کمیسیون سلامت دیجیتال انجمن تجارت الکترونیک تهران نسبت به نامه اخیر انجمن داروسازان ایران رئیس جمهوری در مورد فعالیت پلتفرم‌های توزیع اینترنتی دارو، واکنش نشان داده است. این کمیسیون در این نامه اعلام کرده که تمامی نکاتی که در این نامه علیه پلتفرم‌های توزیع آنلاین دارو مطرح شده، ناصحیح بوده و بیان بسیاری از نکات به شکل آگاهانه مغفول مانده است.
به گزارش «فن‌زی»، بعد از اعتراض اخیر وزارت ارتباطات به سنگ‌اندازی‌های وزارت بهداشت بر سر فعالیت پلتفرم‌های توزیع اینترنت دارو، انجمن داروسازان ایران هم، در نامه‌ای به مسعود پزشکیان، رییس جمهوری خواست به وزیر ارتباطات دستور دهد تا بجای نگرانی برای درآمد بیشتر و اقتصاد پلتفرم‌ها، به وزارت بهداشت به عنوان تنها متولی نظام سلامت و صالح به تعیین خط مشی این حوزه احترام بگذارد. در حالی که پلتفرم‌های توزیع اینترنتی دارو نقشی در فروش دارو ندارند و تنها واسطه بین داروخانه‌ها و بیماران هستند، با این حال انجمن داروسازان در نامه خود اعلام کرده که این فعالان به دنبال سود از این بازار و تبدیدل کردن فضای مجازی به «ناصر خسرو مجازی» هستند. در جدیدترین اتفاق هم سازمان غذا و دارو در نامه‌ای همکاری کلیه داروخانه‌ها را با سکوهای اینترنتی، کسب‌وکارهای مجازی حمل و نقل کالا در خصوص نسخه پیچی، تهیه و ارسال هرگونه اقلام دارویی را ممنوع کرده است.
به دنبال این انتقاد‌ها کمیسیون سلامت دیجیتال انجمن تجارت الکترونیک، ایجاد رانت و فساد در نظام عرضه داروی کشور توسط پلتفرم‌های توزیع اینترنتی دارو را ناصحیح خوانده است. به باور این انجمن نگرانی سازمان غذا و دارو تنها به خاطر رویه شفافی است که این پلتفرم‌ها دراین بازار ایجاد کرده و باعث شکلگیری رقابت سالم شده‌اند.
کمیسیون سلامت دیجیتال انجمن تاکید کرده که بخش عمده‌ای از موضع‌گیری اخیر انجمن داروسازان، متأثر از منافع بخش کوچک اما موثری از ذی‌نفعان جدی شرایط فعلی بازار دارو و نگرانی آنها از تحول در این بازار است. به باور این کمیسیون بدون تردید، ورود پلتفرم‌ها و کسب‌وکارهای نوین به حوزه زنجیره تامین و توزیع دارو، امکان بازارسازی و حضور منصفانه داروخانه‌های کوچک و متوسط را در این بازار ارتقا بخشیده و به عدالت و توسعه کمک می‌کند. این کمیسیون تاکید کرده که مخالفان دارورسانی آنلاین تلاش می‌کنند با عبارات کلی و مبهم و افترا درباره «اشاعه آشکار فساد» و «تقلب و رانت»، ضرورت تحول دیجیتال و رفع انحصار را زیر سوال ببرند.
این انجمن یادآور شده که بخش قابل توجهی از داروخانه‌های کوچک و بزرگ به صورت داوطلبانه و آزادانه به پلتفرم‌ها پیوسته‌اند و با رضایت کامل از این فضا که موجب رونق در کسب‌وکارشان شده، بهره می‌برند. همچنین به گفته کمیسیون سلامت دیجیتال نکته قابل تامل اینکه کارمزدی که به پلتفرم‌ها پرداخت می‌شود، در کمال شفافیت و در برابر خدمات بازاریابی و توسعه بازار برای داروخانه‌های همکار، دریافت می‌شود. کمیسیون تاکید کرده که بر خلاف آنچه در نامه مذکور عنوان شده این تعرفه نه‌تنها «به استثمار کشیدن» داروخانه‌ها نیست، بلکه راهی برای جلوگیری از انحصار بخش خاصی از ذی‌نفعان با منافع مشخص بوده و در جهت افزایش سهم سایر داروخانه‌ها در بازار صورت می‌گیرد؛ امری که متاسفانه در نامه انجمن داروسازان با بی‌توجهی به منافع جمعی و عدالت رقابتی، نادیده گرفته شده است.
نادیده گرفتن نقش پلتفرم‌ها در شفاف‌سازی فرایند عرضه دارو
در بخش دیگری از این نامه اعلام شده که پلتفرم‌های دارورسانی با دیجیتال‌سازی فرایند فروش، کنترل قیمت‌ها با الگوریتم‌های مشخص، گزارش‌گیری از روند تحویل و دریافت دارو و ثبت دقیق همه تراکنش‌ها، شفافیت، نظارت و اعتماد را در زنجیره تامین دارو به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهند.
این درحالی است که بر اساس هشدارهای سازمان غذا و دارو، بسیاری از داروهای کمیاب در شرایط کاملا غیر استاندارد و بدون رعایت مسائل بهداشتی از طریق صفحات اینستاگرامی و کانال‌های تلگرامی به فروش می‌رسند و شیر خشک و داروهای اطفال در سیسمونی‌فروشی‌ها عرضه می‌شوند، حضور پلتفرم‌های دارورسانی که ضمن اخذ مجوزهای لازم از مراجع ذی‌صلاح، در حال فعالیت شفاف با استانداردهای مشخص و سخت‌گیرانه هستند، این چنین مورد هجمه قرار می‌گیرند.
ادعاهای بی‌پشتوانه در خصوص آسیب به سلامت جامعه
در بخش دیگری از نامه کمیسیون سلامت دیجیتال انجمن تجارت الکترونیک به نکته دیگری در نامه ارسال شده به رئیس جمهوری أشار شده که پلتفرم‌ها ممکن است سلامت دیجیتال را تهدید کنند، اما هیچ نمونه مشخص یا مصداق عملی برای این اتهام ارائه نشده است. کمیسیون دیجیتال در نامه خود در این مورد توضیح داده: « تمام فرایند نسخه‌پیچی، انتخاب و تحویل دارو از ابتدا تا انتها توسط داروساز مستقر در داروخانه به شکل قانونی و مطابق با استانداردهای تعیین شده برای داروخانه‌ها انجام می‌شود و دخالت پلتفرم‌ها صرفاً در تسهیل دسترسی مردم و فرایند ارجاع درخواست مشتری به داروخانه‌ها و ارسال آن است، نه در امور تخصصی و حرفه‌ای دارویی. بنابراین، چنین ادعاهای بی‌پشتوانه‌ای که سال‌هاست توسط این گروه مطرح شده و می‌شود، مانع توسعه سلامت دیجیتال و صرفاً تلاشی برای ایجاد و حفظ هر چه بیشتر انحصار است.»
برداشت نادرست از برخی قوانین
همچنین در این نامه اتکا کردن سازمان غذا و دارو به برخی بندهای قانونی از جمله اهداف قانون برنامه هفتم پیشرفت، اشاره و تاکید شده که تمامی این استنادها با برداشت اشتباه اتفاق افتاده است. به باور کمیسیون سلامت دیجیتال روح حاکم بر این احکام بر این قانون، به‌ویژه جزء ۱ بند الف ماده ۶۹، بر ضرورت گسترش خدمات سلامت مبتنی بر بستر دیجیتال تأکید می‌کند. بر همین اساس، توسعه خدمات سلامت دیجیتال نه تنها از مطالبات قانون‌گذار است، بلکه از جمله وظایف اصلی و مهم تمامی متولیان امر، از جمله وزارت بهداشت و سازمان‌های زیرمجموعه آن به شمار می‌آید.
تهدید دانستن صنعت سلامت دیجیتال
به گفته کمیسیون سلامت دیجیتال انجمن تجارت الکترونیک، درحالی‌که همه کشورهای پیشرو، در حال توسعه و ارتقای زیرساخت‌های لازم در حوزه سلامت دیجیتال، از جمله دارورسانی آنلاین هستند، در ایران همچنان منافع گروهی خاص و موثر ایجاب می‌کند که کسب‌وکارهای فعال در این حوزه به‌جای تمرکز بر بهبود دائمی شرایط به‌نفع مصرف‌کنندگان و تامین‌کنندگان، در پی توجیه و اثبات آن باشند که این امور نه‌تنها تهدید نیست که یک الزام مهم برای جلوگیری از هدررفت منابع، افزایش دسترسی و ارتقای سطح کیفیت خدمات و افزایش رفاه و کرامت افراد جامعه است.
مسیر تحول دیجیتال را با فضاسازی نمی‌توان متوقف کرد
در پایان کمیسیون سلامت دیجیتال یادآور شده که تحول دیجیتال، مطالبه جامعه، الزام دولت و توصیه نهادهای ناظر است و حوزه سلامت نیز از این تحول مستثنی نیست. به باور این کمیسون تجربه سال‌های گذشته نشان داده که فشار رسانه‌ای یا لابی‌گری صنفی نمی‌تواند مانع حرکت قطار فناوری و توسعه شود: «شفافیت، رقابت سالم، دسترسی بهتر و ارتقای کیفیت خدمات، تنها در بستر فناوری ممکن خواهد بود. مقاومت در برابر این مسیر، مقاومت در برابر آینده کشور است.»
کمیسیون سلامت دیجیتال انجمن تجارت الکترونیک تاکید کرده که آماده شنیدن دغدغه‌های نهادهای رگولاتور و تعامل با آن‌هاست؛ همچنین از تمامی ذی‌نفعان این حوزه نیز تقاضا دارد با تبعیت از دستورالعمل لازم‌الاجرای «حمل و عرضه دارو از طریق سکوها و کسب‌وکارهای اینترنتی» که نقش تنظیم‌گری وزارت بهداشت نیز در آن لحاظ شده، مسیر توسعه ناگزیر اقتصاد دیجیتال را دچار وقفه نکنند.
منبع: sharghdaily-1011298
