دکتر خوشفر، عضو هیئت علمی گروه جامعهشناسی و ارتباطات دانشگاه گلستان، در سومین جلسه مرکز رصد جمعیت استان گلستان با اشاره به آمارهای جدید ولادت گفت: «امروز با ارائه آمارهای مختلف، شاهد تغییراتی در روند ولادت هستیم. نکته قابل توجه این است که در سال ۱۴۰۲، در برخی ماهها میزان ولادت افزایش چشمگیری داشته که این پرسش را ایجاد میکند چه اتفاقی در آن بازه افتاده است؛ بهویژه در پاییز همان سال، آماری متفاوت از دیگر دورهها ثبت شده است.»
تغییرات ولادت؛ پدیدهای مقطعی یا پایدار؟
وی افزود: این افزایش ناگهانی میتواند ناشی از یک پدیده خاص یا رخداد مقطعی مانند کرونا باشد و نمیتوان آن را بهعنوان یک روند پایدار و برنامهریزیشده تفسیر کرد. به گفته او، اگر قرار باشد از یک روند سخن بگوییم، این الگو باید در سطح ملی یا دستکم در مناطق وسیعتری مشاهده شود.
ضرورت دقت در تحلیلهای جمعیتشناختی
خوشفر با تأکید بر اینکه تحلیلهای جمعیتشناختی نیازمند احتیاط و دقت هستند، خاطرنشان کرد: عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در رفتارهای جمعیتی نقش تعیینکنندهای دارند. بهعنوان نمونه، برخی مشوقهای دولتی اگرچه در ظاهر حمایتیاند، اما با واقعیتهای اقتصادی و اجتماعی جامعه همخوانی ندارند.
نیاز به بازنگری در قوانین حمایتی
وی با اشاره به مرخصی دو هفتهای پدران پس از تولد فرزند گفت: «این میزان در مقایسه با بسیاری از کشورها بسیار محدود است و اثربخشی لازم را برای تقویت فرهنگ فرزندآوری ندارد. قوانین موجود باید بازنگری و متناسب با شرایط اقتصادی و فرهنگی جامعه اصلاح شود.»
ویژگیهای خاص جمعیتی گلستان
به گفته این استاد دانشگاه، استان گلستان دارای ویژگیهای قومی و مذهبی متنوع است که میتواند فرصتی برای افزایش جمعیت باشد. او همچنین به تازهترین اثر علمی در این حوزه اشاره کرد و گفت: «کتاب جدیدی با عنوان ‹جمعیتشناسی دین› تألیف دکتر یعقوب فروتن، پروفسور جمعیتشناسی اجتماعی دانشگاه مازندران، به بررسی ارتباط مؤلفههای دینی با متغیرهای جمعیتی پرداخته است.»
تحصیلات، شهرنشینی و باروری
وی با اشاره به نقش سطح تحصیلات و تمایز شهر و روستا در باروری تصریح کرد: در مناطق روستایی و میان افراد با تحصیلات پایینتر، میزان باروری بالاتر است؛ این در حالی است که حدود ۷۵ درصد جمعیت ایران شهرنشیناند. بنابراین توجه به این تمایز در سیاستهای جمعیتی اهمیت ویژهای دارد.
وظیفه متخصصان علوم انسانی
خوشفر در پایان تأکید کرد: «از منظر اجتماعی، درک این دیدگاهها و شکافها میتواند حرکتی ایجاد کند که به بهبود مشارکت اجتماعی و ارتقاء نرخ باروری منجر شود. ما بهعنوان متخصصان علوم انسانی و اجتماعی وظیفه داریم این شکافها را بشناسیم و راهکارهای علمی و عملی برای مدیریت آنها ارائه دهیم.»