از طرف دیگر ماهیان استخوانی مهم‌ترین ذخایر دریای خزر و ممر درآمد دستکم چهار هزار و 200 صیاد مازندرانی و درمجموع 11 هزار صیاد استان‌های شمالی کشور هستند و کاهش تعداد ماهی‌ها زنگ خطر بیکاری این 4 هزار نفر را به صدا درمی‌آورد. شاید زمانی صید قاچاق در دریای خزر تنها برای صید ماهیان خاویاری مصداق می‌یافت و برای قاچاقچیان نمی‌ارزید به صید ماهیان استخوانی و یا دیگرگونه‌های آبزی در این پهنه آبی اقدام کنند، ولی امروز حتی ماهیان کوچک و حتی گونه‌های نادر و کمیاب هم از دست آن‌ها در امان نیست و به عبارتی آب دریا را غربال کشی می‌کنند تا چیزی برای آینده در آن باقی نماند.
صید 45 درصد انواع ماهیان استخوانی توسط صیادان غیرمجاز
مدیرکل دفتر امور صید و صیادی شیلات ایران گفت: 40 تا 45 درصد انواع ماهیان استخوانی در دریا خزر توسط صیادان غیرمجاز صید می‌شود. مختار آخوندی افزود: بیشتر صیادان غیرمجاز به‌صورت انفرادی باهدف معیشتی و به روش دام‌گستر فعالیت دارند ولی درمجموع فعالیت آنان درآمد صیادان عضو شرکت تعاونی صیادی پره استان‌های شمالی مازندران، گیلان و گلستان را به حداقل رسانده است. او مهم‌ترین دلیل گسترش صید غیرمجاز ذخایر دریای خزر در استان‌های شمالی را افزایش آمار بیکاران دانست و افزود: به دلیل اینکه مسئولان در دیگر دستگاه‌های اجرایی اشتغال جوانان بیکار سواحل دریای خزر را مهیا نکردند، آنان به‌صورت غیرمجاز اقدام به صید به روش دام‌گستر می‌کنند. آخوندی با بیان اینکه صیادان غیرمجاز به ماهیان استخوانی مولد که به سمت رودخانه‌ها کوچ می‌کنند، نیز رحم نمی‌کنند، بیان داشت: بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشتر آنان اهمیت موضوع را نمی‌دانند و باهدف معیشتی صید را انجام می‌دهند. مدیرکل دفتر امور صید و صیادی شیلات ایران با بیان اینکه حدود 11 هزار ماهیگیر در قالب 121 شرکت تعاونی صیادی پره در سواحل خزر سه استان شمالی مشغول کار هستند، افزود: البته آلودگی رودخانه‌ها و آلودگی آب دریای خزر هم در کنار صید غیرمجاز و صید ماهیان بارور از دیگر دلایل کاهش ذخایر ماهیان استخوانی است. او کاهش میزان آب ورودی، پائین آمدن سطح آب و بی‌توجهی به غنی‌سازی ذخایر آبزی را از دیگر علل کاهش ذخایر ماهیان استخوانی در دریای خزر دانست و گفت: حجم صید ماهیان استخوانی دریای خزر در سال‌های اخیر به پائین ترین حد خود یعنی حدود هفت هزار تن رسیده است.
دام‌گستری، تهدید جدی برای ذخایر دریا
آخوندی با اشاره به اینکه سالانه بین 200 تا 250 میلیون قطعه بچه ماهی به‌صورت مصنوعی با همکاری شرکت‌های تعاونی و شیلات ایران تکثیر و در رودخانه‌های منتهی به دریای خزر رهاسازی می‌شود، اظهار داشت: امسال نیز 23 میلیون بچه ماهی به روش شیل گذاری رهاسازی شد. او ذخایر دریای خزر را انفال دانست و گفت: برای حفظ ذخایر دریا به همکاری هر سه قوه اجرایی، قضائیه و مجلس نیاز است تا علاوه بر حفظ و حراست، بر اساس مقررات از آن بهره‌برداری اقتصادی شود. او همچنین با تأکید بر اینکه آلودگی رودخانه‌های منتهی به دریای خزر از حد بحران گذشته است، گفت: امروز علاوه بر اینکه تکثیر طبیعی ماهیان استخوانی تا 95 درصد از بین رفته است، حتی کمتر از 10 درصد بچه ماهیان تکثیر مصنوعی رهاسازی شده نیز در اثر بالا بودن آلودگی آب رودخانه و دریای خزر به مرحله صید و برداشت نمی‌رسند.
صیادان غیرمجاز باند هستند
او گفت: به‌هرحال صید غیرمجاز در دریای خزر بیداد می‌کند و یگان حفاظت شیلات ایران نیز به‌تنهایی حریف صیادان غیرمجاز نمی‌شود چراکه بیشتر این افراد برای گذراندن زندگی به نیاز به صید ماهی برای فروش دارند. آخوندی با بیان اینکه صید غیرمجاز و قاچاق ماهیان خاویاری دریای خزر به‌مراتب بیشتر از ماهیان استخوانی است، گفت: این در حالی است که در هشت سال اخیر بر اساس تصمیم کنوانسیون دریای خزر صید ماهیان استخوانی ممنوع اعلام‌شده است. صید ماهیان خاویاری در خزر از سال 2010 میلادی بر اساس توافقی که پنج کشور حاشیه این دریا در کمیسیون منابع زنده دریای خزر به آن دست یافتند، به مدت پنج سال ممنوع شد تا ذخایر این‌گونه ماهیان بازسازی شود. او گفت: صیادان غیرمجاز صید و قاچاق ماهیان خاویاری را به‌صورت باندی انجام می‌دهند و این صیادان توسط برخی از سرمایه‌گذاران سودجو موردحمایت امکاناتی و تجهیزاتی قرار می‌گیرند.
