فرادید| «بینتورانگ» که گاهی به اشتباه دورگه‌ی عجیبی از خرس و گربه شناخته می‌شود، پستاندار مرموز بومی جنگل‌های بارانی انبوه جنوب‌شرق آسیا است. این موجود درخت‌زی با پوست سیاه ژولیده، دُم گیرکننده و بوی کَره‌ای خود، هم عجیب و هم جذاب است.
به گزارش فرادید، بینتورانگ با نام علمی آرک‌تیکتیس بینتورانگ (Arctictis binturong) که گاهی «خرس‌گربه» نامیده می‌شود، نه خرس است نه گربه. گول نامش را نخورید! این حیوان وابسته به خانواده‌ی زبادها و تنها گونه‌ی موجود در سرده‌ی خود است. این حیوانات بسیار منزوی بیشتر شب‌ها فعال هستند و به‌دلیل ویژگی‌های ظاهری منحصر به‌فرد و بوی خاص‌شان شناخته می‌شوند.
بینتورانگ‌ها چه شکلی هستند؟
بینتورانگ‌ها ظاهر بامزه و عجیبی دارند که به‌سختی می‌توان آن را در یک دسته‌بندی جا داد. آن‌ها بدنی بزرگ و عضلانی پوشیده از موهای ضخیم و ژولیده به رنگ مشکی یا خاکستری تیره دارند که نوک این موها بیشتر نقره‌ای‌رنگ است. صورت گردشان با سبیل‌های بلند سفید و چشمان نافذ قاب گرفته شده و حالتی خردمندانه یا جغدگونه به آن‌ها داده است. گوش‌هایشان کوتاه و گرد با موهای پرپشت است.
طول بدن‌شان بین ۶۰ تا ۹۶ سانتی‌متر و دُم‌شان به همان اندازه یا حتی بلندتر است. وزن آن‌ها بین ۹ تا ۲۰ کیلوگرم متغیر است و برخلاف بسیاری از پستانداران، ماده‌ها از نرها بزرگ‌ترند.
برجسته‌ترین ویژگی بینتورانگ‌ها دُمِ چنگ‌زن یا گیرکننده آن‌هاست. این ویژگی میان گوشتخواران دنیای قدیم بی‌نظیر است. این دم مانند اندام پنجم کار می‌کند و به آن‌ها امکان می‌دهد به راحتی میان درختان حرکت کنند، از شاخه‌ها آویزان شوند و تعادل‌شان را حفظ کنند.
بینتورانگ‌ها کجا زندگی می‌کنند؟
بینتورانگ‌ها بومی جنوب و جنوب‌شرق آسیا هستند و در کشورهایی همچون هند، نپال، بوتان، بنگلادش، میانمار، تایلند، مالزی، اندونزی، فیلیپین، کامبوج، لائوس، ویتنام و جنوب چین یافت می‌شوند. زیستگاه آن‌ها جنگل‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری است، به‌ویژه جنگل‌های اولیه و ثانویه با پوشش انبوه درختان بلند و سایه‌انداز. آن‌ها بیشتر وقت‌شان را روی درختان می‌گذرانند، اگرچه گاهی برای یافتن غذا یا حرکت بین درختان به زمین می‌آیند.
به دلیل تخریب زیستگاه، جنگل‌زدایی و شکار، جمعیت بینتورانگ‌ها در بسیاری از مناطق کاهش یافته و در فهرست گونه‌های «آسیب‌پذیر» اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) قرار گرفته‌اند.
بینتورانگ‌ها چه می‌خورند؟
گرچه بینتورانگ‌ها به راسته‌ی گوشتخواران تعلق دارند، اما رژیم غذایی‌شان همه‌چیزخوار و بیشتر میوه‌خوار است. انجیر محبوب‌ترین غذای آن‌هاست، اما از میوه‌های دیگر، پستانداران کوچک، پرندگان، تخم‌مرغ، حشرات و گیاهان نیز تغذیه می‌کنند.
بینتورانگ‌ها نقش مهمی در پراکندگی بذر ایفا می‌کنند؛ دانه‌هایی مانند انجیر را خورده، پس از عبور از دستگاه گوارش به شکل قابل‌رشد دفع کرده و به باززایی جنگل کمک می‌کنند.
آیا بینتورانگ‌ها واقعاً بوی پاپ‌کورن می‌دهند؟
بله، این فقط افسانه نیست. یکی از ویژگی‌های منحصر به‌فرد بینتورانگ‌ها بوی خاص آن‌هاست که بیشتر به بوی «پاپ‌کورن کَره‌ای» تشبیه می‌شود. این بو ناشی از ترکیب شیمیایی ادرار آن‌ها به نام ۲-استیل-۱-پیرولین است؛ همان ترکیبی که در واکنش میلارد به وجود می‌آید و بوی خوش غذاهای برشته مانند نان تازه یا پاپ‌کورن را ایجاد می‌کند.
بینتورانگ‌ها با کشیدن دم و بخش‌های عقبی بدن‌شان روی شاخه‌ها و برگ‌ها بوی‌شان را پخش می‌کنند. این بو نوعی علامت‌گذاری برای قلمرو، جذب جفت یا هشدار به رقیبان به‌شمار می‌رود.
آیا بینتورانگ‌ها در خطر انقراض هستند؟
بینتورانگ‌ها در فهرست گونه‌های «آسیب‌پذیر» اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) قرار دارند. شمار آن‌ها به‌دلیل چندین تهدید مرتبط با هم رو به کاهش است:
- تخریب زیستگاه بر اثر جنگل‌زدایی، کشاورزی و مزارع نخل روغنی
- تجارت غیرقانونی برای فروش به عنوان حیوان خانگی یا استفاده در طب سنتی
- شکار برای گوشت و پوست
- تصادف با وسایل نقلیه چون گاهی روی زمین حرکت می‌کنند
تلاش‌هایی برای حفاظت از این گونه در جریان است که شامل حفاظت از زیستگاه، اجرای قوانین وابسته به تجارت حیات وحش و آموزش عمومی می‌شود. همچنین برخی باغ‌وحش‌ها و مراکز حیات‌وحش در برنامه‌های پرورش در اسارت و آگاهی‌بخشی مشارکت دارند.
رفتار بینتورانگ‌ها چگونه است؟
بینتورانگ‌ها بیشتر شب‌زی و منزوی هستند، اگرچه مطالعاتی نشان داده که در اسارت یا فصل جفت‌گیری ممکن است رفتارهای اجتماعی هم از خود نشان دهند. حرکت‌شان کند است اما روی درختان بسیار چابک هستند و از دم‌شان برای تعادل یافتن و گرفتن شاخه‌ها استفاده می‌کنند.
برای برقراری ارتباط از صداهایی مانند خُرخُر، غرغر، فس‌فس و ناله استفاده می‌کنند که بسته به وضعیت می‌تواند نشانه‌ی رضایت، خشم یا ناراحتی باشد. آن‌ها برخلاف بسیاری از گوشتخواران شکار نمی‌کنند بلکه بیشتر دنبال میوه‌های افتاده می‌گردند یا فرصت‌طلبانه از حیوانات کوچک تغذیه می‌کنند.
بینتورانگ‌ها چگونه تولید مثل می‌کنند؟
بینتورانگ‌ها دارای سیستم جفت‌گیری چندماده‌ای هستند، یعنی یک نر با چند ماده جفت‌گیری می‌کند. آن‌ها یکی از معدود پستاندارانی هستند که توانایی «کاشت تأخیری جنین» دارند؛ به این معنا که تخمک لقاح‌یافته می‌تواند مدتی در بدن ماده باقی بماند تا زمان مناسب برای رشد جنین فرا برسد.
ماده‌ها معمولاً یک تا شش توله به دنیا می‌آورند که بیشتر دوقلو هستند. دوره‌ی بارداری بدون حساب کردن تأخیر در لانه‌گزینی، حدود ۹۰ تا ۹۲ روز طول می‌کشد.
نوزادان در بدو تولد نابینا و ناتوان هستند و چند هفته‌ی اول را در لانه می‌مانند. در سن ۶ تا ۸ هفتگی از شیر گرفته می‌شوند و در ۲ تا ۳ ماهگی به استقلال کامل می‌رسند. بینتورانگ‌ها در اسارت تا ۲۵ سال عمر می‌کنند، اگرچه عمر آن‌ها در طبیعت کمتر است.
مترجم: زهرا ذوالقدر
منبع: faradeed-239629
