عدهای از خطرات معدنکاری در مسیر رودخانه میگویند و داستانهایی در مورد مرگومیر معدن کاران تعریف میکنند و عده دیگری از ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی منطقه حرف میزنند و راهحل بیکاری مردم کرمان جنوب را در همین پروژه و پروژههای مشابه دنبال میکنند. بههرحال درست یا غلط مجوز اکتشاف این معدن بهواسطه رعایت نشدن برخی ضوابط، توسط سازمان حفاظت محیطزیست باطلشده اما باوجود ابطال مجوز، هیچ شخص یا نهاد قانونی جلوی عملیات راهاندازی این معدن را در منطقه حفاظتشده بحرآسمان نمیگیرد تا معما در مورد این معدن حلنشده باقی بماند.
اکتشاف در بستر رودخانه غیرقانونی است
حافظ محیطزیست و عضو سازمان مردمنهاد دوستدار محیطزیست در این زمینه اظهار داشت: تیرماه سال 92 برای اکتشاف معدن مس در منطقه هنزا کویه بحرآسمان، مجوزی از سوی اداره کل حفاظت محیطزیست استان کرمان صادرشده و در بند چهارم این مجوز آمده است، اکتشاف در این منطقه بهشرط رعایت حداقل فاصله 500 متر از رودخانه و قنوات بلامانع است. مریم پاینده با اشاره به رعایت نکردن این شرط مهم توسط معدنکاوان، عنوان کرد: واضح است که چنین مجوزی از همان ابتدا باطل بوده چراکه عملیات اکتشاف در بستر رودخانه دائمی انجامشده و طبق قانون این مجوز و پروانه اکتشاف، محکومبه ابطال است. او با بیان اینکه بحرآسمان جزو مناطق حفاظتشده به شمار میرود، ادامه داد: یکی دیگر از شروط مهم و اصلی برای اکتشاف این است که نباید بهواسطه معدنکاوی، هیچگونه آلودگی زیستمحیطی متوجه آب، خاک و هوا شود. این فعال محیطزیست تصریح کرد: در قسمت پایانی نامه اکتشاف این معدن آمده است در صورت رعایت نشدن هر یک از شروط، در هر مقطع از ادامه فعالیت معدن ذکر شده جلوگیری خواهد شد. پاینده همچنین اظهار داشت: طبق ماده 24 قانون معادن، ابتدا باید استعلام شود که معدنکاری در حریم آب است یا خیر و متأسفانه چنین استعلامی انجامنشده است. او اضافه کرد: به علت مخالفت شرکت آب منطقهای استان کرمان، جلوی تمدید پروانه اکتشاف معدن گرفته شد اما چندی بعد سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب استان بهصورت غیرقانونی اقدام به تمدید پروانه اکتشاف میکند و این در حالی است که این سازمان چند ماه قبل در نشست کارگروه تعامل دولت و بخش خصوصی بهطور صریح مخالفت خود را با تمدید پروانه اکتشاف معدن مس در «هنزا کویه» اعلام کرده بود.
با معدنکاوی در بحرآسمان مخالف هستیم
مدیرکل حفاظت محیطزیست استان کرمان نیز در این رابطه گفت: ازآنجاکه بحرآسمان جزو مناطق حفاظتشده به شمار میرود، با هرگونه عملیات معدنکاری در این منطقه مخالف هستیم. رضا جزینی زاده با بیان اینکه تاکنون هیچ مجوزی در این خصوص تمدید نکردهایم، افزود: بنده بهعنوان خدمتگزار مردم با هر نوع فعالیتی که منجر به از بین بردن محیطزیست و پوشش گیاهی منطقه شود مخالف بوده و مطابق قانون با عوامل اینگونه کارها برخورد خواهیم کرد. او تصریح کرد: تا زمانی که مردم مشارکت نکنند اتفاق قابلتوجهی رخ نمیدهد و در اداره کل حفاظت محیطزیست استان کرمان با توجه به سیاستهای ابلاغی رهبر معظم انقلاب از هر فعالیتی که با سلامت مردم مغایر باشد جلوگیری میکنیم.
اکتشاف به محیطزیست آسیب وارد نمیکند
اما سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب استان کرمان حرفهای دیگری دارد و چندی قبل در گفتوگو با روزنامه کاغذ وطن عنوان کرد: توافقنامهای بین سـازمان محیطزیست و سـازمان صنعـت و معـدن به امضا رسید و قرار بر این شد، معادنـی که مسـبوق به سـابقه و دارای مجـوز هسـتند، اجـازه فعالیـت داشـته باشـند. مسلم مروجی فرد ادامه داد: در راستای این تفاهمنامه، تعداد 10 معـدن مشـخص شـد امـا اکنـون حرفهای دیگری میشنویم. او اظهار داشت: اکتشـاف در هیـچ جـای دنیـا بـه محیطزیست آسـیب وارد نمیکند و بومی بودنمان ما را نسبت به این موضوع حساس کرده است. مروجی فرد اضافه کرد: اگر افرادی در این زمینه بررسی تخصصی و کار کارشناسی انجام دادهاند، نتایج خود را ارائه کنند در غیر این صورت روی هـوا حـرف نزننـد و نظـرهای غیرتخصصـی ندهنـد. سرپرسـت سـازمان صنعـت، معـدن و تجـارت جنـوب استان کرمان گفت: پـس از انجـام کار اکتشـافی و مشـخص شـدن ذخیره این معدن، بر اسـاس طـرح محیطزیستی پیـش خواهیـم رفـت.
معدن بهتنهایی نمیتواند جایی را آلوده کند
فرماندار جیرفت هم در این زمینه گفت: معدن بهتنهایی نمیتواند جایی را آلوده کند چراکه در آنجا فقط مواد معدنی استخراج و بارگیری شده و عملا چیزی به آن محل اضافه نمیشود اما فرآوری آن مواد آلودگیهایی را به همراه دارد که باید جوانب زیستمحیطی آن رعایت شود. احمد امینی روش با بیان اینکه اجازه فرآوری مواد معدنی را در مناطق حفاظتشده و استراتژیک نمیدهیم بیان کرد: در محل معدن بحرآسمان جیرفت قرار نیست عملیات فرآوری انجام شود و این فرآیند در کارخانههای شهرک صنعتی انجام میگیرد. او همچنین با اشاره به زیانهای ناشی از خام فروشی، اظهار داشت: از خام فروشی مواد معدنی جلوگیری میکنیم چراکه این مواد باید در جیرفت و جنوب استان فرآوری شده تا اشتغال و ارزشافزوده بیشتری ایجاد شود و در این راستا تعداد پنج کارخانه فرآوری مس در حال احداث است.