زندگی با سندرم روده تحریک پذیر می‌تواند همانند زندگی روی یک تیغ باشد، زیرا نمی‌دانید که علائم بیماری چه زمانی شعله‌ور می‌شوند.
دستگاه گوارش شما طی یک هفته عملکردی عادی دارد و به ناگاه علائم سندرم روده تحریک پذیر مانند اسهال یا نفخ باز می‌گردند.
برای افراد بسیاری، دلیل این تغییرات می‌تواند غیر قابل پیش بینی و توقف آن غیرممکن به نظر برسد.
اما حقیقت این است که برخی محرک‌های رایج وجود دارند که می‌توانند شرایط سندرم روده تحریک پذیر را وخیم‌تر سازند و در صورت پرهیز از آن‌ها می‌توانید زندگی با شرایط بسیار راحت‌تری را تجربه کنید.
در ادامه با چهار محرک شایع که می‌توانند موجب شعله‌ور شدن سندرم روده تحریک پذیر شوند بیشتر آشنا می‌شویم.
وجود FODMAPs در رژیم غذایی شما
بسیاری از افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر متوجه شده اند که برخی مواد غذایی می‌توانند شرایط آن‌ها را بدتر سازند. اما این که کدام مواد غذایی بدترین علائم را تولید می‌کنند می‌تواند بین افراد مبتلا به این بیماری بسیار متفاوت باشند.
با این وجود، برخی از شایع‌ترین مواد غذایی که موجب شعله‌ور شدن علائم سندرم روده تحریک پذیر می‌شوند زیر چتر الیگو، دی، مونو ساکارید و پلی‌اول‌های قابل تخمیر (FODMAPs) قرار می‌گیرند.
این‌ها مواد غذایی هستند که به واسطه گوارش دشوار و این که به خوبی جذب نمی‌شوند، شناخته شده هستند. این دو مساله می‌تواند در کنار هم به انباشت گاز و حتی مایع در دستگاه گوارش منجر شده و موجب علائمی مانند درد و نفخ شود.
از جمله مواد غذایی در گروه FODMAPs می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست به واسطه محتوای لاکتوز خود
- مواد غذایی حاوی فروکتوز زیاد مانند شربت ذرت با فروکتوز زیاد و میوه‌هایی مانند سیب و هندوانه
- شیرین کننده‌ها مانند زایلیتول، مانیتول و سوربیتول
- میوه‌ها و سبزیجاتی مانند زردآلو، گل کلم، هلو و آووکادو به واسطه محتوای پولی‌اول خود
- مواد غذایی سرشار از الیگوساکارید مانند حبوبات، پیاز، مارچوبه، بروکلی و کنگر فرنگی
بسیاری از موارد ارائه شده در این فهرست گزینه‌هایی مفید به نظر می‌رسند، اما می‌توانند مسئول وخیم‌تر شدن شرایط سندرم روده تحریک پذیر شما باشند.
نکته دیگری که باید در مورد رژیم غذایی خود مد نظر قرار دهید این است که کافئین و الکل نیز می‌توانند برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر مضر باشند. آن‌ها ممکن است موجب نفخ شوند. اما همواره این گونه نیست، زیرا کافئین ممکن است برای برخی افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر که از یبوست رنج می‌برند با تحریک حرکات روده مفید باشد.
این به معنای آن است که پیگیری و توجه به مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که مصرف می‌کنید، عاملی کلیدی در شناسایی محرک‌های شعله‌ور شدن علائم سندرم روده تحریک پذیر است.
سریع غذا خوردن
زمانی که سندرم روده تحریک پذیر بخشی از زندگی روزمره شما است، افزون بر این که چه خوراکی‌هایی مصرف می‌کنید، چگونگی غذا خوردن شما نیز اهمیت دارد.
در حقیقت، بیش از حد سریع غذا خوردن می‌تواند موجب شرایطی شود که به نام هووفاژی شناخته می‌شود که به بلع میزان بیش از حد هوا اشاره دارد. زمانی که این شرایط رخ می‌دهد، گاز و نفخ می‌تواند شما را تحت تاثیر قرار دهد.
به دلیلی مشابه، آدامس جویدن یا حتی سیگار کشیدن می‌تواند علائم سندرم روده تحریک پذیر را تشدید کند.
استرس
اگر به سندرم روده تحریک پذیر مبتلا هستید، استرس می‌تواند آثاری فراتر از بی خوابی و نگرانی‌های شبانه را به همراه داشته باشد. استرس می‌تواند هورمون‌هایی را فعال کند که تحرک روده را افزایش می‌دهند.
از آنجایی که این افزایش تحرک روده برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر می‌تواند با درد و ناراحتی همراه باشد، شناسایی دلایل استرس و انجام اقداماتی در راستای کاهش و مدیریت سطوح آن می‌تواند برای آن‌ها مفید باشد.
بر همین اساس است که به افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر توصیه می‌شود زمانی را به انجام فعالیت‌های کاهش دهنده استرس مانند مدیتیشن، یوگا، یا پیاده‌روی اختصاص دهند.
خواب ناکافی و بی کیفیت
اگرچه مکانیزم عمل سندرم روده تحریک پذیر به خوبی درک نشده است، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که کمبود خواب یا خواب با کیفیت پایین می‌تواند آثار منفی بر شرایط افراد مبتلا به این بیماری داشته باشد.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ نشان داد که خواب ناکافی و بی کیفیت با افزایش شکم درد، مشکلات دستگاه گوارش و تعداد روز‌های مواجهه با علائم سندرم روده تحریک پذیر مرتبط بوده است.
پژوهشگران بر این باورند که این پیوند ممکن است به واسطه اثر خواب ضعیف بر سطوح استرس و تغییرات مرتبط با این شرایط در عملکرد روده شکل بگیرد.
سخن پایانی
اگرچه ممکن است این گونه به نظر برسد که تشخیص سندرم روده تحریک پذیر به معنای تجربه مشکلاتی در طول زندگی است، اما با شناسایی محرک‌ها و انجام اقداماتی در راستای پرهیز از مواردی که علائم بیماری را تشدید می‌کنند، شما می‌توانید عملکرد دستگاه گوارش خود را بهبود بخشیده و تعداد روز‌هایی که بدون علائم این بیماری سپری می‌کنید را افزایش دهید.
از آنجایی که سندرم روده تحریک پذیر اغلب با اختلالات خودایمنی همراه است، تمام دلایل احتمالی دیگر که می‌توانند به شعله‌ور شدن علائم بیماری منجر شوند را مد نظر قرار دهید.
