سه پیروزی و یک شکست حاصل تلاش شاگردان مهران شاهین طبع در بازی‌های آسیایی بود. تیم ملی بسکتبال ايران که به امید کسب مدال طلا راهی جاکارتا شد، نتوانست به عنوان قهرمانی دست پیدا کند و در دیدار فینال مغلوب پرتاب‌های سه امتیازی چین شد تا بیست و یکمین مدال طلا را نتوانیم کسب کنیم.
هرچند بسیاری از هواداران و کارشناسان روی مدال طلای بسکتبال و والیبال حساب ویژه ای باز کرده بودند اما یاران صمد نیکخواه بهرامی در دیدار فینال روی اشتباهات متعدد خود بازی را به حریف واگذار کردند. نگاهی به دیدارهای تیم ملی در جاکارتا نشان می‌دهد بسکتبالیست‌ها در دیدارهای نخستین جزو برترین‌های قاره بودند اما در دیدار فینال نشانی از خودشان نداشتند.
ایران در دیدار نخست خود مقابل سوریه قرار گرفت، هرچند که تعویض‌های اشتباه مهران شاهین طبع باعث شد در دقایقی از بازی نظم تاکتیکی تیم به هم بریزد اما سوریه توان ایستادگی مقابل ایران را نداشت و شکست خورد. در دومین دیدار به مصاف ژاپن رفتیم و عملکرد خوبی را به نمایش گذاشتیم اما شاهکار ایران در مقابل کره جنوبی رقم خورد.
دیداری که تکرار فینال مسابقات اینچئون بود و ملی‌پوشان برای انتقام گام به میدان مسابقه گذاشته بودند. حامد حدادی و یارانش در این دیدار یکی از درخشان ترین روزهای خود را پشت سر گذاشتند تا کره جنوبی که موفق شده بود عنوان قهرمانی مسابقات اینچئون را به دست آورد، مغلوب بازی چشم نواز شاگردان مهران شاهین طبع شود.
دیدار فینال اما یک تراژدی تلخ بود، جایی که ملی پوشان در دقایقی از بازی 16 امتیاز از حریف خود پیش افتادند اما چند تعویض اشتباه ورق را برگرداند و چین با پرتاب‌های سه امتیازی خود موفق شد قهرمانی قاره کهن را کسب کند.
هنوز یک روز از پایان دیدار ایران و چین نگذشته بود که زمزمه‌هایی درباره احتمال خداحافظی صمد نیکخواه بهرامی و حامد حدادی از تیم ملی شنیده شد هرچند که بهنام یخچالی و سجاد مشایخی نشان دادند توانایی تبدیل شدن به ستاره‌های آینده بسکتبال را دارند اما حسرت مدال طلای بازی‌های آسیایی به دل نسل طلایی بسکتبال ایران ماند.
حامد حدادی و صمد نیکخواه بهرامی که در دو دوره قبل همراه با تیم ملی به مدال برنز و نقره آسیا دست پیدا کرده بودند، این بار نیز گردن‌آویز نقره را به دست آوردند و نتوانستند طلایی شوند.
هرچند که ایران و چین برخلاف سایر تیم های حاضر در مسابقات قهرمانی آسیا هرگز از بازیکنان خارجی استفاده نکردند اما ژو کی، ستاره دو رگه چینی – آمریکایی که در NBAبازی می‌کند به تنهایی موفق شد جور ستاره‌های خسته چین را بکشد و این تیم را به قهرمانی برساند.
در پایان این دیدار حامد حدادی با 27 امتیاز یکی از بهترین شب‌های خود را پشت سر گذاشت اما هرگز از این موضوع خوشحال نبود. او در پایان بازی گفت: « این بهترین شانس ما بود که بتوانیم طلای بازی‌های آسیایی را بگیریم. متاسفانه به خودمان باختیم.
وقتی تیم می برد، همه قهرمان هستند اما وقتی می بازیم، باید بگوییم که همه مقصر هستیم. این بزرگ‌ترین شانس ما برای کسب مدال طلا بود اما متاسفانه آن را از دست دادیم. این نسل نیاز به یک طلای بازی‌های آسیایی داشت که متاسفانه نشد». نزدیکانش می‌گویند تصمیمش را برای خداحافظی گرفته و بعید است دوباره به تیم ملی بازگردد اما صمد نیکخواه بهرامی، دیگر ستاره تیم ملی نیز درباره احتمال خداحافظی خود بیان کرد: «سن من طوری است که بالاخره باید این روزها جا را به جوان‌ها بدهیم.
من اصلا خوشم نمی‌آید درباره این مساله حرف بزنم. این یک تصمیم شخصی است و روزی که تصمیم بگیرم، نباشم، دیگر نمی‌آیم. خیلی از این داستان‌های خداحافظی خوشم نمی‌آید».
داستان خداحافظی ستاره های نسل طلایی بسکتبال، داستان غم انگیزی است اما باید به آینده امیدوار بود، جوانان جای ستاره‌ها را می‌گیرند و روزی تبدیل به فوق ستاره‌هایی می‌شوند که به آن ها افتخار می‌کنیم. این چرخه تکراری و دوست داشتنی ورزش است و کماکان ادامه خواهد داشت. پرونده امروز «قانون» پیرامون عملکرد تیم ملی بسکتبال در جاکارتاست، تیمی که رفته بود طلسم را بشکند و طلا بگیرد اما با نقره بازگشت.
باید به فکر جام جهانی 2019 باشیم
عنایت ا... آتشی/ کارشناس بسکتبال
مدال جایگاه ارزنده ای دارد اما انتظار ما از تیم ملی بسکتبال مدال طلا بود. پتانسیل کسب مدال طلا را داشتیم اما اشتباهات خودمان باعث شد نتوانیم از این پتانسیل بهترین استفاده را ببریم. به هرحال مدال نقره نیز ارزش بالایی دارد. در سال 1951 که اولین دوره بازی‌های آسیایی بود، بسکتبال ما بین هفت تیم، سوم شد. در سال‌های 2006 و 2010 نیز سوم شدیم. در سال 2014 در واپسین لحظات بازی را به کره میزبان واگذار کردیم و نقره گرفتیم. امسال نیز در فینال بازی را واگذار کردیم و نایب قهرمان شدیم، نباید تصور کنیم بازیکنان کم کاری کردند. آن‌ها تلاش کردند اما شرایط بازی به گونه ای پیش رفت که مغلوب شدیم. ما مسابقه فینال را خوب شروع کردیم اما شرایط بازی به گونه ای پیش رفت که پوئن‌هایی که در کوارتر اول به دست آوردیم به تدریج از دست دادیم. دفاع ما دفاع منسجمی در انتها نبود و باعث شد چینی‌ها بتوانند پرتاب‌های‌سه امتیازی‌شان را به ثمر برسانند. این اتفاق بی نظیری در بسکتبال است که 66درصد از پرتاب‌های سه امتیازی وارد سبد شود. حالا باید بازی‌های آسیایی را فراموش کنیم. از همین امروز باید به فکر مقدماتی جام جهانی باشیم که در پنجره چهارم با ژاپن، فیلیپین و استرالیا بازی داریم. بایدبه فکر سهمیه آسیا و اقیانوسیه در جام جهانی 2019 باشیم. ما ژاپن و کره را شکست دادیم و به مرحله ای رسیدیم که آخرین رقیب ما در آن حضور داشت. برخلاف برخی اظهارات، این تیم را باید تیم اصلی و کامل چین بدانیم چراکه سه بازیکن شاغل در NBA را داشت. ساختار تیم چین از یک هارمونی بسیار خوب در دفاع و حمله شکل گرفته است. بازیکنان این تیم در کار گروهی و همچنین انفرادی خوب بودند و به همین دلیل تیم چین مقابل ما یک شرایط بسیار عالی داشت.
البته نباید فراموش کنیم که چین راحت تر از ما به فینال رسید. درست است که ما در مرحله گروهی کار راحتی داشتیم اما در مراحل بعدی با ژاپن و کره بازی کردیم، در صورتی‌که چین بعد از بازی با فیلیپین دو بازی راحت داشت. تعداد بازی‌های گروهی ما کم بود اما نباید فکر کنیم کار ایران برای رسیدن به فینال راحت بود. تیم هایی مانند امارات قدرت آنچنانی ندارندکه بتوانند مانند بازی با چین ما را دچار زحمت کنند. معتقدم اگر چین را مغلوب می‌کردیم این حرف ها اکنون وجود نداشت.
از نسل طلایی بسکتبال ما، سه بازیکن در تیم ملی حضور داشتند. حامد حدادی یکی از بهترین بازیکنان این مسابقات بود. او در بازی فینال نیز شاخص‌ترین بازیکن بود و 29 امتیاز به دست آورد. کاپیتان نیکخواه بهرامی نیز تلاش مضاعفی در بازی با چین داشت اما شرایط مسابقه به گونه ای بود که کار گره خورد. آرن داودی نیز به همین صورت بود و با تمام وجود بازی کرد. بازیکنان دیگری که پس از این نسل هستند نیز در طول مسابقات خودشان را نشان دادند و عملکرد خوبی داشتند.
در حال حاضر پشتوانه‌های خوبی داریم و نباید نگران این موضوع باشیم که پس از بازنشسته شدن نسل طلایی، بازیکن شاخصی نخواهیم داشت اما باید ساختار و شکل تیمی را تغییر دهیم که در مسابقات آینده و جریاناتی که در آن‌ها به وجود می‌آید تسلیم تیم حریف نشویم. به جز بازیکنانی که نام بردم، بقیه بازیکنان مانند بهنام یخچالی، سجاد مشایخی و محمد جمشیدی نیز بازی‌های خوبی ارائه دادند. محمد حسن زاده یکی از زيباترین و موفق‌ترین بازی هایش را مقابل چین انجام داد. روزبه ارغوان نیز جزو بازیکنان موثر ما بود. در مجموع تمام تیم ما خوب بود اما می توانم به جرات بگویم حامد حدادی ستاره بی چون چرای ما در این بازی‌ها بود. بازی مقابل چین را می توانیم قوی‌ترین بازی ایران بدانیم اما بازی با کره جنوبی به نظرم بهترین بازی ما بود. در پایان باید به این مساله اشاره کنم که تیم ملی ما در آستانه حضور در مسابقات جام جهانی است و باید از این تیم حمایت شود. ما در جاکارتا شانس بزرگی را از دست دادیم اما در مسابقات جهانی نباید شانس‌مان را از دست بدهیم و برای آن آماده باشیم. در غیر این صورت ممکن است بسکتبال ما از گردونه رقابت در آسیا و اقیانوسیه خارج شود.
جایگزینی برای ستاره‌ها ساخته‌ایم؟
محمدرضا اسلامی / مربی بسکتبال
تیم ملی بسکتبال شرایط خیلی خوبی داشت و همه ما امیدوار بودیم با قهرمانی برگردد اما به هرحال در بسکتبال بخصوص دربازی فینال، هر لحظه بازی شرایطی سخت دارد. نباید فراموش کنیم که تیم مقابل ما تیمی بود که چند بازیکن شاغل در NBA را به همراه داشت. 6-7 بازیکن آن ها را می شناسم. در سال 2014 که به همراه تیم ملی جوانان برای بازی های آسیایی رفته بودیم، این بازیکنان با عنوان تیم ملی جوانان چین در مسابقات حاضر بودند. در هر حال معتقدم بازیکنان ما تمام تلاش‌شان را برای نتیجه گیری در این مسابقات به کار گرفتند. بازی فینال نوسانات خیلی زیادی داشت و تیم ما در این مسابقه نیز می توانست پیروز میدان باشد اما به هر ترتیب فینال همیشه شرایط خاص خودش را دارد و یک تیم برای بردن فینال و رسیدن به قهرمانی باید همه جانبه آماده باشد. در کشوری که یک میلیارد و اندی جمعیت دارد، اگر دو، سه تیم ملی درست کنند و این تیم ها با هم مسابقه دهند شما نمی توانید بگویید کدام یک برنده می شود. چون سطح کیفی آن ها خیلی به هم نزدیک است. بنابراین نمی‌توانیم بگوییم که چین تیم اصلی خودش را به این مسابقات نیاورده است. سرمایه گذاری خیلی زیادی در بسکتبال چین صورت گرفته و آن ها برنامه ریزی چندساله کرده اند. ما چندین سال است که پشتوانه سازی انجام نداده ایم. کاری که چینی ها انجام داده اند را ما حتی در مقیاس کوچک‌تر انجام نداده ایم. البته در این فرصت کوتاهی که فدراسیون جدید آمده نمی توانیم قضاوتی داشته باشیم و باید کمی تحمل کنیم تا ببینیم برنامه‌ای برای بازسازی تیم ملی در آینده دارند یا خیر. در این موضوع باید برنامه‌ریزی و سرمایه گذاری کنیم و صبور باشیم. مانند چین که تیم های مختلفی در ست می کرد و به مسابقات می‌آمد و بعضی اوقات نیز نتیجه نمی گرفت اما صبوری کردند تا به نتیجه برسند. ما در مرحله گروهی تنها یک حریف داشتیم و به همین دلیل ممکن است برخی بگویند کارمان راحت بوده اما به نظر من اگر حریفان دیگری نیز داشتیم آن ها را شکست می‌دادیم. مطمئن باشید تیم ما آنقدر پتانسيل و شایستگی داشت که به فینال برسد. اگر در مرحله گروهی با پنج تیم نیز بازی می کردیم به راحتی صعود می کردیم. چون تیم های دیگر مقابل این تیم و ستاره هایی مانند حدادی حرفی برای گفتن ندارند. در حال حاضر تنها رقیب ما در آسیا، چین است. مدال نقره به خوبی قدرت بسکتبال ما را در آسیا نشان می دهد. نمی توانم بپذیرم که ما مسیر راحتی داشته ایم. اینکه همگروه ما به هر علتی حاضر نشده یا ژاپن آن اتفاق برایش افتاد و چند بازیکنش را برگرداندند و شرایطش فرق کرد شاید کمی کار ایران را راحت کرد اما مطمئن باشید اگر این اتفاقات نیز نمی افتاد تیم ما با شایستگی تمام بازهم در فینال بازی می کرد. نکته مهمی که باید به آن اشاره کنم، این است که پس از این مدال باید ببینیم جایگزین خوبی برای ستاره هایی مانند حدادی ساخته ایم یا خیر؟ جوانگرایی این‌طور نیست که دو بازیکن قدیمی و باتجربه را کنار بگذارید و دو بازیکن کم سن و سال را وارد تیم کنید. تا زمانی که یک بازیکن مانند نیکخواه بهرامی توانایی بازی در سطح بالا را دارد نمی توانیم او را کنار بگذاریم اما باید پشت سر این نفرات بازیکنانی را ساخته و پرداخته داشته باشیم که هر زمان ستاره ها احساس کردند دیگر نمی خواهند ادامه دهند، نفر جدید را جایگزین کنیم. به عنوان مثال ساهاکیان می توانست در این مسابقات موثر باشد اما خودش تصمیم گرفت ادامه ندهد. ما نباید بازیکنی که چندین سال برایش سرمایه گذاری شده را به راحتی از دست بدهیم و در مقابل آن نیز نباید بازیکنان جوان را از یاد ببریم. جوانگرایی یک پروسه و کار زمانبر است. مانند کشورهای صاحب نام بسکتبال، باید هرساله یکی، دو جوان آینده دار خودمان را در مسابقات مختلف و درکنار بزرگان، میدان‌دهیم تا آن ها را از نظر فنی و روانی آماده مسابقه داشته باشیم. جوانگرایی یک دوره است و باید تداوم داشته باشد. البته نفرات جدید نیز باید پتانسیل و شایستگی این جایگزینی را داشته باشند. امسال به‌رغم مشکلات شدید اقتصادی که همه اقشار جامعه را درگیر کرده، به نظرم تعداد تیم‌های بیشتری نسبت به سال گذشته در لیگ خواهیم داشت. این مساله می‌تواند تاثیر مثبتی روی پروسه جوانگرایی و پشتوانه سازی داشته باشد چرا که با فعالیت بازیکنان بیشتر در لیگ، تقاضای حضور در تیم ملی نیز بیشتر می‌شود و بازیکنان با استعداد بیشتری می‌توانند سطح بالاتر را تجربه کنند. امیدوارم در آستانه جام جهانی تیم ما بتواند شرایط خوب خودش را حفظ و حتی آن را بهتر نیز کند تا در مسابقات جهانی به نتیجه و موفقیتی خوب دست پیدا کند.
تقویت با بازیکنان NBA
محمود پورشرفی/ رییس پیشین کمیته مربیان فدراسیون بسکتبال
معتقدم تیم ملی بسکتبال در جاکارتا عملکرد خوبی داشت، ما بازیکن خارجی نداریم و بیشتر تیم ها بازیکن خارجی داشتند که در لیگ NBA بازی می کردند.
همه ما انتظار مدال طلا داشتیم اما می دانیم که در ورزش ممکن است اتفاقاتی رخ دهد که شکست بخورید. نکته مهمی که باید به آن اشاره کنم این است که برخی کشورها، تابعیت را فراموش کرده اند و در پست هایی که ضعیف هستند خود را تقویت می کنند اما ما چنین کاری را نکردیم. اگر بخواهم بازی به بازی، تیم ملی را بررسی کنم باید بگویم که در برابر سوریه، تعویض‌هایی انجام شد که اشتباه بود و نظم تیم ملی به هم خورد.
البته این موضوع به تفکرات سرمربی بستگی دارد، مربی به این فکر می کند که در بازی بعدی به چه کسی بازی بدهد؟ بنابراین به او در بازی که به نظر آسان‌تر است استراحت می‌دهد تا از تمام توانش در یک بازی استفاده نکند. در برابر سوریه این اتفاق رخ داد تا بازیکنان به شرایط بازی عادت کنند هرچند که نظم تاکتیکی به هم خورد اما معتقدم سرمربی تیم ملی می دانست که بازی دشواری را پیش رو ندارد و بازیکنان را در شرایط بازی قرار داد. مطمئن باشید بازیکنی که در بازی آسان‌تر به میدان نرفته در بازی دشوارتر نمی‌تواند بازی کند و به اصطلاح «دستش نمی‌گیرد».
در بازی مقابل ژاپن ملی پوشان تعصب داشتند و خشن بازی کردند. حتی کار به جایی رسید که مربیان با صمد نیکخواه بهرامی صحبت کردند تا او کمی آرام‌تر شود، این بازیکنان تلاش می‌کنند تا پرچم ایران را بالا ببرند و به همین دلیل تمام تلاش خود را برای موفقیت انجام می‌دهند؛ بنابراین ممکن است در مقاطعی از بازی، خشن‌تر به نظر بیایند. در مقابل کره جنوبی، بازیکنان انگیزه بالایی داشتند تا انتقام دیدار فینال اینچئون را بگیرند. در برابر چین نیز بازیکنان پس از آنکه 16 امتیاز پیش افتادند کمی مغرور شدند و در نهایت بازی را واگذار کردند.
معتقدم همه ملی‌پوشان زحمت کشیدند و هیچ‌کس نمی‌تواند زحمات آن‌ها را زیر سوال ببرد. در بازی مقابل چین آنچه به تیم ملی ایران ضربه زد پرتاب‌های سه امتیازی بود، آن‌ها در زمان اول بازی هرچه پرتاب کردند را حامد حدادی جمع کرد اما در زمان چهارم، هرچه زدند وارد سبد شد و امتیاز گرفتند ضمن اینکه چینی‌ها کمی حرکات غیرورزشی انجام دادند و بازیکنان را عصبی کردند.
بسیار مهم است که در چنین شرایطی بازیکنان جوان‌تر را وارد تیم ملی کنیم و از آن‌ها ستاره‌هایی برای آینده بسکتبال‌مان بسازیم. درباره احتمال خداحافظی حامد حدادی و صمد نیکخواه بهرامی نیز چند نکته را باید بگویم، اول آنکه معتقدم بازیکن تا جایی که می تواند در تیم ملی باشد و به کسب عناوین بهتر کمک کند.
من با حامد (حدادی) صحبت کردم، او حرفی از خداحافظی نزد و امیدوارم تصمیم خود را عملی نکند اما به هر حال اگر تصمیم بر جدایی باشد باید به فکر بازیکنانی باشیم که جایگزین آن ها شوند.
بسکتبال ورزش سنگینی است که سرمایه گذاری در آن کمی دیر نتیجه می‌دهد؛ بنابراین نیاز است که زمان کافی در اختیار داشته باشیم و بسکتبالیست‌های خوبی را تحویل تیم ملی دهیم. آموزش دادن در این رشته بسیار دشوار است و بازیکنان برای با تجربه تر شدن نیازمند زمان بیشتری نسبت به سایر ورزش‌ها هستند. امیدوارم ستاره‌های نسل طلایی بسکتبال کمی صبورتر باشند و تا زمانی‌که بازیکنان جدیدی به تیم ملی اضافه نشده‌اند خداحافظی نکنند تا تیم ملی به یک باره خالی از ستاره نشود و افت نکند. در پایان برای تمام اعضای کادرفنی و بازیکنان آرزوی موفقیت دارم و امیدوارم هر روز بیش از روز قبل بدرخشند.
