به گزارش فرهیختگان، در روزهای اخیر فیلم کوتاهی از جلسه مجمع عمومی بانک تجارت منتشر شد که در عرض چندثانیه مبلغ پاداش 400 میلیون تومانی درنظر گرفته‌شده برای هیات‌مدیره بانک، به 500 میلیون تومان افزایش یافت. تصویب پاداش 500 میلیون تومانی با واکنش‌های گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی مواجه شد و درنهایت رئیس هیات‌مدیره این بانک در پاسخ به انتقادها گفت: «پاداش 500 میلیونی جزء کمترین پاداشها بوده است.» وی ادامه داد: «این پاداش در تمام شرکت‌های بزرگ تصویب شده و اگر صورت‌جلسه مجامع شرکت‌های بورسی سال 99 را ببینید متوجه می‌شوید که این 500 تومان جزء کمترین مبالغ است.» در ادامه به بررسی وضعیت پاداش‌های پرداختی بانک‌ها و شرکت‌های بیمه‌ای پرداخته‌ایم. در این گزارش وضعیت پرداخت پاداش در 9 بانک و 21 شرکت بیمه‌ای بررسی شده و نام آنهایی که در گزارش نیامده، سه دسته هستند؛ در سند مکتوب جلسه مجمع عمومی دسته اول رقم پاداش درج نشده، در دسته دوم هنوز مجمع سال مالی 1399 آنها برگزار نشده و دسته سوم شرکت بیمه دولتی ایران و برخی بانک‌های بزرگ دولتی هستند که اصلا این ارقام را منتشر نمی‌کنند. در بین بانک‌ها و شرکت‌های بیمه‌ای، برخی از آنها ارقام عجیب‌وغریبی را پرداخت کرده‌اند. در گروه بانک‌ها، می‌توان به پاداش 8 میلیارد تومانی بانک خاورمیانه، پاداش 2 میلیاردی بانک سامان، پاداش یک میلیاردی بانک پاسارگاد در سال 98، پاداش 950 میلیونی کارآفرین در سال 98 و پاداش 700 میلیونی بانک کشاورزی در سال 97 اشاره کرد. در شرکت‌های بیمه‌ای نیز می‌توان به پاداش بیش از 2 میلیاردی بیمه سامان، پاداش نزدیک به 2 میلیاردی بیمه پاسارگاد، پاداش یک میلیارد و 200 میلیونی بیمه کارآفرین، پاداش 950 میلیونی بیمه معلم، پاداش 800 میلیونی بیمه آسیا، پاداش 700 میلیونی بیمه اتکایی ایرانیان، پاداش 680 میلیونی بیمه البرز، پاداش 650 میلیونی بیمه دی و پاداش 550 میلیونی بیمه تجارت نو اشاره کرد. قانونی بودن یا نبودن در اینجا مساله نیست، آنچه اینجا مساله است، اینکه این ارقام هیچ سنخیتی با زندگی مردم ایران ندارد که سال‌ها زیر فشار تورم و تحریم، صورت‌شان را با سیلی سرخ نگه داشتند.
پاداش 8 میلیارد تومانی بانک خاورمیانه
براساس تصمیمات مجمع عمومی سالانه بانک خاورمیانه رقم پاداش اعضای هیات‌مدیره این بانک برای سال مالی 1399 حدود هشت‌میلیارد تومان تعیین و حق جلسه اعضای غیرموظف هیات‌مدیره نیز برای برگزاری حداقل یک‌جلسه در ماه، سه‌میلیون تومان درنظر گرفته شده است. لازم به‌ذکر است پاداش اعضای هیات‌مدیره در سال 1398 حدود چهارمیلیارد و 200 میلیون تومان بوده که در سال 1399 این رقم رشد 90درصدی داشته است. همچنین رقم حق جلسه اعضای غیرموظف هیات‌مدیره در سال 1398 حدود دومیلیون تومان بوده که در سال 1399 رشد 50درصدی داشته است.
پاداش 2 میلیاردی بانک سامان
براساس تصمیمات مجمع عمومی سالانه بانک سامان، رقم پاداش اعضای هیات‌مدیره این بانک برای سال مالی 1399 حدود دومیلیارد و 139میلیون تومان تعیین شده که این میزان نسبت به پاداش 504میلیون تومانی سال 1398 رشد 324درصدی داشته است، همچنین حق حضور اعضای غیرموظف هیات‌مدیره برای حداقل چهارجلسه در ماه حدود پنج‌میلیون تومان تعیین‌شده که نسبت به سال مالی 1398 رشد 39درصدی را نشان می‌دهد. براساس تصمیمات مجمع عمومی سالانه بانک سامان، این بانک در سال 1400 حدود 10میلیارد تومان برای هزینه در امور خیریه به هیات‌مدیره اختصاص می‌دهد تا در اموری که هیات‌مدیره تشخیص می‌شود، هزینه شود.
پاداش یک میلیاردی بانک پاسارگاد در سال 1398
گرچه هنوز مجمع عمومی سالانه بانک پاسارگاد رقم پاداش اعضای هیات‌مدیره این بانک در سال 1399 را تعیین نکرده، اما براساس تصمیمات مجمع عمومی در سال گذشته، رقم پاداش اعضای هیات‌مدیره در سال مالی 1398 حدود یک‌میلیارد و 266میلیون تومان بوده است. همچنین رقم حق حضور اعضای غیرموظف در چهارجلسه ماهانه طی سال مالی 1398 حدود دومیلیون و 500هزار تومان بوده است.
پاداش 950 میلیونی کارآفرین در سال 1398
گرچه رقمی برای پاداش اعضای هیات‌مدیره بانک کارآفرین در سال مالی 1399 هنوز مشخص نیست، اما براساس تصمیمات مجمع عمومی سالانه این بانک در سال گذشته، رقم پاداش اعضای هیات‌مدیره بانک کارآفرین برای سال مالی 1398 حدود 950میلیون تومان بوده است. همچنین حق حضور اعضای غیرموظف هیات‌مدیره بابت برگزاری حداقل دوجلسه در ماه دومیلیون و 500هزار تومان درنظر گرفته شده است.
پاداش 700 میلیونی بانک کشاورزی در سال 1397
آخرین صورت مالی حسابرسی‌شده بانک کشاورزی که به‌صورت کامل ارائه‌شده، مربوط به سال 1397 بوده و صورت مالی سال 1398 نیز تنها در چهارصفحه ارائه شده و برای سال 1399 هیچ‌سند مکتوبی باعنوان صورت مالی از سوی این بانک منتشر نشده است. اما در سال 1398 سندی از صفحه 165 صورت مالی بانک کشاورزی منتشر شد که نشان می‌داد پاداش اعضای هیات‌مدیره این بانک دولتی در سال 1397 حدود 6میلیارد و 96میلیون تومان بوده است، پس از انتشار این سند، رئیس اداره کل حقوقی بانک کشاورزی این موضوع را انکار کرده و مدعی شده یک صفر این رقم به اشتباه درج شده و عدد صحیح 696میلیون تومان است. اما درصورت مالی اصلاح‌شده این بانک مجموع پاداش اعضای هیات‌مدیره و دیگر اعضا همچون معاونان و... درمجموع طی همان سال 1397 حدود دومیلیارد و 103میلیون تومان بوده است که این رقم مورد تایید بانک هم هست. به‌نظر می‌رسد در صورتی که بانک کشاورزی و دیگر بانک‌های دولتی اقدام به انتشار صورت مالی سال‌های 1398 و 1399 کنند، قطعا با ارقام درشتری از پاداش در صورت مالی آنها روبه‌رو خواهیم بود.
پاداش 670 میلیون تومان بانک ملت
اساس تصمیمات مجمع عمومی عادی سالانه 12ماهه منتهی به اسفند سال 1399، مبلغ پاداش هیات‌مدیره بانک ملت برای سال گذشته 670میلیون تومان تعیین شده، همچنین حق حضور اعضای هیات‌مدیره غیرموظف بانک برای حداقل دوجلسه در ماه، سه‌میلیون تومان تعیین شده است. براساس اطلاعات درج شده در سند مجمع عمومی این بانک، رقم پاداش اعضای هیات‌مدیره بانک ملت در سال 1398 حدود 400میلیون تومان بوده که در سال 99 رشد 67درصدی داشته است.
پاداش 500 میلیونی بانک تجارت
طبق اطلاعات درج‌شده در سامانه کدال، براساس تصمیمات مجمع عمومی عادی سالانه 12ماهه منتهی به اسفند 1399، مبلغ پاداش هیات‌مدیره این بانک برای سال گذشته 500میلیون تومان بوده است. همچنین حق حضور اعضای غیرموظف سه‌میلیون تومان بابت برگزاری حداقل دوجلسه در ماه خواهد بود. ضمنا در صورت حضور اعضای هیات‌مدیره بانک در کمیته‌های تخصصی به‌شرط حداقل یک جلسه در ماه، یک‌میلیون و 300هزار تومان تعیین شده است.
پاداش 500 میلیون تومانی بانک صادات
در بانک صادرات براساس تصمیمات مجمع عمومی، مبلغ پاداش اعضای هیات‌مدیره برای سال 1399 حدود 500میلیون تومان در نظر گرفته شده و حق حضور اعضای غیرموظف در جلسات نیز سه‌میلیون تومان تعیین شده است.
پاداش 350 میلیونی بانک سینا
براساس تصمیمات مجمع عمومی سالانه بانک سینا، رقم پاداش اعضای هیات‌مدیره این بانک برای سال مالی 1399 حدود 350میلیون تومان تعیین شده ، همچنین حق حضور اعضای غیرموظف هیات‌مدیره بابت برگزاری حداقل دوجلسه در ماه سه‌میلیون تومان در نظر گرفته شده است.
پاداشها در سایر بانک‌ها
بانک‌هایی که در این گزارش به پاداش آنها پرداخته نشده یا همانند بانک‌های بزرگ دولتی صورت مالی و گزارش مجمع را منتشر نمی‌کنند یا اینکه برخی بانک‌ها نیز هنوز مجمع خود را برگزار نکرده‌اند.
آیا پاداشها قانونی است؟
پرداخت پاداش به اعضای هیات مدیره شرکت سهامی دارای سه دسته، ضوابط و شرایط قانونی و اجرایی است. نخستین و مهم‌ترین شرط قانونی پرداخت پاداش به اعضای هیات مدیره شرکت آن است که پرداخت پاداش به اعضای هیات مدیره در اساسنامه آن شرکت، پیش‌بینی شده باشد. دومین شرط قانونی برای پرداخت پاداش به اعضای هیات مدیره شرکت سهامی آن است که مجمع عمومی عادی صاحبان سهام، پرداخت پاداش به آنان را تصویب کند. سومین شرط قانونی برای پرداخت پاداش به اعضای هیات مدیره شرکت سهامی، رعایت نصاب‌ها و الزامات قانونی مربوطه است که در ماده 134 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مورد تصریح قرار گرفته است (منبع: صادق رئیسی‌کیا، پرداخت پاداش به اعضای هیات مدیره در شرکت‌های سهامی، آبان 1397). در همین خصوص بانک مرکزی در مردادماه سال 1395 شرایط اعطای پاداش به اعضای هیات مدیره بانک‌ها را اعلام کرد. بر اساس بخشنامه اعلامی بانک مرکزی، طبق ماده (241) لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 24 اسفند 1347، با رعایت شرایط مقرر در ماده (134) نسبت معینی از سود خالص سال مالی شرکت که ممکن است جهت پاداش هیات مدیره درنظر گرفته شود، به هیچ وجه نباید در شرکت‌های سهامی عام از 3 درصد و در شرکت‌های سهامی خاص از شش درصد سودی که در همان سال به صاحبان سهام قابل پرداخت است، تجاوز کند. در این بخشنامه آمده است در هر حال این پاداش نمی‌تواند برای هر عضو موظف از معادل یک‌سال حقوق پایه وی و برای هر عضو غیرموظف از حداقل پاداش اعضای موظف هیات مدیره بیشتر باشد. مقررات اساسنامه و هرگونه تصمیمی که مخالف با مفاد این ماده باشد، باطل و بلااثر است. اینکه پاداش‌های فعلی اعضای هیات مدیره بانک‌ها و شرکت‌های بیمه‌ای قانونی است، باید به آن سه شرط رجوع کرد. همان‌طور که گفته شد، شرط اول قید شدن پاداش در اساسنامه شرکت است که طبیعی است اساسنامه‌ها طوری تنظیم شود که هیات مدیره از پاداش‌های کلان بی‌بهره نماند. شرط دوم تصویب مجمع عمومی عادی صاحبان سهام است که در همه شرکت‌های بیمه‌ای و بانک‌ها این موضوع نیز به تصویب مجمع رسیده است. اما موضوعی که می‌ماند؛ رعایت حدنصاب‌ها است که به جهت حجم بالای داده‌های مربوط به بانک‌ها و شرکت‌های‌های بیمه‌ای، بررسی این موضوع خارج از حوصله این گزارش است. تنها موضوعی که در اینجا قابل تامل است، رقم بالای پاداش‌های شرکت‌های بیمه‌ای است که برخلاف حجم مالی آنها در مقابل بانک‌ها، ارقام درشت‌تری برای پاداش هیات مدیره این شرکت‌ها درنظر گرفته شده است.
