کمبود سالانه 143 میلیون مترمکعب آب، چاههای بدون آب، زمینهای تشنه و خشکسالی مداوم اصلاح الگوی کشت در استان سمنان را اجتنابناپذیر کرده است. در استان سمنان 960 هزار مترمربع گلخانه با تولید سالانه حدود 19 هزار تن محصول وجود دارد، بر اساس برنامه ششم توسعه در سمنان سالانه هفت هکتار و در دوره پنجساله باید 35 هکتار طرح کشت گلخانهای اجرا شود. طبق آمار موجود، اکنون 11 هزار و 200 هکتار گلخانه در کشور وجود دارد که 16 هزار و 760 هکتار از میزان 48 هزار هکتار برنامهریزیشده تا پایان برنامه ششم توسعه گلخانه اجرا میشود. تولید محصولات کشاورزی در سال زراعی 95 - 96 در استان سمنان با افزایش 9.4 درصدی نسبت به دوره قبل از آن به یکمیلیون و 570 هزار تن رسید که از این میزان 672 هزار تن محصولات راهبردی حوزه کشاورزی در استان بود که افزایش حدود 33 درصدی داشت. کشت 60 درصدی محصولات بهصورت غرقابی و تناسب نداشتن ظرفیتهای اقتصادی در این بخش با تعداد واحدهای فرآوری مانع توسعه بیشتر کشاورزی استان سمنان بوده است.
ساختار کشاورزی سمنان اصلاح شود
استاندار سمنان گفت: برای رونقبخش کشاورزی در مرحله اول باید ساختارهای موجود اصلاح شود و کشاورزان را از کشت غرقابی به تولید محصولات کشاورزی در گلخانهها سوق داد.
سید شهابالدین چاوشی افزود: تاکنون برنامهریزیهای دولت برای تغییر الگوی کشت در استان مطلوب بوده و باید توسعه کشت گلخانهای و همچنین نصب سامانههای نوین آبیاری در اراضی کشاورزی به میزان قابلتوجهی افزایش یابد.
او ادامه داد: بومیسازی این سامانه باید با توجه به شرایط آب و هوایی و متناسب با اقلیم این سامانه اجرا شود و دولت باید بر اجرای آن نظارت کافی و جدی داشته باشد.
چاوشی اضافه کرد: رویکرد اقتصاد مقاومتی در بخش کشاورزی، خوداتکایی به تولید داخلی با بهرهگیری از بستههای حمایتی دولت است که تاکنون رونق اقتصادی قابلتوجهی در بخش کشاورزی به وجود آمده است.
استاندار سمنان با اشاره به اینکه تسهیلات به سرمایهگذاران برای توسعه کشاورزی گلخانهای و کاهش هزینه آب و رونق صنایع تبدیلی مؤثر است، اضافه کرد: تاکنون دولت برای رونقبخشی بخش کشاورزی، حدود 800 میلیارد ریال در اختیار بهرهبرداران قرار داده است.
او ادامه داد: در دولت تدبیر و امید حدود 50 واحد فرآوری و گلخانهای در بخشهای مختلف کشاورزی در استان به بهرهبرداری رسید و برای افزایش اشتغال در این بخش از اقتصاد سمنان، راهاندازی 150 واحد فرآوری دیگر برنامهریزیشده است.
کشت غرقابی به صلاح کشاورزان نیست
نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: 87 درصد آب استان در بخش کشاورزی مصرف میشود و تغییر الگوی کشت و افزایش کشت گلخانهای راهکارهای جدی افزایش تولید و کاهش مصرف آب است.
ابوالفضل حسن بیگی خاطرنشان کرد: این استان در کمربند خشک کره زمین و در شرایط بحرانی قرار دارد و مدیریت مصرف آب در این بخش از اهمیت ویژهای برخوردار است.
او ادامه داد: تغییر الگوی کشت بحث بسیار مهمی است که باید به آن توجه ویژه شود و در دنیای امروز دیگر صلاح نیست کشاورزان به سمت کاشت محصولات آببَر و با ارزشافزوده پایین بروند.
حسن بیگی اضافه کرد: استان همگام با کشور، برای تحقق این امر به دنبال تدوین الگوی کشت است و با همکاری مراکز تحقیقات این فعالیت را آغاز کرده است.
نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: باید بررسی شود که هر محصول بهاندازه و در مکان مناسب کشت شود، بهطور مثال سبزیها و میوههای آببر که نیاز مردم است را نمیتوان تولید نکرد بلکه با مدیریت آن و کشت در مکان مناسب آن محصول را میتوان تولید کرد.
حسن بیگی افزود: در الگوی کشت محصولات کشاورزی که ارزشافزوده بیشتری دارند و آب کمتری مصرف میکنند برای کاشت به کشاورزان توصیه میشود.
گلخانههای سمنان نیمه سنتی است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی سمنان نیز در این زمینه افزود: کشت گلخانهای در کنار توسعه کشت گیاهان دارویی، اولویت تسهیلات اشتغال پایدار روستایی است که سود تسهیلات آن از چهار تا 10 درصد در نظر گرفته شد.
سید حسن میرعماد با تأکید بر توجه ویژه وزارت جهاد کشاورزی به کشت گلخانهای به خاطر مزیتهای آن، گفت: حتی اصلاح ساختار گلخانههای قدیمی موردتوجه این وزارتخانه است زیرا برخی از این گلخانهها سامانههای گرمایشی و سرمایشی بهروز ندارند و برخی تجهیزات آن نیز مکانیزه نیست که نیاز به رسیدگی دارد.
او خاطرنشان کرد: بیشتر گلخانههای استان نیمه سنتی است و ایجاد گلخانههای کوچکمقیاس نیز در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی است که هدف از آن تولید محصولات در مقیاس کم با اشتغالزایی خرد است.
میرعماد تصریح کرد: تولید برنامهریزیشده بهمنظور صادرات محصولات در کشت گلخانهای در شرایط کنونی ضروری به نظر میرسد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان اضافه کرد: طرح الگوی کشت در استان تهیهشده و در مرحله ارائه است و جایگزینی کشت گلخانهای بهجای کشت سنتی در گرمسار و آرادان نهادینهشده زیرا به بازار هدف در تهران نزدیکتر است.
میرعماد تصریح کرد: گزینههایی که کشت گلخانهای را نسبت به کشتهای سنتی متمایز میکند بحران آب، قابلکنترل بودن عوامل مؤثر تولید، تولید خارج از فصل، کاهش نیروی کار و نهادههاست که مهمترین مزیت گلخانه در این بخش تولید خارج از فصل است که کمتر به آن پرداخته میشود.