بازار‌خودرو؛ گروگان خودروسازان

هدف، تسلیم دولت در برابر خواسته خودروسازان است. 4‌ماه است عرضه خودروهای صفرکیلومتر در بازار به‌صورت قطره‌چکانی ادامه دارد، علاوه بر آن عمل نکردن شرکت‌های خودروسازی به تعهدات معوقشان و تأکید بر پیش‌فروش‌های بی‌اثر کاغذی، به سلاح در اختیار خودروسازان، برای گروگانگیری بازار خودرو، برای تسلیم دولت در برابر خواسته افزایش قیمت خودرو تبدیل شده است. خودروسازان به دولت فشار می‌آورند با تعیین قیمت خودرو در محدوده 5درصد کمتر از حاشیه بازار موافقت کند؛ خواسته‌ای که تاکنون با مخالفت سفت و سخت حسن روحانی رئیس‌جمهوری مواجه شده است.
فعالان صنفی از قفل شدن بازار خودرو و سردرگمی مشتریان خبر می‌دهند. متهم اصلی در بروز این سردرگمی فشار خودروسازان برای اعمال افزایش رسمی قیمت‌هاست.
خودروسازان آنقدر در اعمال خواسته خود شتاب دارند که ایران‌خودرو در آخرین روزهای هفته قبل در بخشنامه‌ای به نمایندگی‌های فروش قیمت‌ جدید 4محصول خود را اعلام کرد. براساس این بخشنامه قیمت وانت آریسان، تندر پیکاپ، دانگ‌فنگ اچ‌سی کراس صندوقدار و پژو پارس اتوماتیک بر مبنای 5درصد کمتر از حاشیه بازار تعیین شده و قیمت پژو پارس اتومات با ۴۰میلیون تومان افزایش به ۸۳میلیون تومان رسیده است. پس از نامه‌های تهدیدآمیز خودروسازان و قطعه‌سازان و همچنین اقدام آنها در توقف عرضه خودرو به‌نظر می‌رسد وزارت صنعت در شرایط انفعالی قرار گرفته و سازمان حمایت هم در مقابل این افزایش قیمت‌ها سکوت کرده اما سازمان تعزیرات حکومتی این افزایش قیمت‌ها را غیرقانونی و تخلف قلمداد می‌کند.
انتظار ریزش قیمت‌های جدید
رئیس اتحادیه فروشندگان و نمایشگاه‌داران اتومبیل در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه خرید و فروش در بازار خودرو به‌دلیل اشباع بازار، سردرگمی و بلاتکلیفی مشتریان و اقدام خودروسازان در توقف عرضه خودروهای صفرکیلومتر، به صفر رسیده، گفت: اخبار متناقض در مورد میزان افزایش رسمی قیمت خودروهای داخلی موجب شده افرادی که خودرو را انبار کرده‌اند تا تعیین تکلیف بازار از عرضه خودرو خودداری کنند، مصرف‌کنندگان واقعی نیز در این شرایط تمایلی به خرید خودرو ندارند. سعید مؤتمنی با اشاره به اینکه درصورتی که فشار خودروسازان برای تعیین قیمت خودرو به میزان 5درصد کمتر از حاشیه بازار به نتیجه برسد، دیگر دهک‌های پایین و متوسط درآمدی قادر به خرید خودرو نخواهند بود، افزود: انتظار داریم با افزایش و عادی شدن عرضه، قیمت خودروهای داخلی در بازار 30‌تا‌40درصد ریزش کند. او در عین حال تأکید می‌کند: اما بعید نیست به‌دلیل انحصاری بودن عرضه خودرو، خودروسازان همانند گذشته بازار خودرو را آنگونه که می‌خواهند، مدیریت کنند.
او با تأکید بر اینکه باید دستگاه‌های نظارتی با بازار‌سازی و فشار خودروسازان برای تحمیل قیمت‌های نجومی به بازار برخورد کنند، گفت: خودروسازان از 4‌ماه پیش عرضه خودرو را متوقف کرده‌اند و به‌نظر می‌رسد تا زمانی که عرضه خودرو افزایش نیابد، بازار همچنان سردرگم بماند. مؤتمنی، افزود: خریداری در بازار نیست، عرضه‌کنندگان هم منتظر تعیین تکلیف نهایی اوضاع هستند. به‌گفته او، با این قیمت‌ها، خریداری برای خودرو وجود ندارد و بازار اشباع شده است. او به فروشندگان و مشتریان خودرو توصیه می‌کند منتظر تعیین تکلیف قیمت‌ها باشند. به‌گفته او، خریداران و مصرف‌کنندگان واقعی باید تا تعیین تکلیف قیمت‌ها و بهبود شرایط عرضه خودرو منتظر بمانند و فعلا برای خرید خودرو دست نگه‌دارند.
افزایش قیمت؛ قانونی یا غیرقانونی؟
در شرایطی که فعالان بازار منتظر واکنش قاطع دستگاه‌های متولی در برابر اقدام خودروسازان هستند، دیروز رضا رحمانی وزیر صنعت، درباره افزایش قیمت محصولات ایران‌خودرو گفت: نمی‌شود این قیمت‌گذاری را غیرقانونی دانست، اما باید در ‌این‌باره سازمان حمایت اعلام نظر کند. در بحث خودرو، سازمان حمایت و خودروسازان مسئول هستند و قطعا در ارتباط با افزایش قیمت توضیح خواهند داد. مصطفی خان‌کرمی، معاون فروش ایران‌خودرو هم اعلام کرده این خودروها مشمول قیمت‌گذاری نیستند. همزمان دیروز روابط عمومی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان در پاسخ به همشهری در مورد قانونی یا غیرقانونی بودن گرانی 4محصول ایران‌خودرو اعلام کرد موضع رسمی این سازمان در قالب اطلاعیه‌ای اعلام می‌شود؛ اطلاعیه‌ای که قرار بود دیروز منتشر شود اما مسئولان این سازمان آن را به امروز موکول کردند.
افزایش قیمت ‌خودرو تخلف است
سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی در گفت‌وگو با همشهری، با بیان اینکه هنوز ستاد تنظیم بازار هیچ مصوبه‌ای را برای افزایش رسمی قیمت خودرو نداشته است، گرانی 4محصول ایران‌خودرو را تخلف دانست و افزود: با توجه به اینکه بنابر اعلام ستاد تنظیم بازار، قیمت قانونی جدید خودروهای داخلی باید توسط سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان اعلام شود و این سازمان تا‌کنون ابلاغیه‌ای برای افزایش قیمت خودرو نداشته است، افزایش اخیر قیمت 4محصول ایران‌خودرو غیرقانونی است. یاسر رایگانی، گفت: طبق اعلام وزیر صنعت مبنی بر نهایی نشدن قیمت خودروهای داخلی، افزایش قیمت 4محصول ایران‌خودرو برخلاف مقررات است. به گفته او، مقرر شده بود افزایش قیمت خودروهای داخلی به‌طور رسمی اعلام و ابلاغ شود اما هنوز چنین اتفاقی نیفتاده و در این شرایط افزایش خودسرانه قیمت محصولات ایران‌خودرو، تخلف و گرانفروشی است. بر این اساس سازمان تعزیرات حکومتی براساس وظایف ذاتی خود، موضوع افزایش غیرقانونی قیمت این خودروها را بررسی می‌کند.