آب اصفهان از جیره‌بندی تا واقعیت

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا با بیان اینکه ایران دچار یک تغییر اقلیم جدی شده است و آب و هوای آن «حدی» خواهد بود، بدین معنا که یا سال های خشک و بی آبی و یا سال های تر همراه با سیل های مخرب روبرو هستیم، اظهار کرد: متوسط بارندگی در ۵۲ سال گذشته ۲۵۰ میلی متر بوده که در مقایسه این عدد با جهان که حدود ۷۵۰ میلی متر است باید گفت که میزان بارندگی در ایران یک سوم جهان تخمین زده می شود.
خامسی افزود: در هشتمین ماه سال آبی بیش از ۱۵۰ میلیمتر بارندگی نداشتیم و این مسئله نشان می دهد که سال نامناسبی از نظر منابع آبی داریم، یعنی در ۵۲ سال گذشته، بدترین سال را از نظر بارندگی تجربه می کنیم.
وی با تاکید بر اینکه در تلاشیم امسال جیره بنده آب نداشته باشیم، اما وضعیت بارندگی ها و ذخایر منابع آبی چندان مطلوب نیست، تصریح می کند: در حال حاضر حدود ۱۵۳ شهر دارای تنش آبی هستند، البته این بدین معنا نیست که در این شهرها آب قطع می شود و پیش‌بینی ما این است که اگر بیش از ظرفیت سامانه آب مصرف نشود، قطع آب نخواهیم داشت.
اصفهان نیز به دلیل کاهش بارش ها به گفته هاشم امینی-مدیرعامل شرکت آبفای استان اصفهان، از دسته شهرهای دچار تنش آبی است که به منظور گذر از این بحران همه باید مدیریت مصرف آب را جدی بگیرند.
از سوی دیگر وضعیت سد زاینده رود نیز حکایت از این شرایط بحرانی دارد و به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه ای اصفهان، سد زاینده رود حدود ۴۴۳ میلیون مترمکعب ذخیره دارد و با توجه به حجم یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون مترمکعبی مخزن سد زاینده‌رود، در حال حاضر ۶۸ درصد مخزن این سد خالی است و شرکت آب منطقه‌ای کماکان بر حفظ و نگهداری منابع آب و صرفه‌جویی در تمام مصارف تاکید دارد.
حسن ساسانی می گوید: میزان بارش‌ها در سال زراعی جاری ۸۱۹ میلی متر است که در مدت مشابه سال گذشته یک هزار و ۱۷۵ بوده است و این میزان در متوسط بلندمدت هزار و ۳۵۰ میلیمتر ثبت شده که نسبت به سال گذشته و متوسط بلندمدت به ترتیب ۴۳ و ۴۷ درصد کاهش وجود داشته است.
اگرچه مدیرعامل آبفای استان اصفهان با توجه به شرایط بحرانی سد زاینده رود، همواره این اطمینان را داده که با وجود کمبود ۴.۳ مترمکعب بر ثانیه آب شرب در زمان اوج مصرف، احتمال دارد مردم با کاهش فشار آب مواجه شوند، اما هیچ گونه جیره بندی آب در استان اصفهان نخواهیم داشت و امسال نیز تلاش می کنیم آب شرب مردم در فصل تابستان تامین شود، اما به یک باره با افزایش دمای هوا از هفته اول خرداد به بعد، اصفهانی ها در هر نقطه ای از شهر طعم تلخ بی آبی را با افت شدید فشار و قطعی آب حس می کنند.
نگرانی استاندار اصفهان از قطعی آب
استاندار اصفهان اواخر اردیبهشت امسال در جلسه شورای اداری اصفهان عنوان کرد که بزرگترین دغدغه من و تمامی مدیران در سطح استان اصفهان تامین آب شرب است و در صورتی که مدیریت در مصرف آب انجام نشود ممکن است تابستان شاهد قطع آب در کل استان باشیم.
به گفته عباس رضایی، شیوع ویروس کرونا باعث افزایش مصرف آب در سطح کشور و به تبع آن در استان اصفهان شد و از سوی دیگر کمبود بارندگی طی ماه های اخیر باعث شد که شرایط سختی را امسال پیش رو داشته باشیم.
گلایه اصفهانی ها از قطعی آب تا افت فشار آب
بررسی های خبرنگار ایسنا از نقاط مختلف اصفهان حکایت از این دارد که اهالی خیابان کاوه واقع در شمال شهر اصفهان از افت شدید فشار آب حتی در طبقات پایین گلایه دارند.
یکی از ساکنین این منطقه به ایسنا، می گوید: هر ساله با شروع فصل گرما، دچار کم آبی می شویم، اما امسال حتی آب به طبقه پایین هم نمی رسد و در برخی ساعات روز، فشار آب طبقه اول به اندازه شیر سماور است و بدون پمپ امکان زندگی نداریم.
یکی از اهالی منطقه آتشگاه اصفهان نیز از قطعی چند ساعته آب در این منطقه می گوید: حتی بعد از وصل شدن آب، شاهد افت شدید فشار آن هستیم و برای خورد و خوراک و برخی موارد ناچار به ذخیره آب در منزل هستیم.
برخی از ساکنان خیابان چهارباغ بالا اصفهان نیز از افت فشار آب گلایه دارند که بدون استفاده از پمپ، آب آنها قطع می شود.
اهالی بهارستان اصفهان نیز اگرچه می گویند با قطعی طولانی مدت آب مواجه نشده اند، اما از افت فشار آب گلایه دارند و اگر پمپ آب نداشته باشند، کمتر طعم بی آبی را تجربه می کنند.
یکی از ساکنان خیابان ملاصدرا اصفهان نیز از افت شدید فشار آب این محله می گوید که فشار آب آنقدر اندک است که آب به کولر نمی رسد و حتی در برخی ساعات نیز پمپ آب جوابگو نیست.
یکی از اهالی خیابان حمزه اصفهان، با اشاره به اینکه از حدود دو هفته پیش فشار آب این منطقه افت پیدا کرد و دیگر همانند قبل نشد به ایسنا، می گوید: به نظر می رسد فشار آب این محله را کم کرده باشند، البته فشار آب همانند شیر سماور نیست، اما به پرفشاری قبل هم نشده است.
یکی از ساکنان شاهین شهر اصفهان نیز از قطعی چند روزه آب در این منطقه به ایسنا می گوید که در این شرایط ناچار شده اند به منزل پدر و مادر خود به اصفهان بیایند، چراکه بدون آب زندگی مختل می شود به نظر می رسد آب هم همانند برق جیره بندی شده است.
بررسی های میدانی خبرنگار ایسنا حکایت از این دارد که منطقه ولیعصر، خیابان‌های مدرس، سروش، بزرگمهر، پروین، دشتستان، میدان قدس، شهدا با قطعی آب مواجه هستند و اهالی میرداماد و ملک شهر نیز افت شدید فشار آب را تجربه می کنند و برخی معتقدند خشکی زاینده رود موجب جیره بندی آب شرب اصفهان شده است.
تشریح دلایل افت فشار و قطعی آب اصفهان
معاون بهره برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان با تشریح دلایل کاهش شدید فشار آب در روزهای اخیر، توضیح می دهد: گرمای زودرس، برداشت های بی رویه و کاهش حجم آب ورودی به تصفیه خانه باباشیخعلی مهمترین علل افت شدید فشار آب در روزهای اخیر است.
ناصر اکبری توضیح می دهد: گرمای زودرس و افزایش ناگهانی دما نخستین عامل افزایش مصرف آب است، زیرا موجب شد تعداد زیادی از کولرهای آبی زودتر از موعد مقرر روشن شده و افزایش مصرف آب را در پی داشته باشد.
وی عامل دیگر کاهش شدید فشار آب را کاهش حجم ورودی به تصفیه خانه آب اصفهان می داند و می گوید: متولی تأمین آب استان، شرکت آب منطقه ای است که باید آب مورد نیاز را در ورودی سد چم آسمان تحویل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان دهد، اما متأسفانه در روزهای اخیر به دلیل برداشت های بی رویه در حدفاصل سدزاینده رود تا سد چم آسمان، میزان آب تحویلی بسیار کاهش یافته است.
اکبری با بیان اینکه شرکت های مدیریت یکپارچه رودخانه زاینده رود و آب منطقه ای باید تدابیری برای جلوگیری از برداشت های بی رویه در بالادست رودخانه زاینده رود اتخاذ کنند، اضافه می کند: تصفیه خانه آب اصفهان در روستای باباشیخعلی ظرفیت تصفیه ۱۱.۵ مترمکعب آب در ثانیه را دارد، اما در روزهای اخیر، آب ورودی به این تصفیه خانه و در نتیجه میزان آب تصفیه شده کاهش داشته است.
وی با بیان اینکه هم اکنون آب شرب مورد نیاز جمعیت ساکن در ۵۷ شهر و ۳۸۰ روستا از سامانه اول یا طرح آبرسانی اصفهان بزرگ تأمین می شود، می گوید: هم اکنون در هر ثانیه با کمبود سه مترمکعب آب مواجه هستیم و پیش بینی می شود با گرمتر شدن هوا و افزایش مصرف این کمبود به ۴.۳ مترمکعب در ثانیه برسد.
وی تاکید می کند: سیاست شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان به هیچ عنوان جیره بندی و قطع آب نیست، اما شهروندان نیز باید همچون گذشته با صرفه جویی و مدیریت مصرف آب، این شرکت را در تامین آب شرب پایدار برای همه جمعیت تحت پوشش یاری دهند.
کسری آب اصفهان بیشتر می شود
سخنگوی شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان با اشاره به اینکه در حال حاضر با حداکثر توان در حال تولید آب هستیم به ایسنا، می گوید: در حال حاضر تصفیه خانه باباشیخعلی و چاه های متفرقه به طور کامل در مدار هستند، اما چاه های فلمن به دلیل خشکی زاینده رود در مدار نیستند.
مهرداد خورسندی به افزایش دمای هوا اشاره می کند و می افزاید: پیش بینی شده است که پنجشنبه، جمعه و شنبه هفته آینده، اصفهان گرمترین روزهای خود را تجربه می کند و دمای هوا به بالای ۴۰ درجه می رسد، بنابراین کسری آب در اصفهان بیشتر می شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر با توجه به افزایش مصرف مردم، اصفهان سه متر بر ثانیه (سه هزار لیتر) با کسری آب مواجه است، پیش بینی می کند: کسری آب در اصفهان در تیرماه به ۴.۳ متر بر ثانیه (۴۳۰۰ لیتر) برسد و تا زمانی که سامانه دوم آبرسانی اصفهان بزرگ وارد مدار نشود این مشکل همچنان وجود خواهد داشت.
سخنگوی شرکت آبفای استان اصفهان در خصوص اینکه در این شرایط آیا اصفهان سیاست جیره بندی آب را پیاده خواهد کرد یا خیر؟ می گوید: شرکت آبفا اصلا سیاست جیره بندی را پیش نمی گیرد، چراکه شبکه در یک لحظه خالی می شود و پر شدن آن زمان زیادی می برد، به عنوان مثال اگر دو ساعت -دو ساعت آب را قطع کنیم حدود چهار ساعت پُر شدن شبکه زمان می برد، از سوی دیگر با جیره بندی انتهای خطوط آب را هوا گرفته که این موجب شکستگی خطوط می شود.
وی تاکید می کند: جیره بندی آب نه تنها پرت بالای آب دارد، از سوی دیگر منجر به افزایش حوادث شبکه آب می شود و اصلا جیره بندی به صلاح شرکت آبفا و مردم اصفهان نیست.
به معنای واقعی با کمبود آب مواجه هستیم
خورسندی با تاکید بر اینکه متاسفانه امروز به معنای واقعی با کمبود آب مواجه هستیم و آب نداریم، تصریح می کند: شرکت آبفا ملزم به تامین آب از باغبهادران تا انارک، اردستان در شمالی ترین نقطه تا جرقویه در جنوبی ترین نقطه استان است.
وی می گوید: با توجه به قطعی و افت فشار آب، شرکت آبفا اقدام به آبرسانی سیار می کند که علاوه بر تانکرهای خود از تانکرهایی نیروهای مسلح برای آبرسانی سیار یاری گرفته است.
سخنگوی شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان اضافه می کند: مردم همواره قطعی آب را به سامانه ۱۲۲ آبفا اطلاع می دهند که این شرکت با بررسی شرایط آدرس های ثبت شده و بحرانی بودن وضعیت آن منطقه، نسبت به آبرسانی سیار اقدام می کند.
آبرسانی سیار در اصفهان
وی با اشاره به اینکه آبرسانی های سیار حتی به مجتمع های بزرگ در داخل شهر اصفهان انجام می شود، می گوید: به عنوان مثال چند روز پیش یکی از مجتمع های بزرگ ۵۰ و ۱۰۰ واحدی خیابان خواجه نصیر که مخزن بزرگ آب داشتند از طریق تانکر، به مخزن آن آبرسانی شد و حتی اگر امکان پر کردن مخزن مجتمع ها وجود ندارد، همانند مجتمع های واقع در منطقه شهید کشوری، آبرسانی به صورت سیار انجام می شود.
خورسندی با بیان اینکه در حال حاضر ارتفاع مخازن ذخیره آب اصفهان در بهترین شرایط تنها به یک متر می رسد، در حالیکه باید ارتفاع آب حدود ۱۵ متر باشد، تصریح می کند: وضعیت آب اصفهان به گونه ای شده که آب از یک طرف وارد مخازن ذخیره می شود و از طرف دیگر آب خارج می شود در این شرایط افت فشار و یا بعضا قطعی آب، طبیعی است.
وی با بیان اینکه طی چند روز گذشته شرایط کم آبی به حدی بود که حتی آب به تصفیه خانه باباشیخعلی هم نمی رسید، تاکید می کند: البته طی دو روز گذشته آب به تصفیه خانه می رسد و شرکت آبفا با تمام توان در حال تلاش برای تامین آب شرب مردم اصفهان بزرگ است.
سخنگوی شرکت آبفای استان اصفهان با اشاره به اینکه هر یک درجه افزایش دمای هوا بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ لیتر بر ثانیه به مصرف آب اضافه می کند، می گوید: در حال حاضر به ۵۷ شهر و ۳۸۰ روستا معادل جمعیتی بیش از چهار میلیون نفر را آبرسانی می کنیم، اما متاسفانه امروز اصفهان درگیر بی آبی است و روز به روز هم شرایط تامین آب شرب مردم سخت تر می شود.