پیش از این تصور می‌شد فقط بزرگسالان به افسردگی مبتلا می‌شوند، اما بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد که نه تنها ممکن است کودکان نیز به این اختلال دچار شوند، بلکه میزان افسردگی و خودکشی در این گروه از افراد در حال افزایش است. ممکن است در بین هر صد کودک دوره پیش‌دبستانی، یک نفر، در هر صد کودک مدرسه‌ای، دو نفر و از هر صد نوجوان، بین پنج تا هشت نفر به افسردگی مبتلا شوند. طیف این اختلال از استرس معمولی تا افسردگی بالینی متغیر است.
عوامل خطرآفرین افسردگی در دوران کودکی
افسردگی پسران و دختران را به طور مساوی تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما دختران نوجوان دو برابر بیشتر از پسران هم سن خود در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند. عوامل خطرآفرین افسردگی در کودکان شامل سابقه افسردگی و درگیری در خانواده، عملکرد ضعیف در مدرسه، اختلالات اضطرابی و افسردگی خفیف می‌شود. افسردگی در میان کودکان بسیار کم سن که نمی‌توانند احساسات خود را با استفاده از کلمات بیان کنند، بر اساس رفتار آنها تشخیص داده می‌شود. نشانه‌های افسردگی در این گروه شامل کناره گیری از دیگران، تاخیر در رشد و تکامل و عدم رشد طبیعی، بدون وجود هیچ مشکل جسمی می‌شود.
افسردگی در سنین مدرسه
کودکانی که به مدرسه می‌روند معمولاً می‌توانند فکر کنند و در مورد احساسات و عوامل استرس‌زای خود صحبت کنند. علائم افسردگی در این افراد شامل سردردهای غیر ارگانیک، دل درد، عدم تمایل به حضور در مدرسه، تغییرات خلق و خو مانند مشاجره مکرر، عصبانیت و خشم، تمایل به موفقیت بیش از حد و کسب رضایت از دیگران می‌شود. استرس در این گروه از افراد ناشی از مشاجرات درون خانواده، انتقاد از کودک یا عملکرد تحصیلی ضعیف و عدم رضایت از او می‌شود. اطلاعات مورد نیاز در مورد احساسات و رفتار این کودکان نه تنها از والدین و خود فرزندان به دست می‌آید، بلکه معلمان آنها نیز می‌توانند در این زمینه کمک کنند.
افسردگی در نوجوانان
نوجوانان بیشتر از دو گروه قبلی ممکن است احساس تنهایی، نا امیدی و سرخوردگی داشته باشند. علائم افسردگی در این گروه از افراد شامل خوابیدن بیش از حد، از دست دادن علائق، تغییر وزن و سوء مصرف مواد مخدر می‌شود. احتمال برنامه ریزی برای خودکشی توسط نوجونان بسیار زیاد بوده و لازم است افسردگی آنها به موقع تشخیص داده شده و مراحل درمان آنها آغاز شود.
تشخیص افسردگی
اولین قدم برای تشخیص افسردگی، معاینه پزشکی و ارزیابی فرآیندهای ذهنی و شناختی است. در صورت لزوم ممکن است به منظور تشخیص بعضی اختلالات پزشکی مانند اختلالات کبد یا کلیه، کم خونی یا اختلالات تشنجی، از تست‌های آزمایشگاهی استفاده شود. علاوه بر این پزشکان ممکن است با پرسیدن سوالات از کودکان، نظارت بر بازی کردن آنها و ارتباط با دیگر کودکان و نوزادان بتوانند اختلال افسردگی آنها را تشخیص دهند. عواملی مانند محیط مدرسه، بیماری ذهنی و سابقه بیماری در خانواده، خطر ابتلا به استرس مزمن را افزایش می‌دهد.
