توت، بلوط، زیتون، نخل، کاج و بید

درمان آلرژی و حساسیت فصل بهار

درمان دارویی آلرژی فصل بهار

• آنتی‌هیستامین ها به شکل قرص،اسپری بینی و شربت تجویز می شود که برای رفع عطسه، خارش، آبریزش بینی و آبریزش چشم موثر است. از آنتی هیستامین ها می توان به لوراتادین (کلاریتین، آلاورت)، سیتریزین (زیرتک) و فکسوفلاردین (آلگرا) اشاره کرد.
• مواد ضد گرفتگی یا احتقان: مواد ضداحتقان مثل سودواِفدرین (سودافد و آفرینول) به‌طور موقت گرفتگی بینی را باز می‌کنند. این ضداحتقان‌ها در اسپری‌های بینی مثل اُکسی‌متازولین (آفِرین) و فنیل‌اِفرین (نئوسینفِرین) هم وجود دارند. این مواد به‌صورت قرص، شربت، قطره و اسپری بینی هستند. از این اسپری‌ها فقط در چند روز متوالی استفاده کنید. استفاده طولانی‌مدت از اسپری ضداحتقان بینی ممکن است با گرفتگی مجدد، علائم را بدتر کند
• قطره‌های چشمی،حساسیت چشمی در فصل بهار را درمان می‌کنند که می‌تواند تسکین مختصری برای قرمزی، خارش و ورم چشم باشد.
• کورتیکواستروئیدهای بینی نوعی اسپری بینی است که التهاب را کاهش می‌دهد و از جمله داروهای بسیار مؤثری است که پزشک برای درمان رینیت آلرژی تجویز می‌کند.
• داروهای ترکیبی: بعضی از داروهای مربوط به حساسیت ترکیبی از آنتی‌هیستامین و داروی ضداحتقان‌اند که می‌توان به لوراتادین ـ سودواِفدرین (کلاریتین ـ دی) و فکسوفناتیدین ـ سودواِفدرین (آلگرا ـ دی) اشاره کرد.
• گیرنده‌های لوکوترین فعالیت مواد شیمیایی خاص درگیر در واکنش حساسیتی را مهار می‌کنند.
• قرص ایروکاست برای حساسیت‌‏‎های فصلی و آسم تجویز می‌‎شود.

• داروی هیدروکسی زین برای خارش و آلرژی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• داروی کتوتیف، برای سرماخوردگی و حساسیت‌ها به‌کار برده می‌شود. 

• اسپری بینی کرومولین سدیم علائم حساسیت را کاهش می‌دهد و عوارض جانبی جدی ندارد. همچنین به ‌نظر می‌رسد اگر قبل از شروع علائم از آن استفاده کنید مؤثرتر باشد.

درمان خانگی آلرژی فصل بهار

• هوای داخل خانه را خشک نگه دارید.
• از دستگاه تهویه در منزل یا محل کار استفاده کنید.
• حتما در و پنجره‌‎های محل زندگی خود را ببندید.
• حدالامکان مدت زمان کم‌‎تری را خارج از خانه سپری کنید.
• زمان خارج شدن از منزل از ماسک استفاده کنید.
• از هرگونه دود دوری کنید.
• از میوه، سبزیجات و غذاهای مناسب برای آلرژی استفاده کنید.

• نوشیدن زیاد مایعات باعث رقیق شدن و دفع راحت‌تر مخاط در بینی و عقب حلق می‌گردد. 

• بینی خود را با محلول‌های نمکی شستشو دهید.

• با آب گرم دوش بگیرید تا به این وسیله نه تنها موجب پاک شدن سینوس‌ها شوید بلکه گرده گیاهان را نیز از بدن خود بشویید.

درمان حساسیت فصل بهار در طب سنتی

برای درمان حساسیت فصل بهار در طب سنتی بهتر است از کاهو، خاکشیر و نعنای تازه استفاده کنید.همچنین باید استفاده از ادویه و غذاهای با طبع گرم را برای جلوگیری از حساسیت در این فصل کاهش دهید.افراد مبتلا به حساسیت می توانند انواع آش،نان سبوس دار و سبزی ها تازه برای کم کردن خارش بهاری مصرف کنند.روغن نارگیل و آبلیمو چون خاصیت ضد قارچ دارند برای کاهش التهاب و خارش مفید هستند.

در کل برای درمان آلرژی فصل بهار با طب سنتی می توانید موارد زیر را به کار ببرید: 

• تغذیه مناسب: غذاهایی مانند بورانی اسفناج، بورانی شبدر و یونجه، آش، قره قروت،کاهو سکنجبین و سمنو از بهترین غذاهای فصل بهار هستند.غذاهایی با طبع گرم و خشک، شیرینی و گوشت زیاد برای این فصل توصیه می‌شود.
• نوشیدنی: در فصل بهار نوشیدنی های مانند آب دوغ، آب ماست، ماءالشعیر سنتی، شربت آلبالو، لیمو، سکنجبین که مواد شیمیایی نداشته باشد مفید است.
• دم‌نوش‌: دمنوش زنجبیل،دمنوش نعنا،بادرنجبویه،شیرین بیان،چای سبز برای آلرژی فصل بهار مفید است.اگر در فصل بهار خارش شدید گلو دارید می توانید 10 گرم گل بنفشه و شکرتیغال را در دو لیوان آب بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید. آن را بجوشانید تا به اندازه یک لیوان از آن باقی بماند. دمنوش حاصل را صاف کنید و قبل از خواب بخورید.
• از پرخوری اجتناب کنید و غذاهای چرب که دیرهضم هستند را نخورید.
• به جای گوشت‌های دیرهضم از گوشت بلدرچین و کبک استفاده کنید.
• غذاهای شور و ترش و میوه‌های آبکی را کنار بگذارید.
• حداقل ۲ تا ۳ بار در هفته آش‌های ساده که از آلو یا انار در آنها استفاده شده است، بخورید.
• کاهو و سکنجبین بخورید تا از شدت خشکی و خارش پوست کاسته شود.
• از ادویه‌جات تند استفاده نکنید.
• خود را در معرض باد سرد قرار ندهید و لباس‌های مناسب بپوشید.
• موقع خواب، سر را نسبت به بدن بالاتر قرار دهید.
• بخور بابونه بدهید تا از آبریزش بینی کاسته شود.
• هنگامی که علائم شدید است از حمام رفتن بپرهیزید.
• از گلاب به شکل موضعی استفاده کنید تا به رفع خارش کمک شود.
• مصرف شربت خاکشیر، نارنج، آب زرشک، عرق کاسنی و شربت آبلیمو توصیه می‌شود.

آلرژی فصل بهار را با این نوشیدنی خانگی درمان کنید

غذاهای تشدیدکننده آلرژی

• الکل
• کافئین
• لبنیات
• شکلات
• قند
• بابونه
• گندم
• سویا
• خربزه
• موز
• خیارها
• بادام زمینی
• دانه‌های آفتابگردان
• حلزون صدف‌دار
• آب‌میوه بطری
• غذاهای فراوری شده
• شیرین کننده‌های مصنوعی

برنامه غذاهای بهبود دهنده آلرژی فصلی

• عسل محلی
• مرغ محلی
• ماهی تازه
• گوشت خام ارگانیک
• آب استخوان
• غذاهای غنی از پروبیوتیک
• آناناس
• سرکه سیب
• سبزیجات تازه

تشخیص آلرژی

جهت تشخیص آلرژی یا همان حساسیت فصلی بهار بهتر است به پزشک متخصص آلرژی یا متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید. پزشک متخصص به منظور تشخیص حساسیت شما و نوع آن ممکن است از آزمایش‌های مختلفی استفاده نماید. پزشک ممکن است چندین آزمایش از جمله موارد زیر را برای تشخیص آلرژی بهاری انجام دهد:

• تست خراش پوستی: پزشک مقدار کمی از ماده آلرژی زا را با خراش در پوست فرد اعمال می کند و واکنش بدن را بررسی می کند. نتایج حدود 10 تا 20 دقیقه طول می کشد.
• تست داخل پوستی: این تست معمولا حساس تر از تست پریک است. این روش شامل تزریق مقدار کمی از آلرژن توسط پزشک به زیر پوست می شود تا واکنش فرد بررسی شود.
• آزمایش خون: پزشک نمونه خون را می گیرد و به آزمایشگاه می فرستد. تکنسین آزمایشگاه ماده حساسیت زا را به نمونه اضافه می کند تا ببیند آیا تعداد آنتی بادی های تولید شده افزایش می یابد یا خیر. پزشک ممکن است از فرد در مورد علائم، خانه و محیط کار و سابقه پزشکی خانوادگی او سوال کند.

عوارض آلرژی فصل بهار

• کاهش کیفیت زندگی
• خواب کم
• تنگی نفس
• مشکل تنفسی
• بدتر شدن آسم
• سینوزیت
• عفونت گوش

پیشگیری از حساسیت های بهاری

• زمانی که سطح گرده ها زیاد است، زمان بیرون رفتن را محدود کنید.
• هنگام چمن زنی و باغبانی از ماسک گرد و غبار استفاده کنید.
• در صورت امکان تمام پنجره ها را بسته نگه دارید و از فیلترهای ضد حساسیت در واحدهای تهویه مطبوع استفاده کنید.
• بعد از حضور در فضای باز لباس ها را عوض کرده و بشویید
• لباس ها را در صورت امکان به جای بیرون از منزل در خشک کن خشک کنید.
• قبل از ورود به خانه کفش ها را در بیاورید
• هنگام بیرون رفتن از کلاه و عینک آفتابی استفاده کنید تا از ورود گرده به چشم و فرود آمدن آن ها در موها جلوگیری کنید.

پرسش های متداول

سخن آخر