البته امسال نیز مانند سال گذشته با توجه به شیوع کرونا، شرایط ابتلاء به این سه بیماری ویروسی متفاوت‌تر از سال‌های گذشته است و ضرورت و توجه به مراقبت‌های پیشگیرانه از ابتلاء به این بیماری‌ها، از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار است.
در نتیجه، شناخت وجوه تشابه و افتراق این سه بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چراکه اگر علائم و نشانه‌های بالینی این بیماری‌ها را به خوبی بدانیم، در صورت ابتلاء به این بیماری‌ها بهتر می‌توانیم روند درمان را دنبال و پیگیری کنیم و پیامدهای جسمی آنها را کاهش دهیم.
سرماخوردگی چیست؟
در واقع به علت آنکه بیش از ۲۰۰ ویروس مختلف ممکن است سرماخوردگی ایجاد کنند، علائم سرماخوردگی بسیار متفاوت است. رینو ویروس‌ها شایع‌ترین علت شناخته شده سرماخوردگی هستند.
ویروس سرماخوردگی از راه دهان یا بینی وارد بدن می‌شود، اما ممکن است خود شما هم در این انتقال «دست» داشته باشید؛ اگرچه سرماخوردگی از طریق عطسه و سرفه می‌تواند منتقل شود، اغلب تماس دست با دست با شخصی که سرماخورده است یا استفاده از وسایل مشترک مثلاً حوله، تلفن و… باعث انتقال بیماری می‌شود؛ به طوری که بعد از این تماس هنگامی که دست آلوده شده‌تان را به چشم‌ها یا بینی‌تان می‌زنید ویروس وارد بدن می‌شود.
هر فرد بزرگسالی احتمال دارد ۲ تا ۴ بار در سال به سرماخوردگی مبتلا شود. کودکان به خصوص در سنین پیش از مدرسه بین ۵ تا ۹ بار سالانه سرما می‌خورند.
عطسه کردن، آبریزش از چشم، سرفه، تب ملایم و خستگی خفیف از جمله علائم بیماری سرماخوردگی است
*علائم و نشانه‌ها
شروع علائم سرماخوردگی یک تا سه روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس سرماخوردگی است. اولین علامت عمده آبریزش از بینی است. همچنین ممکن است در ابتدای دوره عفونت دچار خارش یا درد گلو، احتقان و گرفتگی بینی، کمی بدن درد یا سردرد خفیف شوید، در ادامه سیر بیماری ترشحات بینی تان غلیظ‌تر و زرد رنگ تر می‌شود.
عطسه کردن، آبریزش از چشم، سرفه، تب ملایم و خستگی خفیف از جمله علائم بیماری سرماخوردگی است.
*آنفلوانزا
آنفلوانزا شایع‌ترین بیماری ویروسی فصل سرما است که دستگاه تنفسی را درگیر می‌کند و شدیداً مسری است. مدت زمان شروع علائم آنفلوانزا از زمان وارد شدن ویروس به بدن ۴۸-۲۴ ساعت است.
روش انتشار ویروس آنفلوانزا: ویروس‌های آنفلوانزا موجود در قطرات تنفسی از طریق سرفه و عطسه منتشر می‌شوند.
در اغلب موارد این انتشار از فرد به فرد و معمولاً از طریق تماس دست با آنچه که به ویروس آنفلوانزا آلوده شده است و سپس تماس دست آلوده با دهان و بینی فرد منتقل می‌شود.
بالا بودن درجه حرارت بدن از علائم بیماری آنفلوانزا است. بالا بودن درجه حرارت بدن (درجه حرارت بدن به مدت بیش از دو روز بیشتر از ۳۷.۸ درجه سانتی گراد باشد، ابتلاء به درد ناگهانی یا ترشح از یک یا دو گوش، احساس درد در گوش خود و ادامه آن به مدت بیش از چند روز، آبریزش و گرفتگی بینی بیش از ۱۰ روز، سرفه همراه با خلط غلیظ و بدبوی زرد و سبز رنگ گلودرد بیش از ۴۸ ساعت به هنگام بلع غذا از جمله نشانه‌هاست.
بیماری‌هایی چون قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت، آسم، بارداری و کهنسالی امکان مبتلا شدن افراد به آنفلوانزا را افزایش می‌دهند
همچنین تب و لرز، سردرد، دردهای عضلانی از جمله کمردرد، خستگی، سرفه که ممکن است (با خلط همراه باشد) گلودرد، خشونت صدا، استفراغ، گلودرد خارش بدن و کوفتگی از علائم شایع بیماری هستند.
تفاوت آنفلوانزا و سرماخوردگی:
سرماخوردگی و آنفلوانزا علائم مشابهی دارند، با این تفاوت که سرماخوردگی معمولاً خفیف‌تر است و ممکن است بدون تب و یا با تب پایین باشد اما آنفلوانزا بطور ناگهانی شروع می‌شود و با تب بالا همراه است.
همچنین مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا آنفلوانزا بهبود یابد، اما این مدت در سرماخوردگی کوتاه‌تر است. آنفلوانزا در تمام سنین به غیر از دوران شیرخوارگی دیده می‌شود.
همچنین کودکان به علت سیستم دفاعی ضعیف بیشتر به این بیماری مبتلا می‌شوند؛ چون این بیماری واگیر دار است در مکان‌های عمومی امکان انتقال بیماری آنفلوانزا زیاد است.
بیماری‌هایی چون قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت، آسم، بارداری و کهنسالی امکان مبتلا شدن افراد به آنفلوانزا را افزایش می‌دهند.
*کرونا
به دلیل قرار گرفتن در فصل پاندمی کووید ۱۹، تفکیک کرونا از دیگر بیماری‌های ویروسی اهمیت زیادی دارد؛ چراکه کرونا دو فاز التهابی و ویروسی داشته که فاز ویروسی می‌تواند در برخی افراد دارای بیماری زمینه‌ای و دیگر افراد آسیب پذیر مشکلات عدیده و جدی ایجاد کند.
کرونا یک بیماری تک علامتی نبوده که با تشخیص سریع همراه باشد؛ بنابراین با توجه به تشخیص پزشک و براساس شرایط بالینی بیمار، تست‌های تشخیصی بیشتری در این فصل انجام می‌شود.
البته ممکن است در فصل پاییز تعداد تست‌های PCR منفی بیشتری دیده شود، چراکه افراد با علائم مشابه کرونا مراجعه کرده ولی بعد از تست، مشخص می‌شود که کرونا نبوده و با سایر ویروس‌های تنفسی درگیر شده است.
مسعود مردانی، استاد بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پاسخ به این پرسش که «کرونا، آنفلوانزا و سرماخوردگی چه تشابهاتی دارند؟»، اظهار کرد: آنفلوانزا، کرونا و سرماخوردگی یکسری علائم همپوشانی دارند که ممکن است حتی پزشک را نیز دچار اشتباه کنند.
وی ادامه داد: همه این بیمار ممکن است همراه با تب باشند یا نباشند، ممکن است سردرد، بدن درد، سرفه، خلط و تنگی نفس داشته باشند.
آب ریزش بینی، عطسه و گرفتگی بینی از علامت‌های مهم سرماخوردگی
استاد بیماری‌های عفونی افزود: البته برخی علائم آنها را از هم دیگر افتراق می‌دهد که یکی از مهمترین چیزها این است که در سرماخوردگی تب بالا نیست؛ ضمن اینکه آب ریزش بینی، عطسه و گرفتگی بینی از علامت‌های مهم سرماخوردگی است.
بدن درد و سردرد علامت مهم آنفلوانزا
مردانی افزود: در آنفلوانزا معمولاً تب خیلی بالاست، شروع ناگهانی دارد و بدن درد و سردرد علامت مهم بیماری آنفلوانزاست.
وی اظهار کرد: در بیماری کرونا شروع بیماری حاد نیست، تدریجی اتفاق می‌افتد و سرفه‌های خشک، بدن درد، سردرد به همراه دارد و بعد از سه تا چهار روز ممکن است که بیمار یک دفعه متوجه شود حس بویایی و چشایی خود را از دست داده است.
استاد بیماری‌های عفونی متذکر شد: این چنین شرایط کمک می‌کند تا بتوانیم تشخیص کرونا را بدهیم. اگر بخواهیم این سه بیماری را دقیقاً افتراق بدهیم باید از روش‌های مولکولی یا همان تست pcr استفاده کنیم.
دقت کنیم! باید به این موضع مهم توجه کنیم که با توجه به در پیش بودن فصل سرد سال و حرکت به سمت زمستان و درگیری و ارتباط مردم یا یکدیگر، امکان ابتلاء زیاد خواهد شد؛ لذا دانستن علائم سرماخوردگی، آنفلوانزا و کرونا شایسته توجه و دقت است تا بتوانیم راه حل درمان را سریع‌تر بیابیم و ادامه دهیم.
