بمب هدایت لیزری GBU-۲۸/B (واحد بمب هدایت‌شده ۲۸؛ با نام مستعار "گلوگاه عمیق") یک بمب سقوط آزاد سنگین و نفوذ کننده در سنگر با وزن ۲۲۶۸ کیلوگرم است که به سری Paveway III تعلق دارد. مدل پایه در سال ۱۹۹۱ و در جریان جنگ دوم خلیج فارس (عملیات طوفان صحرا) برای نیروی هوایی ایالات متحده توسعه داده شد.
تنها دو مورد از این سلاح در عملیات طوفان صحرا و هر دو توسط اف-۱۱۱اِف پرتاب شدند. یک جی‌بی‌یو-۲۸ دیگر نیز در جریان حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ پرتاب شد. در نسخهٔ پیشرفتهٔ جی‌بی‌یو-۲۸، هدایت لیزری با ناوبری اینرسیایی و سیستم‌های هدایت از طریق جی‌پی‌اس ترکیب شده‌است.
در شب ۲۷/۲۸ فوریهٔ ۱۹۹۱، درست چند ساعت پیش از آتش‌بس، دو فروند جنرال داینامیکس اف-۱۱۱اِف که هر کدام با یک بمب جی‌بی‌یو-۲۸ بارگیری شده بودند به سمت هدفی در حومهٔ بغداد حرکت کردند. پایگاه هوایی التاجی، واقع در ۲۴ کیلومتری شمال غربی پایتخت عراق، قبلاً برای حداقل سه بار توسط جنگنده‌های اف-۱۱۷ نایت‌هاوک با بمب‌های جی‌بی‌یو-۲۷ مورد اصابت قرار گرفته بود. بمب جی‌بی‌یو-۲۸ اف-۱۱۱ نخست، به‌دلیل شناسایی نادرست هدف، به محلی خارج از محدودهٔ هدف برخورد کرد. دومین بمب اما مستقیماً به هدف برخورد کرد و به لایه‌ای ضخیم از بتن مسلح نفوذ کرد و سپس منفجر شد و همهٔ افراد داخل آن سنگر کشته شدند.
این بمب، طی بمباران یوگسلاوی توسط ناتو در سال ۱۹۹۹ توسط اف-۱۵های نیروی هوایی ایالات متحده، به‌ویژه علیه مرکز فرماندهی استراژویکا استفاده شد اما موفقیت‌آمیز نبود. از این بمب در عملیات آزادی بلندمدت در سال ۲۰۰۲ و تهاجم به عراق در سال ۲۰۰۳ نیز استفاده شد.
نخستین صادرات جی‌بی‌یو-۲۸ شامل خرید ۱۰۰ تیر از این بمب توسط اسرائیل بود. در سال ۲۰۰۹، ۵۵ تیر از این بمب به اسرائیل تحویل داده شد. گزارش‌های تأییدنشده‌ای مبنی بر استفادهٔ اسرائیل از جی‌بی‌یو-۲۸ در طول جنگ غزه (۲۰۰۸–۲۰۰۹) وجود داشت. در ژوئن ۲۰۰۹، پس از آزمایش هسته‌ای انجام‌شده توسط کره شمالی در ۲۵ مه ۲۰۰۹، آمریکا با فروش جی‌بی‌یو-۲۸ به کرهٔ جنوبی موافقت کرد. این بمب‌ها قرار بود بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ تحویل داده شوند.
در بمباران غزه در ماه مه ۲۰۲۱ که ارتش اسرائیل از آن با عنوان «عملیات نگهبان دیوارها» یاد می‌کند، جی‌بی‌یو-۲۸، به‌طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت.
انتظار می‌رود که بمب ۲۳۰۰ کیلوگرمی جی‌بی‌یو-۷۲ که از سال ۲۰۱۷ در حال توسعه است، به‌طور قابل‌توجهی آسیب بیشتری را علیه اهداف مقاوم‌شده و زیرزمینی وارد کند. این بمب به یک فیوز الکترونیکی هوشمند بادوام‌تر و کارآمدتر مجهز شده‌است که می‌تواند در یک مکان از پیش برنامه‌ریزی‌شده، فعال شود. نیروی هوایی ایالات متحده قصد دارد در سال ۲۰۲۲ خرید این سلاح را برای جایگزینی جی‌بی‌یو-۲۸ آغاز کند.
برخی پایگاه های خبری مدعی شده‌اند که بمب‌های به کار گرفته شده در حمله به ضاحیه و مناطق دیگر بیروت توسط اسرائیل از نوع بمب سنگرشکن جی‌بی‌یو-۲۸ بوده‌اند.
شناسنامه جی‌بی‌یو-۲۸
نوع:بمب هدایت لیزری ویژهٔ اهداف مقاوم‌سازی‌شده و زیرزمینی
تولید: ایالات متحده آمریکا
خدمت: از ۱۹۹۱ تا اکنون
استفاده‌شده توسط: ایالات متحده آمریکا/ اسرائیل / کره جنوبی
طراح: تگزاس اینسترومنتس
سازنده: ریتیان
وزن ۴٬۵۷۶ پوند (۲٬۰۷۶ کیلوگرم)
طول بدنهٔ بمب، به‌تنهایی ۳۹۰ سانتیمتر و مجموع طول پرتابه، ۵۷۰ سانتیمتر است.
طول ۱۶ اینچ (۴۰ سانتیمتر)
قطر ۱۶ اینچ (۴۰ سانتیمتر)
طول بال ۶٫۶ فوت (۲ متر)
برد عملیاتی: بیش از ۵٫۴ مایل دریایی (۱۰ کیلومتر)
سکوی پرتاب: بی-۲ اسپیریت/ اِف-۱۵ئی استرایک ایگل/ اِف-۱۱۱ آردوارک
منبع: همشهری
منبع: faradeed-243252
