از "ازدواج سفید" تا "شوگرها"؛ دلایل کاهش ازدواج چیست؟

حسن خدمتگزار در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به کاهش ازدواج در یک دهه گذشته اظهار کرد: دلایل کاهش ازدواج بر اساس ترتیب و اولویت نیستند اما می‌توان به مواردی اشاره کرد. یکی از اصلی‌ترین دلایل کاهش ازدواج، مسائل و مشکلات اقتصادی است.
وی افزود: کار و اشتغال، تأمین مسکن، تأمین مخارج ازدواج و خرید لوازم مورد نیاز و پرداخت مهریه از جمله دلایل اصلی برای کاهش ازدواج عنوان شده است.
عوامل خارجی و عوامل ذهنی؛ سد راه ازدواج جوانان
این جامعه‌شناس بیان کرد: تمایل به ادامه تحصیل در مقاطع عالی در تمام اقشار اجتماعی به ویژه در خانم‌ها از دیگر دلایل کاهش ازدواج به ویژه در سال‌های اخیر است.  
وی با بیان اینکه علاوه بر عوامل خارجی، دلایل ذهنی و انگیزه‌هایی نیز وجود دارند که منجر به کاهش ازدواج در میان جوانان شده است، افزود: مشاهده زندگی دیگران و دشواری‌های آن‌ها، مشاهده حجم طلاق و گسترش آن، تاثیر سلبریتی‌ها و افراد مشهور هنری و... را می‌توان از دیگر دلایل موثر در کاهش ازدواج دانست.
خدمتگزار با اشاره به اهمیت و کارکرد خانواده، بیان کرد: کارکرد خانواده سنتی شامل چند مورد اساسی از جمله تنظیم روابط جنسی، ادامه نسل، تامین نیازهای مادی و عاطفی، تامین امنیت، حمایت در شرایط دشوار و به ارمغان آوردن اعتبار اجتماعی برای افراد است.
وی افزود: در جهان مدرن، این کارکردها از خانواده گرفته شده است و افراد برای تامین نیازهای گفته‌شده، آن‌ها را در بیرون از خانواده جست‌وجو می‌کنند. مثلا اگر یک فرد سال‌ها پیش ازدواج می‌کرد افراد خانواده و اقوام برای شروع زندگی به او کمک می‌کردند اما حالا این کمک به صورت وام و از طریق بانک صورت می‌گیرد.
رواج ازدواج سفید
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از کارکردهای خانواده رفع نیاز جنسی افراد است، گفت: افراد برای رفع نیازهای جنسی در کشورهای غربی، به نهادهایی که این خدمات را ارائه می‌دهند، مراجعه می‌کنند که این مساله منجر به ایجاد خانواده‌های سفید شد. در جامعه ما نیز قطعا ازدواج سفید در جامعه رواج پیدا کرده است و اولین فردی که این مساله را مطرح کرد مسئول وقت دفتر نهاد مقام معظم رهبری بود.
پدیده شوگر ددی و شوگر مامی
این جامعه‌شناس ادامه داد: از این بدتر، امروزه، پدیده شوگر مامی‌ها و شوگر ددی‌ها رواج پیدا کرده است و در این پدیده، فضای اجتماعی جدیدی برای ارائه خدمات مالی و عاطفی جدید ایجاد شده است. 
وی گفت: شوگر مامی حاضر است که نیازهای مادی یک پسر جوان را رفع کند تا او در کنارش قدم بزند و یا اعتبار کسب کند. شوگر ددی‌ها نیز این گونه هستند. علی‌رغم اینکه در جامعه فکر می‌کنیم این مسائل وجود ندارد اما اگر فضای مجازی را ببینیم متوجه می‌شویم که چقدر برای رواج شوگر ددی‌ها و شوگر مامی‌ها فضا وجود دارد. در واقع اصطلاحات جدید و فرهنگ جدیدی می‌بینیم.
خدمتگزار با بیان اینکه درباره این پدیده‌ها آماری در دست نیست، گفت: در این زمینه آماری وجود ندارد اما می‌شود آن‌ها را رصد کرد. بخشی از این را می‌توان در فضای مجازی و واقعی دید اما این پدیده وجود دارد. در این خصوص زمینه‌های برآوردی اطلاعاتی وجود ندارد که البته طبیعی است زیرا مطرح کردن این مسائل باعث شکستن قبح آن می‌شود.
راهکار چیست؟
وی ادامه داد: مهم‌ترین موضوع، راهکار پیدا کردن برای دلایل کاهش ازدواج است اما چه کسی در این خصوص فرهنگ‌سازی می‌کند؟ می‌توان از رادیو، تلویزیون، رسانه‌ها، منبرها، سازمان تبلیغات و دانشگاه برای صحبت در این مورد استفاده کرد. اگر قادر به حل بخشی از این مسائل باشیم، قطعا می‌توان مسیر را پیدا کرد.
این جامعه‌شناس افزود: برای این کار می‌توان نمونه‌هایی از خانواده‌های موفق را به جوانان نشان داد و البته باید بخشی از واقعیت جامعه را نیز پذیرفت و خروج از قاعده‌مندی را تحت نظر قرار داد.
وی گفت: به عنوان مثال در یک زمانی آن قدر درباره اعتیاد و صحبت کردن درباره آن سخت گرفتیم که هیچ کس نمی‌توانست اطلاعات لازم را به دست بیاورد و در نهایت باعث رواج آن شد و تبدیل به بیماری شد اما بعد از آن، فضایی برای ترک اعتیاد افراد و کمک کردن به آن‌ها ایجاد و مسیر درمانی طی شد.