این مرز آبی در شمال ایران که به واسطه طبیعت زیبای منطقه ارسباران نقش پررنگی را در زیبایی‌های بصری این منطقه ایفا کرده است.
یک رود طولانی
رود ارس یکی از مهمترین رودخانه‌های ایران و حتی جهان از نظر موقعیت سیاسی و جغرافیایی به حساب می‌آید که از منطقه آناتولی ترکیه با ارتفاع 3152 متری کوه «مین گول» این کشور سرچشمه می‌گیرد. «آرازچایی» یکی از پرآب‌ترین رودها با میزان آب‌دهی سالانه ۵۷۰۰ میلیون متر مکعب است؛ رودخانه‌ای پرآب و خروشان. همچنین از نظر تنوع گونه‌ها و جمعیت آبزیان جزو غنی‌ترین رودخانه‌های ایران محسوب می‌شود، زیرا در کرانه این رودخانه پرآب علاوه بر وجود جاذبه‌های طبیعی و تاریخی، می‌توان مزارع کشت برنج را در وسعت‌های بسیار زیاد مشاهده کرد. این رود ۱۰۷۲ کیلومتر طول دارد و از طولانی‌ترین رودهای داخلی ایران یعنی کارون طولانی‌تر است.
پل تاریخی
قدمت طولانی پلی که از روی رودخانه ارس عبور می‌کند یکی از جاذبه‌های دیدنی این منطقه به حساب می‌آید. خداآفرین که در نقطه صفر مرزی ایران و جمهوری آذربایجان قرار دارد. این در سمت ایران در منطقه قره‌داغ و شهرستان خداآفرین و در سمت جمهوری آذربایجان منطقه قره‌باغ شهر جبرائیل و نزدیکی سد خداآفرین قرار گرفته است. این پل از آثار تاریخی آذربایجان شرقی است که با ۱۵ قوس در قرن ۱۵ میلادی بنا شده و در تاریخ ۵ اسفند ۱۳۷۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
جزیره‌های کوچک و بزرگ
در بستر رود ارس ۸۰۵ جزیره کوچک و بزرگ خالی از سکنه وجود دارد که به زبان محلی به آن «شام» می‌گویند. بر پایه قرارداد مرزی ۴۲۷ جزیره به ایران و ۳۸۲ جزیره به شوروی سابق و در حال حاضر جمهوری آذربایجان تعلق دارند. این جزیره‌ها فقط برای چرای حیوانات پیرامون رود قابل استفاده هستند. فقط معدودی از این جزایر دارای نام هستند و بیشتر آن‌ها با شماره‌گذاری نامیده می‌شوند. اسامی برخی از جزایر عبارتند از: خُرامه، بویدوز، پیرواتلر، قره‌قباح و کثیری.
ماهی سیاه کوچولو
رود ارس یادآور برخی از وقایع تاریخی است که از جمله آن می‌توان به سال ۱۸۱۳ میلادی در پی عهدنامه ترکمانچای به عنوان مرز ایران و امپراطوری روسیه برگزیده شد و تمامی مناطق شمال این رود از ایران جدا و به خاک روسیه اضافه شد، اشاره کرد. همچنین در شهریور 1347 صمد بهرنگی، نویسنده که مدتی قبل از آن داستان ماهی سیاه کوچولو را به چاپ رسانده بود، سوار بر اسب در نوار مرزی دچار حادثه شد. بهرنگی طی آب تنی تفریحی در رود ارس گرفتار یک جریان تند و غرق شد.
سردیس 3 شهید
در جوار رود ارس 3 سردیس جانمایی شده که یادآور شهریور 1320 و روزهای نخستین اشغال ایران توسط متفقین است. در بحبوحه جنگ جهانی دوم، ژاندارم سرجوخه ملک محمدی، سید محمد راثی هاشمی و عبدالله شهریاری دو روز مقابل سپاه شوروی مقاومت کردند و در نهایت ۳ شهریور ۱۳۲۰ روی پل جلفا در خون خود غلطیدند. مقاومت شجاعانه این سه سرباز تحسین نیروهای مهاجم و به ویژه فرمانده لشکر ۴۷ شوروی، سرلشکر نوویکف را که در مقابلشان ایستاده بودند را برانگیخت. او زمانی‌که پیروزمندانه از پل گذشت متوجه شد سربازان مسلحش ۴۸ ساعت است که فقط با ۳ سرباز در حال نبرد بودند. او به نشانه احترام یکی از درجه‌هایش را از روی دوش خود باز کرد و روی سینه سرجوخه محمدی گذاشت و از چوپانی خواست تا ۳ سرباز شجاع را به شیوه مسلمانان کنار پل آهنی دفن کند.
منبع: همشهری
منبع: faradeed-213057
