در راستای ایجاد شفافیت در توزیع کالاهای اساسی طرح توزیع تایر سنگین در سال 1398 با اتصال سامانه توزیع تایر راهداری، سامانه حمل بار درون شهری و سامانه کالا به سامانه جامع تجارت با محوریت وزارت صمت اجرا شد. بر این اساس، از ابتدای سال 98 تاکنون حدود 4 میلیون حلقه تایر بین رانندگان بر مبنای پیمایش ناوگان سنگین توزیع شده است.
البته پس از تغییر نرخ ارز واردات تایر از ترجیحی به نیمایی در آذر 1398 که عملاً در خرداد 1399 اجرایی شد، سامانه کالا مأمور به توزیع تایرهای تأمین شده با ارز نیمایی و سامانه توزیع تایر راهداری مانند گذشته مبادرت به توزیع تایرهای تأمین شده با ارز ترجیحی می‌کرد.
هم اکنون پس از گذشت یکسال از اتمام تخصیص ارز ترجیحی به صنعت تایر، این لاستیک‌ها در سامانه توزیع تایر راهداری رو به اتمام بوده و تمامی ناوگان‌های سنگین و نیمه سنگین فارغ از محل فعالیت خود می‌توانند با مراجعه به سامانه کالا وزارت صمت، تایر مورد نیاز خود را رزرو کنند.
جلوگیری از گرانفروشی در بازار تایر به وسیله نظارت سیستمی
وحید خراسانی، کارشناس صنعت تایر در گفتوگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به وضعیت بازار تایر گفت: در حال حاضر شاهد ثبات قیمت تایر در بازار هستیم و حتی در برخی از سایزها شاهد کاهش قیمت در سطح عرضه نیز بوده‌ایم.
وی با بیان اینکه گرانفروشی در قالب سامانه جامع تجارت غیر ممکن است، افزود: به دلیل رصد کامل زنجیره تأمین و توزیع تایر، وقوع گران فروشی در قالب سامانه جامع تجارت تقریبا غیر‌ممکن بوده و در صورت وقوع به سهولت قابل پیگیری است.
این کارشناس صنعت تایر ادامه داد: پس از گذشت بیش از یکسال از پایان تخصیص ارز ترجیحی به تایر، همچنان شاهد توزیع این تایرها به صورت تدریجی در سامانه راهداری هستیم که این امر باعث شده پس از تغییر نوع ارز، بازار تایر دچار شوک قیمتی نشود.
شفافیت زنجیره تأمین و توزیع تایر در سامانه جامع تجارت
خراسانی با اشاره به خبر رسوب تایر در برخی انبارها، گفت: بهتر است در پاسخ به این سوال ابتدا به فرآیند تأمین و توزیع تایر در سامانه جامع تجارت بپردازیم. در ابتدای این زنجیره، تولیدکنندگان و واردکنندگان تایرهای تولیدی یا واراداتی خود را اظهار می‌کنند و پس از ثبت سند فروش به عمده فروشان تایرها به موجودی ایشان اضافه شده و در این مرحله عمده فروشان مخیر به فروش بخشی از این تایرها به صورت عمده فروشی به زنجیره خرده فروشان دیگر یا فروش به صورت خرده‌فروشی توسط خودشان هستند.
وی افزود: پس از انتقال به زنجیره خرده فروشی، تایرهای خریداری شده به سامانه کالای وزارت صمت جهت توزیع ارسال می‌شوند که در این مرحله عاملین خرده فروش و رانندگان می‌توانند با مراجعه به سامانه کالا نسبت به اخذ فیش رزرو تایر اقدام کنند.
خراسانی با بیان اینکه امکان فروش عمده در این سامانه پیش‌بینی شده است، اظهار داشت: در هر قسمت از زنجیره توزیع اعم از تولید کننده، وارد‌کننده و عمده فروشان می‌توانند نسبت به فروش عمده به "مصرف‌کننده نهایی" نظیر شرکت‌های حمل و شرکت‌های پخش کالا و غیره اقدام کنند.
لزوم صادرات تایرهای مازاد توسط تولیدکنندگان
این کارشناس صنعت تایر با رد این ادعا که فرآیند توزیع سیستمی منجر به رسوب تایر در انبارها می‌شود، گفت: با توجه توضیحات مذکور نه تنها جریان گردش کالا متوقف نشده بلکه بازاریابی از طریق سامانه کالا برای خرده‌فروشان نیز انجام می‌شود. البته بیشترین انباشت تایر در سایز 24/12 نخی رخ داده که دلیل آن تولید مازاد نیاز، توسط تولیدکنندگان بوده است؛ چرا که تقاضا با این حجم در داخل وجود ندارد.
وی در پایان با اشاره به راه‌حل موجود برای معضل تایرهای رسوب‌شده افزود: پیشنهاد می‌شود جهت رفع این رسوب، تولیدکنندگان برای مدت کوتاهی اقدام به صادرات این تایرها نموده و در بلند مدت نسبت به تغییر تکنولوژی تولید تایر از نخی به سیمی اقدام نمایند تا از نیاز کشور به واردات تایرهای 24/12 رادیال نیز کاسته شود.
به گزارش تسنیم، بنابر اظهار نظر مسئولان دفتر امور خدمات بازرگانی وزارت صمت، توزیع سیستمی تایر سنگین از سال 1398 مزایای گوناگونی داشته است. به عنوان مثال با اجرای این طرح، شبکه توزیع و تقاضا به یکدیگر نزدیک شده است و همچنین به علت ایجاد سامانه نظارتی، فرآیند برخورد با احتکار و رسوب کالا نیز به صورت چشمگیری افزایش یافته است چرا که فعالیت‌های واسطه‌گری و دلال‌بازی به صورت برخط در سامانه جامع تجارت قابل ردیابی و پیگیری است.
