بازنگری در ساختار ستاد احیای دریاچه ارومیه اولویت سازمان است

شینا انصاری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، در نخستین نشست خبری خود که روز گذشته در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، بیان کرد: تلاش این سازمان در سال آینده این است که در جلسات مربوط به بودجه، با ارتقای حفاظت و پایش محیط زیست و بهره‌گیری از ظرفیت‌های مشارکتی مردم، سهم محیط زیست از بودجه عمومی را افزایش دهد. او افزود تکالیف سازمان با منابع انسانی و مالی آن تناسب ندارد. برای مثال، تعداد خودروهای عملیاتی در مناطق چهارگانه حفاظت‌شده کشور تنها ۸۰۰ دستگاه است، در‌حالی‌که وسعت این مناطق بیش از ۱۹ میلیون هکتار است. علاوه بر این، ۵۰ درصد پست‌های سازمان هنوز بلاتصدی هستند. انصاری ادامه داد:‌ برای هر ۶۷۰ صنعت، تنها یک کارشناس پایش وجود دارد و تعداد صنایع در شهرهای صنعتی از این مقدار بیشتر است. در زمینه حفاظت، سهم هر محیط‌بان هفت برابر استاندارد جهانی است. این وضعیت نشان‌دهنده مشکلات اساسی در منابع انسانی و نیاز به افزایش منابع برای سازمان است. رئیس سازمان محیط زیست همچنین از بازنگری ساختار ستاد احیای دریاچه ارومیه خبر‌ و توضیح داد: ‌نظر سازمان محیط زیست این است که استان آذربایجان غربی به‌ تنهایی نمی‌تواند مشکلات دریاچه ارومیه را حل کند. در نظر سازمان، اقدامات آموزش جوامع محلی و الگویی که برای احیا انجام شده، نیاز به بازنگری و اصلاح دارد و ساختار ستاد باید به روند ملی برگردد. انصاری افزود: اقدامات ستاد احیای دریاچه ارومیه در زمینه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری خوب بوده، اما در زمینه کشاورزی کافی نبوده و وضعیت دریاچه بهتر از آنچه امروز هست، می‌توانست باشد. او درباره کیفیت سوخت و نظارت بر آن نیز توضیح داد: سازمان محیط زیست تصمیم گرفته است پایش‌های فصلی را بر سوخت‌ها آغاز کند. او تأکید کرد که علی‌رغم مشکلاتی که به دلیل تحریم‌ها در تأمین سوخت استاندارد ایجاد شده است، سازمان محیط زیست خود را ملزم به پایش و نظارت بر سوخت می‌داند و قطعا گزارش‌های مربوط به پایش سوخت را منتشر خواهد کرد. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه به اجلاس کاپ ۲۹ اشاره کرد و گفت‌ در این اجلاس، دیدار خوبی با دبیر‌ کل کاپ ۲۹ داشته‌اند و همکاری‌های مثبت و مؤثری در راستای اجرای اقتصاد سبز با کشورهای عضو اکو انجام شده است. انصاری توضیح داد که 

کاپ ۲۹ بیشتر رویکرد مالی داشته و کشورهای توسعه‌یافته بیشترین سهم را در تولید گازهای گلخانه‌ای دارند. ‌‌در زمینه روابط ایران و روسیه در حوزه محیط زیست نیز جلسه‌هایی برگزار و به موضوعات مختلفی همچون انرژی، تنوع زیستی‌ و مدیریت آلودگی‌ها پرداخته شده است. همچنین، در این اجلاس، با مسئولان کشورهای قزاقستان، ارمنستان و ترکمنستان در زمینه آب و محیط زیست بحث و تبادل تجربیات صورت گرفته است.

منابع آلاینده در کلان‌شهرها متفاوت هستند

در بحث آلودگی هوا، انصاری بیان کرد:‌ توقف مازوت‌سوزی در سه نیروگاه شازند، منتظر قائم و شهید منتظری تأثیر چندانی در کاهش آلودگی هوای تهران نخواهد داشت. او توضیح داد که منابع آلاینده در کلان‌شهرها متفاوت است و بنابراین برنامه‌ریزی باید بر اساس سیاهه انتشار آلاینده‌ها و نوع منابع آلودگی انجام شود. در تهران و مشهد، سهم ۵۸‌درصدی از آلودگی هوا ناشی از منابع متحرک است؛ در نتیجه تمرکز باید بر اسقاط و نوسازی خودروهای فرسوده و توسعه حمل‌ونقل عمومی باشد. انصاری تأکید کرد: نسبت اسقاط خودروها به تولید بسیار کم است و اسقاط موتورسیکلت‌های فرسوده نیز باید در دستور کار قرار گیرد؛ زیرا آلایندگی این موتورسیکلت‌ها سه برابر خودروها‌ست. وی همچنین گفت: در کلان‌شهرهای کرج و اصفهان، علت اصلی آلودگی، منابع ساکن مانند نیروگاه‌ها و صنایع است و به همین دلیل در این شهرها باید به بهینه‌سازی سوخت نیروگاه‌ها و صنایع و نصب فیلتراسیون برای صنایع توجه ویژه شود. انصاری توضیح داد: ارتباط مستقیمی بین مازوت‌سوزی و انتشار گاز دی‌اکسید گوگرد وجود دارد و افزایش این گاز به معنای استفاده از مازوت است.

تدوین برنامه‌های مربوط به کربن در دستور کار است

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه به اقدامات این سازمان در زمینه مدیریت تغییرات اقلیمی و تدوین برنامه‌های مربوط به کربن اشاره کرد و افزود:‌ تدوین نقشه‌های پیگیری و ارزش‌یابی اثربخشی در این زمینه‌ها در دستور کار قرار دارد. او همچنین اظهار کرد: در راستای توسعه حفاظت مشارکتی، بهبود پایگاه داده و هوشمندسازی، استفاده از فناوری‌های نوین و ارتقای مهارت‌های یگان حفاظت محیط زیست برای افزایش توان دفاعی و عملیاتی ازجمله اقداماتی است که پیش‌بینی شده است. انصاری با اشاره به اجرای قانون هوای پاک و توقف مازوت‌سوزی در نیروگاه‌های نام‌برده، افزود: این اقدامات جزء اولویت‌های سازمان هستند. علاوه بر این، سازمان در زمینه آموزش و فرهنگ‌سازی خدمات اکوسیستمی در ۱۹ استان اقداماتی را در دست اجرا دارد. در بخش دیگری از صحبت‌های خود، انصاری به توافق‌نامه پاریس اشاره‌ و تأکید کرد: حفظ منافع ملی ایران در این توافق بسیار مهم است؛ زیرا کشورهایی که به سوخت‌های فسیلی وابسته هستند، باید مراقب منافع ملی خود در این زمینه باشند. او همچنین توضیح داد که با وجود تحریم‌های ظالمانه، ایران توانسته است در ۱۴ کنوانسیون بین‌المللی محیط زیست عضویت پیدا کند و دو کنوانسیون مهم بازل و استکهلم را نیز میزبانی کرده است. انصاری در پایان اشاره کرد:‌ مشکلات محیط‌زیستی کشور بسیار وسیع بوده و در طول چندین دهه ایجاد شده‌اند و نمی‌توان انتظار داشت‌ در کوتاه‌مدت حل شوند. اما سازمان حفاظت محیط زیست با تمام توان خود در تلاش است تا این مشکلات را مدیریت کند و راهکارهای مؤثر را به‌ کار بگیرد.

تا زمانی که تحریم باشیم، کاهش کربن ممکن نیست

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به پرسشی درباره پیوستن ایران به معاهده پاریس نیز توضیح داد: معاهده پاریس زاییده کنوانسیون تغییر اقلیم است که در آن عضو هستیم و حضور فعالی هم داریم. در این مورد، حفظ منافع ملی برای ما بسیار مهم است. باید در نظر بگیریم که ما کشوری وابسته به سوخت‌های فسیلی هستیم و با توجه به این موضوع مهم و با اولویت حفظ منافع ملی، پیوستن به این معاهده را دنبال می‌کنیم.

معاون رئیس‌جمهور تأکید کرد: در اجلاس اخیر به رئیس کنوانسیون تغییر اقلیم اعلام کردیم که وضع تکالیف مضاعف برای کاهش کربن هم‌زمان با تحریم‌های ظالمانه ایالت متحده و محرومیت ایران از انتقال تکنولوژی و مراودات مالی، ممکن نیست و برای کاهش کربن باید ابتدا این تحریم‌ها برداشته شود و بر این مسئله تأکید کردیم. کاهش سطح تراز آب دریای خزر یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها‌ست و از طرفی حفاظت از اکولوژیک و زیست‌بوم‌های دریایی نیز بسیار حائز اهمیت است؛ بر این اساس، در نشست باکو در پنلی تخصصی در‌این‌باره صحبت و بر همکاری کشورها در زمینه انتقال تجربیات تأکید شد. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره اقدامات این سازمان در حوزه کاهش فرونشست زمین اظهار کرد: سازمان محیط زیست در این زمینه به‌طور مستقیم مسئولیتی ندارد. در قانون برنامه هفتم توسعه نیز وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی در این زمینه مکلف هستند، ولی در زمینه موضوع حقابه‌های محیط‌‌زیستی، تکالیفی بر عهده داریم و موضوعات مرتبط با فرونشست زمین را پیگیری می‌کنیم. یکی از مشاوران در حوزه ریاست نیز باید تخصص مرتبط با فرونشست زمین را داشته باشد. لازم است سعی کنیم میزان فرونشست به‌ویژه در اصفهان کنترل شود. انصاری تأکید کرد: پهنه‌بندی مناطق در معرض تهدید در حوزه فرونشست بسیار مهم است و سازمان محیط زیست استقرار حکمرانی منابع آب را دنبال می‌کند. او خاطرنشان کرد: فرو‌نشست پدیده‌ای است که در طول زمان به وجود آمده‌ است و یکباره برطرف نمی‌شود، ولی با سیاست‌گذاری‌های لازم در این زمینه تلاش می‌کنیم. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه اظهار کرد: در سال ۱۴۰۳ تاکنون ۱۷۰ هزار خودرو اسقاط شده است و بر اساس برنامه هفتم توسعه، باید سالانه ۵۰۰ هزار خودروی فرسوده اسقاط شود. وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود، درباره اقدامات انجام‌شده برای تأمین حقابه رودخانه ارس گفت: آقای عباس عراقچی‌، وزیر امور خارجه، دغدغه دیپلماسی آب را دارند و به‌‌عنوان متولی اصلی این موضوع را پیگیری می‌کنند. موضوع حقابه‌ها را در سازمان محیط زیست در دستور کار داریم. در حوزه رودخانه ارس نیز موضوع آلودگی‌ها را پیگیری می‌کنیم. در این زمینه کمیته‌ای تشکیل شده ‌و پیگیری موضوعات با کشورهای ارمنستان و آذربایجان در دستور کار است. انصاری درباره تشکیل بازار ملی کربن اظهار کرد: کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای یک موضوع مهم برای مدیریت اقلیم است. بازار ملی کربن برای تعادل‌بخشی میان انتشار گازها و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، استفاده از منابع تجدیدپذیر و بهینه‌سازی مصرف انرژی در دستور کار است. یکی از راهکارها، تعامل با کشورهای دیگر به منظور استفاده از ظرفیت‌هاست. وی با بیان اینکه کاهش کربن در دستور کار ماست، گفت: باید به این نکته توجه کرد که وضعیت کنونی تغییرات اقلیمی و افزایش گازهای گلخانه‌ای، حاصل سیاست‌های کشورهای توسعه‌یافته است و کشورهای در حال توسعه باید از حقوق خود استفاده کنند. در‌واقع آنها بدهکار هستند نه ما و لازم است خسارت‌های اقدامات خود را بر عهده بگیرند.

انصاری در پایان اظهار ‌کرد: در حوزه محیط زیست انسانی باید اقتصاد چرخشی را در موضوع پسماند ‌در نظر بگیریم. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: مهم‌ترین سند بالادستی ما، قانون هوای پاک است که در آیین‌نامه ماده ٢ این قانون به سوخت اشاره شده است؛ اینکه میزان استاندارد سوخت باید چقدر باشد. سازمان ملی استاندارد پایش سوخت‌ها را انجام می‌دهد و گزارش‌های آن را منتشر می‌کند، اما تصمیم گرفته‌ایم در سازمان حفاظت محیط‌ زیست نیز نظارت بر سوخت را داشته باشیم؛ ازاین‌رو قرار است پایش‌ها را به صورت فصلی آغاز کنیم. وی تأکید کرد: هدف قانون این است که باید سوخت مطابق با استاندارد باشد. حال در این میان مشکلاتی به‌واسطه تحریم‌ها پیش آمد و ناترازی را شاهد هستیم که با تمام اینها سازمان خود را مکلف به پایش و نظارت می‌داند و حتما هم گزارش‌های پایش سوخت را منتشر خواهیم کرد.