وی تصریح کرد: در رابطه با نمایندگان در طول دوره سیاه طاغوت یک انتخابات آزاد برپا نشد. خودشان در خاطراتی که می‌گویند این بود که ساواک کاندیدا‌ها را تعیین می‌کرد و به نخست وزیر می‌داد و او هم به شاه می‌داد و شاه آن‌هایی که نمی‌خواست را رویشان خط می‌کشید. آن‌هایی که روی اسمشان خط کشیده نبود آن‌ها نماینده بودند حالا فرمالیته‌ای صندوق و رایی هم بود.
عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان رهبری افزود: بینی و بین الله وجدان حتی دشمنان انقلاب را به انصاف دعوت می‌کنم. تاکنون مملکت عزیز ما حدود ۴۰ انتخاب از اول پیروزی انقلاب داشت و این یعنی جشن سیاسی بزرگ که این انتخابات پیش رو یکی از این جشن‌های بزرگ هم انتخابات ریاست جمهوری و هم شورای شهر و هم در برخی شهر‌ها و استان‌ها مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان هم هست. پس اصل این انتخابات هدیه خداوند به ملت است.
خاتمی گفت: از آغاز پیروزی انقلاب تا کنون در هر انتخاب دشمنان تمام تلاش و آرزویشان این بود که انتخابات در فضای سرد صورت بگیرد و از انتخابات استقبال نشود. لیکن این دوره انگیزه بیشتری دارند در اینکه این انتخابات را بی رمق برگزار کنند و آنچه مایه تاسف است این است که یک نغمه‌ای را آن‌ها سر دادند و متاسفانه برخی در داخل ادامه آن نغمه را دادند و سعی در سرد برگزار کردن انتخابات دارند. هر چه شما دارید به برکت نظام است. حالا می‌خواهید این نظام آسیب ببیند؟
وی تاکید کرد: بعد توجیه می‌کنند جمهوریت. قانون اساسی را قبول دارید یا ندارید؟ قانون اساسی به نهاد شورای نگهبان اختیار داده است تا نظارت کند و این نظارت هم نظارت استصوابی است. اینکه برخی‌ها می‌گویند چند نفر بنشینند بگویند چند نفر را انتخاب می‌کنیم و شما رای دهید. چه زمانی این حرف‌ها است؟ قانون هست و قانون می‌گوید که کسانی که کاندیدا می‌شوند یک جا‌هایی این‌ها را ارزیابی کنید. در همه جای دنیا هست و در فرانسه هزار رجل سیاسی یکی را تعیین می‌کنند و به کمیته انتخابات می‌رود. نظام جمهوری اسلامی شورای نگهبان را فیلتر قرار داده است و چند نفر نیستند و قانون است. تن بدهید به قانون. بنی صدر می‌گفت من قانون را قبول ندارم و امام (ره) فرمود قانون تو را قبول ندارد. چرا برخی در مقابل قانون اساسی می‌ایستند؟
خاتمی ادامه داد: سخن این است که قانون اساسی این اختیار را به شورای نگهبان داده است. شورای نگهبان هم بر اساس معیار‌ها از بین این کاندیدا‌ها سخن از رد هم نیست سخن از عدم احراز است. به شورای نگهبان گفتند شما در این کاندیدا‌ها ببین کدامشان مدیرند و مدبرند و رجل سیاسی و رجل مذهبی هستند و می‌توانند اداره کشوری بزرگ را انجام دهند. شورای نگهبان هم طبق قانون گفت این‌ها باید مدیر و مدبر باشند و بر اساس همین معیار‌های قانونی ارزیابی کرد. مقصود این است که همه افرادی که بر سر سفره نظام اسلامی نشستند بدانند عزتشان در برپایی باشکوه انتخابات است با هر سلیقه‌ای که دارند و هر کاندیدایی که می‌پسندند.
وی تاکید کرد: این دوره بیش از دوره‌های دیگر اهمیت دارد به این دلیل که دشمنان همه امیدشان این است که انتخابات در فضای سرد برگزار شود و به کوری چشم آن‌ها ان شاء الله فضای انتخاباتی فضای گرمی خواهد بود. رقبا هم در رقابت‌ها مراقبت کنند و کاندیدا‌های دیگر و نظام و دین و مذهب را تخریب نکنند. معنی ندارد کاندیدایی بگوید چرا خانمی که در ماشین نشسته را دعوت به حجاب می‌کنید؟ ماشین فضای عمومی است و حجاب هم جزو متن دین است امر به حجاب هم امر به دین است و این کاندیدا بعدا می‌خواهد بیاید و قسم بخورد من به اسلام عمل می‌کنم. از کاندیدا‌های مورد تائید می‌خواهم که مراقب حرف هایشان باشند و تخریب نکنند و تهمت نزنند و خلاف واقع نگویند و من به عنوان عضوی از شورای نگهبان می‌گویم بینی و بین الله ما مطلقا در احراز و عدم احراز کاری به جناح و جریان نداشتیم آنچه معیار بود، قانون بود که همان هم از ما انتظار هست.
عضو فقهای شورای نگهبان عنوان داشت: تفاوت بین احراز و رد صلاحیت این است که ما یک عدم احراز داریم یعنی برای ما روشن نشده این می‌تواند کشور را اداره کند و این شرایط را دارد یا نه؟ یک احرازالعدم داریم یعنی اینکه می‌دانیم بی عرضه است و نمی‌تواند کشور را اداره کند و ما هرگز این را نگفتیم. گفتیم ما به اینجا نرسیدیم که این آقا بتواند. قانون اساسی هم گفته باید احراز شود. پس بنابراین هرگز عدم احراز این نیست که این آقا بی عرضه است و ما این را نگفتیم و گفتیم ما به این نرسیدیم. در خطبه‌های تلویزیونی هم گفتم هرگز عدم صلاحیت برای ریاست جمهوری این نیست که این آقا دیگر در هیچ جا صلاحیت ندارد. چه کسی این حرف را زده؟ در این عرصه این آقا شرایط ندارد. چه بسا در عرصه‌های دیگر واجد شرایط باشد و خوب هم بتواند اداره کند.
کسانی که صلاحیتشان احراز نشده، نجیبانه رفتار کنند
عضو شورای نگهبان افزود: دو برخورد بعد از رد صلاحیت‌ها وجود داشت. یکی برخورد وقیحانه‌ای بود که شورای نگهبان را فحش باران کردند و همچنان دارند به شورای نگهبان فحش می‌دهند؛ و برخورد دوم نجیبانه بود کسانی که رد صلاحیت شدند برخورد نجیبانه کردند و گفتند ما آماده خدمت بودیم، اما این خدمت فراهم نشد. هنوز هم سفارش می‌کنم به همه عزیزانی که صلاحیتشان احراز نشده با رفتارشان با برخوردشان با متانت شان و با دعوت مردم به پای صندوق‌های رأی این برخورد نجیبانه را به تعبیر مقام معظم رهبری داشته باشند.خاتمی درباره فرمایشات مقام معظم رهبری که گفتند تلاش دشمن برای کم رنگ کردن انتخابات ادامه دارد و ایجاد ذهنیت اینکه انتخابات مهندسی شده است و حضور در انتخابات تاثیری ندارد، در پاسخ به این سوال که چرا دشمنان چنین اهدافی را در زمینه انتخابات دنبال می‌کنند؟ گفت: این حرف‌ها حرف‌های کهنه‌ای است. اولا اینکه انتخابات سازمان دهی شده و برنامه ریزی شده دروغ است. چه کسی سازمان دهی می‌کند و از پیش نقشه‌ای تعیین می‌کند؟ این دروغ محض است. اینکه نهادی وظیفه اش را انجام می‌دهد را سازمان دهی شده می‌نامید؟ هیچ کجای دنیا وقتی هر کسی از راه آمد و گفت می‌خواهم کاندیدای ریاست جمهوری شوم نمی‌گویند اهلا و سهلا و بفرمائید و می‌گویند شرایطش را دارد یا نه؛ بنابراین انتخابات سازمان دهی شده نیست و آزاد است و بسیار موثر است.
وی ادامه داد: انتخابات یک روز است، اما یک روزی که پشت سرش چهار سال و معمولا هشت سال هست. من صندوق رای را کانون امید می‌دانم امید به تغییر و اگر می‌خواهید وضعیت تغییر کند و این وضعیت را قبول ندارید رئیس جمهوری را انتخاب کنید که آنچه را می‌خواهید دنبال کند. این کانون امید نیست می‌خواهند امید را نا امید کنند. همه جای دنیا انتخابات هست و یک رئیس جمهور انتخاب می‌شود.
این نادرست است اگر آن کسی که من می‌پسندم تائید نشد پس انتخابات سازمان دهی شده است و بدتر از این حرف خود را به نام مردم زدن. اگر کاندیدای جناحشان تائید می‌شد جمهوریت تحقق پیدا می‌کرد، اما حالا که همه کسانی که آن‌ها می‌خواستند تائید نشده است، پس جمهور نیستند. این دروغ بزرگ است. جمهور فقط جناح و جریان شما نیست همه مردم هستند و شورای نگهبان هم همه مردم را در نظر گرفته و هیچ کاری به این جناح و آن جناح ندارد و نخواهد داشت و ما هستیم و عملکرد قانون.
عضو فقهای شورای نگهبان گفت: بنده شش ماه است که به شورای نگهبان ملحق شدم، اما بیش از ۴۰ سال است که این نهاد مقدس را می‌شناسم. با جار و جنجال و محکوم می‌کنیم و امثال این‌ها شورای نگهبان از بین نرفته و نمی‌رود و پای قانون خواهم ایستاد. انتخابات از آن شما است نه تنها خودتان بیایید بلکه دست کسانی که واجد رای هستند را منطقی و خردورزانه بگیرید و پای صندوق‌های رای بیاورید. حضور حداکثری یک وظیفه و یک تکلیف و یک حق است.
