محمدیاسر طیب‌نیا مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه در هشتمین کنفرانس بین‌المللی استیل‌پرایس اظهار کرد: همانگونه که در این همایش به چالش‌های بزرگ فولاد اشاره شد، باید با سرعت و دقت چاره‌ای برای آنها اندیشیده شود، در غیر این صورت به دلیل عدم توازن در زنجیره تولید، شرکتهای قوی جهان ما را حذف خواهند کرد.
طیب نیا افزود: مصرف فولاد کشور حدود ۱۷میلیون تن است، در حالی که ظرفیت نصب شده ۴۰ میلیون تن و ظرفیت تولید ۳۰ میلیون تن می باشد و ۵۵ تا ۶۰میلیون تن طرح‌های در دست احداث تعریف شده است که ما باید با نگاه خُرد به چالش‌ها و مشکلات موجود در زنجیره بپردازیم.
وی با بیان اینکه شرکتهای فولادی باید مشکلات فعلی را حل کنند ادامه داد: اگر قرار است این چالش‌ها حل شود، در ابتدای امر باید مشکلات حوزه اکتشاف، استخراج، تولید کنسانتره، گندله و... به تدریج بررسی و رفع شوند. برای مثال اگر نگاهی به حوزه اکتشاف بیاندازیم، می‌بینیم که در چندسال اخیر فعالیت‌های بسیاری انجام شده، اما در مقایسه با ۵ دهه قبل قابل ملاحظه نیست. از همین رو فولاد مبارکه در حوزه اکتشاف ورود کرد.
مدیرعامل فولاد مبارکه افزود: اکنون شرکت‌هایی که بتوان در حوزه اکتشاف به آنها اتکا کرد وجود ندارند و ما لازم است که از تجربه و دانش شرکتهای خارجی استفاده کنیم تا شاهد تحول در این بخش باشیم.
به گفته طیب‌نیا، عمق اکتشاف در جهان ۷۹متر، اما در ایران زیر ۱۰متر است. پس در گام نخست باید دراین بخش نهضت اکتشافی راه بیاندازیم تا انحلال صنایع پایین دستی به دلیل عدم در اختیار داشتن مواد اولیه رخ ندهد.
به گفته وی، ۶۳درصد هزینه‌های شرکتهای معدنی پیشتاز، در حوزه اکتشاف است، و این الزام به وجود می‌آید که شرکتهای معدنی در این بخش سرمایه گذاری کنند.
مدیرعامل فولاد مبارکه افزود: البته روش‌های غیرعلمی برای اکتشاف و نوع واگذاری‌ها و مباحث محیط زیستی از دیگر مشکلات است که دولت و حاکمیت می‌تواند ورود کند. به جز چند شرکت بزرگ، روش‌های غیرعلمی در حوزه استخراج اصولی معادن صورت گرفته و در واگذاری‌ها اهلیت رعایت نشده است.
طیب‌نیا گفت: بهره‌وری و کیفیت پایین در کارخانه‌های کنسانتره سازی یکی دیگر از مشکلات است. زیرا اغلب این مجموعه‌ها طراحی کامل روی خطوط انجام نشده ولی کارخانه راه اندازی شده است. در این میان کیفیت گندله نیز بالتبع با کیفیت پایین کنسانتره کاهش می‌یابد، برای مثال میانگین استحکام گندله تولیدی فولادمبارکه ۳۰۰ کیلوگرم است، در حالی که بخش زیادی از گندله‌های تولیدی کشور زیر ۲۵۰ کیلوگرم استحکام دارند.
مدیرعامل فولاد مبارکه افزود: در ایران در بخش احیای مستقیم، مصرف آب و انرژی بالاتر از میانگین جهانی است، بنابراین باید تکنولوژی، به روز شده و در این حوزه، کارهای جدی‌تری انجام شود. ایران در رتبه دهم کشورهای تولیدکننده فولاد قرار دارد، اما ضعف مدیریت سبد محصولات باعث شده که رتبه مناسبی در تولید محصولات خاص نداشته باشیم.
وی ادامه داد: اکنون شاهد هستیم که بسیاری از شرکتها با ظرفیت پایین تولید دارند اما فولاد مبارکه با ۹۵درصد از ظرفیت خود در حال تولید است.
طیب‌نیا با بیان اینکه ضرورت توسعه در تولید انکار ناپذیر است، گفت: عدم توازن زنجیره در محصولاتی مانند میلگرد، لوله و پروفیل دیده می‌شود که با ظرفیت زیر ۴۰ درصد تولید می‌شوند و در صورتی که اگر سرمایه هنگفت بدون استفاده این شرکتها، به سمت اکتشاف رفته بود پیشرفت‌های زیادی داشتیم.
وی به توسعه زیرساخت‌ها در حوزه ریلی نیز اشاره کرد و گفت: اگر بخواهیم تحولی در زنجیره داشته باشیم باید به سمت تکنولوژی روز دنیا برویم چراکه اکنون توان رقابت در بازار جهانی را نداریم. علاوه بر اینکه مجموعه‌های بزرگ باید این مشکلات را رفع کنند و در این بین همراهی حاکمیت هم نیاز می‌باشد.
طیب‌نیا یکی دیگر از مشکلات و چالش‌ها را در زمینه قیمت‌گذاری مواد اولیه دانست و گفت: در بخش فروش و قیمت گذاری نیز دچار مشکل بوده‌ایم و باید دید که آیا می‌توان با قیمت‌های جهانی همراه شد؟
وی تصریح کرد: بر اساس آمار بورس، ۲میلیون و ۱۵۰ هزارتن عرضه برای کنسانتره از ابتدای سال تا کنون انجام شده اما حدود ۴۱۵هزارتن معامله شده وعمدتاً شرکتهای داخل گروهی و پایین دستی خرید کرده‌اند که از لحاظ قیمت نیز از بازار آزاد بالاتر بوده است و برای گندله و آهن اسفنجی نیز وضعیت مشابهی را ملاحظه می کنیم.
مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه با تأکید بر ضرورت ادغام عمودی و افقی در زنجیره فولاد و گره زدن منافع معادن و فولادسازان با یکدیگر گفت: معادن بزرگ باید معادن کوچک و فولادسازان بزرگ باید فولادسازان کوچک را فعال کرده و آنها را از حالت غیر اقتصادی خارج کنند.
طیب نیا گفت: برای تولید فولاد پاک نیاز است که معدن‌کاران کنسانتره سولفور زدایی شده تحویل فولاد ساز بدهند. اگر حفظ محیط زیست برای ما اهمیت دارد باید به این سو حرکت کنیم و هر گونه هزینه را سرمایه گذاری بلند مدت در راستای عمل به رویکردهای زیست‌محیطی خود بدانیم.
بهره‌وری بنگاه‌ها در مواد، سرمایه، انرژی و نیروی انسانی و... مواردی بود که طیب نیا به آنها اشاره داشت که باید مورد توجه قرار گیرند.
به گفته وی، اگر این رویکرد وجود نداشته باشد که از اقتصاد خطی به سمت اقتصاد چرخشی برویم نمی‌توانیم تولید و اقتصاد پایدار داشته باشیم.
وی تصریح کرد: لازم است از این پس در تک تک حوزه ها خرد نگر باشیم و فعالان بخش معدن و فولاد چالش‌هارا رفع کنند تا در آینده از آن به عنوان الگو استفاده کنیم.
