از سه دهه پیش تاکنون تپه تاریخی «سوگله» یا هزار پیچ گرگان بهواسطه تخلیه زباله، نخاله و فاضلاب فضولات انسانی روی خوش ندیده بود تا اینکه در روزهای پایانی سال گذشته، استاندار گلستان عزمش را برای پاکسازی این منطقه گردشگری جزم کرد و طرح پارک پسماند در این منطقه اجرایی شد؛ اما به گفته گردشگران باوجودآنکه وضعیت تپه بهبودیافته هنوز بخشی از فاضلاب و زبالهها بلاتکلیف در پائیندست به حال خود رهاشده است.
اجرای پارک پسماند اقدامی شتابزده
بااینحال یک دکترای محیطزیست اجرای پارک پسماند در این منطقه را اقدامی شتابزده میداند و میگوید: اینکه مکانی بهجای تخلیه زباله، کاربری فضای سبز پیدا کند، خوب است اما باید کار بر اساس اصول و ضوابط محیطزیستی انجام شود. مائده مطهری ماهیت پارک پسماند را مناسب ارزیابی میکند اما فرایند آن را غلط میداند و میافزاید: به دلیل آلودگی این منطقه نمیتوان بهراحتی و با ریختن خاک بر نخاله و فاضلاب، پارک ایجاد کرد. به گفته او، ریختن خاک روی فاضلاب، بهمثابه پوشانیدن زبالههای خانه در زیر فرش است. درحالیکه در مدیریت آلودگی محیطزیست با پوشانیدن فاضلاب با خاک نمیتوان مشکل آلودگی آن منطقه را نادیده گرفت. این مدرس دانشگاه معتقد است، با این اقدام، خاکآلوده شده در منطقه هزارپیچ سختترین نوع آلودگی را در جهان دارد؛ زیرا آلودگی هوا را میتوان پاکسازی کرد، آلودگی آب را میتوان تصفیه کرد اما آلودگی خاک را نمیتوان به این راحتی از بین برد. مطهری میگوید: باید در ابتدا فاضلاب این منطقه را به نقطه مناسب انتقال میدادند و در یک فرایند استاندارد دفع میکردند، سپس به کاشت نهال اقدام میشد. او از کاشت درختان سوزنیبرگ این منطقه که ظرف چند ماه گذشته انجامشده، انتقاد میکند و میافزاید: کاشت اینگونه درخت در جنگلهای شمال کشور به دلیل برهم خوردن تعادل گیاخاک و افزایش خطر آتشسوزی مدتهاست از دستور کار خارجشده است.
او با بیان اینکه برای مطالعه و طراحی پارک پسماند باید از افراد متخصص استفاده میشد، میافزاید: طراحی پارک را باید متخصصین طراحی منظر یا طراحی محیطزیست انجام دهند درحالیکه این طرح به یک شرکت معماری واگذارشده است.
آلودگی خاک، تهدیدی بر سلامت شهروندان
او مؤلفههایی مانند دسترسی راحت، امنیت و سلامت شهروندان را برای ایجاد پارک، دارای اهمیت میداند و میگوید: این منطقه به دلیل تخلیه مستمر فاضلاب آلوده است و استفاده از آن با کاربری پارک در این زمان محدود، خطرات زیادی برای شهروندان خواهد داشت زیرا آلودگی محیطی بهصورت مستقیم و غیر مستیم منتشر میشود. ریختن خاک روی فاضلاب، بهمثابه پوشانیدن زبالههای خانه در زیر فرش است. درحالیکه در مدیریت آلودگی محیطزیست با پوشانیدن فاضلاب با خاک نمیتوان مشکل آلودگی آن منطقه را نادیده گرفت. این مدرس دانشگاه ضمن یادآوری اینکه در حال حاضر در این منطقه چرای دام انجام میشود، میافزاید: مصرف گوشت این دامها هم سلامت مصرفکنندگان را تهدید میکند.
اجرای طرح عملیاتی پارک تا ماه آینده
مدیرعامل سازمان پسماند گلستان با بیان اینکه طرحِ مشاور تا ماه آینده آماده میشود، میافزاید: تلاشمان بر این است که طبق مطالعات پیش برویم؛ پس از پایان مطالعات طرح پارک پسماند اجرایی میشود. محسن سمیعی مشکلات حقوقی زمینهای این منطقه را مانعی در افزایش سرعت طرح میداند و میگوید: بهزودی تملک پارک و انتقال زمین از سوی اداره کل منابع طبیعی انجام میشود. مدیرعامل سازمان پسماند گلستان ادامه میدهد: پارک پسماند با نگاه گردشگری در منطقه سوگله ایجاد میشود ضمن اینکه مناطقی برای ورزش، جاده سلامت و کارگاه پسماند در آن پیشبینیشده است. او در پاسخ به اینکه دلیل کاشت درختان سوزنیبرگ در این منطقه چیست، میگوید: در گام نخست خواستیم اتفاقی بیافتد به همین خاطر این درختان را بهصورت نمادین کاشتیم، اما در آینده مشاور طرح باید گونه مناسب را برای کاشت در این منطقه اعلام کند. به گفته سمیعی، احتمال دارد درختان سوزنیبرگ فعلی در آینده حفظ شود و یا اینکه برداشته شود.