مصرف مواد اعتیادآور در دانشجویان زیر یک درصد است/خانواده‌ها دربرابر تغییر رفتارها هشیار باشند

 فرهاد طارمیان رییس اداره مشاوره و سلامت‌روان دانشجویان وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار مفدا، در خصوص گرایش نوجوانان و جوانان به سوی مواد اعتیادآور گفت: آن‌چه در میان دانشجویان نگرانی ما را بیشتر می‌کند مصرف سیگار، قلیان و مشروبات الکلی است به نحوی که تحقیقات کشوری در مراکز علمی مانند وزارت بهداشت و وزارت علوم نشان می‌دهد در میان دانشجویان این سه ماده پر مصرف ترین مواد هستند و جالب آن که پس از این سه ماده، با افتی فاحش شاهد شیوع ماده کانابیس و مشتقات آن مانند حشیش، گل، علف و ماری‌جوانا هستیم.
گروه کانابیس رایج‌ترین ماده اعتیادآور در بین دانشجویان
 طارمیان آمار مصرف مواد اعتیادآور سنگین در میان دانشجویان را زیر یک درصد دانست و گفت: مصرف موادسنگین واعتیادآور در دانشجویان زیر یک درصداست اما نکته مهم این‌که سیگار، قلیان ومشروبات الکلی دروازه ورود به دنیای موادمخدر هستند وخیلی کم پیش می‌آید فردی بدون مصرف این سه ماده و به یکباره به سمت مصرف موادی مانند حشیش و تریاک برود. سیگار و قلیان ازجمله موادی به شمارمی‌رود که تحمل وتاب‌آوری جامعه درموردآن بالا است، به این معنا که جامعه در برابر نوجوان و جوان سیگاری و یا مصرف کننده قلیان واکنش وعکس العمل تندی نشان نمی‌دهد.
این مقام مسئول با بیان این‌که تمام تحقیقات جهانی و ایران نشان می‌دهد هر چه سن مصرف سیگار و قلیان در فرد پایین‌تر باشد احتمال گرایش وی به سایر مواد مخدر بیشتر است، بیان داشت: شما در این حالت با فردی روبه رو هستید که اکنون به مصرف سیگار وابسته است و مواد موجود در سیگار، قلیان و مشروب اجازه نداده است تا مغز او رشد طبیعی خود را طی کند. به دیگر سخن، نواحی خاصی در مغز که در صورت عدم مصرف موادی مانند سیگار و قلیان قرار بود به خوبی شکل گرفته و عمل کنند به دلیل همین دوره­ی مصرف طولانی، آسیب جدی دیده و مدارهای مرتبط با کنترل وبازداری­های رفتاری مختل شده‌اند.
رییس اداره مشاوره و سلامت‌روان دانشجویان وزارت بهداشت با تأکید بر این‌که به طور کلی هر آن‌چه را که در حیطه سیگار، قلیان و مشروب تجربه کنیم، احتمال کشیده شدن به سمت دیگر مواد را به دنبال دارد، خاطر نشان کرد: در این شرایط دیگر خانواده‌ها نباید انتظار داشته باشند که فرزندشان رشدی بهنجار را در همه ابعاد آن سپری کند و ممکن است به دلیل همین رشد ناکافی و آسیب دیده مغزی، فرزندشان در اواخر دوره نوجوانی و ابتدای دوره جوانی یعنی در سنین ۱۹ تا ۲۵ به سمت دیگر موادی با اعتیاد آوری بالاتر،گرایش پیدا کند.
قلیان صد برابربیشتر از سیگار نیکوتین به مغز وارد می‌کند
طارمیان اضافه کرد: مغز این جوان دیگر نرمال نیست بلکه مغزی وابسته و معتاد و ناتوان در قضاوت صحیح و درمانده در سازگاری با شرایط و استرس‌ها است، بر این اساس خانواده نوجوان و جوان مصرف کننده سیگار در صورتی که متوجه شوند فرزندشان در دانشگاه شروع به سیگار کشیدن کرده است، باید این موضوع را جدی قلمداد کنند و با او در میان بگذارند و ضمن حمایت و مراقبت روانی بیشتر او را منقاعد نمایند برای قطع مصرف اقدام کند.
به گفته وی، والدین اگر در دوران تحصیل فرزندان خود چه در مدرسه و دانشگاه تغییرات رفتاری و درسی مانند مشروطی، غیبت بیش از اندازه، تغییر در دایره دوستان، خواب آلودگی، زود رنجی و پرخاشگری، دروغ­گویی و شادی بی پایه را مشاهده کردند و دلیل روشنی نیز برای آن پیدا نکردند، باید آن را جدی بگیرند و با روانشناسان، مشاوران و روانپزشکان صحبت کنند.
رییس اداره مشاوره و سلامت‌روان دانشجویان وزارت بهداشت با بیان این‌که بر اساس تحقیقات انجام شده، قلیان صد برابربیشتر از سیگار نیکوتین به مغز وارد می‌کند، بیان داشت: اعتیادآوری مواد مخدر به ماده مؤثر داخل آن است. ماده مؤثر به گیرنده‌های خاصی در داخل مغز می‌چسبد و به دنبال آن اثر مواد در بدن، به صورت تغییرات جسمی و  روانی بروز می کند. برای مثال خندیدن بی‌دلیل، اعتماد به نفس بیش از اندازه، افزایش ضربان قلب، نشئگی و تغییرات رفتاری، نشانه اثرگذاری همین مواد است.
تغییر رفتار فرزندان در محیط درسی و خانواده باید مورد بررسی قرار گیرد
طارمیان در پاسخ به این سؤال که در صورت اطلاع از اعتیاد فرزند به سیگار، چه رفتاری را باید از سوی والدین شاهد باشیم؟، گفت: ما فرض را بر این می‌گذاریم که هر فردی که این سه ماده را مصرف کند احتمال این‌که به سراغ سایر مواد برود بیشتر است، بنابراین والدین اگر در دوران تحصیل فرزندان خود چه در مدرسه و دانشگاه تغییرات رفتاری و درسی مانند مشروطی، غیبت بیش از اندازه، تغییر در دایره دوستان، خواب آلودگی، زود رنجی و پرخاشگری، دروغ­گویی و شادی بی پایه را مشاهده کردند و دلیل روشنی نیز برای آن پیدا نکردند و در عین حال متوجه شدند که رفتار فعلی فرزندشان با شخصیت متداول و معمولی او تفاوت پیدا کرده است، باید آن را جدی بگیرند و با روانشناسان و مشاوران و روانپزشکان صحبت کنند.
رییس اداره مشاوره و سلامت‌روان دانشجویان وزارت بهداشت با انتقاد از والدینی که در حضور فرزندان خود از سیگار و قلیان استفاده می‌کنند و خطرات استفاده از قلیان را ناچیز می شمارند متذکر شد: گاه والدین خود سیگاری هستند و قلیان می‌کشند. حال اگر والد مصرف کننده متوجه شود که فرزندانش قلیان می‌کشند به دلیل نگرش مثبتی که خود به این رفتار دارد  و مصرف کننده است، آیا می تواند واکنش خاصی داشته باشد؟ بدیهی است که چنین والدینی نمی توانند فرزند خود را از مصرف سیگار و قلیان نهی کنند و این جای نگرانی دارد زیرا حتی اگر فرزندان افراد سیگاری به مصرف سیگار و قلیان روی بیاورند، چون حساسیت آن خانواده و والدین به این موضوع کم شده است، ممکن است واکنش خاصی نداشته باشند.
به گزارش مفدا، طارمیان اضافه کرد: اعتیاد به مواد از سیگار و قلیان و مشروبات الکلی شروع می‌شود و نه از حشیش و تریاک. شاید درست‌تر این است که بگوییم اعتیاد به مواد از مصرف چای، قهوه­ زیاد و قرص‌های انرژی زا در ایام امتحان آغاز می‌شود. در واقع یک گروه دیگر از مواد، مواد محرک و انرژی زا هستند مانند قرص ریتالین و گروهی دیگر داروهای مسکن مانند ترامادول و داروهای اعصاب و روان نظیر دیازپام و لورازپام و کلونازپام و ... که در صورت مصرف خودسرانه اعتیادآور هستند.