چندی پیش رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان کشاورزی استان را قربانی آلایندگی رودخانههای گوهر رود و زرجوب رشت دانست و از ورود حجم زیاد فاضلاب خانگی، صنعتی و بیمارستانی به این رودخانهها که زمانی در آن مردم ماهیگیری میکردند انتقاد کرد. در آن روز علیرضا شعباننژاد گفت: «این رودخانهها هماکنون به وضعیت بدی دچار شدهاند، به سختگیریهای محیطزیست در جلوگیری از ادامه آلودگیها بسیار علاقهمندیم.»
شهروندان ساکن در کنار این رودخانهها نگران محیط زندگی خود هستند. یکی از ساکنان منطقه لاکان رشت گفت: شهرک صنعتی رشت بالاتر از منطقه لاکان است و ما چون پاییندست هستیم فاضلاب شهرک صنعتی وارد آب منطقهای میشود و در رودخانههای مجاور اینجا ریخته و آب را دچار آلودگی میکند.
این شهروند عنوان کرد: کمآبیهای اخیر باعث شده عدهای از کشاورزان از آب رودخانه برای تولید محصولات کشاورزی خود استفاده کنند که متأسفانه به دلیل آلوده بودن رودخانه، امکان آلودگی محصولات به انواع بیماریها وجود دارد، بهطوریکه بعضی از کشاورزان از محصولاتشان استفاده نمیکنند زیرا معتقدند سرطانزا است. متأسفانه روزگاری از این رودخانهها ماهی سفید صید میشد اما الآن قورباغه هم در آن پیدا نمیشود.
روزگاری در این آب ماهی بود
جدا از ورود فاضلاب شهری به این دو رودخانه، نفوذ پساب کارخانههای شهر صنعتی رشت به داخل این رودخانهها نیز مشکل دیگر شهروندان رشت است. شعبان رشیدی یکی از دیگر شهروندان منطقه لاکان رشت معتقد است: این رودخانهها درگذشته آبی بسیار تمیز و زلال داشت به حدی که مردم از این آب میخوردند و ماهیگیری میکردند ولی متأسفانه به دلیل ورود پساب، فاضلاب و زبالههای کارخانههای شهر صنعتی و خانگی و بیمارستانی در آن هیچ جنبندهای در داخل این رودخانهها وجود ندارد.
رشیدی ادامه داد: در منطقه لاکان رشت 4500 خانوار در کنار این رودخانه زندگی میکنند که باید با بوی بسیار نامطبوع این رودخانهها روزگارشان را سپری کنند. مواد شیمیایی که در این آب وجود دارد حتی به حیوانات نیز آسیبزده است.
او با بیان اینکه این مشکل از سال 70 تاکنون در منطقه لاکان شهر وجود دارد، افزود: با گرم شدن هوا بوی نامطبوع آن دوچندان میشود و حشراتی که از این آبها و لجنها بهسوی مردم میآیند ناقل انواع بیماریها هستند.
هزار تن زباله در منطقه سراوان شهرستان تخلیه میشود
یک عضو شورای شهر رشت نیز با اشاره به اینکه روزانه بیش از هزار تن زباله در منطقه سراوان شهرستان رشت تخلیه میشود، گفت: حدود 600 تن از این زبالهها مربوط به شهرستان رشت و 400 تن آن از شهرستانهای همجوار در این منطقه تخلیه میشود که شیرابههای آن آسیب جدی به این دو رودخانه و محیطزیست منطقه وارد میکند.
احمد رمضانپور افزود: بر اساس آمار هر ثانیه پنج لیتر شیرابه از این زبالهها خارج میشود و زمانی که هوا بارانی است 18 تا 22 لیتر در ثانیه شیرابه به عمق زمین وارد میشود که طبیعتا ورودشان به دو رودخانه به لحاظ زیستمحیطی آسیبرسان است.
وضعیت رودخانههای رشت اسفناک است
مدیرکل حفاظت محیطزیست استان گیلان نیز وضعیت رودخانههای رشت را اسفناک خواند گفت: بهرغم پیگیریهای انجامشده تاکنون احداث سیستم تصفیه فاضلاب شهر صنعتی رشت محقق نشده و این اداره کل بهعنوان دستگاه نظارتی، مدیرعامل شهر صنعتی رشت را به جرم ایجاد آلودگی به مراجع قضایی معرفی کرده است.
قربانعلی محمد پور ادامه داد: مستنداتی هم مبنی بر بیماری و مرگومیر ماهیان رودخانههای زرجوب و گوهر رود موجود است که علت آن کاهش اکسیژن آب و کاهش دبی رودخانه در فصل تابستان و ورود فاضلاب شهری و صنعتی به داخل آنها است.
او با اشاره به اینکه سیستم تصفیه شیرابه سراوان با ظرفیت 3 لیتر در ثانیه احداث شد، گفت: تست اولیه آن نیز توسط این اداره کل و شرکت آب و فاضلاب انجامشده و این روزها مشغول تست نهایی و آمادهسازی برای نصب آن در محل هستیم.
او تصریح کرد: موضوع دیگر دستگاههای زبالهسوز در شهرستان رشت است که با استفاده از آن بتوان زبالهها را تبدیل به انرژی کرده و ضایعات کمتری به محیطزیست وارد کنیم، خوشبختانه از قبل هم مجلس و هم دولت روی بحث زباله شهری استانهای شمالی کشور حساسیت خاصی داشته و ردیف مالی جدایی برای این کار گذاشتهاند.
او اضافه کرد: با یک شرکت چینی به نام تی تی اس نیز قرارداد داشتیم که متأسفانه در چند سال گذشته استان ما به دلایل گوناگون نتوانست از مزایا و اعتبارات آن استفاده کند البته قراردادهای نیمبندی بسته شد اما فایدهای نداشت.
بوی نامطبوع مردم را به ستوه آورده است
معاون عمرانی استانداری گیلان هم با انتقاد از اینکه بوی نامطبوع دو رودخانه گوهر رود و زرجوب مردم شهرستان رشت و مناطق اطراف آنها را به ستوه آورده، گفت: این مشکل مدتهاست در منطقه وجود دارد و هر چه این آب به مناطق پایینتر سرازیر شده و به حوزههای درونشهری ورود پیدا میکند درصد آلودگی آن شدیدتر میشود.
علی اوسط اکبری مقدم ادامه داد: تا آنجا که خبردارم طرح جامع پسماند رشت شخصا توسط محمدباقر نوبخت معاون رئیسجمهور در دست بررسی است و تأمین منابع مالی آن نیز در حال انجام است. از طرف دیگر طرح ساماندهی دو رودخانه زرجوب و گوهر رود هم با جمعآوریهای و جداسازی زبالهها و فاضلابهای شهری و صنعتی آن در دست بررسی و پیگیری است. یکی از این رودخانهها همان رودخانهای است که از لاکان شهر عبور کرده و به رودخانه گوهر رود میریزد که یک پروژه بزرگ ملی است، پروژهای که چند هزار میلیارد تومان منابع مالی نیاز دارد تا از شر آلودگیهای صنعتی و شهری نجات پیدا کند.