علل عمده پوکی استخوان چیست؟ + توصیه‌‌هایی برای پیشگیری

دکتر فرید بحرپیما، عضو هیئت علمی گروه فیزیوتراپی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس گفت: پوکی استخوان یا استئوپوروز عبارت است از کم شدن تراکم و قدرت استخوان که این کاهش تراکم و قدرت استخوانی می‌تواند باعث افزایش خطر شکستگی شود.
وی افزود: این حالت زمانی اتفاق می‌‌افتد که روند جذب استخوان سریعتر از تولید استخوان انجام شود.
بحرپیما بیان داشت: اگر پوکی استخوان به خودی خود شروع شود به آن پوکی استخوان اولیه و اگر به علت عامل دیگری به وجود آید، پوکی استخوان ثانویه گفته می‌‌شود.
این فیزیوتراپیست اضافه کرد: پوکی استخوان اولیه به مرور زمان با افزایش سن از چهل سالگی به بعد آغاز می‌‌شود یا در خانمها بعد از شروع یائسگی اتفاق می‌‌افتد.
وی ادامه داد: پوکی استخوان ثانویه به علت برخی از بیماری‌‌ها نظیر مشکلات کبدی، پرکاری تیروئید، بیماری‌‌های کلیوی و مصرف برخی از داروها مثل مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها یا هپارین به وجود می‌‌آید؛ این نوع پوکی استخوان در هر سنی می‌‌تواند ظاهر شود.
عضوکار گروه آموزشی کمیته علمی انجمن علمی فیزیوتراپی ایران اظهار کرد: عوامل متعددی زمینه‌ساز ابتلا به پوکی استخوان هستند که برخی از آنها غیرقابل تغییر هستند در حالیکه برخی دیگر از عوامل را با رعایت بعضی از موارد می‌‌توان از بین برد و خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش داد.
وی از عوامل غیرقابل تغییر به لاغری، سابقه خانوادگی، افزایش سن و نژاد اشاره و بیان کرد: با تغییر عواملی نظیر مصرف کلسیم، اجتناب از مصرف سیگار، کم تحرکی و استفاده از نور آفتاب می‌‌توان از بروز پوکی استخوان پیشگیری کرد.
بحرپیما عنوان کرد: مهمترین هدف فیزیوتراپیست‌‌ها در مواجهه با پوکی استخوان، در وهله اول کاهش سرعت پیشرفت بیماری و سپس کمک به افزایش تراکم استخوانها است.
وی ادامه داد: فیزیوتراپیست‌‌ها برای درمان این بیماران از تمرین درمانی و الکتروتراپی استفاده می‌‌کنند؛ این درمان‌‌ها باعث کاهش درد، اصلاح پوسچر یا وضعیت بدنی و افزایش تراکم استخوانی در بیماران می‌‌شوند.
این فیزیوتراپیست گفت: تحقیقات متعدد نشان داده که انجام ورزش‌‌های سبک، نظیر راه رفتن تاثیر بسیار اندکی بر پوکی استخوان دارد بنابراین انجام ورزش توسط خود بیمار یا افراد غیرفیزیوتراپیست، نه تنها منجر به بهبودی بیماری نمی‌‌شود بلکه ممکن است به دلیل تجویز تمرینات نامناسب باعث شکستگی استخوانی شود.
وی متذکر شد: فیزیوتراپیست‌‌ها با تکیه بر دانش خود، از ماهیت بیماری و تاثیرات ورزش آگاهی کامل داشته و نسبت به تجویز تمرینات متناسب با شدت پوکی استخوان اقدام می‌‌کنند و با ترکیب روش‌‌های تمرین درمانی و الکتروتراپی، نتایج عالی در درمان پوکی استخوان پدید می‌‌آورند.
عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس افزود: استفاده از دستگاه‌‌هایی نظیر مگنت تراپی نیز میتواند کمک شایانی به درمان بیماری و افزایش تراکم استخوانی کند ولی همواره باید به خاطر داشت که درمان اصلی این بیماری به تمرین درمانی و ورزش متکی است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: تمام اقدامات درمانی زمانی موثر خواهند بود که عوامل مستعد کننده و زمینه ساز بیماری به حداقل برسند. لذا این بیماران باید سبک زندگی خود را تغییر داده و برخی موارد را رعایت کنند؛ در رژیم غذایی روزانه از مواد غذایی غنی از کلسیم نظیر شیر و ماست استفاده کنند؛ زندگی پرتحرکی داشته باشند و روزانه حداقل 40 دقیقه ورزش کنند؛ از مصرف سیگار و دخانیات اجتناب کنند؛ از نور آفتاب گریزان نباشند؛ نسبت به درمان بیماری‌‌های مرتبط با پوکی استخوان به طور کامل اقدام کنند و در این مورد با پزشک خود مشورت و به او اعتماد کنند.