ترک اعتیاد راحت و دستیافتنی با قرص بوپرنورفین؛ معرفی دارو

بوپرنورفین (Buprenorphine) یک داروی مسکن قوی برای درمان و ترک اعتیاد است که در اشکال قرص، قرص زیر زبانی و آمپول موجود است. در این مطلب اطلاعاتی از قرص بوپرنورفین چیست؟ موارد مصرف، تداخل دارویی و عوارض قرص بوپرنورفین را در اختیار شما قرار می دهیم و به سوالاتی از قبیل اثر بوپرنورفین چند ساعت است؟ قیمت قرص بوپرنورفین 2 چقدر است؟ عوارض قرص بوپرنورفین روی کبد چیست؟ کاربرد قرص بوپرنورفین برای زود انزالی و مواد تشکیل دهنده قرص بوپرنورفین چیست؟ پاسخ می دهیم:

 بوپرنورفین چیست؟

بوپرنورفین (Buprenorphine) داروی مسکن و ضد التهاب است که برای ترک اعتیاد به مواد مخدر مانند هروئین استفاده می‌شود.ب وپرنورفین برای تسکین درد نیز کاربرد دارد. داروی بوپرنورفین با تأثير بر گيرنده‌های اپيوئيدی در CNS، روند موثر بر ادراک درد و پاسخ به درد را تغيير می دهد.

فروش داروی بوپرنورفین تنها تحت نظر معاونت‌های غذا و داروی استان‌ها و از طریق مراکز ترک اعتیاد می‌باشد. این دارو به اشکال قرص با دوز 8 میلی گرم، قرص زیر زبانی با دوز،8 2، 0.4 میلی گرم و آمپول با دوز 0.3 میلی گرم را با نام های تجاری بوپرنورفین و بوپرکسین موجود است.بهتر است بدانید قرص بوپرنورفین به نام قرص B2 نیز شناخته می شود و قرص سوبوتکس یکی از برندهای داروی بوپرنورفین است.

هشدار مصرف بوپرنورفین

• حساسیت: بوپرنورفین ممکن است باعث بروز واکنش های آنافیلاکتیک شود.
• بارداری: مصرف بوپرنورفین در بارداری در گروه C قرار دارد یعنی در شرايط خاص و نظارت ويژه پزشک قابل استفاده است.
• شیردهی: مصرف بوپرنورفین در شیردهی توصیه نمی‌شود.
• کودکان: مصرف بوپرنورفین در کودکان با احتیاط شدید صورت گیرد. خطر افسردگی. ایمنی و اثربخشی در سن کمتر از 18 سال ثابت نشده است.
• سالمندان: مصرف بوپرنورفین در سالمندان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه گیجی، سرگیجه، خواب آلودگی، تنفس آهسته،کم عمق و طولانی شدن QT حساس تر باشند.
  
• احتياط مصرف: داروی بوپرنورفین در موارد كاهش فشار خون، كم‌كاری تيروئيد، آسم و كاهش ذخيره‌ تنفسی بايد با احتياط فراوان مصرف شود.
• سوابق بیماری: قبل از استفاده از داوری بوپرنورفین سوابق بیماری خود را از جمله صرع، مشکلات تنفسی ، تیروئید، غده آدرنال، کبد، کلیه، ضعف عضلانی،التهابی روده،پروستات، مشکلات مجرای صفراوی، اعتیاد به الکل یا مواد مخدر را در اختیار پزشک قرار دهید.
• لیست داروها: قبل از مصرف داوری بوپرنورفین لیست داروهای خود را در اختیار پزشک قرار دهید تا تداخل دارویی نداشته باشد. در صورت استفاده بوپرنورفین با سایر داروها مانند ضد افسردگی ها، خواب آور، بی هوش کننده و ... ممکن است عوارض سداسیون و تضعیف CNS تشدید شود. 
• افت فشار خون : بوپرنورفین باید در بیماران مبتلا به هایپوولمیا، اختلالات قلبی یا در مصرف همزمان با داروهای بی هوش کننده با احتیاط مصرف شود.پ
• تضعیف تنفسی: مصرف داروی بوپرنورفین حتی در دوزهای معمول ممکن است باعث تضعیف تنفسی شود. بنابراین بیمار باید کاملا تحت نظر باشد. 
• آسم: از مصرف داروی بوپرنورفین در موقع حمله آسم بايد اجتناب شود.
• تشنج: ممکن است با مصرف بوپرنورفین احتمال تشنج افزایش یابد.
• مصرف بوپرنورفین در معتادان به مواد شبه مرفين می تواند موجب بروز علائم سندرم قطع دارو مخدر گردد.
• آمپول بوپرنورفین باید توسط افراد باتجربه و آموزش دیده تزریق شود و از تزریق دارو بدون کنترل سطح هوشیاری خودداری شود.
• ریسک ایجاد آپنه در بیماران با اختلالات مزمن ریوی وجود دارد. بیمار باید به دقت تحت نظر باشد و دارو از دوز کم شروع شود. هرچند بهتر است از مصرف دارو در این افراد خودداری شود.
• در افرادی که بوپرنورفین زیرزبانی را برای ترک اعتیاد مصرف کرده بودند، مواردی از هپاتیت سیتولیتیک و هپاتیت همراه با یرقان مشاهده شده است.
• داروی بوپرنورفین در اختلالات شدی کلیوی باید با احتیاط فراوان مصرف شود
• ممکن است بوپرنورفین اختلال شکمی ایجاد کند.
• احتمال عوارض قرص زیرزبانی بوپرنورفین در بیماران مبتلا به موکوزیت افزایش می یابد.
• مواردی از نارسایی آدرنال با علائم تهوع، استفراغ،بی اشتهایی، خستگی، ضعف و سرگیجه گزارش شده است که در صورت بروز این عارضه باید بوپرنورفین قطع شود.
• مصرف طولانی مدت داروی بوپرنورفین باعث کاهش سطح هورمون های جنسی، اختلالات جنسی و حتی ناباروری می شود.
• به علت احتمال سقوط در اثر افت فشار خون، نشست و برخاست به آرامی صورت گیرد.

کاربردهای بوپرنورفین

• تسکین درد متوسط تا شدید
• کنترل درد بعد از جراحی
•  درمان اعتیاد به مواد مخدر اپیوئیدی

 8 نکته درباره نحوه استفاده از بوپرنورفین

1. قبل از شروع درمان با داروی بوپرنورفین بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. 
2. دوز و مقدار داروی بوپرنورفین از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لذا دارو را دقیقا همانطور که پزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده نموده و از کم یا زیاد کردن خودسرانه مقدار و مدت زمان مصرف اجتناب نمایید.
3. بوپرنورفین باید فقط تحت نظر پزشک و در دوز تجویز شده مصرف شود. دوره درمان طبق نظر پزشک باشد و مصرف دارو طولانی تر نشود در غیر این صورت احتمال وابستگی وجود دارد.
4. اثر قرص بوپرنورفین طولانی‌تر از هروئین در بدن باقی می‌ماند، به همین دلیل این دارو برای ترک اعتیاد یک بار در روز تجویز می‌شود. 
5. بسیاری از افراد بعد از ترک اعتیاد به هروئین تا بلند مدت به مصرف بوپرنورفین ادامه می‌دهند اما برخی دیگر، به تدریج دوز مصرفی دارو را مطابق با نظر پزشک کاهش می‌دهند.
6. قرص بوپرنورفین نبايد بيش از مقدار توصيه شده مصرف شود.
7. قرص های زیر زبانی بوپرنورفین به صورت روزانه و تک دوز استفاده می شود.
8. در صورت عدم حصول پاسخ درمانی مطلوب پس از چند هفته، مقدار مصرف داروی بوپرنورفین را بدون مشورت با پزشک نبايد افزايش يابد.

اشکال دارویی بوپرنورفین

قرص بوپرنورفین

قرص بوپرنورفین یا همان قرص b2 با دوزهای 8 2، 0.4 میلی گرم به صورت زیر زبانی تجویز می‌شود. احتمال جذب در روش زیر زبانی قرص بوپرنورفین فقط ۱۰ درصد است، به همین دلیل در مقایسه با آمپول بوپرنورفین علائم ترک اعتیاد کمتری به همراه دارد.

آمپول بوپرنورفین

آمپول بوپرنورفین با دوز 0.3 میلی گرم که برخی اوقات توسط مراکز غیر مجاز و به صورت قاچاق تجویز می‌شود در مقایسه با قرص، عوارض جانبی بیشتری دارد و میزان مصرف آن باید طبق تجویز پزشک باشد. تزریق آمپول بوپرنورفین به ناحیه معده است و معمولا یک بار در ماه تزریق می‌گردد. بین دوز‌های مصرف حداقل ۲۶ روز فاصله قرار دارد.

پد بوپرنورفین

پد بوپرنورفین، چسب دارویی است که روی پوست قرار می‌گیرد تا میزان خاصی از دارو را از طریق پوست به جریان خون منتقل کند. مزیت استفاده از پد نسبت به سایر اشکال و روش‌ها، انتقال دوز مشخصی از دارو به بیمار است.

دستور مصرف بوپرنورفین

دستور مصرف بوپرنورفین به سن بیمار، نوع و شدت بیماری تحت درمان، نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو و سایر شرایط پزشکی بیمار بستگی دارد اما این دارو را طبق دستور پزشک، معمولاً یک بار در روز استفاده کنید. قرص بوپرنورفینرا به مدت 5 تا 10 دقیقه زیر زبان خود قرار دهید و بگذارید کاملا حل شود. اگر بیش از یک قرص در روز برای شما تجویز می شود، می توانید همه قرص ها را یکباره زیر زبان خود قرار دهید یا هر بار دو قرص را زیر زبان خود قرار دهید. این دارو را قورت ندهید یا نجوید.

مقدار مصرف بوپرنورفین

درمان وابستگی به مواد افیونی

بزرگسالان

• روز اول : 8 میلی گرم زیرزبانی
• روز دوم : 16 میلی گرم زیرزبانی
• دوز نگهدارنده: دوز دارو با توجه به شرایط بیمار افزایش یا کاهش داده شود تا به دوز مناسب بیمار جهت کنترل علائم برسد.
• دوز هدف : 16 میلی گرم زیرزبانی یک مرتبه در روز. محدوده دوز مجاز 4 تا 24 میلی گرم در روز می باشد.
• درد متوسط تا شدید:ابتدا 0.3 میلی گرم عضلانی عمیق یا آهسته وریدی و در صورت نیاز 30 تا 60 دقیقه بعد تکرار شود سپس هر 6 ساعت 0.3 میلی گرم تزریق شود (در صورت نیاز).حداکثر دوز مجاز در هر تزریق 0.3 میلی گرم وریدی یا 0.6 میلی گرم عضلانی است.
• درد مزمن: ابتدا 75 میکروگرم به صورت بوکال (قرار دادن دارو در کنار لپ) یک بار در روز یا در صورت تحمل هر 12 ساعت تا حداقل 4 روز مصرف شود سپس به مقدار 150 میکروگرم هر 12 ساعت افزایش یابد. افزایش تدریجی دوز تا کنترل درد انجام شود.  حداکثر دوز 900 میکروگرم هر 12 ساعت می باشد.

کودکان 

• 2 تا 12 سال: 2 تا 6 میکرگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن عضلانی یا وریدی هر 4 تا 6 ساعت.

• بیشتر از 12 سال: 0.3 میلی گرم عضلانی عمیق یا وریدی هر 4 تا 6 ساعت.

عوارض جانبی بوپرنورفین

عوارض جانبی بوپرنورفین همانند سایر داروها اجتناب ناپذیر است اما بسیاری از مصرف‌کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. از جمله عوارض داروی بوپرنورفین عبارتند از:

• ضعف
• سردرد
• اسهال
• یبوست
• سرگیجه
• عرق کردن
• اختلال در خواب
• احساس بیماری
• اضطراب یا تغییرات عصبی
• خواب‌ آلودگی و کسل بودن
• تغییر ریتم قلب و ضربان قلب نامنظم

این لیست عوارض کامل نیست در صورت مشاهده و احساس هر نوع عارضه حتما با پزشک مشورت کنید.

منع مصرف بوپرنورفین

اگر شرایط یا بیماری های زیر را دارید، قبل از تجویز بوپرنورفین پزشک را مطلع کنید:

• صرع
• بارداری
• شیردهی
• قصد باردار شدن
• مشکلات کبدی
• مشکلات کلیوی
• فشار خون پایین
• مشکلات تنفسی 
• مشکلات تیروئیدی
• مشکلات غده آدرنال
• میاستنی گراویس 
• مشکلات التهابی روده 
• مشکلات مجرای صفراوی
• مشکلات پروستات
• اعتیاد به الکل یا مواد مخدر
• حساسیت به این دارو یا دیگر مواد و داروها

تداخل دارویی بوپرنورفین

تداخل دارویی بوپرنورفین ممکن است عملکرد و تاثیر داروها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آنها شود. از جمله داروهایی که با بوپرنورفین تداخل دارند، عبارتند از:

• داروهای ضد قارچ
• داروهای ضد تشنج
• داروهای ضد افسردگی
• و...

جدول تداخل دارویی بوپرنورفین شامل همه تداخل های دارویی نیست و اگر دارویی مصرف می کنید حتما با پزشک مشورت کنید.

مصرف بیش از حد بوپرنورفین

در صورت مصرف بیش از حد بوپرنورفین باید با اورژانس تماس بگیرید.

فراموش کردن مصرف یک نوبت بوپرنورفین

در صورت فراموش کردن یک نوبت از مصرف بوپرنورفین، دز فراموش شده بلافاصله بعد از یادآوری می بایست مصرف شود؛ مگر اینکه نوبت بعدی دارو نزدیک باشد که در این صورت باید مصرف دارو طبق برنامه قبلی ادامه داده شود. دو نوبت از دارو نبایستی هم زمان مصرف شود

شرایط نگهداری از دارو بوپرنورفین

• قرص بوپرنورفین را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
• قرص بوپرنورفین را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.

اطلاعات تخصصی درباره بوپرنورفین

فراهمی زیستی داروی بوپرنورفین حدود 79 درصد است. شروع اثر دارو در تزریق عضلانی 15 دقیقه و طول اثر آن 4 تا 10 ساعت است. زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی کمتر از 2 دقیقه است. اتصال پروتئینی دارو 96 درصد است. حجم توزیع آن 97-187 لیتر بر کیلوگرم و متابولیسم کبدی است.نیمه عمر داروی بوپرنورفین حدود 2.2 ساعت و دفع دارو توسط ادرار و مدفوع است.

اسامی تجاری بوپرنورفین موجود در ایران

دارو های هم گروه بوپرنورفین

• بوتورفانول
• نالبوفین
• پنتازوسین
• بوپرونورفین+نالوکسون

سخن آخر

قرص بوپرنورفین یک داروی مسکن است که برای تسکین درد ، کنترل درد بعد از جراحی و برای درمان اعتیاد به مواد مخدر تجویز می شود و با عوارضی چون سرگیجه، خواب‌ آلودگی، ضعف، سردرد همراه است.همچنین این دارو با داروهای ضد قارچ، ضد تشنج و... تداخل دارویی دارد.در مطلبی به معرفی ترک اعتیاد الکل با قرص دی سولفیرام؛ نحوه مصرف و تداخل دارویی و کپسول نالترکسون چیست؟ عوارض، موارد و مصرف آمپول نالتروکسان پرداختیم که در صورت تمایل می توانید مطالعه کنید.اگر درباره قرص بوپرنورفین، نحوه مصرف، عوارض و تداخل دارویی آن سوالی دارید در قسمت نظرات سؤال خود را مطرح کنید و یا تجربه خود را از مصرف این دارو با سایر آنها را با مخاطبان به اشتراک بگذارید.