داروی پنتازوسین (Pentazocine)، یک داروی افیونی (از مشتقات تریاک) است که گاهی اوقات آن را مخدر ضد درد نیز می‌نامند. پنتازوسین برای تسکین درد متوسط تا شدید در بزرگسالان و کودکان بالای ۱۲ سال استفاده می‌شود. همچنین به عنوان بخشی از فرآیند بی‌حسی در جراحی به کار می‌رود. پنتازوسین همچنین ممکن است برای سایر مقاصد ذکر شده‌ای که بر روی راهنمای دارو آمده است، مصرف شود
موارد مصرف داروی پنتازوسین
داروی پنتازوسین برای درمان درد متوسط تا شدید استفاده می‌شود. این دارو حاوی دو ماده‌ی درمانی است؛ پنتازوسین و نالوکسان. پنتازوسین یک مسکن افیونی است. این ماده بر روی مراکز خاصی از مغز اثر می‌گذارد تا درد را کاهش دهد. نالوکسان نیز مانع کاربرد نابه‌جای این دارو می‌شود. این ماده اثر پنتازوسین را مسدود می‌کند تا در صورت تزریق یا حل شدن عمل نکند. نالوکسان هنگام مصرف از طریق دهان بی‌اثر است.
نکات ضروری قبل از مصرف
داروی پنتازوسین می‌تواند تنفس شما را مختل یا متوقف کند و ممکن است به استفاده از آن عادت کنید. استفاده از پنتازوسین می‌تواند باعث بروز اعتیاد، اُوردوز یا حتی مرگ شود، به خصوص در کودکان یا کسانی که بدون تجویز پزشک اقدام به مصرف آن می‌کنند. استفاده از این دارو در دوران بارداری نیز می‌تواند باعث سقط جنین گردد. در صورت مصرف پنتازوسین همراه با الکل، ممکن است با عوارض کشنده از جمله تنگی نفس مواجه شوید.
اگر به این دارو حساسیت دارید یا علائم زیر را تجربه می‌کنید، مصرف آن را قطع کنید:
اگر به این دارو حساسیت دارید یا علائم زیر را تجربه می‌کنید، مصرف آن را قطع کنید:
- مشکلات تنفسی شدید
- انسداد معده یا روده
شما نباید از داروی پنتازوسین استفاده کنید مگر آنکه قبلا از داروی مشابه افیونی استفاده کرده باشید و نسبت به آن تحمل داشته باشید. داروهای افیونی شامل فنتانیل، هیدروکودون، مورفین، اکسی‌کدون و ... هستند. اگر نسبت به تحمل بدن خود مطمئن نیستید، از پزشک خود سوال کنید. برای اطمینان از اینکه این دارو برای شما بی‌خطر است، اگر سوابق پزشکی زیر را دارید با پزشک خود در میان بگذارید:
- هر نوع مشکل تنفسی یا ریوی
- آلرژی سولفیت یا آسم
- آسیب دیدگی سر، تومور مغزی یا تشنج
- انسداد در دستگاه گوارش
- اعتیاد به الکل، مواد مخدر
- بیماری‌های روانی
- فشار خون پایین
- فشار خون بالا، بیماری قلبی یا حمله قلبی
- بیماری کبد یا کلیه
- مشکلات مروط به کیسه صفرا یا غده آدرنال
شربت دمیترون؛ موارد مصرف، عوارض جانبی و تداخلات دارویی
مصرف‌کنندگان والزارتان نگران نباشند
قرص گریپین ۳ چیست؟
تشخیص مصرف داروهای افیونی از روی تنفس
آمپول ونوفر؛ موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی آن
برخی از داروها می‌توانند با پنتازوسین اختلال داشته باشند و موجب یک بیماری جدی به نام سندروم سرتونین شوند. اگر از داروهای محرک، محصولات گیاهی یا شیمیایی برای افسردگی، بیماری روانی، پارکینسون، سردرد‌های میگرنی، عفونت‌های جدی یا تهوع و استفراغ استفاده می‌کنید، حتما این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. پیش از انجام هرگونه تغییر در نحوه یا زمان مصرف داروهایتان، از پزشک خود سوال کنید.
اگر در حین بارداری از پنتازوسین استفاده می‌کنید، کودک شما به این دارو وابسته می‌شود. این می‌تواند برای کودک شما تهدید کننده باشد. نوزادانی که احساس شود، نسبت به برخی داروها وابستگی دارند، برای چند هفته باید تحت نظر قرار گیرند. اگر باردار هستید یا قصد دارید باردار شوید، به پزشک خود بگویید. این دارو می‌تواند به شیر مادر منتقل شود و ممکن است باعث خواب‌آلودگی، مشکلات تنفسی یا عدم گرفتن پستان مادر توسط کودک شود.
نکات مصرف داروی پنتازوسین
- هنگام مصرف داروی پنتازوسین، باید تمامی دستور‌العمل‌ها را طبق گفته‌ی پزشک یا برچسب راهنما دنبال کنید.
- این دارو می‌تواند موجب مشکلات تنفسی شود. هرگز این دارو را در مقادیر بیشتر از آنچه تجویز شده است، مصرف نکنید. اگر فکر می‌کنید که این دارو در کاهش درد، اثربخشی خود را از دست داده است، به پزشک خود اطلاع دهید.
- داروی پنتازوسین همچنین به صورت زیرپوستی و به داخل ماهیچه یا داخل وریدی نیز تزریق می‌شود. این کار باید توسط پزشک صورت بگیرد. ممکن است نحوه‌ی این کار به شما آموزش داده شود، تا بتوانید در خانه آن را انجام دهید.
- مصرف پنتازوسین به صورت منظم، می‌تواند اعتیادآور باشد. هرگز این دارو را به شخص دیگری معرفی نکنید، به خصوص اگر فرد سابقه‌ی اعتیاد دارد. سوء‌استفاده از داروهای اعتیادآور، می‌تواند موجب مرگ یا اعتیاد شود. به خصوص در کودکان یا کسانی که بدون نسخه از آن استفاده می‌کنند.
- این دارو معمولا تنها برای یک دوره زمانی کوتاه تجویز می‌شود. استفاده از آن را هرگز به صورت ناگهانی متوقف نکنید، چرا که ممکن است علائم ترک ناخوشایندی را تجربه نمایید. از پزشک خود بخواهید تا با برنامه‌ریزی، مصرف آن را قطع کند.
در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، چه باید کرد؟
از آنجا که پنتازوسین برای تسکین درد استفاده می‌شود، به احتمال زیاد نوبت‌های مصرف را فراموش نخواهید کرد. اگر یک بار آن را فراموش کردید و تقریبا نزدیک به نوبت بعد متوجه شدید، آن را دوباره نخورید.
در حین مصرف داروی پنتازوسین، از چه چیز باید اجتناب کرد؟
الکل ننوشید. در این صورت می‌توانید انتظار عوارض خطرناک یا مرگ داشته باشید. پنتازوسین ممکن است تفکر یا واکنش‌های شما را مختل کند. هنگام مصرف از رانندگی یا کار کردن با ماشین‌آلات خطرناک خودداری کنید.
عوارض جانبی داروی پنتازوسین
در صورت بروز علائم حساسیت از جمله کهیر، تنفس دشوار، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو، با پزشک خود تماس بگیرید. مانند سایر داروهای اعتیاد آور، پنتازوسین می‌تواند تنفس شما را کندتر کند. اگر تنفستان خیلی ضعیف شود، خطر مرگ وجود دارد. اگر از کسی که این دارو را مصرف می‌کند، مراقبت می‌کنید و متوجه مشکل در تنفس، کبودی لب‌ها یا بیدار نشدن فرد از خواب شدید، به اورژانس یا یک متخصص اطلاع دهید. در صورت وجود هر یک از علائم زیر به اورژانس مراجعه کنید:
- تنفس پر سروصدا، آهسته یا کم‌عمق
- احساس سبکی، به طوری که حس می‌کنید ممکن است غش کنید.
- یبوست شدید
- درد، سوزش یا تغییرات پوستی بعد از تزریق دارو
- سطح کوررتیزول پایین، تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، سرگیجه، بدتر شدن خستگی یا ضعف
در صورت بروز علائم سندروم سروتونین، نیاز به کمک خواهید داشت؛ علائمی مانند:
- تحریک
- توهم
- تب
- تعریق
- لرز
- ضربان سریع قلب
- سفتی عضلات
- پیچش
- از بین رفتن هماهنگی و تعادل
- حالت تهوع، استفراغ یا اسهال
عوارض جانبی جدی در بزرگسالان مسن، افرادی که اضافه وزن دارند و افرادی که دچار سوء تغذیه و یا ناتوانی هستند، ممکن است بیشتر باشد.
استفاده طولانی مدت از داروهای مخدر ممکن است بر قدرت باروری (توانایی فرزندآوری) در آقایان یا زنان تأثیر بگذارد. مشخص نیست که آیا اثرات مواد افیونی بر باروری دائمی است یا خیر.
استفاده طولانی مدت از داروهای مخدر ممکن است بر قدرت باروری (توانایی فرزندآوری) در آقایان یا زنان تأثیر بگذارد. مشخص نیست که آیا اثرات مواد افیونی بر باروری دائمی است یا خیر.
عوارض جانبی رایج‌تر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سرگیجه، خواب آلودگی
- یبوست
- تهوع، استفراغ
- افزایش تعریق
موارد ذکر شده یک لیست کامل از عوارض جانبی محتمل نیستند و ممکن است بدن شما به گونه‌ای متفاوت به دارو پاسخ دهد؛ بنابراین هر گونه علائم غیرعادی را با پزشک خود درمیان بگذارید.
تداخل دارویی
داروهای افیونی می‌توانند با بسیاری از داروها تداخل پیدا کنند و باعث عوارض جانبی خطرناک یا مرگ شوند. مطمئن شوید که مصرف داروهای زیر را به پزشک خود اطلاع می‌دهید:
- سایر داروهای افیونی، داروهای مسکن، داروهای اعتیادآور یا داروهای ضد سرفه
- داروهای آرامبخش
- دارو‌هایی که باعث خواب‌آلودگی می‌شوند یا تنفس را آهسته می‌کنند.
