فرادید| در دنیای انسان‌ها، افراد زیادی در روزهای خاص با هدیه دادن شکلات، گل، کارت تبریک و عروسک، احساسات خود را ابراز می‌کنند. اما در دنیای حیوانات روابط عاشقانه شکل متفاوتی دارند. مثلاً ملخ‌های ماده بعد از جفت‌گیری نرها را می‌خورند! در مورد مارهای «گارتر قرمزرنگ»، گاهی تا ۱۰۰ نر به طور هم‌زمان برای جفت‌گیری با یک ماده رقابت می‌کنند.
به گزارش فرادید؛ با این حال، هیچ حیوانی به اندازه مرغ‌عشق نماد عاشقی در دنیای حیوانات نیست. این طوطی‌های کوچک و رنگارنگ، هم در میان علاقه‌مندان به پرندگان محبوب هستند و هم در ادبیات و موسیقی الهام‌بخش شاعران و هنرمندان بوده‌اند. در زبان اسپانیایی به آن‌ها "inseparables" یا «جدانشدنی» در فرانسوی می‌گویند که اشاره به وابستگی شدید آن‌ها به جفت‌شان دارد.
۱. مرغ‌عشق یک عمر با جفت خود می‌ماند
این پرندگان از حدود ۱۰ ماهگی به بلوغ جنسی می‌رسند و از همان زمان رفتارهای جفت‌یابی را آغاز می‌کنند. پس از یافتن جفت مناسب، معمولاً تا پایان عمر کنار هم می‌مانند. طول عمر آن‌ها در طبیعت بین ۵ تا ۱۵ سال و در اسارت بین ۱۰ تا ۲۰ سال است. تک‌همسری نقش مهمی در حفظ ثبات اجتماعی گروه‌های این پرندگان دارد.
۲. مرغ‌عشق با از دست دادن جفت دچار افسردگی می‌شود
اگر یکی از جفت‌ها بمیرد یا از گروه جدا شود، دیگری دچار رفتارهای غیرعادی و پریشان می‌شود که برخی آن را مشابه افسردگی می‌دانند. مرغ‌عشق‌هایی که به‌تنهایی در اسارت نگهداری می‌شوند نیز ممکن است رفتارهای افسرده‌گونه نشان دهند، زیرا این پرندگان به تعامل اجتماعی قوی نیاز دارند.
۳. مرغ‌عشق‌ها به یکدیگر غذا می‌دهند
مرغ‌عشق‌ها در جریان ابراز محبت، غذایی که در دهان دارند را به جفت خود منتقل می‌کنند. این رفتار نه‌تنها در دوران جفت‌یابی بلکه در تمام سال ادامه دارد. این رفتار در واقع نوعی ابراز محبت و پیوند عاطفی بین این پرندگان است. جفت‌های وابسته، غذای خود را از طریق دهان به یکدیگر منتقل می‌کنند؛ حرکتی که هم بخشی از فرآیند جفت‌یابی است و هم روشی برای تحکیم پیوند عاطفی در طول سال.
پس از دوره‌های جدایی یا استرس، جفت‌های مرغ عشق اغلب دوباره با همین رفتار پیوند خود را تقویت می‌کنند. کند کافمن، پرنده‌شناس و فعال محیط‌زیست، در مجله در سال ۲۰۲۰ نوشت: «وقتی یک مرغ عشق غذا را از نوک خود به نوک جفتش منتقل می‌کند، کاملاً شبیه به یک بوسه عاشقانه به نظر می‌رسد».
۴. مرغ‌عشق‌ها شامل چندین گونه مختلف هستند
برخلاف تصور رایج، مرغ عشق تنها یک گونه خاص نیست، بلکه ۹ گونه مختلف از آن در طبیعت وجود دارد. مرغ‌عشق‌ها در خانواده Agapornis از گروه طوطی‌سانان طبقه‌بندی می‌شوند. بیشتر این پرندگان دارای بدنی سبزرنگ و سرهایی با رنگ متفاوت هستند و اندازه‌ای حدود ۱۳ تا ۱۸ سانتی‌متر دارند.
یکی از شناخته‌شده‌ترین گونه‌های آن‌ها، مرغ عشق صورت‌صورتی (Peach-faced Lovebird) است. در دهه ۱۹۹۰، تعدادی از این پرندگان از یک مرکز نگهداری در ایالت آریزونا فرار کردند و اکنون حدود ۲,۰۰۰ طوطی عشق در اطراف فینیکس ساکن شده‌اند، درحالی‌که این منطقه زیستگاه طبیعی آن‌ها نیست.
۵. مرغ‌عشق‌ها میلیون‌ها سال است که در آفریقا زندگی می‌کنند
زادگاه اصلی مرغ‌عشق قاره آفریقا است و سابقه حضور آن‌ها به میلیون‌ها سال پیش بازمی‌گردد. از میان ۹ گونه این پرنده، هشت گونه در قاره آفریقا و یک گونه در جزیره ماداگاسکار یافت می‌شود. بقایای فسیلی مرغ‌عشق‌ها در آفریقای جنوبی کشف شده که نشان می‌دهد این پرندگان از دوران ماقبل تاریخ در آن منطقه زندگی می‌کرده‌اند.
در آگوست ۲۰۲۴، دانشمندان گونه‌ای منقرض‌شده از مرغ عشق را شناسایی کردند که ۲.۵ میلیون سال پیش زندگی می‌کرده است. آن‌ها در منطقه باستانی مهد بشر در آفریقای جنوبی، ۹۶ قطعه استخوان از این گونه را کشف کردند.
۶. مرغ‌عشق‌ها درون حفره‌ها زندگی می‌کنند
این پرندگان کوچک و رنگارنگ، لانه‌های خود را درون حفره‌های درختان، صخره‌ها یا بوته‌ها می‌سازند و برخی حتی در شکاف‌های ساختمانی شهری ساکن می‌شوند. مرغ‌عشق‌ها از جمله پرندگان حفره‌زی هستند، به این معنی که ترجیح می‌دهند درون فضاهای بسته و امن زندگی کنند. برخی از گونه‌های آن‌ها به‌صورت گروهی در کنار یکدیگر لانه می‌سازند، درحالی‌که برخی دیگر ترجیح می‌دهند به‌صورت جفتی و دور از گروه آشیانه بسازند.
در محیط‌های شهری، آن‌ها برای یافتن محل زندگی خلاقیت به خرج می‌دهند. به‌عنوان مثال، مرغ‌عشق‌ها صورت‌صورتی که در ایالت آریزونای آمریکا ساکن شده‌اند، اغلب درون کاکتوس‌ها لانه می‌سازند.
۷. گونه‌های مختلف مرغ‌عشق، روش‌های متفاوتی برای ساخت لانه دارند
هر گونه از مرغ‌عشق‌ها، متناسب با ویژگی‌های زیستی خود، روش منحصربه‌فردی برای ساختن لانه دارد. مرغ‌عشق‌های فیشر برای پوشاندن حفره‌های لانه خود از چمن و نوارهای پوست درختان استفاده می‌کنند که ماده آن‌ها را با منقار خود حمل کرده و به لانه می‌برد. اما مرغ‌عشق‌های صورت‌صورتی روش متفاوتی دارند: آن‌ها تکه‌های پوست درخت را در میان پرهای قسمت پشتی بدن خود قرار داده و حمل می‌کنند. دانشمندان معتقدند این روش حمل مواد لانه‌سازی، ترکیبی از رفتار غریزی و یادگیری‌شده است و نشان‌دهنده تکامل رفتارهای پیچیده در پرندگان محسوب می‌شود.
۸. برخی از مرغ‌عشق‌ها ظاهری دوگانه (اندروجینوس) دارند
در برخی از گونه‌های مرغ‌عشق، تفاوت‌های ظاهری مشخصی بین نر و ماده وجود ندارد، درحالی‌که در برخی دیگر، این تفاوت‌ها آشکار است. در سه گونه مرغ عشق سرقرمز، بال‌سیاه و سرخاکستری، نر و ماده از نظر ظاهری کاملاً متمایز هستند. به‌عنوان مثال، در مرغ عشق بال‌سیاه، نرها تاجی از پرهای قرمز رنگ بالای منقار خود دارند، درحالی‌که ماده‌ها پرهایی به رنگ سبز دارند. به این تفاوت‌های ظاهری میان دو جنس دودیسی جنسی گفته می‌شود که در بسیاری از گونه‌های جانوری به‌عنوان نشانه‌ای برای جفت‌یابی و جذب شریک زندگی عمل می‌کند.
۹. مرغ‌عشق‌ها رژیم غذایی سالمی دارند
اگر به فکر دادن شکلات روز ولنتاین به مرغ عشق خود هستید، بهتر است منصرف شوید! این پرندگان رژیم غذایی خاصی دارند که شامل دانه‌های علف، انواع توت، میوه و گاهی لارو حشرات می‌شود. در طبیعت، مرغ‌عشق‌ها عمدتاً از دانه‌های گیاهی و میوه‌ها تغذیه می‌کنند. اما اگر آن‌ها را در خانه نگهداری می‌کنید، می‌توانید رژیم غذایی‌شان را با پوسته صدف‌های غنی از کلسیم و سبزیجات تازه تکمیل کنید تا سلامت بهتری داشته باشند.
۱۰. مرغ‌عشق‌ها می‌توانند پرخاشگر باشند
با وجود نام رمانتیک و ظاهر دوست‌داشتنی، مرغ‌عشق‌ها همیشه مهربان و صلح‌جو نیستند. این پرنده‌ها قلمروطلب هستند و معمولاً با پرندگان دیگر، حتی از گونه‌های خودشان، رفتار دوستانه‌ای ندارند. در فصل جفت‌گیری، برخی از آن‌ها به دلیل حسادت یا تغییرات هورمونی حتی نسبت به جفت خود نیز تهاجمی می‌شوند.
مرغ‌عشق‌های خانگی نیز می‌توانند به‌شدت به فضای خود حساس باشند و گاهی اوقات به پرندگان دیگر در همان قفس حمله کنند. مرغ‌عشق‌های صورت‌صورتی در این میان به داشتن رفتار تهاجمی‌تر مشهور هستند.
۱۱. مرغ‌عشق‌ها می‌توانند ناقل بیماری‌های مشترک با انسان باشند
این پرندگان زیبا ممکن است ناقل برخی میکروب‌ها و انگل‌هایی باشند که برای انسان‌های دارای سیستم ایمنی ضعیف خطرناک هستند. مطالعات نشان داده‌اند که مرغ‌عشق‌ها می‌توانند باکتری‌های مخمری (Cryptococcus) را حمل کنند که در صورت تماس با افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، می‌تواند منجر به عفونت شود. این باکتری‌ها معمولاً از طریق مدفوع کبوترها به محیط اطراف منتقل شده و توسط مرغ‌عشق‌ها جذب می‌شوند.
همچنین، گزارش‌هایی از وجود انگلی به نام Encephalitozoon hellem در گونه‌هایی مانند مرغ عشق فیشر، مرغ عشق صورت‌صورتی و مرغ عشق نقاب‌دار ثبت شده است. این انگل در برخی از بیماران دارای نقص ایمنی، از جمله مبتلایان به ایدز مشاهده شده است. بنابراین، نگهداری از این پرندگان نیاز به رعایت بهداشت دارد، به‌ویژه برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
۱۲. برخی از گونه‌های مرغ عشق در معرض خطر انقراض هستند
تخریب زیستگاه و تغییرات آب‌وهوایی، برخی از گونه‌های مرغ عشق را در خطر نابودی قرار داده است. مرغ عشق گونه‌سیاه که بومی زامبیا است و در بخش‌هایی از زیمبابوه، نامیبیا و بوتسوانا نیز یافت می‌شود، در فهرست سرخ اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) در دسته‌ی آسیب‌پذیر (Vulnerable) قرار دارد. کاهش منابع آبی به دلیل سدسازی، خشکسالی و احتمالاً تغییرات اقلیمی، بزرگ‌ترین تهدید برای بقای این گونه محسوب می‌شود.
۱۳. مرغ‌عشق‌ها حیوانات خانگی بازیگوشی هستند
هوش بالا و جنب‌وجوش زیاد، این طوطی‌های کوچک را به حیوانات خانگی سرگرم‌کننده‌ای تبدیل کرده است. مانند سایر طوطی‌های اهلی، مرغ‌عشق‌ها بسیار پرانرژی و بازیگوش هستند. آن‌ها عاشق پرواز، بالا رفتن از سطوح و جویدن اشیا هستند. برای مشغول نگه‌داشتن منقار خود، تکه‌های کاغذ را خرد می‌کنند یا چوب و اسباب‌بازی‌های مخصوص پرندگان را می‌جوند. افرادی که از این پرندگان نگهداری می‌کنند، بهتر است تاب، نردبان و زنگوله برای آن‌ها تهیه کنند تا هنگام ماندن در قفس سرگرم شوند.
منبع: faradeed-228603
