هرمزگان| زندگی در آلونکهای فرسوده
وجود بافت فرسوده در اقصی نقاط کشور به یک معضل ملی تبدیلشده اما در شهرهای ساحلی با توجه به رطوبت هوا و روند پرشتاب فرسودگی این مشکل بیشتر به چشم میآید. در سالهای گذشته پدیده حاشیهنشینی و بافتهای فرسوده رشد پیداکرده و امروز مرکز استان هرمزگان را با مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیستمحیطی مواجه کرده است. از دهههای پیش بهواسطه فقر و بیکاری، نبود امکانات اولیه همچون آب و برق، راه، نداشتن مهارت لازم؛ مهاجرتهای بیرویه را از روستاهای دور و نزدیک روانه بندرعباس مرکز استان برای جویای شغل و کسب درآمد کرده که در حاشیهاین شهر منجر به ساخت بناهای بیضابطه و سست به شکل خیلی ابتدایی شده است. در این سالها محلههای مختلفی چون محله چاهستانی ها، آیتالله غفاری (شهناز قدیم)، شهرک توحید (شغو)، چه چهکور، کمربندی، دوهزار، اسلام آباد، حسین آباد، طلا بند و ... در بندرعباس شکل گرفت که امروز با معضل حاشیهنشینی و بافت فرسوده مواجه است. هنوز سقف بسیاری از این خانهها از چوب فیبر و مُربا، چَندل و شاخ و برگ درخت خرما (سِوِند)، دیوارهای آن گِلی، سیمانی، بلوکی و حیاط برخی از خانهها نیز با چوب درختان خشکشده شکلگرفته است.
رطوبت بالا و فرسودگی زودهنگام بناها در شهر بندرعباس
شهرهای ساحلی بهویژه شهر بندرعباس که در طول سال در معرض خطر رطوبت، شرجی و گرما قرار دارند، زودتر دچار فرسودگی و استهلاک شده و بناهای آن ازجمله زیرساختهای شهری، زودتر از بین میروند که باید هر چه سریعتر نسبت به نوسازی و بازسازی آن اقدام کرد.
البته بندرعباس با بیش از پنج دهه سابقه مرکز استان هرمزگان، در 30 سال اخیر دچار دگرگونی گستردهای در زمینه ساختوساز و نوسازی شده و بخش زیادی از منظر و سیمای شهری آن تغییر کرده اما بافت قدیمی آن همچنان از وضعیت نامناسبی برخوردار است.
در این سالها واگذاری زمین و ساخت ساختمان و دورنمای شهر به سمت زمینهای بکر و دستنخورده پیش رفته و نوعی مهاجرت از بافت قدیم به سمت مناطق جدید شکلگرفته و از ساختوساز و بازسازی بناهای قدیم غفلت شده و امروز تفاوت زیادی بین این 2 منطقه به چشم میخورد.
مهاجران از شهرهای دیگر و افرادی که تمکن مالی بیشتری دارند، تلاش کردهاند سکونت خود را در مناطق نوساز تمرکز کنند و خانههای قدیمی به دلیل شرایط ساختوساز و نداشتن دسترسی و زیرساختهای لازم را رها کردهاند و یا در این خانهها افراد مسن و کمدرآمد ساکن بوده که توان ساخت و نوسازی مجدد را ندارند.
42 درصد شهر بندرعباس دارای بافت فرسوده است
هماکنون 42 درصد شهر بندرعباس دارای بافت فرسوده و سکونتگاههای غیررسمی بوده که 46 درصد جمعیت شهری آن در این بافتها ساکن هستند که وسعت آن به سه هزار و 72 هکتار میرسد.
استاندار هرمزگان با تأکید بر لزوم بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده، گفت: حدود 42 درصد شهر بندرعباس مرکز استان را بافت فرسوده تشکیل داده که 250 هزار نفر در این بافتها ساکن هستند.
فریدون همتی افزود: دولت تدبیر و امید تأکید بسیاری بر بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهرهای استان بهویژه شهر بندرعباس بهعنوان مرکز اقتصادی کشور دارد.
او اظهار داشت: در تلاش هستیم تا بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده در بندرعباس به بهترین شکل ممکن انجام شود تا کاری نمونه و الگو در سطح کشور در این زمینه باشد.
استاندار هرمزگان ادامه داد: نوسازی بافتهای فرسوده در هرمزگان ازجمله اولویتهای مهم کاری است و در همین راستا نیز نوسازی محله چاهستانی ها در بندرعباس در دست انجام است.
او یادآور شد: هماکنون بهطورجدی طرح نوسازی بافتهای فرسوده در بندرعباس از محله چاهستانی ها آغازشده و بهطور هفتگی روند اجرای این طرح کنترل میشود.
استاندار هرمزگان عنوان کرد: محله چاهستانی های بندرعباس با 110 هکتار وسعت دارای چهار هزار واحد مسکونی و حدود 15 هزار نفر جمعیت است.
همتی خاطرنشان کرد: یکی از برنامههای مهم در استان هرمزگان، استفاده از ظرفیت توسعه گرها بهمنظور ساخت واحدهای مسکونی جدید در محله چاهستانی های بندرعباس از مهرماه امسال بوده است.
او در این راستا از مدیریت بانک مسکن خواست تا با پرداخت تسهیلات به اجرای این طرح و نوسازی تمامی واحدهای مسکونی بافتهای فرسوده در هرمزگان کمک کند.
او یادآور شد: اجرای مناسب طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده در محله چاهستانی های بندرعباس، میتواند الگویی برای سایر محلات دارای بافت فرسوده باشد.
زندگی 366 هزار نفر در بافت فرسوده و مناطق حاشیهای هرمزگان
مدیرکل راه و شهرسازی هرمزگان نیز گفت: در حال حاضر نزدیک به 366 هزار نفر از جمعیت شهرهای این استان در بافتهای فرسوده، سکونتگاههای غیررسمی و محدودههای تاریخی ساکن هستند.
غلامحسین شیری، از بندرعباس، میناب، رودان، حاجیآباد، بندرلنگه، بندرکنگ، بندرخمیر و قشم بهعنوان شهرستانهایی نام برد که به ترتیب دارای بیشترین سکونتگاههای غیررسمی و بافتهای فرسوده هستند.
او ادامه داد: بندرعباس بهعنوان مرکز استان بیشترین بافت قدیمی و فرسوده دارد که باید بهتدریج با اصلاح و نوسازی، سیمای این بخش از شهر را تغییر داد.
