همه چیز درباره "دوز سوم"

دکتر آذرخش آذران در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص زمان آغاز اثربخشی واکسن علیه کرونا، اظهار کرد: معمولا دو تا چهار هفته پس از تزریق دوز دوم واکسن، بدن به بالاترین حد ایمنی می‌رسد؛ البته میزان ایمنی حاصل‌شده هیچ کدام از واکسن‌ها صددرصد نیست.
وی افزود: با تزریق دوز اول واکسن، سیستم ایمنی بدن پاسخ می‌دهد اما با تزریق دوز دوم، پاسخ ایمنی ایجادشده تقویت می‌شود و ایمنی طولانی‌تری در بدن ایجاد خواهد شد.
این متخصص ویروس‌شناسی گفت: بر اساس اطلاعاتی که تاکنون در دست داریم، آنتی بادی ناشی از واکسن‌ها معمولا تا ۶ ماه دوام دارد و پس از آن به تدریج میزان آنتی بادی در بدن کاهش می‌یابد. در برخی مقالات عنوان شده که پس از سه تا چهار ماه روند کاهش آنتی بادی‌ها اتفاق می‌افتد اما با توجه به متفاوت بودن واکسن‌ها، عدد دقیقی در این خصوص نداریم.
آذران با بیان اینکه نمی‌دانیم مدت زمان ایمنی سلولار ایمیونیتی چه میزان است، بیان کرد: این مساله موجب می‌شود به تزریق بوستر (دوز سوم) فکر کنیم. بر اساس گفته سازمان بهداشت جهانی، ممکن است برخی افراد با تزریق دو دوز واکسن، پاسخ ایمنی کافی را نداشته باشند و از طرف دیگر نیز اثربخشی واکسن در طول زمان کاهش می‌یابد بنابراین شاید پس از ۶ تا ۷ ماه، باید دوز سوم تزریق شود.
وی گفت: از طرف دیگر ممکن است واکسن‌ها در مقابل واریانت‌های جدید کارایی لازم را نداشته باشند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به گروه‌هایی که باید دوز سوم واکسن را دریافت کنند، افزود: کادر درمان به دلیل مواجه شدن با لود بالای ویروس و افراد بالای ۶۰ سال و خانواده‌هایی که یکی از اعضای خانواده‌شان به بیماری نقص ایمنی دچار است، نیازمند تزرق دوز بوستر هستند.
وی با بیان اینکه دوز بوستر ۶ ماه پس از تزریق دوز دوم باید تزریق شود، تصریح کرد: سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند در این شرایط که بسیاری از کشورها هنوز به دوز اول و  دوم دسترسی پیدا نکرده‌اند، دوز سوم برای کسی تزریق نشود؛ نظر این سازمان این است که جامعه همگن باشد یعنی ۷۰ تا ۸۰ درصد جامعه واکسینه شوند تا چرخش ویروس از بین برود و سپس به دوز بوستر فکر کنیم. البته برخی کشورها تزریق دوز بوستر را آغاز کرده‌اند.
آیا ابتلا به کرونا پس از تزریق دوز اول، اثربخشی واکسن را از بین می‌برد؟
آذران گفت: زمانی که دوز اول واکسن کرونا تزریق می‌شود ممکن است سیستم ایمنی پاسخ ندهد یا به صورت نسبی پاسخ دهد بنابراین با تزریق دوز اول، ایمنی به دست نمی‌آید و اثربخشی آنچنانی نخواهد داشت اما اثربخشی آن با ابتلا به کرونا از بین نمی‌رود.
وی ادامه داد: در مقابل، در صورتی که دوز دوم واکسن تزریق نشود، آنتی بادی تولیدشده نیز از بین می‌رود.
این متخصص ویروس‌شناسی گفت: اثربخشی واکسن در افرادی که در فاصله بین دوز اول و دوز دوم به کرونا مبتلا می‌شوند نیز از بین نمی‌رود زیرا آنتی بادی در بدن‌شان ایجاد می‌شود.
وی افزود: باید توجه شود ماندگاری آنتی بادی‌هایی که پس از ابتلا به کرونا در بدن تولید می‌شود، به اندازه واکسن‌ها پایدار نیست بنابراین افرادی که به کرونا مبتلا می‌شوند نیز حتما باید دوز دوم را تزریق کنند.
افرادی که پس از تزریق دوز دوم  به کرونا مبتلا می‌شوند باید دوز بوستر را دریافت کنند؟
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بیان کرد: تاکنون دستورالعملی در خصوص تزریق دوز بوستر برای افرادی که پس از تزریق دوز دوم به کرونا مبتلا می‌شوند، نداریم.
وی گفت: در حال حاضر واریانت دلتا در کشور غالب است و بسیاری از افراد پس از تزریق دوز دوم به کرونا مبتلا شده‌اند اما دستورالعملی در این زمینه نداریم.