رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه صادرات برای ما یک اصل است گفت: البته صادراتی که برای ما ارزآوری داشته باشد لذا ما اصلا قصد نداریم که در شرایط فعلی اقتصاد به صادرکنندگان فشار وارد کنیم و یا آنها را برای رفع تعهد ارزی به قوه قضائیه معرفی کنیم.
همتی با بیان اینکه ما فقط اسامی ۲۵۰ صادرکننده را به قوه قضائیه ارجاع دادیم بیان داشت: این تعداد حتی یک دلار ارز حاصل از صادرات را به کشور بازنگرداننده در حالی که باید ۷ میلیارد دلار ارز را بازگرداندند.
وی با بیان اینکه براساس اطلاعاتی که وزارت اطلاعات از این صادرکنندگان به من داده است ۷۰ نفر از این صادرکنندگان کارتن خواب بوده اند، افزود: لذا برخی با استفاده از کارت های یکبار مصرف با نام این افراد صادرات انجام داده اند در حالی که فشار آوردن به این افراد برای دریافت ارز هیچ فایده ای ندارد.
* از صادرکنندگان خوشنام تقدیر می‌کنیم
وی با بیان اینکه شرایط کشور را همه می دانند گفت: محدودیت هایی به علت تحریم ها داریم و به همین دلیل مجبور هستیم سخت گیری‌ها را بیشتر کنیم و سخت گیری‌ها هم به برای فشار آوردن به صادرکنندگان نیست.
همتی بیان داشت: صادرات غیرنفتی همیشه برای ما مهم بوده و میدانیم که رشد آن به رفاه اقتصادی منجر میشود.
وی با بیان اینکه دوران ریاست وی در بانک مرکزی همزمان با سخت ترین تحریم ها شده است بیان داشت: درخواست ها از بانک مرکزی فقط از سوی صادرکنندگان نیست بلکه از این جلسه که خارج شوم واردکنندگان از من تقاضای ارز دارند؛ همچنین وزارت بهداشت و وزارت کشاورزی از بانک مرکزی تقاضای ورود کالا دارند جلوتر که می رویم بحث ارزش پول ملی مطرح میشود لذا همه آن مسائل به بانک مرکزی فشار میآورد.
وی با بیان اینکه ما با صادرکنندگان خوشنام هیچ کاری نداریم بیان داشت: دو هفته پیش در جلسه ای در بانک مرکزی از ۱۰۸ صادرکننده که طی دو سال همه ارز حاصل از صادرات خود یعنی ۲۶ میلیارد دلار ارز را به کشور بازگرداننده بودتد تقدیر شد.
* معرفی صادرکنندگان متخلف به قوه قضائیه مصوبه سران قواست
همتی با اشاره به تاثیر ارز بر توان اقتصادی مردم، درآمد، تولید و همچنین مباحث نقدینگی، بیان داشت: بنابراین اگر بخشی از مجموعه بانک مرکزی به موقع و منظم عمل نکند طبیعی است که بخش‌های دیگر نیز دچار آسیب می‌شوند.
وی با بیان اینکه زمانی 50 میلیارد دلار درآمد نفتی کشور بود، افزود: مهمترین متغیر مستقل درآمدهای ارزی کشور و تاثیر آن بر افزایش قیمت ارز است.
رئیس کل بانک مرکزی بیان داشت: بسیاری از صادرکنندگان ما در بازگشت ارز حاصل از صادرات خوب عمل کرده‌اند . بانک مرکزی نمی‌خواهد برای بازگشت ارز حاصل از صادرات به قوه قضائیه مراجعه کند اما در جلسه شورای عالی هماهنگی که سران سه قوه حضور دارند در آنجا به بانک مرکزی تاکید شد و لذا به یک ماده و قانون تبدیل شد که بانک مرکزی بعد از بررسی وضعیت صادرکنندگان که ارز خود را بازنگردانده‌اند، اگر به نتیجه نرسید موظف است تا صادرکنندگان که ارز حاصل از صادرات خود را به کشور بازنگردانده‌اند به قوه قضائیه معرفی کند.
همتی بیان داشت: من می‌دانم که نباید صادرکنندگان را به قوه قضائیه ارجاع داد اما براساس قانون عمل کردم.
* صادرکنندگانی که کمتر از یک میلیون دلار ارز را بازنگردانده‌اند به قوه قضائیه معرفی نکردیم
رئیس کل بانک مرکزی بیان داشت: صادرکنندگانی که کمتر از یک میلیون دلار ارز حاصل از صادرات خود را به کشور بازنگردانده‌اند را حتی به قوه قضائیه معرفی نکرده‌ایم و به دنبال این افراد هم نبوده‌ایم لذا ما فقط اسامی صادرکنندگانی را که به قوه قضائیه ارجاع داده‌ایم که 10، 20 و حتی 100 میلیون دلار صادرات داشته‌اند اما هیچ ارزی را به کشور بازنگردانده‌اند.
همتی افزود: نکته حائز اهمیت آن است که هیچکدام از آن 250 نفری که در سال‌های 97 و 98 صادرات داشته‌اند و هیچ ارزی به کشور بازنگردانده‌اند، تولید کننده نبوده‌اند.
رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: من به رئیس قوه قضائیه اعلام کرده‌ام که بانک مرکزی اصلا تمایلی به معرفی صادرکنندگان به قوه قضائیه ندارد و آقای رئیسی هم به من گفتند که ما هم چنین علاقه‌ای نداریم، لذا دیگر این موضوع را پیگیری نکردیم اما خواهش کرده‌ایم که کسانی که ارز خود را بازنگردانده‌اند هر چه زودتر نسبت به رفع تعهد ارزی اقدام کنند.
* وقتی واردکنندگان برای تخصیص ارز تجمع می‌کنند چه پاسخی بدهیم؟
وی با اشاره به برخی پیشنهادات در رابطه با رفع تعهد ارزی بیان داشت: امروز پیشنهادات خوبی مطرح شد و من مخالفتی در رابطه با این پیشنهادات ندارم اما بانک مرکزی یک عضو از کمیته 5 نفره‌ای است که دبیر آن کمیته بانک مرکزی است .
رئیس کل بانک مرکزی بیان داشت: در این کمیته متشکل از وزاری اقتصاد، صمت، نفت و رئیس سازمان برنامه پیشنهادات بررسی میشود و مقرراتی برای بازگشت ارز وضع میشود لذا باز هم اگر پیشنهاداتی از سوی بخش خصوصی است ما در آن کمیته مطرح می‌کنیم و اگر اعضا موافق بودند آن را اصلاح می‌کنیم اما در این پیشنهادات باید دغدغه بانک مرکزی نیز مورد توجه قرار گیرد.
وی گفت: وقتی جلوی بانک مرکزی تجمع می‌شوند و می‌گویند چرا به ما ارز تخصیص نمی‌دهید ما چه پاسخی بدهیم بگوییم که صادرکنندگان ارز حاصل از صادرات خود را به کشور بازنگردانده‌اند؟
همتی بیان داشت: لذا پیشنهادات جدید به صورت سازمان یافته‌تر بررسی میشود و این را بدانید که نظر دولت و رئیس جمهور حمایت کامل از صادرکنندگان است و هر راهی که پیدا شود که ارز حاصل از صادرات به کشور بازگردانده شود ما از آن استقبال می‌کنیم.
* نباید صادرکنندگان خوش قول جریمه شوند
وی افزود: مطرح میشود که چرا بانک مرکزی می‌گوید کسی که ارز را در گذشته بازنگردانده اکنون باید به نرخ روز ارز را بازگرداند. من برعکس این را سوال می کنم که چه فرقی بین کسی که ارز 12 هزار تومانی آورده و کسی که الان باید 25 هزار تومانی ارز را بگرداند وجود دارد؟ آیا این بی‌عدالتی نیست؟ کسی که خوشنام بوده و به موقع آورده جریمه شود و کسی که ارز را دیر آورده تازه تشویق هم بشود و ارز حاصل از صادرات خود را به نرخ گذشته بازگرداند.
همتی بیان داشت: لذا من سوال می‌کنم اگر کسی 10 ماه دیرتر ارز را برگرداند با آن چه برخوردی باید شود؟ 80 میلیون جمعیت کشور از ناحیه افزایش نرخ ارز آسیب می‌بینند . اگر همه ما براساس وظایف ملی و صادراتی اقدام کنیم این مشکلات ایجاد نمی‌شود.
* اگر وزیر صمت مسئولیت قبول می‌کند ما مشکلی برای تهاتر ارز واردات و صادرات نداریم
وی بیان داشت: یک سری صادرات خصوصی خالص به ارزش حدود 10 میلیارد دلار وجود دارد و من اعتقاد دارم که وزارت صمت مسئول تجارت خارجی کشور است و در عین حال باید یک هماهنگی بین وزارت صمت و بانک مرکزی باشد.
همتی بیان داشت: اما با توجه به خواسته‌های مطرح شده اگر وزیر صمت قبول مسئولیت کند و مثلا اعلام کند که این صادرکنندگان و مثلا برخی واردات برای ما اولویت دارد، لذا ثبت سفارش کنند و صادرکنندگان را به ما وصل کنند و این کار را انجام با قبول مسئولیت انجام دهند و تقاضای برای ارز این کالا به سامانه نیما وارد نشود و بانک مرکزی در این خصوص مشکلی ندارد.
* از دلایل پشت پرده کاهش صادرات خبر دارم
رئیس کل بانک مرکزی بیان داشت: اگر صادرات مهم است باید از بانک مرکزی حمایت شود لذا پیشنهادات صادرکنندگان باید در کمیته مربوطه که قانونی است بررسی شود و اگر نظرات اعضای کمیته این باشد که نظرات صادرکنندگان در خصوص بازگشت ارز راه گشا است لذا ما نیز به عنوان بانک مرکزی با آن موافقت خواهیم کرد.
وی اظهار داشت: شرایط بهتر خواهد شد ضمن اینکه الان نیز بهتر شده است لذا صادرات به دلیل بخشنامه‌های بانک مرکزی کاهش نیافته بلکه به دلایلی که من از آن اطلاع دارم صادرات کاهش یافته است و از پشت پرده همه موضوعاتی که باعث کاهش صادرات شده است خبر دارم.
* اوج تحریم را گذرانده‌ایم و وضعیت بازار ارز مثبت‌تر میشود
همتی بیان داشت: مشکلات ناشی از تحریم و اثرات آن بر صادرات را اطلاع دارم و علت کاهش صادرات ما در 6 ماهه ابتدای سال دقیقا مشخص است و انشاء الله در نیمه دوم سال جهش خوبی در این زمینه خواهیم داشت و انشا‌ء‌الله نرخ ارز نیز کنترل میشود و شرایط بازار در خصوص نرخ ارز مثبت‌تر شده است و نکته دوم اینکه عرضه ارز در سامانه نیما بسیار بهتر شده است.
وی بیان داشت: طی چند روز گذشته بطور متوسط 150 میلیون دلار ارز در سامانه نیما عرضه شده لذا این روند بسیار خوب است و من مطمئن هستم شرایط اوج تحریم را گذرانده ایم.
همتی بیان داشت: بخشنامه‌های بانک مرکزی براساس تحریم‌ها جدید از سوی ترامپ اصلاح میشود و این شرایط به خاطر قرار گرفتن ما در اوضاع جنگ اقتصادی است لذا بانک مرکزی نمی‌تواند دست روی دست بگذارد و بخشنامه‌های خود را اصلاح نکند.
