نمک پیشکسوتان روی زخم مردم ایران

تیم ملی فوتبال ایران که امید نخست قهرمانی در رقابت‌های جام ملت‌های 2019 به شمار می‌رفت به گواه کارشناسان یکی از بهترین نسل‌های تاریخ فوتبال ایران بود. در واقع به نوعی می‌توان گفت در سال 2019 یکی از کامل‌ترین نسل‌های تاریخ فوتبال ایران در تمامی پست‌ها برای حضور در جام ملت‌ها شکل گرفت و البته متاسفانه در رسیدن به عنوان قهرمانی ناکام ماند.با این وجود بررسی اسامی فهرست فعلی تیم ملی ایران به خوبی نشان می‌دهد که بیش از 70 درصد بازیکنان حاضر در جام ملت‌های آسیا که پیراهن تیم ملی را بر تن کردند محصول رده‌های پایه تیم های ملی از نونهالان تا جوانان و امید بوده‌اند و در واقع نسل طلایی امروز فوتبال ایران به شکل موفقی رده‌های سنی گذشته را در سطح ملی پشت سر گذاشته و عملیات انتقال نسل‌ها بر خلاف گذشته این بار در فوتبال ایران به درستی شکل گرفته است. در تیمی که به مسابقات امارات 2019 اعزام شد مرتضی پورعلی‌گنجی، سید مجید حسینی، حسین کنعانی زادگان، روزبه چشمی، علیرضا جهانبخش، سردار آزمون، احسان حاج صفی و کریم انصاری فرد از جمله بازیکنانی به شمار می‌روند که سابقه پوشیدن پیراهن تیم‌های ملی نونهالان و نوجوانان تا سطح امید را داشته‌اند که در نوع خود رکورد قابل توجهی به نظر می‌رسد و نشان می‌دهد شاکله اصلی تیم ملی ایران محصول استعدادیابی مناسب در سطح فوتبال پایه کشور بوده و مدارج حضور در رده‌های مختلف تیم ملی را طی کرده است. همچنین بازیکنانی مثل علیرضا بیرانوند، امیر عابدزاده، پیام نیازمند، میلاد محمدی، مهدی ترابی و پژمان منتظری سابقه حضور در تیم‌های ملی جوانان و امید را داشته‌اند که بر این اساس مجموعا 14 بازیکن تیم ملی از رده‌های پایه به سطح بزرگسالان رسیده‌اند و البته در این بین بازیکنانی مثل سامان قدوس و اشکان دژاگه فوتبال خودشان را خارج از ایران و در اروپا آغاز کرده‌اند. همچنین بازیکنانی مثل شجاع خلیل‌زاده، سعید آقایی، علی کریمی، سوشا مکانی، علی قلی‌زاده، محمدرضا خانزاده و کمال کامیابی‌نیا نیز که در مقاطع مختلف به تیم ملی دعوت شدند از محصولات تیم‌های ملی پایه فوتبال ایران محسوب می‌شوند که به دلایل مختلف از جمله مصدومیت در این رقابت‌ها حضور نداشتند. بر این اساس می توان گفت یکی از طلایی‌ترین و بهترین نسل‌های تاریخ فوتبال ایران که از رده تیم‌های ملی پایه به درستی تا سطح بزرگسال پیش رفته در رسیدن به عنوان قهرمانی جام ملت‌ها ناکام ماند و این در حالی است که کارلوس کی‌روش سرمربی تیم ملی در نشست خبری بعد از مسابقه گفته بود: «مهم‌ترین مطلب میراثی است که باقی مانده است!» این میراث اما ارتباطی به کی‌روش ندارد و از پیش بوده و کارلوس کی‌روش هشت سال فرصت داشت تیم خوبی را آماده حضور در رقابت‌ها کند؛ تیمی که قهرمان  شود اما نشد. به هر ترتیب روز گذشته منتقدان کارلوس کی روش که این روزها سکوت کرده بودند یا به تمجید از او می پرداختند پس از اطمینان از جدایی این سرمربی، به انتقاد از او پرداختند و تندترین حملات را نثارش کردند.
ژاپنی ها باهوش بودند
بیژن ذوالفقارنسب، کارشناس فوتبال کشورمان درباره شکست 3 بر صفر تیم ملی ایران مقابل ژاپن و حذف از جام ملت‌های آسیا 2019، عنوان کرد: «مقابل ژاپن بازی را خوب شروع کردیم. در این بازی هم به دنبال ارسال‌های بلند از جناحین بودیم اما ژاپنی‌ها خیلی خوب این موضوع را آنالیز کرده بودند و موفق شدند مهاجمان ما را به خوبی مهار کنند و اجازه سرزنی به آن‌ها ندهند. فکر می‌کنم تیم ملی ایران در این بازی پِلن دومی نداشت و هیچ اقدامی برای به ثمر رساندن گل از راه دیگری انجام نداد». کارشناس فوتبال کشورمان افزود: «بازی تا قبل از دریافت گل پایاپای دنبال می‌شد، اما برخوردی در گوشه زمین صورت گرفت و در حالی که بازیکن ما می‌توانست خودش را زودتر به توپ برساند بازیکن ژاپنی باهوش بود و خودش را به توپ رساند و گل اول برای آن‌ها به ثمر رسید. بعد از آن تیم ملی تمرکزش را از دست داد و آرامش ساختار دفاعی ایران به هم خورد. تیم عصبی شد و باز هم به دلیل نداشتن برنامه نتوانست به دروازه ژاپن نزدیک شود. در آن سو ژاپن حریفی بود که با آرامش و تمرکز بیشتری کار می‌کرد و برای همین موفق شد به گل‌های بعدی دست پیدا کند». ذوالفقارنسب عنوان کرد: «می‌توانستیم با تغییراتی در ترکیب تیم نسبت به بازی چین، ژاپن را مهار کنیم، اما ما باز هم بازی یکنواخت را در دستور کار قرار دادیم. نمی‌توانیم بگوییم تیم ملی ایران ناباورانه مقابل ژاپن شکست خورد، چون آن‌ها خیلی خوب بودند و با تمرکز کار کردند. تیم ما در اخلاق نیز باخت، چرا که ظاهرا هیچ کدام از بازیکنان ما تحمل این باخت را نداشتند و رفتارهای غیراخلاقی و غیرورزشی را که ضرورت نداشت از خود نشان دادند، ما باید این موضوع را هم قبول کنیم». وی با توجه به پیروزی‌های پرگل ایران در بازی‌های قبلی جام ملت‌ها یادآور شد: «تیم‌های ویتنام، عمان یا چین که همگی جزو تیم‌های درجه دو یا سه آسیا هستند را خیلی خوب شکست دادیم، برای همین مقداری در تیم خودباوری کاذب شکل گرفت. مهره‌های بسیار خوب در تیم داشتیم که نشد از آن‌ها استفاده کنیم. در تیم ملی کار تاکتیکی متنوعی نداشتیم و از دقیقه یک به دنبال ارسال‌های بلند و ضربه سر، سردار آزمون یا دیگر بازیکنان بودیم. حداقل می‌توانستیم در نیمه دوم زودتر تغییراتی انجام و راه رسیدن به دروازه ژاپن را تغییر دهیم، اما این کار صورت نگرفت. مدام ارسال‌های بلند را در دستور کار قرار دادیم که همه آن‌ها را مدافعان ژاپن به خوبی دفع کردند». ذوالفقارنسب در رابطه با اینکه کی‌روش در ایران بماند یا خیر؟ گفت: «کی‌روش هشت سال در ایران حضور داشت و هرچه از لحاظ فنی داشته به فوتبال ما داده است. باید حتما در سطح ملی تغییراتی انجام دهیم. این هم به نفع فوتبال ملی ماست و هم به نفع کی‌روش، چون فضای روحی خاصی به وجود آمده که به نفع کی‌روش هست که به جای دیگری برود. باید بدانیم کی‌روش به غیر از دو بار راهیابی به جام‌جهانی هیچ موفقیت دیگری در فوتبال ما نداشته است، همچنین با کی‌روش دو بار به جام ملت‌ها هم رفتیم که هر دو بار ناکام بودیم، آن هم در صورتی که در هر دو دوره تیم ما جزو مدعیان بوده است». کارشناس فوتبال کشورمان اظهار داشت: «امیدوارم مردم نسبت به این ناکامی صبور باشند، ورزش است و همیشه شادی و غم‌هایی را دارد. بهتر است مردم کسی را برای این باخت متهم نکنند، ما در یک بازی رودررو مقابل یک تیم قابل احترام که از ما بهتر و با برنامه‌تر بود بازی کردیم و آن‌ها موفق شدند از اشتباهات ما استفاده کنند، برای این نباید کسی را متهم کنیم. بازیکنان این تجربه را دارند که بعد از حذف در جام ملت‌ها چطور به فوتبال‌شان ادامه دهند. امیدوارم فدراسیون فوتبال هم به این ناکامی در آسیا واکنش مثبت داشته باشد».
برنامه نداشتیم
وینفرد شفر، سرمربی تیم فوتبال استقلال که همواره خود را از دوستان کی روش معرفی می کرد بلافاصله پس از شکست تیم ملی ایران در برابر ژاپن، عنوان کرد: «تیم ایران فاقد برنامه بود. برای پیروزی مقابل تیمی مثل ژاپن با یک شوت نمی‌توان کاری انجام داد. ایران پر از استعداد است که اگر استفاده شود، می‌تواند تیم اول آسیا باشد. برای این کار نیاز به یک برنامه‌ریزی بلند مدت هست». وی ادامه داد: «برای گلزنی فقط نمی‌توان متکی به یک بازیکن شماره 20 در نوک خط حمله بود. تفکر بازیکنان ایرانی به‌ گونه‌ای است که در لیگ هم با یک سوت بر سر داور می‌ریزد. همین مساله کار دست ایران می‌دهد و باعث خروج از جام می‌شود». ضیاء عربشاهی دیگر منتقد کی روش نیز درباره شکست 3 بر صفر تیم ملی فوتبال ایران مقابل ژاپن و حذف از رقابت‌های جام ملت‌های آسیا اظهار داشت: «بارها گفته بودم که در این دوره جام ملت‌ها ایران، ژاپن و قطر شخصیت بالاتری نسبت به سایر تیم‌ها دارند و از همه تیم ها یک سر و گردن بالاتر هستند. اما کی‌روش در این بازی در ارنج 11 نفره اشتباهاتی داشت و می‌توانست به جای حاج‌صفی، قدوس را از ابتدا به بازی می‌فرستاد چون قدوس بازیکنی بود که می‌توانست زمانی که تیم تحت فشار هست با امید ابراهیمی هماهنگ‌تر باشد». وی افزود: «جدا از ارنج اشتباه تیم ملی ما ابتدا روی اشتباه فردی گل دریافت کردیم و خط دفاعی که ما از آن همیشه تعریف می‌کردیم به یکباره اشتباه مهلکی را انجام داد و باعث به ثمر رسیدن گل اول ژاپنی‌ها شد. ساختار دفاعی ما که همیشه از آن تعریف می‌کردیم در این بازی بسیار آماتور عمل کرد. بعد از دریافت گل می‌توانستیم جبران کنیم اما متاسفانه باز هم تصمیمات کی‌روش در تعویض‌ها اشتباه بود، به طور مثال وحید امیری که بازیکن دونده‌ای بود و خیلی خوب به جلو اضافه می‌شد از بازی بیرون می‌آید و انصاری‌فر وارد می‌شود، این در حالی است که می‌شد حاج‌صفی از زمین خارج می‌شد». او که پیش از این نیز برانکو  را تمرین دهنده (و نه مربی) خوبی می نامید درباره سرمربی تیم ملی نیز گفت:
نظر شخصی من این است که ضعف مدیریت کی‌روش شکل تیمی ما را عوض کرد، تیمی مانند قطر مشخص است که می‌تواند به فینال راه پیدا کند چون واقعا ساختار تیمی بسیار خوبی دارد، اما ما در این بازی به خودمان باختیم و با گلی که روی اشتباهات فردی دریافت کردیم تیم‌مان نظمش را از دست داد، ما همیشه از نظم تیمی ایران تعریف می‌کردیم اما امروز کاملا اوضاع طور دیگری بود و مقابل ژاپن تنها چیزی که ندیدیم نظم تیمی بود». عربشاهی عنوان کرد: «بعد از اینکه گل اول را دریافت کردیم نتوانستیم ساختار تیمی‌مان را حفظ کنیم و بازی احساسی را در دستور کار قرار دادیم. بازیکنان فقط می‌خواستند به گل برسند تا بازی مساوی شود و کار به وقت‌های اضافه و پنالتی کشیده شود. همین موضوع باعث شد که ما گل‌های بعد را هم دریافت کنیم که باز هم این گل‌ها روی اشتباهات خط میانی ما به ثمر رسید». وی درباره اینکه آیا با وجود ضعف خط دفاعی ایران مقابل ژاپن جای خالی یک بازیکن باتجربه مانند سید جلال حسینی، احساس نمی‌شد؟ گفت: «واقعا جای سیدجلال در خط دفاعی ایران خالی بود و عدم حضور او در این بازی خودش را نشان داد، چرا که مدیریت در داخل زمین بسیار مهم است. ما یک مدیریت از کنار زمین داریم و یک مدیریت در داخل زمین و این می‌شود که سیدجلال حسینی می‌توانست در این بازی خط دفاعی ما را به خوبی مدیریت کند و اجازه ندهد ساختارش  این‌طور به هم بریزد».کارشناس فوتبال کشورمان راجع به عملکرد ژاپن، یادآور شد: «پیش از این می‌گفتند ژاپن اقتصادی بالا آمده است، اما قانون اول فوتبال این را می‌گوید که اول باید گل نخوریم و بعد باید به دنبال گل زدن باشیم. ژاپن در این بازی همین‌طور عمل کرد. ابتدا به دنبال گل نخوردن بود و بعد موفق به گلزني شد. همین‌طور این کار را در ادامه بازی نیز انجام داد، بعد از اینکه پیش افتاد ابتدا به دنبال این بود که نتیجه را حفظ کند و بعد برای بیشتر کردن اختلاف تلاش کند، این کاری بود که ژاپن به درستی و روی برنامه انجام داد. ژاپن در طول مسابقات با برنامه ظاهر شده بود و هیچ وقت خودش را خسته نمی‌کرد». عربشاهی ادامه داد: «تیم ما در طول مسابقات گل‌هایش را یا روی اشتباهات فردی بازیکنان حریف به ثمر رساند و یا روی خلاقیت فردی بازیکنان خودش. به هر حال به تک تک بچه‌ها خسته‌نباشید می‌گویم، چرا که خودم در سه دوره جام ملت‌ها حضور داشتم و می‌دانم که چقدر حضور در این مسابقات سخت و پراسترس است. ما به خودمان باختیم و می‌توانستیم خیلی راحت فینالیست شویم». وی در خصوص اینکه آیا کی‌روش باید در ایران بماند یا خیر، عنوان کرد: «به نظر من او دیگر نباید در ایران باشد، اگر هم قرار باشد در ایران بماند باید یک قرارداد خوب با او بسته شود که دیگر در چارچوب اختیارات خودش حرف بزند و درباره مسائل دیگر اظهار نظر نکند، اما به هر ترتیب قطع همکاری با کی‌روش بهترین گزینه است».
شورا تشکیل بدهیم
مرتضی فنونی‌زاده درباره عملکرد تیم ملی فوتبال در مرحله نیم نهایی جام ملت‌های آسیا برابر ژاپن، گفت: «همیشه گفتم که تیم ملی هنوز با تیم قدرتمند بازی نکرده است. همه می‌گفتند ما خوب بازی کردیم. بازی سخت با عراق بود. این تیم هم ممتاز نیست. این بازی زنگ خطری برای آینده بود. بازی‌های بی‌کیفیت تیم کی‌روش با تیم‌هایی مانند ونزوئلا و … باعث شد این اتفاق رخ داد». او در واکنش به اینکه تیم ملی در این هشت سال، در مسابقاتی مانند جام جهانی خیلی خوب کار کرده و باعث خوشحالی مردم شده است ،گفت: «در جام جهانی هم دفاع کردیم. ما فوتبال بازی نکردیم. ما دو بر صفر عقب بودیم، همه بازیکنان ما از وسط زمین زیر توپ می‌زدند. بچه‌ها بی محابا حمله می‌کردند. ارسال پاس بلند وقتی خوب است که طارمی و انصاری‌فرد داخل زمین باشد». مدافع سابق تیم ملی در پاسخ به این سوال که اگر اشتباه خط دفاعی رخ نمی‌داد، شاید ایران برنده بازی با ژاپن می‌شد، تاکید کرد: «اگر اشتباه خط دفاع رخ نمی‌داد، بازی مساوی می‌شد و با وجود بیرانوند در پنالتی می‌بردیم. او می‌توانست تیم ما را به فینال ببرد». فنونی‌زاده درباره تجمع بازیکنان ایران روی سر داور و اشاره وینفرد شفر به اینکه چنین حرکتی در مسابقات لیگ برتر ایران به کرات دیده می‌شود، خاطرنشان کرد: «یک بار هم نشد که ژاپنی‌ها روی تصمیم داور اعتراض کنند. آن‌ها واقعا در باشگاه فرهنگی و ورزشی بازی می‌کنند. من به عنوان عضو کوچکی از خانواده بزرگ فوتبال ملی از هواداران عذر می‌خواهم. من چنین شرایطی را تجربه کردم. قبلا در این شرایط بودم». وی اظهار کرد: «یک مقدار رسانه‌ها تیم ملی را بزرگ کردند. مگر چه تیمی را بردیم؟ عقیده من این است که مسببان این فاجعه را بیرون بیندازند. آقای کفاشیان، تاج و ساکت را باید بیرون بیندازند. این‌ها در این چند سال چکار کردند؟ از کی روش تا بقیه را بیرون بیندازند. اول مربیان وطنی و بعد مربیان خارجی از جمله برانکو کارگروه تیم ملی را تشکیل دهند». فنونی زاده در پاسخ به این سوال که آیا تشکیل کارگروه امکان پذیر است، تاکید کرد: «مثل انقلاب اسلامی یک شورا تشکیل دهیم که یک مربی خارجی بیاوریم. شفر این کاره نیست و پرسپولیسی‌ها هم برانکو را نمی‌دهند. می‌توانیم یک مربی خارجی دیگر بیاوریم».