اگرچه طي دو ماه گذشته خبرهاي بسياري در خصوص نويد كاهش قيمت بليت هواپيما منتشر شده و حتي سخنگوي سازمان هواپيمايي كشوري نيز اين نويد را داده است، اما قيمت بليت هواپيما چه از نوع داخلي چه خارجي، روي گراني پابرجا مانده است. در اين ميان نرخ ارز نيز با كاهش روبه رو شده و به همراه آن قیمت بسیاری از اقلام و کالاهای اساسی در بازار کاهش پیدا کرده، اما نرخ بلیت هواپیما همچنان برخلاف جریان سير مي‌كند و تغییر چندانی نیافته است. از طرفي آژانس‌های هواپیمایی نيز اعلام مي‌كنند که نرخ بلیت پروازهای خارجی کاهش نیافته و تنها نرخ بلیت پروازهای داخلی 1 تا 5 درصد کاهش داشته است. در همين حال تعداد مسافران نيز كاهش يافته و صندلي‌هاي خالي پروازها بيش از گذشته خودنمايي مي‌كند. روز گذشته وزارت راه و شهرسازي آمار شمار پرواز، جابه‌جايي مسافر و حمل بار را منتتشر كرد. اين آمار نشان مي‌دهد كه تعداد مسافران هوايي كشور در نيمه نخست امسال 13 درصد كاهش داشته است. بر اين اساس حدود 28 میلیون مسافر داخلی و خارجی با 230 هزار پرواز در نیمه نخست امسال در فرودگاه‌های کشور جابه‌جا شدند که نسبت به مدت مشابه پارسال به ترتیب 13 و 10 درصد کاهش داشته است.
كاهش 13 درصدي پروازها
براساس آمار شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران، در نیمه نخست امسال 230 هزار و 136 پرواز در فرودگاه‌های تحت مالکیت شرکت فرودگاهها و پنج فرودگاه اختصاصی کشور انجام شده است. در این مدت، 27 میلیون و 916 هزار و 304 نفر مسافر و 284 میلیون و 895 هزار و 516 کیلوگرم بار توسط این پروازها جابه‌جا شده‌اند. شمار پرواز، جابه‌جایی مسافر و حمل بار در نیمه نخست امسال نسبت به مدت سال گذشته به ترتیب10، 13 و 11 درصد کاهش را نشان می‌دهد.
بیشترین جابه‌جایی مسافر و تعداد پرواز به فرودگاه مهرآباد تعلق دارد به‌طوری که در نیمه نخست امسال، 65 هزار و 973 پرواز در این فرودگاه انجام شده و هفت میلیون و 665 هزار و 864 نفر مسافر با این پروازها جابه‌جا شده‌اند. رتبه‌های دوم و سوم در میان فرودگاهها به ترتیب متعلق به فرودگاه مشهد با 34 هزار و 834 پرواز و پنج میلیون و 41 هزار و 155 مسافر و فرودگاه امام خمینی (س) با 27 هزار و 569 پرواز و چهار میلیون و 334 هزار و 70 مسافر است. همچنین فرودگاه‌های شیراز، اهواز، کیش، اصفهان، تبریز، بندرعباس و آبادان به ترتیب در رتبه‌های چهارم تا دهم پر رفت وآمدترین فرودگاه‌های کشور در شش ماهه نخست سال جاری قرار دارند.
کاهش پروازهای خارجی
در شش ماه نخست سال جاری در مجموع 41 هزار و 33 پرواز خارجی در کشور انجام و 6 میلیون و 166 هزار و 278 مسافر به وسیله این پروازها جابه‌جا شده‌اند که این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب 12 و 11 درصد کاهش را نشان می‌دهد.همچنین یک هزار و 252 پرواز خارجی متعلق به پروازهای حج و 6 هزار و 462 پرواز متعلق به پروازهای عتبات عالیات بوده است که به ترتیب 170 هزار و 356 نفر و یک میلیون و 146 هزار و 407 نفر با این پروازها جابه‌جا شده‌اند. رتبه اول پروازهای خارجی در 6 ماه نخست سال جاری متعلق به فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (س) است که 27 هزار و 135 پرواز خارجی در آن انجام شده و چهار میلیون و 326 هزار و 54 نفر به وسیله این پروازها جابه‌جا شده‌اند که از نظر تعداد پرواز و مسافر نسبت به مدت مشابه سال گذشته 11 درصد افت داشته است.بعد از فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (س)، به ترتیب فرودگاه مشهد با 6 هزار و یک پرواز و 931 هزار و 84 مسافر خارجی و شیراز با یک هزار و 995 پرواز و 249 هزار و 586 پرواز خارجی در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند. بقیه پروازهای بین‌المللی در فرودگاه‌های اصفهان، تبریز، لارستان، اهواز، کیش، قشم، ارومیه، بندرعباس، کرمان، آبادان، ساری، یزد، گرگان، همدان، بیرجند، زاهدان، چابهار، رشت، کرمانشاه، زنجان، بوشهر و اردبیل انجام شده است.
كاهش مسافرت‌هاي هوايي
مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی درباره تاثیر کاهش نرخ ارز بر بلیت هواپیماها گفته است در حال حاضر نمی‌توانیم درباره اثرگذاری نرخ ارز از بلیت‌ها پیش بینی داشته باشیم چرا که این بازار هنوز به ثبات نرسیده است.در برخی از گزارش‌ها اعلام شده است که قیمت بلیت هواپیما در برخی از مسیرها به زیر 200 هزار تومان رسیده که این اخبار به هیچ عنوان درست نیست و قیمت‌ها نه تنها کاهش نیافته بلکه همچنان بسیاری از آژانس‌های مسافرتی با همان نرخ‌های ماه گذشته اقدام به فروش می کنند. بر اساس این گزارش کاظم‌زاده ريیس کمیته حمل و نقل مجلس اعلام کرده است که باید شرکت‌های هواپیمایی قیمت‌های بلیت هواپیما را تا هفته آینده کاهش دهند زیرا که هم اکنون نرخ ارز کاهش یافته در نتیجه این شرکت‌ها دلیلی برای گران فروختن بلیت‌ها ندارند .امید است شرکت‌های هواپیمایی تا چند روز آینده قیمت بلیت هواپیما را کاهش دهند؛ زیرا که آمارها نشان می‌دهد میزان مسافرت در بخش هوایی بسیار کاهش یافته و این امر زمینه‌ساز زیان‌دهی بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی است بنابراین دولت باید با تخصیص هر چه سریع‌تر ارز نیما بهانه آن‌ها را برای گران فروشی بر طرف کند .بسیاری از آژانس‌های مسافرتی قیمت بلیت هواپیما را به همان افزایش 60 درصدی رخ داده در ماه‌های گذشته به فروش می‌رسانند و به گفته اكنون خودشان قصد برای کاهش قیمت بلیت هواپیماها ندارند. در این بین دولت باید هر چه سریع‌تر راه‌کاری برای متقاضیان خرید بلیت هواپیما ارائه دهد. از سوي ديگر به گفته جعفر زاده شرکت‌های هواپیمایی در زمان افزایش نرخ ارز که اوج دوران پیک سفرها بود توافق کردند تا نرخ بلیت‌ها را در حد متعادل نگه دارند. بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی نرخ بلیت اربعین را ثابت نگه داشتند با این حال افزایش چشمگیری در پروازها ایجاد نشد. به هر حال هیچ یک از شرکت‌های هواپیمایی نباید خارج از چارچوب قیمتی ارائه شده، بلیتی را با نرخی بالاتر بفروشند. همین موضوع از سوی بازرسان پیگیری می‌شود.
بهانه‌اي به نام «پيك سفر»
به اعتقاد مديران آژانس‌هاي هواپيماي نرخ بلیت پروازهای خارجی به ویژه در مسیرهای خاص در چند ماه گذشته افزایش 70 درصدی داشته است و هم زمان با کاهش نرخ ارز هیچ تغییری در نرخ پروازهای خارجی صورت نگرفته است. سخنگوي سازمان هواپيمايي كشوري دلیل گراني قيمت بليت هواپيما را نگرفتن ارز نیما توسط بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی مي‌داند. رضا جعفرزاده سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری در خصوص علت عدم تغيير قيمت بليت هواپيما پس از كاهش نرخ دلار به «قانون» مي‌گويد: كاهش تعداد مسافران به دلیل اين است که آبان جزو پیک ایام سال محسوب نمی‌شود و ترافیک مسافرتی در این ایام وجود ندارد. به گفته او بیشتر افزایش قیمت بلیت هواپیماها به دلیل زمان پیک سفر است.
در پيك كاهش تقاضا قرار داريم
سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری در واكنش به آمار منتشر شده از نيمه نخست امسال در خصوص كاهش تعداد مسافران هوايي كشور مي‌گويد: اين آمار را نديده‌ام و از اين آمار مطمئن نيستم. به دليل اينكه تقاضاها در پيك سفر با غير از اين زمان متفاوت است، مي‌توانيم بگوييم از ابتداي مهر تعداد پروازها و مسافران كاهش داشته، اما تعداد آن را بايد محاسبه كنيم. بنابراين كاهش تعداد مسافران در اين دوره طبيعي است. آناليز آمارها بسيار مهم است و نبايد بر اساس حدس و گمان باشد. اين آمارها تا حدودي وجود دارد اما دقيق آن را بايد بررسي كنيم.
عدم دسترسي شركت‌هاي هواپيمايي به سامانه نيما
جعفر زاده در پاسخ به اين پرسش كه چرا نرخ دلار كاهش پيدا كرد، اما قيمت بليت كاهش پيدا نكرده است، گفت: به دنبال اين موضوع بودم زيرا سوال بسياري از خبرنگاران است.
همان‌گونه كه در گذشته عنوان شد، قرار بر اين بود كه قيمت بليت هواپيما براساس نرخ سامانه نيما تعيين شود. يعني شركت‌هاي هواپيمايي بتوانند براساس قيمتي كه در سامانه نيما ارائه مي‌شود، از آن استفاده كنند. نرخ سامانه نيما كمتر از 9 هزار تومان است و بايد براساس آن محاسبه مي‌شد. در حال حاضر اينكه همه به اين نرخ دسترسي دارند يا خير را بررسي مي‌كنم. زماني كه نرخ سامانه نيما را تعيين مي‌كنند بايد شركت‌هاي هواپيماي بتوانند از اين سامانه استفاده كنند. مقرر شده تا شركت‌ها بتوانند از اين سامانه استفاده كنند، اما اين اتفاق رقم نخورده است.
كاهش قيمت بليت در آينده‌اي نامعلوم
او مي‌گويد: با استفاده كردن شركت‌هاي هواپيمايي از سامانه نيما و اعلام نرخ پايين‌تر از طريق سامانه نيما طبيعي است كه نرخ بليت‌ها كاهش پيدا كند، منتها نمی‌توانم زمان كاهش قیمت بلیت هواپیماها را اعلام کنم، اما قرار است كه اين اتفاق رقم بخورد. بانك مركزي قول داده است كه اين اقدام صورت بگيرد. هنوز امكان استفاده شركت‌ها از ارز نيمايي فراهم نشده است. زماني كه شركت‌ها بتوانند از اين ارز استفاده كنند آن زمان مي‌توان از آن‌ها پرسيد كه چرا نرخ بليت خود را بر اساس دلار 14 هزار توماني يا 10 هزار توماني احتساب مي‌كنند و با آن‌ها برخورد كرد. به هر حال طولي نمي‌كشد كه امكان استفاده شركت‌ها از اين سامانه مهيا شود و به شكل طبيعي شاهد كاهش قيمت خواهيم بود.
نرخ معقول؛ مسافران بيشتر
جعفر زاده در پاسخ به اين پرسش كه آمار كاهش تعداد مسافران هوايي اين احساس خطر را براي ناوگان هوايي به وجود نمي‌آورد، گفت: عوامل مختلفي در عرضه و تقاضا موثر باشد؛ نرخ ارز و چگونگي خدمات‌دهي در تعيين نرخ دخيل است و نمي‌توان تنها يك عامل را تعميم داد. اگر نرخ بليت هواپيما منطقي و معقول باشد، مطمئنا تعداد مسافران نيز افزايش مي‌يابد. عملياتي شدن برخي تصميمات به طول مي‌انجامد، اما باور آن در مجلس و دولت وجود دارد. اميدواريم خيلي زود و سريع كاهش قيمت اتفاق بيفتد.
نوسازي؛ در اولويت سازمان هواپيمايي كشوري
سخنگوی سازمان هواپیمایی در خصوص وضعيت ناوگان هوايي كشور مي‌گويد: نياز به نوسازي ناوگان هوايي به شدت احساس مي‌شود و ما ظرفيت زيادي در اين زمينه داريم كه لازم است ناوگان افزايش پيدا كند و فكر نمي‌كنم اين از اولويت‌هاي سازمان حذف شده باشد. نوسازي ناوگان از اولويت‌هاي دولت و سازمان هواپيمايي كشوري است. شركت‌هاي هواپيمايي به پاي محدوديت‌ها نمي‌نشينند. شركت‌ها سعي مي‌كنند به تقاضاهاي خود پاسخ دهند، اما من نمي‌توانم هيچ قولي بدهم، بايد شرايط را سنجيد.
