به گزارش گروه رسانه ای شرق، بررسی مجدد لوایح مرتبط با FATF، همان قولی بود که مسعود پزشکیان در دوران انتخابات داد و بعد از روی کار آمدن هم تأکید کرد که دولتش پای آن می‌ایستد. همین کار را هم کرد؛ او درست در اولین نشست خبری‌اش، از ارسال نامه‌ای به مجمع تشخیص مصلحت نظام خبر داد تا تکلیف دو لایحه پالرمو و CFT که سال‌هاست در کشاکش رفت‌وبرگشت بین نهادهای تصمیم‌گیر باقی مانده، روشن شود. اما حالا که این موضوع به مرحله حساس خود رسیده، همچنان همان مخالفت‌های آشنا در مسیر است.
طبق آخرین اخبار، از یک طرف، رئیس مجمع تشخیص، آملی لاریجانی، از لزوم بررسی‌های کارشناسی دقیق و تصمیم‌گیری بر اساس مصلحت کشور حرف می‌زند. او گفته: «ما در حال بررسی جوانب مختلف این موضوع هستیم و صرفاً تحت تأثیر جریانات رسانه‌ای تصمیم‌گیری نخواهیم کرد. باید ببینیم که این لوایح چقدر به نفع کشور است و آیا واقعاً مشکلات اقتصادی و بانکی ما را حل میکند یا نه.»
از طرف دیگر، محسن دهنوی، سخنگوی مجمع، در اخرین اظهارنظرهای رسانه‌ایش تأکید کرده که بحث کنونی درباره پیوستن به FATF نیست و فقط بررسی دو کنوانسیون اختلافی مطرح است. به گفته او «ما در حال ارزیابی مجدد دو کنوانسیون پالرمو و CFT هستیم که پیش از این در مجمع رد شده بود. این به معنای تصمیم‌گیری درباره FATF به‌طور کلی نیست. عده‌ای به اشتباه این دو موضوع را یکی می‌کنند.»
این دست اظهار نظرهای گنگ را از سوی اعضای مجمع در چند ماه اخیر زیاد شنیده‌ایم. تقریبا در گفته‌های هیچ‌یک، هیچ سرنخ شفافی که بتواند پیش‌بینی اینده پرونده fatf در ایران را اسان کند، دیده نمیشود.
دولت مجمع را راضی میکند؟
دولت اما کماکان همچنان در تلاش است. پزشکیان اخیرا دوباره به صراحت اعلام کرده که بدون FATF مشکلات اقتصادی حل‌شدنی نیست. او چند روز پیش در جلسه‌ای گفت: «ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که بدون پذیرش استانداردهای جهانی، بانک‌های بین‌المللی با ما کار کنند. FATF شرط همکاری بانکی در دنیای امروز است و نمی‌توانیم چشم‌مان را روی این واقعیت ببندیم.»
همچنین او در اظهار نظر دیگری هم با کنایه به مخالفان گفته:« چرا عده‌ای باید از عناوینی مانند FATF فرار کنند؟ در حالی که می‌توانیم با اجرای چنین ساز و کاری در داخل کشور جریان نقدینگی را رصد کنیم و مانع از خروج منابع کشور یا وقوع جرائم مالی شویم».
او همچنین خبر داده که اقداماتی در این زمینه در دولت در حال انجام است که باید به آن سرعت بخشید و در صورت اجرا خیلی از مشکلات ما در این بخش مرتفع خواهد شد.
البته ظاهرا فعالان اصلاح‌طلب انتظار تلاش بیشتری در این بزنگاه از سوی دولت دارند. آن‌ها در صفحات اجتماعی و مصاحبه‌های اخیر خود سعی دارند ماجرای fatf را محل بحث نگه دارند. برای مثال حسن رسولی، چهره سیاسی اصلاح‌طلب اخیرا از دولت خواسته تا بیشتر تلاش کند و اعضای مجمع تشخیص را برای تصویب FATF قانع کند.
مخالفان؛ همچنان پایبند به مواضع گذشته
با این حال منتقدان سنتی این لوایح همچنان در زمین بازی خودشان هستند. مثلاً احمد وحیدی، عضو مجمع، همچنان ضمن ااکید بر اینکه «هنوز زمان بررسی این لوایح در صحن مجمع مشخص نشده است»، همچنان معتقد است که FATF راه‌حلی برای مشکلات اقتصادی ایران نیست. او به تازگی در توضیح موضع خود گفته است: «مشکلات بانکی ما به تحریم‌های آمریکا مربوط می‌شود، نه به FATF. این نهاد فقط ابزاری برای اعمال فشارهای بیشتر است و هیچ تضمینی وجود ندارد که با تصویب این لوایح، تغییری در وضعیت بانکی ما ایجاد شود.»
با وجود این، نشانه‌هایی از تغییر فضا هم وجود دارد. علی لاریجانی، مشاور رهبر انقلاب و رئیس پیشین مجلس، اخیراً گفته که اصل پیوستن ایران به FATF اجتناب‌ناپذیر است و اگر این کار انجام نشود، بانک‌های جهانی حاضر به همکاری نخواهند بود. او به صراحت اعلام کرده: «وقتی حتی کشورهایی که دوست ما محسوب می‌شوند، در نبود FATF حاضر به کار بانکی با ایران نیستند، باید متوجه شویم که نمی‌توانیم بدون این سازوکار، تعامل مالی بین‌المللی داشته باشیم.
اعلام بی‌طرفی رسمی fatf مسیر را عوض میکند؟
در این میان، آخرین مکاتبات معاون وزیر اقتصاد با رئیس FATF هم خبر قابل‌توجهی برای این جریان بود. به گفته معاون وزیر اقتصاد، ایران به‌صورت رسمی از این نهاد درباره بی‌طرفی‌اش در برابر فشارهای آمریکا سوال کرده بود.
پاسخ FATF هم این بود که تصمیماتش مستقل است و هیچ عضو یا رئیس مشترکی نمی‌تواند بر فرآیندهای تصمیم‌گیری آن تأثیر بگذارد. رئیس FATF در این نامه نوشته: «FATF یک نهاد مستقل است و ما بر اساس قوانین بین‌المللی، نه خواسته‌های یک کشور خاص، تصمیم‌گیری می‌کنیم. هیچ کشوری، از جمله آمریکا، نمی‌تواند روندهای تصمیم‌گیری این نهاد را به نفع خود تغییر دهد.»
این پاسخ ممکن است در اینده جواب خوبی باشد برای کسانی که مدام سنگ تحریم‌ها را به سینه می‌زنند و FATF را بخشی از پروژه فشار غرب می‌دانند.
در مجموع، به نظر میرسد این ماجرا وارد فاز تازه‌ای شده است. وقتی هم رئیس FATF از بی‌طرفی حرف می‌زند و هم رهبر انقلاب راه را برای بررسی باز کرده، دیگر وقت آن رسیده که حلقه‌های مخالف FATF در داخل کشور توضیح بدهند که دقیقاً از چه چیزی می‌ترسند؟ چطور ممکن است در کشوری که سال‌هاست با تحریم‌های نفس‌گیر دست‌وپنجه نرم میکند، برخی همچنان معتقد باشند که باید رویه‌ای را در پیش گرفت که حتی کشورهای دوست ایران هم نتوانند با ما مبادله مالی کنند؟
این سوالات را حتی نمایندگان مجلس هم این روزها میپرسند. برای مثال بیگدلی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس خواسته که فواید، مضرات و مشکلات پیوستن به FATF و دو کنوانسیون پالرمو و CFT از طرف مخالفان و‌موافقان برای مردم تبیین و شفاف‌سازی شود.
او‌گفته که نظر دولت این است که حل مشکلات اقتصادی کشور بدون پیوستن به FATF و رفع موانع الحاق به کنوانسیون‌های پالرمو و CFT، سخت خواهد بود؛ اکثر کارشناسان اقتصادی و سیاسی نیز با این نظر موافقند. در این میان، گروهی معتقدند که بدون FATF نیز می‌توان مشکلات را حل کرد، اما این افراد هیچ‌وقت راهکاری برای حل مشکلات ارائه نمی‌دهند!
در میانه تضارب ارا و کشمکش‌های اخیر، سومین جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز روز گذشته برگزار شد، اما هنوز هیچ نتیجه‌ای اعلام نشده و حتی گمانه‌زنی درباره تصمیم نهایی هم کار ساده‌ای نیست. فضای تصمیم‌گیری همچنان مبهم است، و به نظر میرسد این بازی هنوز ادامه دارد.
منبع: sharghdaily-974403
