تب بالای سلفی‌گرفتن، بیماری عصر حاضر

سلفی‌گرفتن بیشتر برای دیده شدن فرد صورت می‌گیرد، به گونه‌ای که حتی در برخی از موارد افراد هزینه‌های بسیار و زمان طولانی را برای گرفتن عکس از خود و انتشار آن در فضای مجازی پرداخت می‌کنند، تا جایی که در برخی از اوقات فرد از انجام کارهای روزانه خود نیز به واسطه سلفی‌گرفتن بیش از اندازه باز می‌ماند و حتی در برخی از موارد نیز به دلیل سهل انگاری جان خود را از دست می‌دهند. لازم به ذکر است که شیوع پدیده سلفی‌گرفتن تنها مختص به کشور ما نیست، بلکه امروزه این پدیده در سرتاسر دنیا نیز به چشم می‌خورد و افراد بخش قابل توجهی از زندگی خود را به این کار اختصاص می‌دهند و تصور انجام ندادن این کار برای برخی بسیار دور از ذهن قلمداد می‌شود.
بررسی دلایل سلفی‌گرفتن
به‌طور کلی باید در نظر داشت، افراد بنا به دلایل گوناگون تمایل به گرفتن عکس از خود دارند که در ادامه به بررسی این دلایل خواهیم پرداخت. یکی از اصلی‌ترین دلایل گرفتن سلفی بنا به اظهار نظر جامعه شناسان خودشیفتگی است، چرا که طبق تحقیقات به عمل آمده بسیاری از افرادی که اقدام به سلفی‌گرفتن می‌کنند، تمایل به نشان‌دادن خود دارند و از قیافه و طرز پوشش خود رضایت کافی را دارند، به گونه‌ای که در هر شرایطی و در هر موقعیتی تمایل به سلفی‌گرفتن دارند و خود را ملزم به انجام این مهم می‌کنند. مدگرایی یا تقلید از دیگران را می‌توان یکی دیگر از دلایل سلفی‌گرفتن عنوان کرد، چرا که بسیاری از رفتارشناسان بر این باور هستند که برخی از افرادی که اقدام به سلفی‌گرفتن می‌کنند، تنها به دلیل پیروی از دیگران به این کار روی می‌آورند. بنابراین می‌توان این ادعا را داشت که مدگرایی نقش تعیین کننده‌ای در شیوع پدیده سلفی‌گرفتن دارد. نشان‌دادن موقعیت اجتماعی نیز در زمره دیگر دلایل سلفی‌گرفتن قرار دارد، چرا که بسیاری از افراد تنها برای نشان‌دادن موقعیت اجتماعی خود و نزدیک کردن خود به افراد سرشناس قصد، بر مطرح کردن خود دارند. از سوی دیگر باید یادآور شد که نشان‌دادن خود غیر واقعی در سایه سلفی‌گرفتن یکی دیگر از دلایل رواج این پدیده است. به طور کلی باید در نظر داشت، بسیاری افرادی که در پی سلفی‌گرفتن هستند، قصد نشان‌دادن شخصیتی دیگر از خود را دارند تا از این طریق بتوانند سرپوشی بر کم و کاستی‌ها خود بگذارند و افراد بیشتری را جذب خود کنند. نمایش احساسات لحظه‌ای افراد را می‌توان از دیگر دلایل سلفی‌گرفتن دانست، چرا که امروزه افراد در پی نشان‌دادن احساسات خود در هر شرایطی و با استفاده از هر روشی هستند، از این رو سلفی‌گرفتن روشی آسان برای نشان‌دادن احساسات آنی خود هستند و در بیشتر مواقع این نوع عکس‌ها را تحت عناوینی چون من و لب ساحل یهویی و مواردی از این دست منتشر می‌کنند. بنا به اظهار نظر بسیاری از روانشناسان نشان‌دادن احساسات لحظه‌ای افراد می‌تواند احساسات واقعی فرد نباشد و بیشتر برای جذب مخاطب به این کار اقدام کند. یکی دیگر از دلایل افزایش پدیده سلفی‌گرفتن را می‌توان در کاهش اعتماد به نفس افراد جست‌و‌جو کرد، چرا که طبق تحقیقات به عمل آمده افرادی که سعی در گرفتن عکس خود و انتشار آن در شبکه‌های اجتماعی بدون فوت وقت دارند، از اعتماد به نفس اندکی برخوردار هستند که این خود می‌تواند نشان از اختلالات روحی و روانی افراد داشته باشد. جالب است بدانیم که عکس‌های سلفی بیشتر در شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک، گوگل پلاس، اینستاگرام و مواردی از این دست به اشتراک گذاشته می‌شوند و افراد قصد دارند تا از طریق نمایش گذاشتن عکس خود در این شبکه‌های اجتماعی قصد دیده شدن یا جذب طرفدار بیشتر را دارند، به گونه‌ای که در صورت طرد شدن از این شبکه‌ها بنا به هر دلیلی فرد با مرگ احساسات و عواطف خود مبتلا می‌شود، تا جایی که حتی این مهم می‌تواند آثار منفی را بر زندگی واقعی فرد به‌جای بگذارد و در بسیاری از مواقع دیده شده است که فرد زندگی مشترک خود را نیز تنها به دلیل سلفی و وجود فالوورهای بالا به راحتی از دست می‌دهد سلفیتیس را می‌توان یکی دیگر از عوامل افزایش تمایل به سلفی‌گرفتن دانست. به عبارت ساده‌تر ریشه‌های بیماری سلفیتیس را می‌توان در تعارض فرد با محیط و جامعه برای حل بحران در زمینه برقراری ارتباط و حل نیازهای مورد توجه قرار گرفتن و مورد محبت قرار گرفتن که در هرم نیازی مازلو بحث شده است، یافت. افرادی با مشخصه‌های توجه‌ طلب با اعتماد به‌نفس پایین، خودشیفته‌ها، افراد دوری گزین، افرادی که به دنبال آخرین مد هستند، یافت. خودشیفتگی و شهرت طلبی و خودبینی سه واژه‌ای است که در مباحث سلفی بسیار مطرح می‌شود، اما باید در نظر داشت که سلفی‌گرفتن تنها یک پدیده فردی نیست، بلکه طبق اظهار نظر جامعه شناسان سلفی‌گرفتن یک پدیده اجتماعی است که افزایش آن می‌تواند حکایت از افزایش فشارهای جامعه داشته باشد. بنابراین نمی‌توان به راحتی از کنار سلفی‌گرفتن افراطی گذشت، چرا که به مرور زمان آثار منفی این پدیده دامنگیر افراد و جامعه نیز خواهد شد. به طور کلی سلفی‌گرفتن روزانه بیش از سه یا چهار مورد و نمایش دادن آنها درفضای مجازی، نشان‌ دهنده این است که فرد در معرض ابتلا به یک اختلال روانی قرار دارد. سلفی‌گرفتن در مراسم سوگواری یا ایجاد شرایط خطرناک، بغرنج و بحرانی برای گرفتن سلفی‌های بهتر هم در زمره رفتارهای قرار دارد که روانشناسان را در مورد میزان سلامت روانی سلفی گیرندگان، نگران می‌کند.
تاریخچه عکس سلفی
بدیهی است، طبق بررسی‌های به عمل آمده اولین عکس سلفی به شکل مدرن در اوایل قرن بیستم توسط جوزف بایرون موسس کمپانی عکاسی بایرون و بن فالک گرفته شده است. پنج نفری که در این عکس حاضر هستند، عکاسان کمپانی بایرون هستند. این عکس در پشت بام مارسیو استودیو در خیابان پنجم گرفته شده است. کمپانی بایرون در سال ۱۸۹۲ در منهتن توسط جوزف بایرون تاسیس شد.
زنان پیشرو در سلفی‌گرفتن
بنا به تحقیقات صورت گرفته می‌توان به این نتیجه رسید که زنان در سلفی‌گرفتن گوی سبقت را از مردان ربوده‌اند و ساعت‌های طولانی را صرف انجام این کار می‌کنند تا جایی که بنا به اظهار نظر روانشناسان زنان در برخی از موارد حتی از کارهای روزمره خود تنها به دلیل سلفی‌گرفتن باز می‌مانند. همچنین جالب است، بدانیم اختلال خود زشت انگاری در دوسوم افرادی که به طور افراطی سلفی می‌گیرند، نیز دیده شده است، چرا که این دسته از افراد قصد دارند تا با سلفی‌گرفتن بیش از اندازه عکس مناسبی را از خود ثبت کنند.
ارتقای ‌فناوری و افزایش تب سلفی
همان گونه که می‌دانیم سلفی‌گرفتن از گذشته‌های دور وجود داشته است، اما با پیشرفت ‌فناوری و ارتقای آن تب سلفی‌گرفتن افزایش یافت و این مهم بیشتر از گذشته مشهود است تا جایی که در حال حاضر به پای ثابت برنامه‌های روزمره افراد نیز تبدیل شده است. همچنین به عنوان یک گزینه اصلی و مهم در تولیدات تلفن‌های همراه نیز تبدیل شده است، به گونه‌ای که در حال حاضر یکی از نکات مورد توجه در تولید گوشی‌های همراه توجه به دوربین سلفی آنها است.
سلفی؛ مرد روزهای سخت
روزانه میلیون‌ها عکس سلفی در سراسر جهان به اشتراک گذاشته می‌شود و به یک عادت روزانه و جزئی از زندگی افراد تبدیل شده است. به گونه‌ای که به وفور دیده یا شنیده می‌شود که در موقعیت‌های سخت و غم انگیزی همچون آتش سوزی‌ها، تصادفات، عیادت بیمار، حتی مراسم‌های ختم و... هم از این عادت کناره گیری نکرده و بدون توجه به موقعیت و شرایط به این کار ادامه می‌دهند که سلفی‌گرفتن در این شرایط خود مهر تایید بر وجود بیماری‌های روحی و روانی در فرد دارد.
اعتیاد به سلفی
این اعتیاد به سلفی‌گرفتن گاهی تا جایی پیش می‌رود که حتی موجب آسیب یا مرگ فرد می‌شود و خطرات جبران ناپذیری برای فرد به همراه دارد. به طوری که مرگ‌های ناشی از سلفی‌گرفتن به طور فراوان رخ داده است. دانشگاه کارنگی ملون آمریکا و چندین دانشگاه دیگر طی تحقیقاتی به این نتیجه رسیدند که عوامل رایج در مرگ‌های ناشی از سلفی عبارتند از اسلحه، ارتفاع، آب، حیوانات، وسیله نقلیه و نیز وسایل الکتریسیته بوده‌اند.
عجیب‌ترین سلفی
طبق بررسی‌های به عمل آمده عجیب‌ترین سلفی‌گرفتن مربوط به سلفی‌گرفتن در تشییع جنازه یا سلفی‌گرفتن با اجساد است و پس از آن به ترتیب سلفی در اتاق عمل، سلفی در فرودگاهی که تازه انفجاری در آن اتفاق افتاده، سلفی با تانک ارتشی‌ها بعد از کودتا یا سلفی به هنگام آتش سوزی است. بنا به اظهارنظر کارشناسان مهمترین دلیل سلفی‌گرفتن در شرایط بحرانی مطرح کردن خود و جذب مخاطبان و بازدیدکنندگان بیشتری را به خود اختصاص دهند. به طور کلی باید اذعان کرد که سلفی‌گرفتن مردم سایر کشورهای دیگر بسیار متفاوت است که دلیل اصلی آن وجود پس زمینه‌های متفاوت یا سلفی‌گرفتن در شرایط بحرانی است. در پایان باید خاطرنشان کرد که تب تند سلفی‌گرفتن در میان رجال سیاسی و بازیگران نیز در حال افزایش است که این مهم خود جای بسی تامل دارد، چرا که می‌تواند چهره نامناسبی را از کشور و شرایط اجتماعی موجود به دیگران بازتاب کند. همچنین تحقیقات ثابت کرده است که هر چه میزان انتشار عکس‌های سلفی در فضای مجازی بیشتر شود، به همان اندازه از محبوبیت فرد نیز کاسته می‌شود.
عواقب اعتیاد به سلفی‌گرفتن
وقتی در سال 2013، کلمه «سلفی» وارد فرهنگ لغت انگلیسی آکسفورد شد، مشخص بود که ماندگار خواهد شد. البته، قرن‌هاست که افراد پرتره خودشان را نقاشی می‌کنند یا از خودشان عکس می‌گیرند، اما سلفی‌های سریع و فوری در زندگی معاصر فراگیر شده است. هرچند کی یک عکس ساده و سرگرم کننده تبدیل به اختلال روانی و وسواس می‌شود؟ اگر دائما تلفن همراهتان را در دست دارید و مدام در حال عکس گرفتن از خودتان هستید، احتمالا از سلفیتیس رنج می‌برید. محققان «بالاکاریشنان» و «گریفیتس» رفتار بیش از 600 دانشجوی هندی را بررسی و سلفیتیس را به سه سطح حاد، مزمن و مرزی تقسیم بندی کرده‌اند. آنها برای انجام این کار، مقیاس رفتار سلفیتیس را ایجاد کرده‌اند که به چند زیرشاخه نشان‌دهنده علت‌های سلفی‌گرفتن تقسیم می‌شود. دانشجویان با میانگین سنی 20 سال، بهترین سن برای بررسی این پدیده بودند. محققان با 225 دانشجو برای ایجاد این مقیاس آغاز کردند، سپس یافته‌های خود را در یک گروه 400 تایی دیگر بررسی کردند. ارتقای محیطی، رقابت اجتماعی، جلب توجه، تعدیل خلق و خو، اعتماد به نفس و انطباق اجتماعی شش عامل اصلی سلفی‌گرفتن بودند و برای مقیاس رفتار سلفیتیس استفاده شدند تا سطح سلفیتیس را در هر یک از گروه‌های آزمایش مشخص کند. بر اساس باور محققان رقابت اجتماعی یک عامل مهم در رفتارهای وسواسی آنهاست. بعد از ایجاد مقیاس، آزمایش روی 400 دانشجو نتایج جالبی داشت. مشخص شد 34 درصد از افراد از سلفیتیس مرزی، 50/40 درصد از سلفیتیس حاد و 50/25 درصد از سلفیتیس مزمن رنج می‌برند. مردان با 50/57 درصد نسبت به زنان با 50/42 درصد، کمی بیشتر از زنان به این اختلال دچار می‌شوند و افراد جوان‌تر هم میزان بیشتری از این اختلال را نشان می‌دادند. کمی بیش از نیمی از شرکت کنندگانی که 16 تا 20 سال داشتند از نوعی سلفیتیس رنج می‌بردند و تعداد آنها بعد از 25 سالگی به شدت کمتر می‌شد. معمولا کسانی که از این بیماری رنج می‌برند، به دنبال یکرنگ شدن با آدم‌های اطرافشان هستند و ممکن است، علائمی شبیه سایر رفتار‌های اعتیادآور نشان دهند.