باید و نبایدهای تغذیه کودکان در ایام کرونا

دکتر"بهروز طلایی" در گفت و گو با ایسنا درباره چاقی در کودکان به ویژه در ایام کرونا اظهار کرد: متاسفانه در مراجعات می بینم در ایام کرونا صبح و شب تغییر کرده و برنامه غذایی و خواب به هم ریخته به گونه ای که شام آخر شب خورده می شود در حالی که بدن در حال استراحت است و حجم زیادی غذا وارد بدن و ذخیره می شود.
وی افزود: اینگونه غذا خوردن دو هفته بعد به صورت چربی خود را نشان می دهد و موجب افزایش وزن و چاقی می شود که آب کردن این چربی ها کار سختی است.
طلایی با اشاره به اینکه فعالیت بدنی بخشی از زندگی روزمره استف تصریح کرد: ما هرم غذایی داریم که شامل گروه غذایی، چربی و شیرینی است و دریافت آب و مایعات و فعالیت بدنی نیز در کنار برنامه غذایی است و هر قدر برنامه غذایی رعایت شود اما فعالیت بدنی نباشد یک جای کار لنگ می زند و همین موجب می شود وزن افراد در سنین مختلف زیاد شود لذا اصل کار فعالیت بدنی است.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی بیان کرد: برخی به سمت مصرف مکمل ها و پودر می روند که کاهش یا افزایش وزن اتفاق بیفتد در حالی که خیلی از افراد در این دوره دچار افزایش وزن می شوند چراکه صبحانه حذف می شود و ساعت 11 صبح غذا می خورد و می رود تا آخر شب که دوباره حجم زیادی غذا مصرف می کند که موجب می شود چاقی اتفاق بیفتد.
وی پیشنهاد داد: در شرایط کنونی بچه ها مانند زمان فعالیت حضوری مدرسه، ساعت 8 صبح از خواب بیدار بشوند و تا هشت و نیم یا 9 صبحانه را بخورند و باید این نظم وجود داشته باشد و برنامه غذایی باید در کنار برنامه درسی باشد.
طلایی با اشاره به اینکه حتما میان وعده میوه و سبزیجات مصرف کنند و یک میان وعده در روز می تواند کیک و بیسکوییت باشد، اظهار کرد: دانش آموزان و کودکان حداقل باید یک ساعت فعالیت بدنی روزانه داشته باشند و حتی اگر در خانه هستند، ورزش های خانه از جمله استفاده از دمبل ها، دراز و نشست، طناب زدن را انجام بدهند و به عنوان مثال بطری های نیم لیتری آب معدنی را آب کرده و با آن حرکت ورزشی انجام دهند.
وی افزود: باید تپش قلب مقداری افزایش پیدا کند و بدن متوجه فعالیت بشود و سوخت و ساز افزایش پیدا کند که در این صورت مقداری از دریافت مواد غذایی به انرژی تبدیل و ذخیره کمتری در بدن صورت گرفته و اضافه وزن دیرتر اتفاق می افتد.
این دکترای تغذیه با اشاره به اینکه بهترین زمان فعالیت های بدنی عصر ها از ساعت 4 تا 7 برای همه سنین و در هر فصلی است، عنوان کرد: مراجع مختلف عدد متفاوتی را برای استفاده بچه های از تلویزیون و گوشی بیان می کنند اما در مجموع یک ساعت و نیم تا دو ساعت بین صبح و ظهر و همین مقدار برای عصر و شب اجازه داده می شود. ضمن اینکه هر 15 دقیقه یک بار باید از جا برخواسته و یک حرکت انجام بدهند.
طلایی با تاکید مجدد بر لزوم داشتن برنامه غذایی گفت: نباید میان وعده و وعده های اصلی حذف شود و باید نظمی که دانش آموز در زمان مدرسه داشته اکنون نیز داشته باشد.
وی در ادامه با اشاره به مصرف قطره آهن و آ+د در کودکان بالای دو سال بیان کرد: مصرف زیاد مکمل و مولتی ویتامین خوب نیست و نظم متابولیک بدن را به هم می ریزد و ممکن است مواد مغذی زیای در بدن تجمع پیدا کند که بعضا کودکان دچار مسمومیت و ناراحتی های کبدی شده و جوش های زیادی در پوست ایجاد می شود و آثار دیگری روی کبد، کلیه و اندام های دیگر می گذارد.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی با اشاره به طرح کوچ(طرح تحوّلی کنترل وزن و چاقی در دانش‌آموزان) گفت: این طرح در واقع پایش دانش آموزان برای هشدار به خانواده ها و بچه ها است زیرا شیوع اضافه وزن خیلی بالاست و این طرح موجب رقابت بین دانش آموزان می شود تا برنامه غذایی منظم تر و حفظ وزن وجود داشته باشند و تلنگری است تا حواسمان به برنامه غذایی و فعالیت بدنی باشد و استقبال خوبی از این طرح شده است.
وی در بخش دیگری از سخنانش درباره تغذیه سالمندان گفت: ما یک هرم غذایی داریم که در دوران مختلف کودکی، بزرگسالی، سالمندی و حتی بارداری تغییر می کند و برای تغذیه سالمندان، اصل کار دریافت مایعات است زیرا سالمند حس تشنگی اش کمتر می شود و کاهش دریافت مایعات موجب کم آبی بدن و علائم مختلف می شود لذا توصیه اول ما به سالمندان این است که دریافت مایعات و آب را بالا ببرند و حداقل چهار لیوان آب در طول روز مصرف کنند که این می تواند با توجه به بیماری و یا دریافت داروی خاص، کمتر یا زیادتر شود.
طلایی تصریح کرد: بیشترین توصیه ما به سالمندان مصرف سبزیجات و میوه جات است زیرا عملکرد دستگاه گوارش در این سن کاهش می یابد و دچار یبوست می شوند لذا دریافت مایعات و سبزیجات را برای منظم شدن عملکرد دستگاه گوارش توصیه می کنیم.
وی بیان کرد: سالمندان اگر می خواهند مکمل مصرف کنند باید حتما تحت نظر پزشک باشد و سالیانه یک بار آزمایش کامل بدهند تا قند خون، چربی، آنزیم های کبدی و ... چک شود.
این دکترای تغذیه در ادامه درباره اختلالات تیروئید اظهار کرد: در کم کاری تیروئید وزن بالا می رود و پرکاری تیروئید موجب کاهش وزن می شود که در اختلالات تیروئید توصیه می شود سبزیجات خام مثل انواع کلم استفاده نشود زیرا جذب ید را مختل می کند.
وی افزود: نکته بعدی این است که افراد دارای اختلالات تیروئید مایعات خیلی زیاد مصرف کنند و نباید در معرض دود سیگار و قلیان باشند زیرا موجب پیشرفت اختلال می شود.
طلایی در ادامه درباره تغذیه کودکان مبتلا به دیابت گفت: کودکانی که دیابت دارند اصولا دیابت نوع یک است و انسولین دریافت می کنند که برای آنها برنامه های غذایی متفاوت و توزیع کربوهیدرات را در طول روز داریم تا قند کودکان بالا و پایین نشود.
وی تصریح کرد: در رژیم این کودکان تنقلات شیرین به حداقل خود می رسد و استفاده از آبمیوه ها و آب سبزیجات ضنعتی، نوشابه و دلستر ممنوع است و باید آبمیوه خانگی به کودک دیابتی بدهند؛ هرچند توصیه می شود میوه استفاده شود که ترکیبات آن تنظیم کننده قند خون است.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی در پایان با اشاره به لزوم استفاده از همه گروه های مواد غذایی در طول روز گفت: برنامه متعادل کمک می کند متابولیسم بدن در حالت نرمال خود قرار بگیرد و باید متابولیسم را با فعالیت بدنی بالا و پایین کرد که موجب می شود ذخایر چربی بدن در حالت نرمال قرار بگیرد و باید در روز مایعات و حداقل چهار لیوان آب مصرف کرد.
وی تاکید کرد: در کنار همه موارد مدیریت استرس و اضطراب باید وجود داشته باشد زیرا استرس می تواند همه چیز را تحت تاثیر قرار بدهد.