به گزارش شبکه شرق، ترامپ در جریان کمپین انتخاباتی خود تأکید کرده بود که آخرین بخش از اسناد محرمانه مرتبط با ترور جان اف. کندی را منتشر خواهد کرد، موضوعی که دهه‌ها افکار عمومی را به خود مشغول کرده است. او پیش‌تر نیز در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش وعده مشابهی داده بود، اما در آن زمان به دلیل فشارهای سازمان سیا و اف‌بی‌آی از انتشار کامل این اسناد خودداری کرد. اکنون ترامپ می‌گوید که مایک پومپئو، وزیر خارجه وقت او، از جمله افرادی بوده که با انتشار کامل این مدارک مخالفت کرده است.
جک شلوسبرگ، نوه جان اف. کندی و فرزند کارولین کندی، سفیر پیشین ایالات متحده در استرالیا، اقدام اخیر دونالد ترامپ را به‌شدت مورد انتقاد قرار داد.او در پستی در ایکس نوشت که حقیقت ماجرای ترور رئیس‌جمهور کندی بسیار تلخ‌تر از هرگونه افسانه است. در این پیام، او به موضوع نظریه‌های توطئه‌ای اشاره کرد که سال‌ها درباره این ترور مطرح شده است.شلوسبرگ همچنین تأکید کرد که تصمیم برای انتشار اسناد محرمانه مرتبط با این واقعه نوعی بهره‌برداری سیاسی از رئیس‌جمهور فقید به‌شمار می‌رود. او تأکید کرد که جان اف. کندی دیگر حضور ندارد تا از خود دفاع کند و این اقدام را فاقد هرگونه ارزش قهرمانانه دانست.
از تصمیمات قابل توجه دیگر ترامپ در این راستا، معرفی رابرت اف. کندی جونیور، برادرزاده جان اف. کندی، به عنوان وزیر بهداشت دولت جدید خود است. رابرت اف. کندی جونیور پیش‌تر اعلام کرده بود که اعتقاد ندارد تنها یک تیرانداز عامل ترور عمویش، رئیس‌جمهور کندی، در سال ۱۹۶۳ بوده باشد. پدر او، رابرت اف. کندی، نیز در سال ۱۹۶۸ زمانی که به دنبال نامزدی ریاست‌جمهوری حزب دموکرات بود، ترور شد. ترامپ قلمی را که برای امضای این فرمان استفاده کرده بود، به یکی از دستیارانش سپرد و دستور داد تا آن را به یادگار به کندی جونیور تحویل دهند.
این فرمان اجرایی ترامپ، مدیر اطلاعات ملی و دادستان کل ایالات متحده را موظف می‌کند ظرف ۱۵ روز برنامه‌ای برای انتشار اسناد باقی‌مانده مرتبط با جان اف. کندی تهیه کنند و طی ۴۵ روز برنامه‌ای مشخص برای اسناد مربوط به دو پرونده دیگر ارائه دهند. با این حال، هنوز زمان دقیق انتشار این مدارک اعلام نشده است.
هزاران سند از مجموعه گسترده میلیون‌ها مدرک دولتی مرتبط با ترور رئیس‌جمهور جان اف. کندی همچنان به طور کامل از وضعیت طبقه‌بندی خارج نشده‌اند و در دسترس عموم قرار ندارند. اگرچه عده‌ای از کارشناسان و محققانی که تاکنون اسناد منتشرشده را مطالعه کرده‌اند، بر این باورند که نباید انتظار کشف اطلاعاتی شگفت‌انگیز یا افشاگرانه را داشت، اما علاقه عمومی و علمی به جزئیات مرتبط با این حادثه تاریخی و رویدادهای جانبی آن همچنان بسیار بالاست. این رویداد یکی از لحظات مرموز و تکان‌دهنده تاریخ آمریکا باقی مانده و در طول زمان بر جذابیت آن افزوده شده است. با این حال، برخی پژوهشگران اشاره کرده‌اند که بخشی از این اسناد طی دهه‌ها به دلیل بی‌توجهی یا دلایل دیگر نابود شده‌اند و دسترسی به آنها دیگر امکان‌پذیر نیست.
ترور جان اف. کندی به افزایش بی‌اعتمادی عمومی نسبت به دولت فدرال دامن زد و همچنان بسیاری از آمریکایی‌ها معتقدند که اسوالد تنها یک بخش از توطئه‌ای گسترده‌تر برای کشتن رئیس‌جمهور بوده است. بر اساس جدیدترین نظرسنجی گالوپ که در اکتبر ۲۰۲۳ انجام شد، ۶۵ درصد از بزرگسالان آمریکایی این دیدگاه را رد می‌کنند که یک فرد مسلح به‌تنهایی مسئول ترور جان اف. کندی بوده است.
تاخیر در انتشار اسناد
دونالد ترامپ و جو بایدن، رؤسای‌جمهور سابق و فعلی آمریکا، در سال‌های اخیر اقدام به انتشار هزاران سند مرتبط با ترور جان اف. کندی کردند. طبق اعلام آرشیو ملی، تا سال ۲۰۲۳ تقریباً ۹۹ درصد اسناد مرتبط با این حادثه در دسترس عموم قرار گرفته‌اند.
با این حال، بایدن به دلیل ملاحظات امنیتی و ضرورت محافظت از منافع حیاتی مانند دفاع ملی، عملیات اطلاعاتی، نهادهای انتظامی و روابط خارجی، تصمیم گرفت انتشار بخش باقی‌مانده از این اسناد را به تعویق بیندازد. او اعلام کرد که افشای این اطلاعات می‌تواند آسیب‌هایی جدی ایجاد کند که از نظر دولت، در اولویت بالاتری نسبت به حق عمومی برای دسترسی به این اسناد قرار دارد.
در همین حال، رابرت اف. کندی جونیور، برادرزاده رئیس‌جمهور فقید و یکی از چهره‌های سیاسی مورد حمایت ترامپ برای تصدی وزارت بهداشت و خدمات انسانی، در سال ۲۰۲۳ و هم‌زمان با شصتمین سالگرد ترور عمویش، فعالیت گسترده‌ای آغاز کرد. او از دولت بایدن خواست تمامی اسناد باقی‌مانده مربوط به این پرونده جنجالی را منتشر کند.
رابرت اف. کندی جونیور در سال ۲۰۲۳ طی بیانیه‌ای در وبسایت خود تأکید کرد که بر اساس قانون اسناد ترور کندی مصوب سال ۱۹۹۲، کلیه اسناد مربوط به ترور جان اف. کندی باید تا سال ۲۰۱۷ به طور کامل منتشر می‌شدند. او اضافه کرد که دونالد ترامپ از اجرای این قانون سر باز زد، و پس از او، جو بایدن نیز به همین مسیر ادامه داد. وی پرسید چه نکته شرم‌آوری در این اسناد وجود دارد که حتی پس از شش دهه، دولت همچنان از ارائه آنها به مردم ایالات متحده واهمه دارد؟
او همچنین مطرح کرد که اعتماد عمومی به دولت به پایین‌ترین حد خود رسیده است و بر این باور بود که انتشار کامل و بدون سانسور این اسناد تاریخی می‌تواند گامی مثبت در جهت بازیابی این اعتماد باشد.
در همین حال، بایدن قصد ویرایش برخی از آخرین اسناد مربوط به ترور جان اف. کندی را داشت، اما بر اساس فرمان ترامپ اعلام شده بود که چنین اقدامی «برخلاف منافع عمومی» خواهد بود و انتشار این اسناد باید مدت‌ها پیش انجام می‌شد.
؛لری ساباتو؛ مدیر مرکز سیاست دانشگاه ویرجینیا و نویسنده کتاب «نیم‌قرن کندی» در اظهارنظری تاکید کرد که همواره این احتمال وجود دارد که جزئیاتی کوچک و تاکنون ناشناخته در میان این اسناد پنهان باشد. او افزود که گاه ممکن است یک نشانه جزئی، مانند نوک یک کوه یخی غول‌پیکر، قادر باشد حقیقتی پنهان را آشکار کند و زوایای تازه‌ای از این حادثه تراژیک را روشن سازد. او همچنین تاکید کرد که با وجود این احتمال، کشف چنین حقیقتی چیزی نیست که بتوان به صورت قطعی انتظار داشت، اما نمی‌توان امکان آن را نیز به طور کامل رد کرد. همین احتمال کوچک کافی است تا محققان و تاریخ‌نگاران همچنان به جستجوی خود ادامه دهند.
در روز ۲۲ نوامبر سال ۱۹۶۳، رئیس‌جمهور کندی، که در آن زمان تنها ۴۶ سال داشت، هنگام عبور کاروان رسمی‌اش از خیابانی در مرکز شهر دالاس هدف یک حمله مرگبار قرار گرفت. او در حال سفر بود و همراهی همسرش ژاکلین کندی و جان کانلی، فرماندار تگزاس، به وضوح بر اهمیت این حضور رسمی افزوده بود. لحظه مرگبار زمانی رخ داد که کاروان او از مقابل ساختمان انبار کتاب‌های مدرسه تگزاس عبور کرد؛ مکانی که لی هاروی اسوالد، تک‌تیرانداز ۲۴ ساله، در طبقه ششم آن مستقر شده و موقعیت خود را برای اجرای نقشه شومش آماده کرده بود.
تنها دو روز پس از قتل رئیس‌جمهور، حادثه‌ای دیگر به پیچیدگی ماجرا افزود. جک روبی، فردی که صاحب یکی از کلوب‌های شبانه دالاس بود، در حرکتی غیرمنتظره هنگام انتقال اسوالد به زندان به او شلیک کرد و او را کشت. این اقدام که خود سوالات بسیاری را درباره انگیزه‌ها و اهداف روبی ایجاد کرد، تاکنون یکی دیگر از ابهامات این ماجرا محسوب می‌شود و بر پیچیدگی این پرونده افزوده است.
اوایل دهه ۱۹۹۰، دولت فدرال تصمیم گرفت کلیه اسناد مرتبط با ترورها را در یک مجموعه متمرکز در آرشیو ملی و اداره سوابق نگهداری کند. این مجموعه شامل بیش از پنج میلیون سند بود که طبق مقررات، باید تا سال ۲۰۱۷ در دسترس عموم قرار می‌گرفت، مگر در موارد خاصی که بنا به تشخیص رئیس‌جمهور معاف می‌شدند.
این دستور تأکید می‌کند که هرچند هیچ قانون مصوبی در کنگره برای افشای اطلاعات پیرامون ترور رابرت اف. کندی و مارتین لوتر کینگ وجود ندارد، انتشار این اسناد دولتی همچنان «در راستای منافع عمومی» ارزیابی می‌شود.
ساباتو که دانشجویان خود را برای بررسی و تحلیل این اسناد آموزش می‌دهد، اشاره می‌کند که اکثر محققان بر این باورند حدود سه هزار سند، چه به‌صورت کامل و چه جزئی، هنوز افشا نشده‌اند و بخش بزرگی از آنها توسط سازمان سیا تنظیم شده است.
ابهام‌های پرونده
اسناد منتشرشده در سال‌های اخیر پرده از جزئیات بیشتری درباره نحوه عملکرد اطلاعاتی در آن دوران برداشته و به طور خاص شامل یادداشت‌هایی از سازمان سیا است که به بازدیدهای «لی هاروی اسوالد» از سفارت‌خانه‌های اتحاد جماهیر شوروی و کوبا در مکزیکوسیتی اشاره می‌کند. این بازدیدها تنها چند هفته پیش از وقوع ترور جان اف. کندی انجام شده بود و به‌عنوان بخشی از سفر اسوالد به این شهر، در حالی که او پیش‌تر به اتحاد جماهیر شوروی پناهنده شده و پس از مدتی به آمریکا و تگزاس بازگشته بود، مطرح است. این اسناد نه تنها درک ما را از اقدامات اوزوالد قبل از ترور افزایش می‌دهند، بلکه زمینه‌ای برای تحلیل‌های بیشتر فراهم می‌کنند.
با گذشت بیش از شش دهه از ترور جان اف. کندی، همچنان به طور روشن مشخص نشده است که انگیزه اصلی اسوالد برای کشتن رئیس‌جمهوری چه بوده و این ابهام به یکی از مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری انبوهی از نظریه‌های توطئه بدل شده است. این پرسش که چه کسی و چرا کندی را هدف قرار داد، همچون مبحثی پرجاذبه باقی مانده و همچنان در قالب گفتمان‌های تاریخی و سیاسی بازتاب دارد. بررسی این موضوع نه تنها درک ما را از این رخداد تراژیک تقویت می‌کند بلکه به ما کمک می‌کند بفهمیم چگونه چنین نظریه‌هایی بر فضای سیاسی امروز ایالات متحده سایه افکنده‌اند و بر افکار عمومی تأثیر گذاشته‌اند.
«کمیسیون وارن» که به دستور لیندون بی. جانسون، جانشین کندی، تنها یک هفته پس از این حادثه تأسیس شد، تلاش کرد گزارش کاملی درباره وقایع روز ترور ارائه دهد. این کمیسیون که به ریاست قاضی ارشد دیوان عالی، ارل وارن، فعالیت می‌کرد، به مدت ده ماه تحقیقات فشرده انجام داد و نهایتاً اعلام کرد که گلوله‌هایی که توسط اسوالد شلیک شدند، عامل کشته شدن کندی و زخمی شدن فرماندار تگزاس بودند. همچنین در گزارش نتیجه‌گیری شد که «هیچ مدرکی» مبنی بر دخالت اسوالد یا جک روبی (قاتل اسوالد) در یک توطئه داخلی یا ارتباط با دولت‌های خارجی وجود ندارد.
با این حال، این گزارش نتوانست پاسخ روشنی برای انگیزه اسوالد ارائه دهد. همان‌طور که مجله تایم در سال ۱۹۶۴ اشاره کرد، چرایی اقدام اوزوالد برای کشتن کندی تا ابد با او دفن شد. عدم شفافیت در انگیزه او زمینه‌ای برای ادامه گمانه‌زنی‌ها و نظریه‌پردازی‌ها فراهم کرده است. امروز نیز ابعاد ناشناخته این پرونده تاریخی همچنان جایگاه ویژه‌ای در پژوهش‌های مرتبط با سیاست و تاریخ آمریکا دارد.
لری ساباتو معتقد است که ترور رئیس‌جمهوری، موجی از بی‌اعتمادی را به وجود آورد، که با قتل مارتین لوتر کینگ جونیور و رابرت اف. کندی، برادر جان اف. کندی، در سال ۱۹۶۸ شدت بیشتری یافت. جنگ ویتنام و رسوایی واترگیت در اوایل دهه ۱۹۷۰ نیز زمینه‌ساز شکل‌گیری فضایی شدند که در آن نظریه‌های توطئه گسترش یافتند. ساباتو بر این باور است که ترور کندی عاملی بود که جامعه آمریکا را به پذیرش و علاقه بیش از حد به این قبیل نظریه‌ها عادت داد.
از زمان تصویب قانون "مجموعه اسناد مربوط به ترور جان اف. کندی" در سال ۱۹۹۲، دولت اقدام به انتشار اسناد محرمانه این حادثه کرده است. با این حال، کارشناسان می‌گویند که در شش دهه‌ای که از این رویداد می‌گذرد، این اسناد هیچ اطلاعات جدید و تکان‌دهنده‌ای را فاش نکرده‌اند.
روایت لندیس
برخی شاهدان ترور کندی هنوز زنده‌اند. یکی از مهم‌ترین اظهارات شاهدان ماجرا، روایت پل لندیس، عضو ۸۸ ساله سرویس مخفی ژاکلین کندی است که در اکتبر ۲۰۲۳ منتشر شد. لندیس در کتاب خاطرات خود از آن روز صحبت کرده و ادعا دارد که گلوله‌ای سالم را از درز کوسن‌های لیموزین رئیس‌جمهوری پیدا کرده و بعداً آن را روی برانکار کندی گذاشته است. اما این گلوله بعدها روی برانکار خالی جان کانلی کشف شد؛ مسئله‌ای که کمیسیون وارن هرگز در گزارش خود به آن اشاره نکرده بود.
نکته بحث‌برانگیز این است که لندیس طی ۶۰ سال، سکوت خود درباره این ماجرا شکسته و حالا یادآوری‌اش، به ویژه با توجه به اینکه کمیسیون وارن هیچ‌گاه او را بازخواست نکرده بود، تردیدهایی را درباره صحت گفته‌های او و نقش حافظه‌اش با گذشت این زمان طولانی ایجاد کرده است.
یکی از دلایلی که نظریه‌های توطئه درباره این ترور همچنان قوت دارند، عدم انتشار کامل اسناد دولتی مرتبط با آن روز بوده است. قرار بود تمام اسناد مربوطه تا سال ۲۰۱۷ علنی شوند اما مهلت انتشار بارها در دوران نخست ریاست جمهوری ترامپ و سپس بایدن به تعویق افتاد.
ساباتو می‌گوید هنوز مشخص نیست که این اسناد دقیقاً حاوی چه اطلاعاتی هستند و همین ابهام، تئوری‌های توطئه را تقویت می‌کند. او می‌پرسد: "چه چیزی را پنهان می‌کنند؟"
از آنجا که لی هاروی اسوالد، متهم اصلی این ترور، هرگز محاکمه نشد، احساس وجود زوایای پنهان و پاسخ‌های ناگفته در این پرونده همچنان ذهن مردم را درگیر نگه خواهد داشت.
ترور رابرت کندی و مارتین لوتر کینگ
مارتین لوتر کینگ و رابرت اف. کندی هر دو در سال ۱۹۶۸ با فاصله‌ای حدود دوماهه ترور شدند. مارتین لوتر کینگ در ۴ آوریل ۱۹۶۸، در حالی که بیرون از یک هتل در ممفیس، تنسی ایستاده بود، هدف گلوله قرار گرفت. او که به منظور حمایت از کارگران اعتصابی بخش نظافت شهری به ممفیس سفر کرده بود، قرار بود هدایت راهپیمایی‌ها و اعتراضات غیرخشونت‌آمیز را بر عهده داشته باشد. کینگ کمتر از یک ساعت پس از تیراندازی در بیمارستان جان خود را از دست داد.
فردی به نام «جیمز ارل ری» به قتل او اعتراف کرد، هرچند در ادامه، اعتراف خود را پس گرفت و تا پایان عمرش همواره ادعای بی‌گناهی‌اش را تکرار کرد. اسناد منتشرشده توسط پلیس فدرال آمریکا (اف‌بی‌آی) طی سال‌ها نشان می‌دهد که این سازمان چگونه مکالمات تلفنی کینگ را شنود کرده، از اتاق‌های هتل او جاسوسی نموده و حتی با استفاده از ماموران مخفی برای جمع‌آوری اطلاعات علیه او تلاش کرده است.
رابرت اف. کندی، سناتور نیویورک در آن زمان، در ۵ ژوئن ۱۹۶۸، درست پس از ایراد سخنرانی پیروزی‌اش در انتخابات مقدماتی دموکرات‌های کالیفرنیا، در هتل آمباسادور شهر لس‌آنجلس هدف گلوله قرار گرفت. قاتل او، سیهان سیهان، به جرم قتل عمد محکوم شد و هم‌اکنون دوران حبس ابد خود را در زندان سپری می‌کند.
منبع: sharghdaily-963168
