آمفوتریسین بی چیست؟
آمفوتریسن بی (amphotericin B) یک داروی ضد قارچ تزریقی است که برای درمان عفونت قارچی مهاجم تجویز می‌شود.درمان با آمفوتریسین بی
برخی از موارد مصرف دارو آمفوتریسین B عبارت‌اند از:- مننژیت کریپتوکوکی در مبتلایان به HIV: درمان مننژیت کریپتوکوکی در مبتلایان به HIV.
- عفونت‌های قارچی، درمان تجربی: درمان تجربی در بیماران مبتلا به تب نوتروپنیک با عفونت قارچی.
- عفونت‌های قارچی، درمان سیستمیک: درمان عفونت‌های سیستمیک ناشی از آسپرژیلوس، کاندیدا و یا کریپتوکوکوس در بیماران مقاوم به درمان.
نحوه مصرف آمفوتریسین بی
- مصرف این دارو به صورت تزریق داخل عروقی و توسط کادر درمان انجام می‌شود.
- تزریق دارو باید به صورت داخل عروقی مداوم و آهسته باشد و باید در طی ۲ تا ۶ ساعت تزریق شود.
- تزریق سریع می‌تواند منجر به افت فشار خون، هایپوکالمی، آریتمی و شوک شود.
- در صورت بروز اختلال شدید تنفسی در بیمار باید دارو قطع شود.
- بیمارانی که تجربه لرز، تب، افت فشار خون، تهوع یا دیگر واکنش‌های غیرآنافیلاکسی وابسته به دوز داشته باشند، باید تحت اقدامات پیشگیرانه، قرار گیرند.
- اگر درد سوزشی و تورم اطراف محل سوزن و تزریق دارو احساس کردید به کادر درمانی بگویید.
- هنگام دریافت آمفوتریسین بی، نیاز به آزمایشات مکرر دارید.
- این دارو را به طور کامل برای مدت زمان تجویز شده مصرف کنید زیرا ممکن است علائم بیماری زودتر از درمان کامل عفونت از بین برود و در صورت قطع دارو عفونت شدید تر و مقاوم به دارو ضد انگل خواهد شد. این دارو برای درمان عفونت‌های ویروسی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی کاربردی ندارد.
رقیق کردن آمفوتریسین بی
توجه: اطلاعات موجود در بروشور مربوط به هر شرکت سازنده و توصیه پزشک معالج نسبت به اطلاعات ذکر شده در این مطلب، ارجحیت دارد و موثر تر است.۱۲ میلی لیتر آب استریل برای تزریق فاقد ماده محافظ به ویال ۵۰ میلی گرمی فرآورده اضافه و به مدت ۳۵ ثانیه به شدت تکان داده شود تا سوسپانسیون نیمه شفا ف زرد رنگی به دست آید غلظت فرآورده آماده سازی شده ۴ میلی گرم در هر میلی لیتر است با توجه به احتمال تشایل رسوب، آماده سازی تنها باید با استفاده از SW فاقد ماده محافظ انجام شده و از سایر محلول‌های داخل وریدی مانند نرمال سالین یا رقیق کننده‌های حاوی ماده محافظ استفاده نشود.
نکته مهم:
- آمفوتریسین بی با نرمال سالین ناسازگار است.
- آمفوتریسین بی: با هیچ دارویی مخلوط نشود و از مسیر جداگانه تجویز شود؛ در صورت استفاده از مسیر داخل وریدی مشترک، مسیر قبل و بعد از انفوزیون فرآورده، توسط دکستروز ۵ درصد فالش شود.
عوارض آمفوتریسین بی
اگر علائم حساسیت به دارو را دارید با مرکز اورژانس تماس بگیرید: کهیر، تنگی نفس، تورم صورت، لب، زبان، گلو.اگر عوارض زیر را داشتید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- پوست رنگ پریده، کبودی راحت
- خون در مدفوع
- احساس سبک سری و از هوش رفتن
- تشنج
- زردی پوست و چشم
- وجود مایع در ریه: اضطراب، تعریق، ولع هوا، سرفه با مخاط کف کرده، درد قفسه سینه، افزایش ضربان قلب یا ضربان قلب نامنظم
- مشکلات کلیوی: قطع ادرار و یا کاهش حجم ادرار، ادرار دردناک، تورم پاها و مچ، احساس خستگی و تنگی نفس
- کمبود پتاسیم: گیجی، ضربان قلب نامنظم، تشنگی شدید، افزایش حجم ادرار، ضعف عضلانی و احساس گرفتگی
- علائم عفونت جدید: تب، لرز، علائم آنفولانزا، زخم دهان و گلو، تنفس سریع و سطحی
- تهوع، استفراغ، درد شکم، اسهال
- ناراحتی معده، کاهش اشتها
- درد عضله یا مفصل
- سردرد، زنگ زدن گوش‌ها
- درد، کبودی، تورم محل تزریق
- کاهش وزن
- برافروختگی (گرما، قرمزی، احساس سوزش)
قارچ سیاه چیست؟
قارچ سیاه یا موکورمایکوزیس یک عفونت قارچ ی جدی اما نادر است که توسط گروهی از قارچ‌ها به نام موکورمایست ایجاد می‌شود. این قارچ‌ها در سرتاسر محیط زندگی می‌کنند. قارچ سیاه عمدتاً افرادی را که دارای مشکلات سلامتی هستند یا از داروهایی استفاده می‌کنند که توانایی بدن را در مبارزه با میکروب‌ها و بیماری‌ها کاهش می‌دهد، تحت تأثیر قرار می‌دهند. اغلب پس از استنشاق هاگ‌های قارچ ی از هوا، سینوس‌ها یا ریه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین ممکن است پس از بریدگی، سوختگی یا سایر انواع آسیب‌های پوستی روی پوست ایجاد شود.قارچ سیاه کرونا
ابتلاء به کرونا موجب قارچ سیاه نمی‌شود بلکه روند بروز قارچ سیاه به دلیل ریسک استفاده برخی داروهای مربوط به درمان عوارض کرونا است. به زبان ساده دلیل بروز قارچ سیاه در ادامه بیماری کرونا اما مربوط به استفاده زیاد داروهای ضد ایمنی است.برای درمان و نجات بیماران مبتلا به نوع شدید کرونا برخی داروها تجویز می‌شود داروها استفاده می‌شود که ریسک ابتلاء به عفونت‌های قارچی را در بیمار بیشتر می‌کند. برخی بیماری‌های زمینه‌ای به ویژه دیابت کنترل‌نشده نیز یکی از ریزفاکتورهای مهم ابتلاء به این عفونت قارچی است.
