مساله سلامت آب بهحدی چالش برانگیز بود که در آبان 93، رحمت ا... حافظی، عضو اسبق شورای شهر تهران گفت: آب تهران آلوده است، مردم آب معدنی مصرف کنند. در واکنش به این اظهار نظر سید حسین هاشمی، استاندار وقت تهران نیز تاکید کرد: تکذیب میکنم، مردم نگران آلودگی آب نباشند. البته این اظهارنظرهای ضد و نقیض مسئولان دستگاههای اجرایی مربوطه، اعم از وزارت نیرو، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، شهرداری و شرکت آب و فاضلاب استان تهران، گاه خبر از سلامت آب تهران داده و برای آن وضعیت سفید به معنای سلامت آب اعلام میکنند، اما گاهی نیز آن را آلوده به نیترات دانسته و نسبت به میزان آلودگی موجود در آب مصرفی پایتختنشینان هشدار میدهند. در مرداد 96، هم یک عضو فراکسیون محیط زیست مجلس درباره انتشار خبری مبنی بر وجود آلودگی در آب تهران اظهار کرد: اگر کمترین ضریب آلودگی هم در آب تهران وجود داشته باشد، با توجه به جمعیت چند میلیون نفری واقعا یک فاجعه است و باید نسبت به آن حساس بود. عبدالکریم حسینزاده افزود: حتی اگر تنها در این مورد گمانهزنی هم وجود داشته باشد، باید به چالش کشیده شود تا مردم نسبت به آن آرامش خاطر و اطمینان پیدا کنند. به گزارش خانه ملت، در ادامه سهیلا جلودارزاده، نماینده تهران در مجلس بر وجود آلودگی در آب تهران، اطمینان داشته و تاکید میکند که این موضوع را به وضوح میتوان از طعم و رنگ آب تهران تشخیص داد.
نیمی از آب شرب کشور از چاه تامین میشود
وزیر نیرو گفت: نیمی از آب شرب در سراسر کشور از چاهها تامین میشود و بالقوه احتمال آلودگی این آبها بیشتر است. رضا اردکانیان افزود: وقتی با کم بارشی در سراسر کشور مواجه میشویم، رویکرد ما آن است که از منابع زیر زمینی همچون آب چاه استفاده کنیم، به همین دلیل احتمال آلودگی نیز بیشتر اشست. او اظهار کرد: کیفیت آب یکی از خط قرمزهای ماست، بهداشت آب از مهمترین مسائل در سازمان آب است و حساسیت زیادی وجود دارد تا شهروندان مشکلی در این زمینه پیدا نکنند. اردکانیان ادامه داد: از چندی پیش نیز کمیتهای مشترک با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل دادهایم و گزارش ملی درباره کیفیت آب با حضور وزیر بهداشت و درمان ارائه شد. وزیر نیرو تصریح کرد: در حال حاضر تجهیزات و امکانات از لحاظ آزمایشگاهها و نیروی انسانی برای رصد کیفیت آب به میزان کافی وجود دارد و مشکلی در این زمینه نداریم. اردکانیان گفت: برای ارتقای کیفیت آب همکاریهایی با سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور آغاز شده تا استفاده بیشتر آب در بخش شرب و کمتر در فضای سبز با ضریب اطمینان و کیفیت بهتر انجام شود. به گزارش ایرنا، اکنون ۵۰۰ آزمایشگاه ویژه آب در سراسر کشور برای سنجش آلودگیهای مختلف آب وجود دارد و اگر هر نوع خروج از استاندارد از لحاظ میکروبی و شیمیایی مشاهده شود، توسط کارشناسان وزارت نیرو نسبت به رفع آن اقدام میشود. در آزمایشگاهها سلامت آب شرب کشور از نظر آلودگی میکروبی و شیمیایی از جمله نیترات به صورت مرتب بررسی میشود.
کیفیت آب نیازمند بررسی کارشناسی
یک کارشناس محیطزیست درباره وضعیت آب در کشور به خبرنگار «آرمان» میگوید: بر اساس گزارشات منتشر شده از وزارت نیرو سدهای موجود در کشور گنجایش 50 میلیارد مترمکعب آب را دارند. برای مثال اگر هماکنون با دوره خشکسالی 50 درصدی مواجه باشیم و 50 درصد این ظرفیت خالی شود، یعنی هم اکنون 25 میلیارد مترمکعب آب باید در سدهای کشور ذخیره و موجود باشد. محمد درویش میافزاید: نیاز آب شرب 80 میلیون ایرانی هشت میلیارد مترمکعب است، یعنی هم اکنون بیش از سه برابر نیاز آب شرب 80 میلیون ایرانی باید در سدها وجود داشته باشد. به گفته او باید بتوان با کمک منابع آب سطحی که از کیفیت مناسب برخوردار است، نیاز آب شرب مردم را تامین کرده و دیگر نیازی به تامین آب از طریق سفرههای آب زیر زمینی نباشد. این کارشناس محیط زیست میگوید: اگر شاهد استفاده از آب چاه برای شرب در برخی مناطق هستیم، این وضعیت نشان دهنده نبود مدیریت مناسب در حوزه آب کشور است. درویش تاکید میکند: در کشور ما بهجای اینکه اولویت نخست به آب شرب اختصاص داده شود، به کشاورزی و صنعت توجه میشود. در این شرایط مردم وادار هستند، از چاه برای تامین آب شرب استفاده کنند، طبیعتا انتظار میرود تا وزیر نیرو این نابسامانی را اصلاح کند. میزان قابل توجهی از هدر رفت آب به دلیل فرسودگی انشعابات در حوزه وزارت نیرو است، درویش در این باره تاکید میکند: برای مثال در تهران بر اساس گزارشات اعلام شده از سوی وزارت نیرو آب در پشت سد کرج به چرخه قیمت گذاری وارد نمیشود، یعنی به دلیل فرسودگی لولهها و وجود مشترکان قلدر هدررفت آب را شاهد هستیم. وزارت نیرو باید از سوی حاکمیت و دولت اجازه استفاده از آب رایگان به سازمانها را ندهد. از سوی دیگر این سازمان باید تلاش کند تا شبکه فرسوده لوله کشی را ترمیم کند. به گفته او باید تمام مجتمعهای ساختمانی همانطور که موظف به اخذ کنتور برق هستند و در صورت نبود کنتور پروانه پایان کار ساختمان به آنها ارائه نمیشود، در حوزه آب نیز برای هر یک از واحدها کنتورهای مجزا اختصاص داده شود. به گفته این کارشناس محیط زیست تا وقتی که هر یک از مجتمعهای آپارتمانی فقط یک کنتور آب داشته باشند و مردم بر این باور باشند که هزینه آب بهایشان تقسیم به تعداد میشود، دیگر هیچ انگیزهای برای صرفه جویی در جامعه ایجاد نمیشود. درویش درباره کیفیت آب تهران تاکید میکند: درباره کیفیت آب چندین سال است که تناقص در بین نظرات کارشناسان و مسئولان وجود دارد. برای مثال برخی از کارشناسان وجود نیترات بیش از حد مجاز در آب تهران را تایید و برخی دیگر آن را تکذیب میکنند. این قضیه همچون سبزیهای آلوده کشت شده در جنوب تهران است. کارشناسان نیز بر این باورند که استفاده این سبزیها سرطانزاست، اما همچنان سبزیها تولید شده و مردم هم استفاده میکنند. درویش میافزاید: برای کنترل آب انتظار میرود تا سازمان استاندارد، سازمان حفاظت محیطزیست و دیگر مسئولان وارد عمل شده و یکبار برای همیشه مساله وجود نیترات در آب شهر تهران حل شود، چون تا وقتی که توزیع کننده آب خود مسئول بیان کیفیت آب باشد، مشخص است که دیگر هیچ ماست فروشی نمیگوید که ماست من ترش است. به گفته او برای شفافسازی میزان کیفیت آب باید نهادهای مسئول وارد عمل شوند و چاههای آب را مورد آزمایش قرار دهند و وضعیت آب را به رسانهها اعلام کنند.