فرونشست زمین در ورامین استان تهران با سالانه 36 سانتیمتر نشست، رتبه نخست جهان را از آن خود کرده آن‌قدر حاد شده که رفته‌رفته در حال نزدیک شدن به مناطق مسکونی شهری در این شهرستان و نیز خط سراسری راه‌آهن مشهد- تهران است.
پدیده فرونشست زمین در ورامین موضوع تازه‌ای نیست؛ از چند سال پیش خبرهای آن منتشرشده و هرروز در زمین‌های کشاورزی این شهرستان شکاف‌های عمیقی به وجود می‌آید، آبخوان‌ها نابود می‌شود و کشاورزی بدون آب در معرض نابودی قرار می‌گیرد.
اگر در سال‌های گذشته از پدیده فرونشست به‌عنوان عارضه‌ای نادر در زمین‌های کشاورزی این شهرستان یاد می‌شد ولی امروز اغلب مردم به‌ویژه کشاورزان دشت ورامین (شهرستان‌های ورامین، پیشوا و قرچک) آن را در زندگی خود حس و با چشم خود ایجاد شکاف‌های عمیق و طولانی را مشاهده می‌کنند.
طی سال‌های اخیر به دلیل برداشت‌های بی‌رویه آب از سفره‌های زیرزمینی شکاف‌های عمیقی در دشت ورامین به وجود آمده و بسیاری از زیرساخت‌های شهرستان‌های ورامین و پیشوا ازجمله تیرهای برق، دیواره‌های دامداری‌ها، میله‌های چاه‌ها و کانال‌های انتقال آب از بین رفته است.
شکاف‌های ایجادشده در زمین‌های کشاورزی روستای معین‌آباد پیشوا و ابر دژ ورامین تا آنجا ادامه یافته که کشاورزی در این زمین‌ها امکان‌پذیر نیست و پر کردن چاله‌های ایجادشده با خاک نیز نمی‌تواند جلوی پیشروی آن را بگیرد.
فرونشست زمین در منطقه ابر دژ ورامین تا نزدیکی راه‌آهن سراسری تهران – مشهد امتدادیافته و ادامه این روند می‌تواند خطرات پیش‌بینی‌نشده‌ای را برای قطارهای عبوری از این مسیر هم به وجود آورد.
گرچه این فرونشست‌ها تاکنون زمین‌های کشاورزی را تحت تأثیر قرار می‌داد و به دلیل دور بودن از مناطق مسکونی خطری برای ساکنان مناطق مختلف دشت ورامین به همراه نداشت اما این بار بروز پدیده فرونشست در روستای تقی‌آباد شهرستان ورامین زنگ خطر فرونشست زمین در نزدیکی شهر را به صدا درآورده و اگر امروز برای آن چاره‌ای اندیشیده نشود ممکن است فردا هیچ اقدامی برای پیشروی این پدیده نتوان انجام داد.
ورامین رتبه نخست فرونشست در جهان
معاون فنی اداره کل محیط‌زیست استان تهران گفت: شهرستان ورامین با سالانه 36 سانتیمتر نشست زمین رتبه نخست جهان را به خود اختصاص داده است.
مهرداد کتال محسنی در جلسه مشترک استاندار تهران با صاحبان صنایع و کشاورزان ورامین اظهار داشت: برداشت بی‌رویه آب از سفره‌های زیرزمینی در دشت ورامین باعث بروز پدیده فرونشست شده است.
او افزود: حد مجاز برداشت آب از سطح آب‌های زیرزمینی بر اساس استانداردهای موجود 40 درصد مخزن است درصورتی‌که امروز میزان برداشت آب از منابع قابل استحصال تا 120 درصد رسیده که نتیجه آن بروز پدیده فرونشست زمین‌های دشت ورامین است.
این مسئول تأکید کرد: اگر امروز برای رفع این مشکل و جلوگیری از افزایش میزان برداشت چاره‌ای اندیشیده نشود در آینده نه‌چندان دور از اثرات منفی فرونشست زمین در دشت ورامین کل استان متأثر می‌شود.
برداشت بی‌رویه و تهدید آب کشاورزی
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ورامین نیز برداشت بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی را عامل مهمی در نابودی کشاورزی این شهرستان اعلام کرد.
محمدحسین تاجیک گفت: کمبود منابع آبی در دشت ورامین باعث شده از 80 هزار هکتار زمین قابل‌کشت تنها 37 هزار هکتار زیر کشت انواع محصولات زراعی و باغی رود.
او اظهار داشت: کمبود منابع آبی باعث شده برخی افراد سودجو بیش‌ازحد مجاز نسبت به استحصال آب از منابع زیرزمینی اقدام کنند که این امر باعث خالی شدن آبخوان از آب‌شده و در اثر آن زمین نشست کند.
وجود یک هزار و 32 چاه آب غیرمجاز در شهرستان
رئیس امور آب شهرستان ورامین نیز از وجود یک هزار و 32 چاه آب غیرمجاز در شهرستان ورامین خبر داد.
احد داودی گفت: اکنون هفت هزار و 170 حلقه چاه آب مجاز در سطح شهرستان ورامین وجود دارد که از این تعداد چاه سالانه 124 میلیون مترمکعب آب تخلیه می‌شود.
داودی تصریح کرد: به‌منظور جلوگیری از برداشت بی‌رویه آب از ابتدای امسال تاکنون 70 حلقه چاه غیرمجاز در ورامین پرشده است. او از نصب کنتور هوشمند بر روی چاه‌های آب به‌عنوان راهکار مهم در جلوگیری از استحصال بی‌رویه آب از سفره‌های زیرزمینی یاد و بیان کرد: نصب کنتور هوشمند زمینه نظارت دقیق برای پیشگیری از برداشت بی‌رویه از منابع آبی را فراهم می‌کند. رئیس امور آب ورامین گفت: از ابتدای امسال تاکنون 150 حلقه چاه به کنتور هوشمند مجهز شده است.
