وی درباره تحولات اخیر در مناسبات بین ایران و جمهوری آذربایجان اظهار داشت: در جریان آزادسازی قره باغ اتفاقات ناگواری رخ داد و بخشی از جریان‌های تروریستی به این منطقه منتقل شدند و رژیم صهیونیستی تلاش کرد از فرصت ایجاد شده حداکثر سوء استفاده را بکند و در بخش‌هایی از جمهوری آذربایجان حضور یافتند و در همان زمان در سطح سیاسی و نظامی و امنیتی در کانال‌های دیپلماتیک نگرانی خود را اعلام کرده و به طرق جدی به مقامات عالیرتبه این کشور گفته شد که بحث حمایت ما از آزادسازی مناطق اشغالی یک موضوع است و مناسبات رو به رشد دو کشور مورد توجه ماست، ولی هرگز حضور عناصر رژیم جعلی صهیونیستی را در نزدیکی و در مرزهای ایران تحمل نمی‌کنیم و تغییر در مرزها را تحمل نمی‌کنیم و نسبت به آن تحفظ جدی داریم.
امیرعبداللهیان گفت: برای ترانزیت کامیون‌های ما در بخش‌هایی از آذربایجان به سمت ارمنستان مشکلاتی ایجاد و دو راننده تریلر ایرانی در آذربایجان بازداشت شدند.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: در نیویورک با وزیر خارجه جمهوری آٰذربایجان ملاقات و در مسیر دیپلماتیک به صراحت نگرانی خود را راجع به این مسائل عنوان و گفتم که اگر قرار است عوارضی گرفته شود باید از مسیر دیپلماتیک به ما اطلاع دهید. بازداشت راننده تریلر ترانزیت ایرانی از نظر ما توجیهی ندارد و رفتار مثبتی تلقی نمی‌شود.
وی گفت: نگاه ما در دولت سیزدهم به توسعه روابط با همسایگان است و برخی مداخلات خارجی در این کشور برای ما روشن است. ما نگران جدی هستیم که در آینده نه چندان دور برای حکومت آذربایجان و صهیونیستها ایجاد مشکل کنند. در روزهای اخیر با برگزاری مانور در مقابل اقداماتی که صهیونیستها و تروریست‌ها در منطقه انجام داده بودند پیامی ارسال کردیم برای صهیونیستها و تروریست‌ها البته آقای الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان اظهارات منفی را راجع به ایران بیان کرد که در مسیر دیپلماتیک اعتراض خود را بیان کردیم.
امیرعبداللهیان بیان کرد: من در دیدار با سفیر جمهوری آذربایجان این نکات را گفتم و عنوان کردم شرایط شما را درک می‌کنیم و خطر صهیونیسم و تروریسم را در خاک شما و علیه شما و کشورهای همسایه درک می‌کنیم و نباید اجازه دهیم بازیگران خارجی روابط دو کشور را تحت تاثیر قرار دهند.
وی ادامه داد: از این مرحله داریم عبور می‌کنیم و به زودی نسبت به حل مشکل ترانزیت گفت‌وگوهایی را دو طرف خواهیم داشت.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه تغییر در مرزهای منطقه از نظر ما پذیرفتنی نیست، تصریح کرد: ایران همسایه بزرگ جمهوری آذربایجان است و در مسیر دیپلماتیک پیام‌هایی را رد و بدل کردیم و خوشبین هستیم. ما با حساسیت، قاطعیت و در عین حال با نگاه همسایگی به جمهوری آذربایجان نگاه می‌کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره فعالیت‌های صهیونیستها در اطراف جمهوری اسلامی ایران خاطرنشان کرد: اتفاقاتی که در برخی از کشورهای همسایه و به طور مشخص در بحرین رخ داده است، بالاخره یک طرحی از زمان ترامپ شروع و فشار ویژه‌ای را بر روی کشورها از جمله بحرین اعمال کردند ولی اقداماتی که انجام می‌شود در مقایسه با وضعیتی که صهیونیستها دارند بیشتر حرکت‌های نمایشی از روی نقاط ضعف است. آنچه در جنگ اخیر غزه رخ داد مسئله کمی نیست که نسل جوان در سرزمین‌های ۱۹۴۸ در حمایت از مسجدالاقصی حرکت کردند و رژیم صهیونیستی مجبور شد درخواست آتش بس را مطرح کند.
وی افزود: صهیونیستها یک نمایش و سیرک را بازی می‌کنند. آن چیزی که به دولت بحرین و کشورهایی که این روابط را با رژیم جعلی برقرار می‌کنند بی تردید به آرمان قدس و مردم فلسطین خیانت می‌کنند و صهیونیستها نشان دادند در هر جایی ورود کردند جز ناامنی حاصلی به همراه نداشته است. ما یک کشور می‌شناسیم به نام فلسطین و رژیم صهیونیستی در آینده منطقه جایی نخواهد داشت.
امیرعبداللهیان ادامه داد: این اقدامات نه کمکی به وضعیت حکومت آل خلیفه می‌کند و نه به وضعیت رژیم جعلی صهیونیستی.
وزیر خارجه همچنین گفت: جمهوری اسلامی ایران همواره با صراحت موضع خودش را در عدم مشروع خواندن رژیم صهیونیستی اعلام کرده و مردم فلسطین، سیاستمداران و اندیشمندان در جهان این موضع مقتدرانه و حکمیانه جمهوری اسلامی ایران را مورد تجلیل قرار می‌دهند. ما برای دفاع از یک موضع حق در عرصه سیاست خارجی مقتدرانه و با منطق و حکمت هم در سطح حمایت از مردم و هم ارائه راهکار سیاسی و دموکراتیک عمل کرده‌ایم و هم آنجایی که مردم فلسطین توسط این جانیان ذبح می‌شوند، هر کمکی در حمایت از مردم مظلوم و آزادسازی مسجدالاقصی به عمل آورده‌ایم.
وی گفت: پاسخ‌های قوی و در تراز جمهوری اسلامی را همواره در زمان خودش داده‌ایم.
وزیر خارجه در ادامه برنامه نگاه یک به رایزنی‌هایش در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک پرداخت و به گفت‌وگوها درباره اوضاع افغانستان اشاره کرد و افزود: ما تسهیل کننده ارسال کمک‌ها به افغانستان هستیم. ما نمی‌توانیم در بحث واکسیناسیون کرونا اتباع افغانستانی مقیم در ایران را نبینیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: هر چه میزان واکسینه شدن این افراد چه در داخل ایران چه مناطق مرزی و چه در داخل افغانستان افزایش یابد، ایمنی در داخل نیز افزایش می‌یابد.
وی گفت: بخشی از ملاقات‌های ما به بحث سیاست خارجی دولت سیزدهم اختصاص یافت. برای سیاست خارجی متوازن نیاز داشتیم در نیویورک ملاقات‌هایی که تنظیم می‌کنیم دارای یک توازن باشد.
امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: عمده ملاقات ما با کشورهای اروپایی در محل اقامت من انجام می‌شد و این معنا دارد، آنها به ملاقات من نمی‌آمدند به ملاقات وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران می‌آمدند.
وی گفت: حضور ایران در نیویورک چه در سطح مجازی و چه ملاقات‌هایی که من داشتم حضوری قوی بود. ما جلساتی با اندیشکده‌ها و اساتید دانشگاه‌ها و روزنامه‌نگاران برجسته آمریکا داشتیم.
* چرا نشست با ۱+۴ در نیویورک برگزار نشد؟
وزیر خارجه درباره اینکه چرا نشست با ۱+۴ در نیویورک برگزار نشد؟ گفت: وقتی که به نیویورک رسیدیم با پیشنهادی مواجه شدیم که قبل از آن به طریقی به ما اطلاع داده بودند ولی هنوز تصمیم قطعی نگرفته بودند. پیشنهادی را سه کشور اروپایی داشتند که وزرای خارجه ۱+۴ و ایران نشستی را در نیویورک داشته باشند. من اعلام کردم ما با ملاقات و جلسه جمعی الان موافق نیستیم چون در حال مطالعه پرونده و تنظیم سیاست‌ها هستیم و اینکه ترکیب تیم جدید چه باشد و ما پیام‌های مختلفی به شما دادیم که اینقدر عجله دارید مذاکره انجام شود باید طرف مقابل حرکتی داشته باشد.
وی افزود: نشست وزرای خارجه در سال‌های گذشته یک موضوع عادی بود ولی امسال موضوع عادی نبود و در ملاقات‌های دوجانبه به وزرای خارجه سه کشور اروپایی گفتم جلسه گذاشتن و عکس گرفتن برای مردم ما چه آورده‌ای دارد. در نیویورک به گوترش دبیرکل سازمان ملل و جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفتم به جای اینکه اینقدر به ما فشار بیاورید. از زمانی که برجام توافق شد تا امروز در نیویورک دائم مصاحبه می‌کنید یک بار می‌گویید اینستکس و ... و هیچ کار موثری انجام ندادید و به زودی از نظر شما یعنی پنج سال و نیم و شما در این فاصله سیاست‌هایتان را تنظیم کنید.
امیرعبداللهیان تصریح کرد: به آنها گفتیم دولت جدید ایران به هشت سال و پنج سال و نیم قبل و یک سال قبل باز نخواهد گشت. نمی‌آییم پای میز مذاکره که با شما قهوه بنوشیم. شما باید اراده واقعی خود را نشان دهید.
وزیر خارجه ادامه داد: به همه اروپایی‌ها و دبیرکل سازمان ملل و ... به همه گفتم این نمی‌شود که بایدن صحبت از این کند که روش ترامپ را قبول نداریم ولی همان گونه عمل کند. ترور ژنرال سلیمانی پیگیری حقوقی و بین‌المللی دارد و ما کوتاه نمی‌آییم. به طرف‌های مقابل گفتیم نیت ما جدی است و ما مرد مذاکره و مرد عمل هستیم و دولت جدید ایران عملگراست و از مذاکره‌ای که فنجان قهوه در بیاید ملت ما سود نمی‌برد. باید تمام منافع برجام ترجمه و عملی شود. نشانه جدی باید پیدا شود.
* سیاست خارجی و اقتصاد کشور را به مذاکرات و برجام محض گره نخواهیم زد/ وزارت خارجه مذاکره را دنبال خواهد کرد و مذاکرات در چارچوب معاونت سیاسی وزارت خارجه دنبال خواهد شد
وی گفت: سیاست خارجی و اقتصاد کشور را به مذاکرات و برجام محض گره نخواهیم زد. دولت یک برنامه توسعه اقتصادی دارد که به سرعت پیش می‌رود.
وزیر خارجه بیان کرد: قرار نیست وزارت خارجه را معطل برجام کنیم.
امیرعبداللهیان گفت که مذاکرات به زودی انجام می‌شود و افزود: اصل اینکه مذاکرات در وین بوده و فرمت وین را می‌خواهیم ادامه دهیم روی این اتفاق نظر وجود دارد. ترکیب تیم را داریم نهایی می‌کنیم. وزارت خارجه مذاکره را دنبال خواهد کرد و مذاکرات در چارچوب معاونت سیاسی وزارت خارجه دنبال خواهد شد و طرف‌های مذاکراتی و توافقی که انجام می‌شود در سطح وزرای خارجه کشورهای مذاکره کننده تایید و جمع بندی نهایی خواهد شد. اما وزارت خارجه در چارچوب نهادهای بالادستی نظام وظیفه ذاتی مذاکراتی را انجام خواهد داد.
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: ملت ما باید از منافع برجام بهره مند شود. اینکه یک جز را بگیریم و یک جز را نگیریم در تضاد با نیت آنهاست که می‌گویند جدی هستیم.
امیرعبداللهیان بیان کرد: این اطمینان را به ملت بزرگ ایران می‌دهیم که قدم‌هایی که برداشته می‌شود مبتنی بر فرهیختگی ایرانیان و منطق مذاکراتی ایرانیان و تامین حداکثری حقوق و منافع ملت ایران است.
وی گفت: در مذاکره جدی هستیم و به مذاکره به زودی بازخواهیم گشت. حتما روش و رفتار طرف مقابل می‌تواند در خروجی و نتیجه تعیین کننده باشد. در مذاکره باید متانت، منطق و اقتدار حاکم باشد. توافق و تعهدات طرفینی است و سندی هم هست که راجع به آن بحث می‌شود.
وزیر خارجه درباره بحث طرح بی که از سوی آمریکایی‌ها عنوان شده گفت: در دل این حرفشان یک جور تهدید هم وجود دارد. اینکه با ما می‌گویند چه زمانی پای میز مذاکره می‌آیید. ما در فناوری هسته‌ای به پیشرفت قابل توجهی رسیدیم. در بحث لغو تحریم‌ها چیزی عاید ما نشد. آمریکایی‌ها حاضر نیستند بخشی از پول ملت ایران را به مردم ما برگردانند. بلوف‌هایی که می‌زنند می‌خواهند ما را وادار کنند که ما هر چه زودتر به میز مذاکره برگردیم به آنها گفتم به جای طرح این مباحث، مردم ایران را از طرح‌ها نترسانید.
* در حال جمع بندی هستیم و به زودی به میز مذاکره برمی‌گردیم
امیرعبداللهیان اضافه کرد: در حال جمع بندی هستیم و به زودی به میز مذاکره برمی‌گردیم، ولی به طرف مقابل گفتیم اقدامات خود را انجام دهید و از قبل میز مذاکره اقداماتی را انجام دهید و سیگنال مثبتی بدهید. ترجمان آن را باید مردم روی زمین ببینند.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۶ در آخرین توصیه‌ها برای مذاکرات با آمریکا درباره عراق گفتند که شما صرفا در موضوع عراق و امنیت عراق می‌روید و مذاکره می‌کنید. آمریکایی ها قطعا تمایل دارند پرونده‌هایی را باز کنند ولی فقط یک پرونده آن هم راجع به عراق صحبت می‌کنید. البته در این یک پرونده دستمان باز بود.
وی گفت: اینها می‌خواهند چند قدم جلوتر مطالباتشان را بیان کنند. ایران سازنده‌ترین طرف و کنشگر در منطقه است. ایران در عراق سازنده‌ترین نقش را ایفا کرد. الان نزدیک ۲ هزار مگاوات برق به عراق صادر و البته پول آن را دریافت می‌کنیم.
امیرعبداللهیان بیان کرد: ایران نفوذ بالایی در منطقه دارد ولی هیچ دخالتی در امور منطقه نداشته و نداریم. بحث موشکی مربوط به حوزه دفاعی و اقتدار ایران است.
* نگرانی کره جنوبی از شکایت بانک مرکزی ایران
وزیر خارجه درباره دارایی‌های مسدود شده ایران در کره جنوبی و گفت‌وگوی تلفنی اش با همتای کره‌ای نیز ادامه داد: فشار آمریکا یک واقعیت است ولی بیش از این نمی‌توانیم با لبخند از کنار این قضیه عبور کنیم. طرف کره‌ای نگران این است که بانک مرکزی ما دارد شکایت می‌کند. در این گفت‌وگو توافقاتی کردیم و منتظرم نتیجه اقدامات را ببینیم. به وی گفتم برای مردم ما قابل قبول نیست و سه سال تحمل کردیم و اگر در آینده کوتاه اقدامات شما نتیجه عینی و عملی ندهد و گفتار درمانی مشکل ما را حل نمی‌کند.
وی گفت: توافقی انجام شده و امیدوارم به نتیجه بینجامد.
وزیر خارجه درباره دیدارش با همتای انگلیسی اظهار داشت: به وی گفتم وعده شما برای ما ملاک نیست و در روزهای آینده طلب ما از شما که از قبل از پیروزی انقلاب وصول شد می‌توانم بگویم یکی از طرف‌های مذاکره یک اقدام مثبت عملی انجام داد.
* این گونه نیست که کشور را به چین و روسیه گره بزنیم
امیرعبداللهیان درباره بحث عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای و نگاه ایران به شرق نیز بیان کرد: کشورهای جهان برمبنای منافع متقابل حرکت می‌کنند و شعار سر در وزارت خارجه واقعا جمهوری اسلامی و نظام نسبت به آن پایبند بوده است. همانقدر که کشور را به غرب و آمریکا گره نمی‌زنیم به چین و روسیه نیز گره نمی‌زنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: همواره گفته شده که ملاک برای ما تغییر رفتار عملی آمریکاست. در مورد چین ضمن اینکه سیاست خارجی متوازن را دنبال می‌کنیم این گونه نیست که کشور را به چین و روسیه گره بزنیم. ما منافع متقابلی داریم که براساس آن با کشورهای مختلف برخورد می‌کنیم.
وی تصریح کرد: خدشه‌ای به استقلال کشور نباید وارد شود. وظیفه ما صیانت از شعار نه شرقی، نه غربی و جمهوری اسلامی است. در بحث تعامل می‌گوییم هم شرقی و هم غربی.
