علی ربیعی سخنگوی دولت در آخرین نشست خبری خود با خبرنگاران طی سخنانی اظهار داشت: گفتمان دولت یازدهم، براساس ضرورت‌های دوره حیات سیاسی و اجتماعی ایران در دهه 80 شکل گرفت. در سال 92 گفتمان اعتدال، یک نیاز برای کشور بود.
وی افزود: این نیاز براساس دو معضل بوجود آمد؛ یکی گرایش‌های قطبی فاصله‌دار افراطی و تفریطی نسبت به مسائل خارجی و نیز در داخل قطبی‌شدن شدید جناح‌های سیاسی و نیاز جامعه به دیدگاهی متعادل برای حل مسائل خارجی و آرامش در داخل و همینطور تفرقه در میان ملت‌های منطقه و مسلمانان که خود محصول افراطی‌گری‌ها و تفرقه‌افکنی‌های درون و بیرون از امت اسلامی بود.
سخنگوی دولت گفت: ما در دهه‌های گذشته، این تجربه را یاد گرفتیم که از راه افراط و تفریط نمی‌شود کشور را اداره کرد. دولت برآمده از ایده اعتدال به قدری به این ایده معتقد بود که رئیس‌جمهور در طول این مدت از مدیرانی با گرایش‌های مختلف در دولت بهره برد و از آنان دعوت به کار کرد و در تمام هشت سال گذشته کوشید که از جاده اعتدال منحرف نشود.
ربیعی خاطر نشان کرد: در عرصه خارجی پایبندی به گفتمان اعتدال چیزی نبود جز پایبندی به منافع ملی، ایستادگی در برابر زورگویی اما تعهد به تعامل مبتنی بر احترام و منافع متقابل با جهان؛ واقعیت این است که اعتدال، ضرورت و نیازی تمام نشدنی است.
وی ادامه داد: دولت اعتدالی با تدبیر و امید، در دوره هشت سال فعالیت خود، بسیاری از اقدامات را سامان داد؛ و هرچند که به علت موانع داخلی و خارجی نتوانست در برخی موارد موفق بشود. دولت در این هشت سال، آثار قابل توجهی و به یاد ماندنی در تاریخ ایران بر جای گذاشت و ثبت کرد؛ موفقیت‌هایی که به خوبی دیده نشد.
سخنگوی دولت اظهار داشت: البته دولت ناکامی‌هایی هم داشت که بخشی از این ناکامی‌ها به علت نارسایی‌های طبیعی بود که در هر دولتی و هر قوه‌ای می‌تواند وجود داشته باشد، و بخش عمده دیگر، ناشی از موانعی بود که به دولت تحمیل شد. البته موضوعاتی که هم که در آن‌ها به موفقیت دست یافت نیز معمولا با بی‌مهری جناح‌های سیاسی مخالف دیده و شنیده نشد.
ربیعی تصریح کرد: قضاوت در مورد دولت‌های یازدهم و دوازدهم، بدون دیدن «عوامل خارجی و موانع داخلی» و ارزیابی عملکردش، بدون تقسیم این مدت به دو دوره زمانی، تبیینی منصفانه و درست نخواهد بود. دولت با این تحلیل که کشور نیازمند توسعه است، و در سایه پیشرفت و توسعه و بزرگ شدن اقتصاد امکان تحرک‌های اجتماعی فراهم می‌شود بر این اساس برنامه‌های خود را در سایه سه جهت 1- رشد و توسعه 2- گسترش عدالت و 3- فقرزدایی در نظر گرفت.
وی ادامه داد: برای دستیابی به عامل اول، نیازمند سرمایه‌گذاری‌های متعددی بودیم بنابراین با مشی اعتدال در سیاست خارجی، به سمت زدودن ایران‌هراسی شکل گرفته پیش رفتیم و در یک روند پرافتخار، ایران، یک تنه در برابر شش قدرت جهان قرار گرفت و آنان را به تعامل به ایران در موقعیت برابر و توام با احترام، واداشت. اعتدال در روابط خارجی، به فراموش کردن معنای دشمنی‌ها و بدخواهی‌هایی نبود که علیه ملت ما روا شده است بلکه به معنای حرکت در مسیر منافع ملی است.
سخنگوی دولت گفت: با تصویب برجام و موفقیت دولت، هیچ‌کس نمی‌تواند رشد اقتصادی‌ای را که از این طریق در سه سال اول دولت یازدهم، نصیب کشور شد، نادیده بگیرد؛ هیچ‌کس نمی‌تواند پیشی‌گرفتن مزد بر تورم را منکر بشود؛ هیچ‌کس نمی‌تواند خدمات مربوط به سلامت را نادیده بگیرد.
ربیعی خاطر نشان کرد: وقتی از دولت تدبیر برای حل بحران‌ها حرف می‌زنیم، سخنی گزاف و یک ادعای توخالی نیست، چون دولت با دو پدیده که هریک به تنهایی مظهر افراطی‌گری در جهان است، مواجه بود؛ یکی داعش و دیگری ترامپ. این دو، مصداق افراطی‌گری و برهم‌زننده تعادل در جهان بودند.
وی بیان کرد: اگر دولت برخورد غیرمدبرانه با این دو پدیده که نماد افراطی‌گری در جهان هستند، می‌داشت، منجر به شعله‌ورشدن جنگ‌های فرقه‌ای و مذهبی در برخی جوامع اسلامی می‌شد و نیز تسلط افراطی‌گری بنام اسلام انحرافی در منطقه می شد که تنها بدخواهان امت مسلمان را خوشحال می‌کرد. تدبیر مواجهه با ترامپ، از آن روایت‌هایی است که درست بازگو نشد و نمی‌شود و همچنان ناگفته‌ها درباره آن زیاد است.
سخنگوی دولت در ادامه گفت: اگر در این سال‌ها دولتی بر سر کار بود که به راه اعتدال و تدبیر بهایی نمی‌داد، نه‌تنها آن مقاومت بی‌نظیر مردم در برابر فشارهای بی‌سابقه اقتصادی امکان پذیر نمی‌بود بلکه اگر در این سال‌ها دولت‌هایی غیراعتدالی و بی‌تجربه می‌داشتیم، آنگاه وقوع حوادثی با خسارات زیاد برای ملت ایران کاملاً متصور و محتمل بود.
ربیعی تصریح کرد: دولت یازدهم و دوازدهم به شکل تصادفی و ناخواسته با سونامی زیاده‌روی‌ها و افراط‌گری‌های متعددی مواجه شد که نه فقط ایران بلکه کم و بیش همه جهان را شوکه کردند. در این سال‌های افراطی‌گری که نزدیک به یک دهه طول کشید، نوعی خوش اقبالی و لطف خداوند بود که دولت تدبیر و امید توسط مردم برگزیده شده بود و توانست سایه‌های شوم را از کشور دور کند.
وی اظهار داشت: دولت از یک سو در جهت احقاق حقوق ملت در مجامع جهانی باید اقدام کرده و حرکت می‌کرد و در عین حال، ضمن مقابله با ایران‌هراسی و ایجاد حقانیت برای مردم، تلاش می‌کند تا تمایل جنگ افروزان را وادار به عقب‌نشینی کند. از سوی دیگر دولت باید به سرنوشت نسل‌های آینده و روزهای آتی کشور توجه می‌کرد این در حالی است که از درآمدهای ارزی بیش از صدمیلیارد دلاری خبری نبود.
سخنگوی دولت گفت: دولت برای برای اداره روزمره معیشت و بازنگه داشتن سفره مردم و صرفا چرخش روزمره امور کشور، نیاز به به 50 میلیارد دلار به واردات داشت و اگر بنابر رشد و توسعه نیز بود به حدود 100 میلیارد دلار برای تامین معیشت و سرمایه‌گذاری نیاز بود. همه این‌ها در شرایطی بود که کشور با محدودترین درآمدهای نفتی در عمر دولت‌ها در ایران مواجه شد. البته شاید همین موضوع هم، یکی از دستاوردهای دولت است.؛ بدین شکل که کشور را در سه سال اخیر با بودجه‌هایی اداره کرد که کمترین اتکا را به نفت داشتند. در این وضعیت، با ممنوعیت واردات 2500 قلم کالا بدون اینکه به وفور کالاهای اساسی در کشور صدمه‌ای وارد شود؛ به گسترش صادرات نیز پرداخت.
ربیعی ادامه داد: بدینسان اهداف طراحان جنگ اقتصادی، به ثمر ننشست و ایران، ایران ماند؛ این موضوع، به‌طور طبیعی این وضعیت فشار سنگینی بر زندگی مردم وارد کرد و تورم و کاهش ارزش پول ملی، نتیجه تحریم‌های بی‌سابقه و وحشتناک بود.
وی افزود: البته بسیاری پیش‌بینی وضعیتی بدتر از این و فروپاشی ایران را داشتند ولی نه‌تنها اقتصاد ایران فرونپاشید بلکه در سال 99 به رشد هم رسید هرچند همزمان، به زندگی مردم لطمه اقتصادی ناشی از تحریم نیز وارد شد و این موضوعی جدی برای دولت بود. برای همین سیاست‌های حمایتی از سوی دولت، پیگیری شد که همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، ارائه بسته‌های حمایتی به گروه‌های ذینفع و افزایش حقوق کارگران و گروه‌های مورد حمایت از جمله این برنامه‌ها بود.
سخنگوی دولت خاطر نشان کرد: با همه این اتفاقات، تحریم و عدم دسترسی به منابع، بر اقتصادِ عادت کرده به درآمدهای ارزی بالا، زندگی را برای مردم و کار را برای دولت، دشوار ساخت و مردم هنوز در آثار ناشی از تحریم به سر می‌برند. امروز در پایان دولت می‌خواهم بگویم تحریم باعث بهم خوردن تعادل قیمت بسیاری از کالاها در بازار شد. این مسیری را که ما رفتیم، اشتباه نبود؛ هنوز هم می‌گوییم اعتدال، تنها راه موفقیت و غلبه بر موانع است.
ربیعی با بیان اینکه برای موفقیت دولت سیزدهم دعا می‌کنیم چرا که دولت آینده راه دشواری در پیش دارد، اظهار داشت: باید همگان انتظارات منطقی از دولت آینده، داشته باشیم و دولت آینده هم، در شرایط تحریم قرار دارد و تحریم، حقیقتی انکارناپذیر است. دولت آتی با چالش‌های سه‌گانه امروز دولت دوازدهم نیز روبرو خواهد بود. تغییرات آب وهوایی و خشکسالی، امری واقعی است و جدی. بدون تردید نمی‌توان با عادات مالوف، مسیر را ادامه دهیم. تغییرات اقلیمی و کرونا هم به عنوان «افراطی‌گری انسان ساخته طبیعت»، چالش‌هایی هستند که دولت آتی با آن مواجه خواهد بود. همیشه کرونا و تحریم هم آثار معیشتی و روانی خود را ادامه می‌دهد. در کنار آن، تجربه ما در 8 سال اخیر می‌گوید تنها راه موثر برای مواجهه با این چالش‌ها مدارا، عقلانیت و سختکوشی است که می‌توان با آن بر مشکلات فائق شد.
وی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: طی حدود 28 ماه سخنگویی دولت اعتدال، با مسائل متعدد داخلی و خارجی روبرو بودیم؛ در این مدت تلاش کردم سخنگویی را به عنوان پل ارتباطی و نقطه اتصال افکار عمومی و دولت، ترسیم کنم. سعی کردم که دیدگاه‌های جمهور را به دولت انتقال بدهم. هر هفته نیز سعی کردم دیدگاه دولت را به شما و مردم منتقل کنم و همه این‌ها، به واسطه شما رسانه‌ها رخ می‌داد. در کنار هم و با دیدگاه‌ها و مشرب‌های سیاسی مختلف، حوادث تلخ و شیرینی را پشت سر گذاشتیم.
سخنگوی دولت افزود: در این مدت تلاش شد پاسخ‌ها مستند و همراه با نگاه علمی به پدیده‌ها باشده و همواره بر رعایت صداقت و راستگویی در بیان پاسخ‌ها به عنوان یک اصل اخلاقی، اهتمام می‌کردم؛ همچنین رعایت عدالت و انصاف در پاسخگویی و مواجهه با همه خبرنگاران را، بدون در نظر گرفتن گرایش سیاسی رسانه آنان. بنابر سابقه مطبوعاتی خودم، خوشبختانه رابطه دوستانه‌ای با همه خبرنگاران داشتم به نحوی که در لحظات تلخ و شیرین در کنار آنان حاضر بودم.
ربیعی گفت: توصیه‌ام به همه شما این است که بپذیریم دولت آتی، دولت همه مردم ایران است؛ بپذیریم که انتخابات تمام شد اما شرارت‌های خارجی کماکان هست و ما در برابر آن شرارت‌ها نیازمند حضوری پرقدرت هستیم.
وی در پایان طی مطایباتی اظهار داشت: ظاهرا هنوز هم تحریم از نظر صدا و سیما واقعیت ندارد و برنامه‌های اقتصادی که می‌سازد، هیچ اثری از تحریم دیده نمی‌شود؛ صدا و سیما همچنان به دولت یازدهم و دوازدهم بپردازد و نقدش کند تا بگذارد دولت سیزدهم در آرامش به کارها برسد.
