بسیاری از ما درگیر و دار کاهش یا افزایش وزن، افزایش متابولیسم و سوخت و ساز بدن هستیم تا بتوانیم به آن اندام و وزن مورد نظر خود دست یابیم، غافل از اینکه شاید در برخی موارد این کار از عهده ما برنیاید و یا حتی در نقطه مقابل با انجام برخی اقدامات ساده بتوانیم درصد آن را افزایش دهیم. اما در ادامه واقعیت‌هایی را برای شما تشریح می‌کنیم که از آن بی خبرید.
فهرست مطالب
متابولیسم چیست؟
اگر بخواهیم به بیانی بسیار ساده به تشریح متابولیسم بپردازیم باید بگوییم که، به مجموعه‌ی پروسه‌های بیوشیمیایی، و فیزیولوژیکی بدن انسان برای حفظ حالت هومیواستازی، نیز تجزیه‌ی مواد غذایی مصرفی توسط بدن، و همچنین استفاده از انرژی موجود در آن‌ها متابولیسم گفته می‌شود.
از سوی دیگر و با زبان و ادبیاتی بهتر می‌توان گفت، متابولیسم مجموعه عملکرد‌های بیوشیمیایی بدن انسان اطلاق می‌شود که با سرعت سوزاندن کالری‌های موجود در مواد غذایی مصرف شده از سوی دسلول‌های بدن و نرخ متابولیکی بدن انسان مرتبط است.
همانطور که می‌دانید، هر اندازه که متابولیسم بدن سریع‌تر و بالاتر باشد، بدن با سرعت و کارایی بیشتری قادر به هضم و جذب مواد غذایی مصرف شده و سوزاندن چربی‌ها است.
اگر بخواهیم به سرعت متابولیسم بپردازیم می‌توانیم آن را بوسیله‌ی فاکتور‌های غیر قابل کنترلی نظیر جنسیت (مردان نسبت به زنان سرعت متابولیسم بالاتری دارند)، توارث و سن (سرعت متابولیسم بعد از سن ۴۰ سالگی به دلیل تغییرات هورمونی کاهش می‌یابد) و فاکتور‌های قابل کنترلی مانند وزن، میزان فعالیت، نوع و زمان خوردن غذا کنترل کنیم.
همانطور که می‌دانید بدن انسان همواره و در تمام شرایط در زندگی، حتی در زمان خواب و استراحت، در حال سوزاندن کالری است و در واقع این کالری‌ها صرف کمک به حفظ حالت هومیو استازی بدن می‌شوند، زیرا تمامی سلولها، بافت ها، و نیز ارگان‌های بدن انسان، برای انجام فعالیت‌های طبیعی خود نیازمند به صرف انرژی هستند.
اگر بخواهیم مثالی در این راستا بزنیم می‌توانیم به عملکرد قلب اشاره کنیم به این صورت که؛ قلب برای پمپاژ کردن خون در سرتاسر بدن، ریه‌ها برای انجام عمل تنفس، و نیز سلول‌های مغزی (حتی در حالت خواب)، برای انجام کلیه‌ی فعالیت‌های خود نیازمند به صرف انرژی هستند.
اسراری درباره متابولیسم بدن
در زمانی که افراد از متابولیسم صحبت می‌کنند اغلب منظورشان کاتابولیسم و آنابولیسم است تا متابولیسم، به این صورت که؛ کاتابولیسم فرایند تجزیه شدن ترکیبات و آزاد شدن انرژی است و آنابولیسم نیز فرایند ساخت ترکیبات و مصرف انرژی است.
باید به این موضوع توجه داشته باشید که، وزن بدن نتیجه تفاضل کاتابولیسم و آنابولیسم است.
ارتباط میان وزن بدن و متابولیسم
وزن بدن نتیجه‌ی تفاضل فرایند کاتابولیسم از آنابولیسم است و با توجه به این موضوع میزان انرژی آزاد شده در بدن منهای میزان انرژی‌ای که بدن مورد استفاده قرار می‌دهد.
انرژی اضافی در بافت‌های چربی یا گلیکوژن در عضلات و کبد ذخیره می‌شود، همانطور که می‌دانید گلیکوژن منبع اصلی گلوکز در بدن است.
یک گرم چربی نیز ۹ کالری انرژی تولید می‌کند که در مقابل یک گرم کربوهیدرات یا یک گرم پروتئین تنها ۴ کالری انرژی تولید می‌کند.
هر چند در اغلب مواقع اضافه وزن در نتیجه‌ی ذخیره‌ی انرژی اضافی در بافت چربی ایجاد می‌شود، اما گاهی اوقات مشکلات هورمونی و سایر شرایط پزشکی می‌تواند سبب تاثیر گذاری بر روی متابولیسم شود، به این صورت که اگر فردی اضافه وزن شدیدی داشته باشد بهتر است برای بررسی شرایط بدنی خود به پزشک مراجعه کند.
راه‌های افزایش متابولیسم بدن برای لاغری و کاهش وزن
گزینه‌هایی در مورد متابولیسم بدن مطرح است که شاید نتوانید آن‌ها را تغییر دهید همچون سن و جنس، اما از سوی دیگر برخی موارد نیز وجود دارد که می‌توانید با تغییر آن‌ها سبب افزایش متابولیسم بدن و در نهایت کمک به لاغری و کاهش وزنتان شوید، که در ادامه به برخی از این موارد اشاره می‌کنیم:
فعالیت بدنی در طول روز
در صورتی که در طول روز فعالیت داشته باشید، به راحتی می‌توانید سوخت و ساز خود را افزایش دهید، اما به این نکته توجه کنید که فعالیت بدنی تنها شامل ورزش نمی‌شود، بعنوان مثل می‌توانید در طول روز بیشتر حرکت کنید؛ پیاده روی کنید، به جای استفاده از آسانسور از پله استفاده کنید، باغبانی کنید و یا حتی همان کار‌های خانه را انجام دهید تا کالری بیشتری بسوزانید.
انجام تمرینات ورزشی
انجام تمرینات ورزشی سبب افزایش کالری سوزی می‌شود و جالب است بدانید که حتی یک تمرین ساده هم متابولیسم را افزایش می‌دهد.
به اندازه غذا بخورید
مصرف کالری بیش از نیاز بدن می‌تواند سبب افزایش وزن شود، اما مصرف کالری بسیار کم نیز از سوی دیگر می‌تواند باعث کاهش سرعت سوخت و ساز بدن شود، از این رو بهتر است اطمینان حاصل کنید که کالری کافی را برای حفظ سوخت و ساز سالم بدن مصرف می‌کنید.
عضله سازی کنید
ساخت عضله سبب افزایش کالری سوزی می‌شود، به این صورت که تمرینات قدرتی سبب ساخت عضله و افزایش کالری سوزی شده و حتی زمانی که بدن شما در حال استراحت است، بدن شما در بالاترین حالت خود در حال فعالیت و سوخت و ساز است.
