گیاه گل مار یا زراوند سیاه
نام (های) دیگر گیاه: کوهاش سیاه
این گیاه که با نام Black Snakeroot نیز شناخته میشود توسط بومیان آمریکا برای اولین بار شناسایی و مورد استفاده قرار گرفت. گیاه گل مار که امروزه در طب گسترش وسیعی دارد در درمان بیماری‌های کلیوی، گلو درد و درمان افسردگی بکار گرفته میشود. علاوه بر موارد ذکر شده از گیاه گل مار در درمان روماتیسم و بیماری‌های عصبی نیز استفاده میشود.
امروزه کاربرد وسیع و اصلی این گیاه در بیماری‌ها و مشکلات زنان است و به عنوان مکمل غذایی مطرح میباشد و در کاهش درد‌های قاعدگی و عوارض یائسگی مصرف میشود. مطالعات اخیر نشان دهنده بی خطر بودن مصرف این گیاه میباشد، ولی مطالعات بیشتری برای صحت این ادعا ضروری به نظر میرسد.
عوارض جانبی استفاده از گیاه گل مار شامل اسهال، استفراغ، سرگیجه، گیجی، تعرق زیاد و کاهش فشار خون است که ممکن است در برخی افراد مشاهده شود.
طریقه مصرف: دم کرده‌ها را باید با یک قاشق چای خوری از گیاه دارویی به ازای هر فنجان آب تهیه کرد. برای این کار می‌باید برگ‌ها و گل‌ها را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه و ریشه‌ها را به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه در آب خیساند و روزانه ۲ تا ۴ فنجان از این خیسانده را در زمان دلخواه نوشید.
سیب زمینی شیرین وحشی
این گیاه با نام سیب زمینی هندی وحشی هم شناخته میشود. اعتقاد بر این است که این گیاه برای بهبود عملکرد کبد و سیستم اندوکرین بسیار مفید است. از دیگر خواص سیب زمینی شیرین وحشی تنظیم سیستم جنسی زنان است که در دوره‌های قاعدگی و یائسگی مفید میباشد. همچنین میتوان به خاصیت درمان نازایی و عقیمی نیز اشاره کرد.
گیاه سیب زمینی هندی وحشی با اثر بر روی هورمون‌های جنسی نظیر استروژن و پروژسترون باعث تعدیل هورمونی در بدن شده و میتواند به کوچک کردن سینه‌ها کمک کند. ساپونین موجود در این گیاه با متابولیسم لیپید‌ها باعث کاهش بافت چربی شده و جذب کلسترول از روده را نیز کاهش میدهد. مصرف بیش از اندازه این گیاه میتواند منجر به کاهش سطح کلسترول در بدن شود.
در خصوص عوارض جانبی این گیاه مطالعات کافی انجام نشده است و توصیه میشود زنان باردار و شیرده زیر نظر پزشک متخصص از این گیاه استفاده کنند.
گیاه خارشیر
نام‌های دیگر گیاه: کنگر فرنگی وحشی (گیاه از خانواده مینا میباشد)
برای قرن‌ها است که از عصاره گیاه خارشیر برای تنظیم فعالیت کبد استفاده میشود و مفید بودن آن برای درمان سیروز کبدی و هپاتیت مزمن شناخته شده است.
در کنار خواص این گیاه برای بهبود فعالیت کبد، فواید دیگری نیز در این گیاه مشاهده شده است که به شرح زیر میباشد:
- کاهش سطح کلسترول خون
- کاهش مقاومت انسولین در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲
- کاهش رشد سلول‌های سرطانی در سرطان پستان، سرطان رحم و سرطان پروستات
گیاه پنج انگشت یا درخت پاکدامن
نام‌های دیگر گیاه: عفیفه، دل آشوب، تخم پنج انگشت، فلفل بَرّی (در شیراز). این گیاه در اطراف استان قم، روستای طَغَرود، کشت میشود.
این گیاه با نام‌های مختلفی از جمله فلفل راهبان نیز شناخته میشود و به طور طبیعی در نواحی مدیترانه‌ای رشد میکند. مکانیسم اثر گیاه به طور کامل شناخته شده نیست، ولی مطالعات نشان دهنده این موضوع هستند که این گیاه اثرات دوپامینرژیکی داشته و بر ترشح پرولاکتین تاثیر میگذارد (از طریق ممانعت فعالیت گیرنده‌های دوپامین ۲ و رقابت در باند شدن آنها باعث افزایش میزان آزاد سازی پرولاکتین میشود) و کاهش میزان پرولاکتین با تاثیر بر هورمون محرک فولیکولی (FSH) باعث کاهش مقادیر هورمون‌های جنسی استروژن در زنان و تستوسترون در مردان میشود.
همچنین در سرکوب تمایلات جنسی مفید است و به همین دلیل در گذشته توسط راهبان برای کاهش میل جنسی مورد استفاده قرار میگرفته است.
این گیاه در افریقا نیز یک گیاه سنتی محسوب میشود و در بهبود تغذیه مؤثر است و به صورت شربت، اکسیر و یا به صورت خام مصرف میشود، ولی محبوب‌ترین نوع مصرف آن به صورت ناشتا به صورت عصاره مایع است.
مصارف پزشکی این گیاه شامل درمان سندروم استرس پیش قاعدگی (PMS) و کاهش درد پستان است. در حال حاضر از عصاره این گیاه برای کاهش اندازه‌های پستان و کاهش مشکلات مسائل زنان استفاده میشود.
مصرف این گیاه در زنان باردار و شیرده به دلیل ایجاد اختلال هورمونی ممنوع میباشد.
مهم: توجه داشته باشید که معرفی این گیاهان به منزله‌ی تجویز خود سرانه‌ی آنها نمی‌باشد و باید حتما قبل از مصرف آنها با پزشک و یا متخصص علوم گیاهان دارویی مشورت کنید.
