بی‌خبر از خودتان نباشید

اگرچه این روز برای خیلی‌ها یادآور لحظه‌های تلخ،  پشیمانی و حسرت و اعتماد نابجاست اما یادآور روزهای امید و شهامت برای مبارزه با ویروسی است که اسمش ترسناک است. ویروسی که خیلی‌ها از آن می‌ترسند ولی راه کنترل آن بسیار ساده و امکان‌پذیر است.
کنترل این بیماری از سرماخوردگی راحت‌تر است
هانیه زن ۴۱ ساله‌ای است که یک دختر ۲۱ ساله دارد و از زنان حامی سلامت در انجمن احیای ارزش‌هاست. او در مورد نحوه ابتلا به ویروس HIV گفت: شوهرم حدود ۱۲ سال مواد مصرف می‌کرد و اواخر به تزریق روی آورده بود. تزریقی که شد،  خانه را ترک کردم. او ۴ سال پس از ترک مواد‌مخدر متوجه شد که به HIV مبتلا شده است. تب و لرز می‌کرد و بدنش درد می‌گرفت پس به توصیه دوستان مصرف کننده‌اش آزمایش هپاتیت و HIV داد. جوابش را به من نداد ولی به من گفت که برای اینکه واکسن هپاتیت بزنی باید مطمئن شویم هپاتیت نداری. مرا بدون اینکه بدانم برد و آزمایش دادم ولی باز جوابش را به من نداد. یک سال طول کشید که بفهمم من هم مبتلا هستم. شوهرم خجالت می‌کشید راستش را به من بگوید. یک روز داروهایش را بالای یخچال پیدا کردم و دیدم که برای بیماری ایدز است. دنیا روی سرم خراب شد. یک هفته نتوانستم حرف بزنم ولی چاره‌ای جز پذیرش ماجرا نداشتم. شوهرم که دید من فهمیدم گفت «خیالم راحت شد نمی‌دانستم چطور باید به تو بگویم.» قبلا چیزهایی در مورد بیماری ایدز شنیده بودم و می‌دانستم تزریق با سرنگ مشترک می‌تواند باعث انتقال HIV می‌شود ولی فکر نمی‌کردم من هم مبتلا شوم.»
از ابتلای این مادر حامی سلامت در خانواده،  کسی جز خود و همسرش اطلاع ندارد. او در این‌باره گفت: دخترم ۲۰ ساله است و هنوز به او چیزی نگفته‌ایم. سال سوم رشته پزشکی است و من حدس می‌زنم از روی داروهایمان فهمیده باشد قضیه از چه قرار است ولی او هم تاکنون به روی ما نیاورده است. من می‌گویم برای کیست تخمدان دارو می‌خورم و پدرش هم برای کبد. یک‌بار اتفاقی از من خواست که برای آزمایش دادن به اتوبوس ایدز مستقر در میدان صادقیه برویم. من با گفتن اینکه «خیلی خون دارم که هی آزمایش هم بدهم» از آزمایش طفره رفتم ولی گفتم اگر می‌خواهد می‌تواند او آزمایش بدهد،  آزمایش دادن ترس ندارد. راجع به این بیماری نمی‌توان با کسی حرف زد،  هنوز آدم‌ها فکر می‌کنند که من یا شوهرم رفتار پرخطر داشته‌ایم که به این بیماری مبتلا شده‌ایم. فقط با کسانی که خودشان هم مبتلا هستند در مورد این بیماری حرف می‌زنم. به آنها می‌گویم که داروی کنترل این بیماری وجود دارد و اگر مصرف کنید حالتان بدتر از این نمی‌شود. آن اوایل تا با بیماری‌ام کنار بیایم بسیار افسرده بودم و داروی ضد‌افسردگی مصرف می‌کردم ولی الان حالم خیلی بهتر است. کنترل این بیماری از سرماخوردگی هم ساده‌تر است. من مبتلا به صرع هم هستم ولی تشنج در خیابان و آسیب احتمالی از صرع برایم وحشتناک‌تر از ایدز است.
این آزمایش ترس ندارد
شیرین 40ساله است و چهار بچه دارد که همگی سالم‌اند. تا زمانی که او متوجه شود به چه دلیل به بیماری HIV مبتلا شده فکرش هزار جا رفته است. او نیز همسرش معتاد بوده و حالا ترک کرده است ولی مبتلا به HIV نیست. این آشوبش را بیشتر کرده است. او در گفت و گو با همشهری درباره روزهای اول اطلاع از ابتلا به HIV گفت: فرش می‌بافتم و به‌دلیل بیماری ریوی در بیمارستان بستری شدم. آنجا به من گفتند که مبتلا هستم. سرم را از دستم بیرون کشیدم و داد و بیداد راه انداختم که چرا من به این بیماری مبتلا شدم. روزهای تلخی بود ولی سپری شد و پزشکان و متخصصان انجمن احیا کمکم کردند که ترسم از بیماری فرو بریزد. به جز خودم و دو تا از دخترهایم کسی نمی‌داند که به این بیماری مبتلا هستم. هیچ کدام از فرزندانم و شوهرم مبتلا نیستند بنابراین فهمیدن اینکه چرا مبتلا شده‌ام برایم معما بود. ذهنم آرامش نداشت تا اینکه پزشک این انجمن به من گفت شاید با تتوی ابرو مبتلا شده باشی. مطمئن بودم سوزن تتو نو و استریل بوده است ولی پزشک به من گفت که ویروس HIV تا ۵ روز در جوهر تتو زنده باقی می‌ماند و امکان دارد که فرد مبتلا به HIV پیش از تو تتو شده باشد. می‌دانید که معمولا آرایشگر‌ها از یک جوهر برای چندبار استفاده می‌کنند و هر بار سوزن نو را به درون یک ظرف جوهر وارد می‌کنند در نتیجه احتمالا خون آلوده وارد جوهر شده باشد. این را که فهمیدم انگار دوباره متولد شده باشم. حالا به هر کسی می‌رسم که می‌خواهد تتو کند یا هر نوع خالکوبی دیگر،  توصیه می‌کنم که حتما سوزن و جوهر خود را داشته باشد.

دندان شیرین 2 ‌ماه است که درد می‌کند ولی جایی برای درمان دندان دردش که مخصوص بیماریان HIV باشد نمی‌شناسد. او در این‌باره گفت: من در برابر جامعه‌ام مسئولم. می‌توانم به دندانپزشک نگویم که بیماری HIV دارم. وسایل دندانپزشکی استریل می‌شود ولی احتمال انتقال بیماری کماکان وجود دارد. ولی من می‌دانم اگر من مواظب نباشم در آینده بچه‌ام درگیر بیماری خواهد شد. فرزند من و شما با هم فرقی نمی‌کند. حق‌الناس فقط مال مردم خوردن که نیست. سلامت مردم هم حق‌الناس است. من حالا اگر آرایشگاه هم بروم از قیچی و موچین خودم استفاده می‌کنم. شیرین توصیه کرد: اگر کسی تتو می‌کند باید هر 3‌ ماه یک‌بار آزمایش بدهد. این آزمایش رایگان و سریع است. کسی حتی نام شما را هم نمی‌پرسد. پس هیچ تعلل نکنید. این آزمایش ترس ندارد. این بیماری هم ترس ندارد. داروها دارند به خوبی بیماری را کنترل می‌کنند. بی‌خبر از خودتان نباشید.
از گلبول‌ها حمایت کنید
نجیمه باباگل،  کارشناس ارشد روانشناسی در گفت‌وگو با همشهری گفت: مادران حامی سلامت وقتی برای نخستین بار متوجه بیماری خود می‌شوند،  با بحران بسیار سختی روبه‌رو می‌شوند. نخستین چیزی که می‌تواند به آنها کمک کند گروه درمانی است. در گروه درمانی‌های انجمن،  افراد مبتلا می‌بینند که دیگرانی هم وجود دارند که مبتلا به HIV باشند و بدون هیچ ترس و محدودیتی فعالیت کنند. از آنجایی که آگاهی در زمینه بیماری ایدز در جامعه بسیار کم و محدود است،  اطلاعات خیلی غلطی نیز در ذهن این افراد وجود دارد. بعضا دیده شده که آنها تصور می‌کنند کسی که مبتلا به این بیماری می‌شود،  به‌زودی خواهد مرد یا صورتش تغییر می‌کند. این تصورات اشتباه در نقاط دورافتاده بیشتر است. آنها تصور می‌کنند که چهره یک مبتلا به ویروس HIV متفاوت از بقیه است و بقیه از چهر‌ه‌شان خواهند فهمید که بیمار است.
وی که مسئول مادران حامی سلامت انجمن احیای ارزش‌هاست،  افزود: افسردگی نیز در میان مادران حامی سلامت (مبتلایان) شایع است. پذیرفتن این بیماری مانند هر بحران دیگر مراحل انکار و احساس گناه را دارد. فرد با خود می‌گوید که من چه کار کرده‌ام که این اتفاق برایم افتاده است تا زمانی که به مرحله پذیرش برسد بیمار با افسردگی دست و پنجه نرم می‌کند. اما وقتی با دیگران که خود مبتلا به HIV هستند مواجه می‌شود،  کم‌کم به فاز پذیرش وارد می‌شود.
واحد شمارش تعداد گلبول‌های سفید سی‌دی 4در یک میلی‌مترمکعب خون است. با پیشرفت ویروس از تعداد این گلبول‌ها کاسته می‌شود. یک سیستم دفاعی سالم دارای 600تا 1200سلول سی‌دی 4در میلی‌مترمکعب است. اگر این رقم به 200عدد کاهش یابد،  بیمار مبتلا به ایدز محسوب می‌شود. نجیمه باباگل درباره ارتباط حمایت‌های روانشناختی با تعداد این ویروس‌ها گفت: درمان روانشناختی مادران اهمیت زیادی دارد چون استرس باعث کاهش گلبول‌های سفید و سی‌دی 4آنها می‌شود. عامل خیلی از بیماری‌های دیگر نیز اضطراب است. برای همین حضور در این کلاس‌ها می‌تواند از اضطراب آنها بکاهد. در این کلاس‌ها همچنین نحوه تغذیه سالم به آنها آموزش داده می‌شود. آنها یاد می‌گیرند که تغذیه سالم به‌معنای گرانی مواد خوراکی نیست. آنها یاد می‌گیرند مواد خوراکی سالم مصرف کنند.
وی با اشاره به اینکه داروی بیماری HIV به وفور و رایگان در اختیار بیماران قرار دارد گفت: با پروتکل‌های جدید کسانی که سطح سی‌دی۴ خونشان بالا هم باشد باید دارو مصرف کنند.
ماندن در فرایند درمان بسیار اهمیت دارد قطع کردن دارو می‌تواند ویروس را قوی‌تر کند و کنترل بیماری را سخت‌تر . نداشتن استرس،  مصرف مداوم دارو و تغذیه سالم باعث افزایش گلبول‌های سفید خون در بیماران می‌شود که آنها را قادر می‌سازد یک زندگی سالم داشته باشند. اغلب افرادی که در این کلاس‌ها شرکت می‌کنند از اقشار آسیب‌پذیر جامعه هستند بنابراین برای آنها سبد‌های غذایی نیز فراهم می‌شود.
وی با اشاره به اینکه اکثر زنان مبتلا به HIV که به انجمن احیای ارزش‌ها مراجعه می‌کنند از طریق همسران‌شان به این ویروس مبتلا شده‌اند گفت: ولی فرد با هر روشی به این ویروس مبتلا شده باشد برای شرکت در کلاس‌های گروهی هیچ مانعی ندارد. اینجا از کسی پرسیده نمی‌شود از چه راهی بیمار شده مهم این است که برای کنترل بیماری و حفظ سلامت خود به اینجا آمده است. تجربه به ما نشان داده که آنها وقتی ببینند که به هر طریقی مبتلا شده باشند،  طرد و قضاوت نمی‌شوند،  اکثرا روی درمان می‌مانند. این مادران آنقدر توانمند شده‌اند که در مورد بیماری‌شان حرف می‌زنند و به تازه‌وارد‌ها آموزش می‌دهند. اطلاعات درست و دقیق است که درمان را تسهیل می‌کند.
وی تأکید کرد که نباید از بودن در کنار افراد مبتلا به HIV ترسید. این بیماری فقط از طریق ارتباط جنسی محافظت نشده،  فرآورده‌های خونی آلوده،  سرنگ آلوده به‌صورت مشترک و از مادر به جنین است. بنابراین می‌توانید آنها را ببوسید و در یک ظرف غذای مشترک با آنها غذا بخورید. این بیماری اسم خطرناکی دارد ولی به اندازه برخی از بیماری‌های سخت،  خطرناک نیست. با یک قطره خون ساده می‌توان از ابتلا به این بیماری اطلاع یافت. تصورات اشتباهی مثل قرنطینه شدن و دستگیری و مجازات اصلا صحیح نیست و با یک درمان و آموزش ساده می‌توان از انتقال بیماری به دیگران جلوگیری کرد.