در حوالی بازار تهران یک کارگاه کیف دوزی با کارکنان خانم فعال است. این کارگاه برای کارکنانی که فرزندان خردسال دارند، مهد کودک دایر کرده است. کارگاه از یک فضای کلنگی تشکیل شده است. زیرزمین ساختمان مهد کودک نام دارد. کودکان قد و نیم قد به همراه دختر جوانی در حال بازی هستند. این خانم مربی به تازگی دیپلم گرفته و با بچه‌ها سرگرم است. کودکان نیز هر وقت می‌خواهند می‌روند و مادرشان را می‌بینند. مادران نیز در ساعات شیردهی به زیرزمین مراجعه می‌کنند. زیر زمین یا به عبارت دیگر مهد کودک محیطی تقریبا 40 متری با دیوارهای گچی، در برخی از قسمت ها گچ طبله کرده و هر از گاهی فضا گچی می‌شود و مربی باید مراقب باشد که شیرخوارانی که به تازگی راه افتاده‌اند، این گچ را نخورند یا اتفاقی برایشان نیفتد. مادری که در حال شیردادن به فرزندش است به «آرمان» می‌گوید: یکی از مزایای این کارگاه تشکیل مهد کودک برای فرزندان کارکنان است، اما این اقدام کافی نیست، چون با بررسی فضا باید گفت که هیچ امکاناتی در این فضا برای فرزندان مناسب نیست. برای مثال چند وقت پیش بچه‌ها در حال بازی بودند، گربه به زیر زمین آمد، بعضی از بچه‌ها ترسیدند، موهای گربه در فضا پخش شد، این گونه حیوانات می‌توانند ناقل انواع بیماری برای کودکان باشند. به گفته او فقط به صرف اختصاص یک مکان نمی‌توان کاری از پیش برد، بلکه باید تمهیدات مناسب برای دایر کردن مهد کودک اندیشیده شود.
مریضی سوغات اتاقی که مهدکودک شد
در یکی از ادارات خصوصی رئیس شرکت برای کارمندان دارای فرزندان زیر6 سال مهد کودک دایر کرده است. یک اتاق 12 متری را پارکت کرده و وسایل بازی در آن قرار داده شده است. یک خانم جوان که به گفته خودش لیسانس پرستاری دارد، به عنوان پرستار مسئول رسیدگی به کودکان است. او به خبرنگار «آرمان» می‌گوید: بنده تخصص ویژه در امر فرزند پروری ندارم، اما در سال‌های اخیر به قدری با کودکان مراوده داشته‌ام که دیگر نگهداری کودکان برایم دشوار نیست. در این حین یکی از کارمندان می‌گوید: بنده دیگر فرزندم را به اینجا نمی‌آورد. یکبار پسر دو ساله‌ام را به این مهد کودک آوردم و او در استخر توپ بازی کرد، بعد از آن 10 روز مریض شد. وسایل اینجا ضد عفونی نمی‌شود و همین مساله باعث بروز انواع بیماری‌ها می‌شود. باید اقدامات مناسب و اصولی برای نگهداری کودکان انجام داد. فقط به صرف نگهداری کودکان در یک مکان نمی‌توان نام آن را مهد کودک گذاشت.
شناسایی مهدهای کودک غیرمجاز
مدیر کل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی درباره مراکز غیر مجاز نگهداری کودک به خبرنگار «آرمان» می‌گوید: بر اساس بررسی‌های انجام شده اکثر مهدهای کودک غیرمجاز مجوزهایی اخذ کرده‌اند. برای مثال این مراکز مجوز آموزش صنایع دستی و آموزش هنر را اخذ کرده‌اند. در کنار این مجوز نیز مهد کودک دایر کرده است. محمد نفریه می‌افزاید: در این شرایط مشاهده می‌شود که افراد در قالب چنین مجوزهایی خدماتی را ارائه می‌کنند که چندان مناسب نیست. مهدکودک برای فعالیت موظف به اخذ مجوز از سازمان بهزیستی است. همچنین بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و در مصوبات مجلس ماده 26 و ماده 57 احکام دایر مهد کودک مجوز خود را از سازمان بهزیستی اخذ می‌کند. با این تفاسیر نمی‌توان این چنین توجیه کرد، فردی با اخذ مجوز برای احداث خانه خلاقیت، کودک را تمام وقت در آن نگهداری کند، چون بر اساس استانداردهای تعریف شده کلاس‌های متعدد همچون آموزش زبان، پرورش خلاقیت کودک و... مستلزم ارائه کلاس‌های دو ساعته برای کودکان است، نه اینکه کودک را تمام وقت در این اماکن نگهداری کرد. به گفته او والدین قبل از ثبت نام فرزندشان می‌توانند به سایت بهزیستی مراجعه و به این شکل نزدیک‌ترین مهد به محل مورد نظرشان را یافته و اصالت آن را شناسایی کنند. برخی از والدین به دلیل پرداخت اندک هزینه مبادرت به ثبت نام فرزندشان در مهد کودک‌ها بدون نظارت بهزیستی می‌کنند که همین قضیه از ابعاد محیطی، آموزشی و... برای کودک مناسب نیست. همچنین فضا و محتوای آموزشی نیز برای کودکان چندان مناسب نیست. باید دانست که مهدهای کودک در حیطه‌های تغذیه، بهداشت، ایمنی، نگهداری و آموزش کودک فعالیت می‌کنند. در برخی موارد مشاهده می‌شود که در یک شرکت خصوصی و کارگاهی اتاقی را به نگهداری از فرزندان کارکنان اختصاص داده‌اند. در این باره نفریه می‌گوید: باید دانست که وظیفه سازمان بهزیستی جست و جوی تک تک مهدهای کودک و بررسی نحوه فعالیت آنها نیست، اما گزارش این اقدامات توسط صنف مهدهای کودک و اطلاعات مردمی که به ما داده و مورد توجه قرار می‌گیرد. همچنین افراد می‌توانند با سامانه 3000012333 تماس گرفته و مسئولان بهزیستی را از کم و کیف فعالیت این گونه مراکز مطلع کنند. به گفته او با شناسایی مهدهای کودک غیرمجاز پلیس اماکن، قوه قضائیه و... از آن آگاه شده و اقدامات در راستای پلمب انجام می‌شود. نفریه می‌افزاید: این گونه مراکز باید پروانه فعالیت کسب کنند. با بررسی مهدهای کودک باید گفت برخی از آنها به شکل شبانه روزی فعالیت می‌کنند. نفریه از افراد خواست در صورت مشاهده فعالیت مهدهای کودک غیرمجاز به سامانه مذکور پیامک ارسال کرده و مسئولان را در سازمان بهزیستی آگاه کنند.
جلوگیری از ورود بازرسان
عضو هیات رئیسه کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس، از بهزیستی خواست تا مهدهایی که مانع از ورود بازرسان این سازمان می‌شوند را بلافاصله به دستگاه قضائی معرفی کند. یحیی کمالی‌پور، در واکنش به اظهار نظر مدیر عامل سازمان بهزیستی استان تهران مبنی‌بر اینکه تخلف‌هایی در برخی مهدهای کودک صورت می‌گیرد، اما به بازرسان این سازمان مجوز ورود به این مراکز داده نمی‌شود، گفت: هر صنفی که تصمیم بگیرد مرکزی تاسیس کرده و عهده‌دار بخشی از خدمات عمومی کشور شود، الزاما باید از مسیر قانونی مجوز دریافت کند و این امر قابل پذیرش نیست که موسساتی بدون اخذ مجوز قانونی به ارائه خدمات عمومی بپردازند. نماینده مجلس ادامه داد: در حوزه نگهداری از اطفال به دلیل اینکه ذهن آنها مهیای فراگیری هر چیزی است و این امکان وجود دارد که مسائلی فراتر از آنچه باید به اطفال آموزش داده شود، مطرح شده یا رفتاری از برخی متولیان سر بزند که مغایر با شئونات اسلامی باشد، مطمئنا باید فعالیت موسساتی که در این زمینه فعالیت دارند، تحت نظارت، کنترل و مدیریت یک مجموعه‌ای باشد.
تخلف مهدکودک، مساوی با تعطیلی
این نماینده مجلس تصریح کرد: ما برای نظارت بر روند فعالیت مهدهای کودک خلأ قانونی نداریم، اما این مراکز باید برای فعالیت از سازمان بهزیستی کشور مجوز دریافت کنند و چنانچه این سازمان متوجه شود که در هر جایی کانون‌ها و موسساتی تشکیل شده‌اند که بدون دریافت مجوز قانونی فعالیت می‌کنند، می‌تواند بر اساس قانون به دستگاه قضائی گزارش دهد تا این مراکز تعطیل شوند. کمالی‌پور خاطرنشان کرد: اگر مهدهای کودک مرتکب تخلفی هم شده باشند، به تناسب تخلفی که انجام داده‌اند، قابلیت برخورد با آنها از نظر حقوقی و قضائی وجود دارد، ضمن اینکه اگر بهزیستی اعلام کرده که تعدادی از مهدها فاقد مجوز قانونی هستند، به تعلل خود این سازمان برمی‌گردد. به گزارش خانه ملت، این نماینده مجلس یادآور شد: بی‌تردید سازمان بهزیستی باید به عنوان متولی، این حوزه را کنترل و مدیریت کند و چنانچه با تخلفی در روند فعالیت مهدهای کودک مواجه شد، بلافاصله گزارش دهد تا با آنها برخورد شود.
افزایش مهدهای کودک خانگی و غیرمجاز
در آبان سال‌جاری نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس گفت: بخش عظیمی از تخلف‌ها در مهدهای کودک غیرمجاز رخ داده است و خانواده‌ها به دلیل عدم آگاهی، آموزش و فرهنگ‌سازی کودکان خود را به این مراکز می‌سپارند. سیده فاطمه ذوالقدر در رابطه با مهدهای کودک غیر مجاز در سطح تهران افزود: تعداد مهدهای کودک غیر مجاز در سطح تهران روبه افزایش بوده و مشکلات مختلفی را برای مردم شهر به وجود آورده است. بسیاری از تخلف‌ها در همین مهدهای کودک غیر مجاز اتفاق افتاده است. به گزارش خانه ملت، او افزود: کنترل و جمع آوری این مراکز به راحتی امکان پذیر نبوده و نیاز به برنامه‌ریزی و نظارت قوی دارد. امروزه مهد کودک‌های غیرمجاز و خانگی نیز در حال افزایش است.
