یکی از معضلاتی که بسیاری از افراد جامعه با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، کم‌خونی ناشی از فقر آهن است. کم‌خونی به وضعیتی اتلاق می‌شود که در آن تعداد گلبول‌های قرمز یا غلظت هموگلوبین آنها کمتر از حد طبیعی است.
هموگلوبین برای حمل اکسیژن در خون مورد نیاز است و اگر گلبول‌های قرمز بسیار کم یا غیرطبیعی باشد یا هموگلوبین کافی وجود نداشته باشد، ظرفیت خون برای حمل اکسیژن به بافت‌های بدن کاهش می‌یابد و این مسئله منجر به بروز علائمی مانند خستگی، ضعف، سرگیجه و تنگی نفس و ... می‌شود.
میزان هموگلوبین همه افراد یکسان نیست
غلظت بهینه هموگلوبین مورد نیاز برای رفع نیازهای فیزیولوژیکی بدن، بر اساس سن، جنس، ارتفاع محل سکونت، سیگار کشیدن و باردار بودن یا نبود فرد، متفاوت است.
علت کم‌خونی چیست؟
شایع‌ترین علت کم‌خونی کمبودهای تغذیه‌ای، به‌ویژه فقر آهن است. کمبود فولات، ویتامین‌های B12 و A نیز از دلایل مهم آن هستند. "هموگلوبینوپاتی" و بیماری‌های عفونی مانند مالاریا، سل، ایدز و عفونت‌های انگلی نیز می‌توانند منجر به بروز کم‌خونی شوند.
چند درصد زنان و کودکان کم‌خونی دارند؟
کم‌خونی یک مشکل جدی بهداشت عمومی جهانی است که کودکان خردسال و زنان باردار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سازمان جهانی بهداشت تخمین می‌زند که 42 درصد از کودکان زیر 5 سال و 40 درصد زنان باردار در سراسر جهان کم‌خون هستند.
علائم کم‌خونی چیست؟
کم‌خونی می‌تواند باعث طیف وسیعی از علائم از جمله خستگی، ضعف، سرگیجه و خواب‌آلودگی شود.
اثرات منفی کم‌خونی فقر آهن
کم‌خونی ناشی از فقر آهن بر رشد شناختی و جسمی کودکان تأثیر می‌‌گذارد و بهره‌وری را در بزرگسالان کاهش می‌دهد.
کم‌خونی نشانگر تغذیه نامناسب و بهداشت ضعیف است. این بیماری به خودی خود مشکل‌ساز است، اما می‌تواند بر سایر ابعاد سلامتی مانند کوتاه قدی و کاهش وزن، وزن کم هنگام تولد و اضافه وزن در دوران کودکی و چاقی تأثیر بگذارد. کم‌خونی با اثر بر عملکرد کودکان و کاهش بهره‌وری کاری در بزرگسالان می‌تواند اثرات اجتماعی و اقتصادی بیشتری برای فرد و خانواده داشته باشد.
منابع غذایی برای پیشگیری از بروز کم‌خونی فقر آهن
سبزی‌های برگ‌دار، به‌ویژه سبزی‌های تیره‌رنگ، تمام گوشت‌ها، مرغ و ماکیان، جگر، ماهی‌های سالمون و تن، مغزها و دانه‌ها شامل تخمه کدو، پسته و تخمه آفتابگردان از منابعی هستند که مصرف آنها در پیشگیری از کم‌خونی نقش بسزایی دارد.
توصیه‌هایی برای مبتلایان به فقر آهن
غذاهای غنی از آهن را با غذاها یا نوشیدنی‌هایی که مانع جذب آهن می‌شوند، مصرف نکنید؛ قهوه، چای، مواد غذایی حاوی اگزالات و غذاهای سرشار از کلسیم (مانند لبنیات، شیر و ماست) را همزمان با منابع آهن مصرف نکنید.
برای بهبود جذب آهن، غذاهای غنی از آهن را با مواد غذایی غنی از ویتامین C مانند پرتقال، گوجه فرنگی، لیمو و ... مصرف کنید.
