سایه گرانی در تعقیب بازار حبوبات

روزنامه همشهری نوشت: قیمت حبوبات باز هم افزایش یافته است. رصد قیمت محصولات در خواربارفروشی‌ها و سوپرمارکت‌ها نشان می‌دهد با ورود به فصل پاییز قیمت حبوبات پرمصرف افزایش داشته و شاهد نرخ‌های عجیب ۷۰ و ۸۰ هزار تومانی برای این محصولات هستیم. اگرچه قیمت فروش حبوبات به صورت فله تا حدودی از بسته‌بندی‌های شرکتی پایین‌تر است، اما در خواربارفروشی‌ها هم قیمت لوبیاچیتی، لوبیا قرمز، لپه و عدس از محدوده ۴۰ هزار تومان پایین‌تر نیست و انواع درجه یک این محصولات بالای ۶۰ هزار تومان قیمت دارند. این درحالی است که در نیمه دوم سال به واسطه سرد‌شدن هوا و تغییر نسبی در رژیم غذایی خانواده‌ها مصرف حبوبات به‌طور معمول با افزایش همراه است و برای بخش زیادی از مصرف‌کنندگان تهیه این اقلام با قیمت‌های کنونی به سختی امکان‌پذیر است.
در سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای قیمت‌ها بسیار بالاتر است. مصرف‌کنندگان در مراجعه به این فروشگاه‌ها با قیمت‌های سرسام‌آوری روی بسته‌های ۹۰۰‌گرمی حبوبات شرکتی مواجه می‌شوند؛ بسته‌بندی‌هایی که بر حسب درجه یک یا دو بودن و البته بسته به برند مربوطه قیمت‌های متفاوتی دارند. لوبیاچیتی به صورت بسته‌بندی درحال حاضر بین ۷۰ تا ۷۹ هزار تومان، لپه بین ۵۰ تا ۵۸ هزار تومان، لوبیا قرمز بین ۴۵ تا ۶۰ هزار تومان، عدس بین ۴۰ تا ۴۸ هزار تومان و نخود بین ۳۸ تا ۵۰ هزار تومان قیمت خورده است. رسیدن قیمت هر‌کیلو لوبیاچیتی به مرز ۸۰ هزار تومان و عدس به ۵۰ هزار تومان در حالی است که تا همین یکی‌دوسال پیش، عدسی و خوراک لوبیا از جمله غذا‌های ارزان محسوب می‌شدند؛ خوراکی‌هایی که کم‌کم در حال تبدیل شدن به غذا‌هایی لاکچری هستند.
تورم ۱۱۲ درصدی نخود
به گفته کارشناسان، خشکسالی و افت محسوس میزان بارندگی در سال زراعی منتهی اول مهر ۱۴۰۰، تولید حبوبات را نیز مانند برنج تحت تاثیر قرار داده و اگرچه آماری از میزان تولید این محصولات ارائه نشده، اما بدون شک میزان تولید به اندازه سال زراعی پربارش ۹۹-۹۸ نبوده است. سال گذشته آمار‌ها از رشد ۲۱ درصدی تولید حبوبات حکایت داشت. از سوی دیگر بر اساس آخرین گزارش مرکز ملی آمار از تورم اقلام خوراکی طی شهریورماه، حبوبات پرمصرف در فاصله بین مرداد تا شهریور امسال بین ۳.۹ تا ۸.۱ درصد افزایش قیمت داشته‌اند که بیشترین درصد رشد قیمت مربوط به لوبیا چیتی بوده است.
این گزارش همچنین از تورم نقطه‌به‌نقطه ۱۱۲ درصدی نخود خبر می‌دهد که با توجه به تولید انبوه این محصول در کشور و نسبت بالای تولید داخلی به واردات در قیاس با دیگر حبوبات، کمی عجیب به نظر می‌رسد. گزارش مرکز آمار حاکی از آن است که از شهریور سال ۹۹ تا شهریور امسال تورم نقطه‌به‌نقطه لوبیا چیتی ۶۴ درصد، لوبیا قرمز ۴۶.۵ درصد، لپه ۶۲ درصد و عدس ۵۴ درصد بوده است که بر این اساس پرمصرف‌ترین حبوبات در فاصله یک‌سال بین ۴۶ تا ۱۱۲ درصد افزایش قیمت داشته‌اند.
کاهش چشمگیر فروش خواربارفروشی‌ها
برای افرادی که به دنبال خرید ارزاق با قیمت مناسب‌تر هستند، عمده‌فروشی‌ها و بعد از آن‌ها خواربارفروشی‌ها اولین و دومین انتخاب محسوب می‌شوند؛ فروشگاه‌هایی که در قیاس با سوپرمارکت‌ها اغلب قیمت‌های پایین‌تری دارند. اما گرانی گسترده در تمامی کالا‌های اساسی باعث شده در یک‌سال گذشته فروش خواربارفروشی‌ها هم کاهش زیادی داشته باشد.
نایب‌رئیس اتحادیه خواربارفروشان تهران با اشاره به رشد فزاینده قیمت همه اقلام خوراکی از کاهش محسوس فروش در خواربارفروشی‌ها خبر می‌دهد و می‌گوید: گذشته از تاثیری که فروشگاه‌های زنجیره‌ای در سال‌های اخیر بر میزان فروش خرده‌فروشی‌ها داشته‌اند، به طور خاص در یک‌سال اخیر تورم قدرت خرید مردم و فروش واحد‌های صنفی را به طور چشمگیری کاهش داده است.
جمال معصومی زنجانی می‌افزاید: با وجود چند برابر شدن قیمت تمام اجناس، درآمد واحد‌های صنفی در مقایسه با سال گذشته افزایش نداشته و این نشان می‌دهد فروش کاهش یافته است.
وی با اشاره به این‌که بیشترین رشد قیمت درماه‌های اخیر مربوط به لبنیات بوده، ادامه می‌دهد: تغییر قیمت‌ها در تمامی اقلام به قدری با سرعت اتفاق می‌افتد که گاهی بعد از فروش کل یک کالا برای سفارش مجدد آن دچار مشکلی می‌شویم، به این معنا که تفاوت قیمت ۲ سفارش پشت سر هم به‌اندازه‌ای زیاد است که فروشنده را متضرر می‌کند. معصومی در مقایسه فروش واحد‌های صنفی در قیاس با سال گذشته می‌افزاید: فروش تمامی واحد‌های صنفی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش یافته و میزان سفارش بسیاری از محصولات نسبت به سال ۹۹ نصف شده، زیرا بسیاری از اجناس دیگر خریدار زیادی ندارند.