«ناچی»، نژاد بز رقصنده بومی پاکستان است و وقتی صحبت از زیبایی به میان می‌آید بسیار خاص هستند. راه رفتن منحصر به فرد آن‌ها پیر و جوان را به یک اندازه جذب کند. نمایشگاه‌های بز بدون ناچی، ناقص هستند و هرچند آن‌ها بز‌های چند نژادی هستند، اما در نمایشگاه‌های پاکستان حداکثر بازدید کننده را به خود جذب می‌کنند.
دانش بومی پرورش بز ناچی در پاکستان به ندرت مستند شده و مهمترین هدف پرورش بز ناچی ابتدا به دلیل راه رفتن منحصر به فرد آن است که جنبه نمایشی و زینتی به بز می‌دهد و هدف دوم نیز تولید شیر است.
این بز به لحاظ ژنتیکی منحصر به فرد است نه فقط در پاکستان بلکه در جهان. مهمترین دلیل منحصر به فرد بودن این بز نحوه راه رفتن آن است که به حالت رقصیدن است. «ناچ» به معنای رقص است و ناچی نیز به معنای رقصنده. این بز در مکان بومی خود به «نائوچی» نیز تلفظ می‌شود.
ویژگی‌های بز ناچی
هدف اولیه پرورش بز ناچی شیوه منحصر به فرد راه رفتن آن است و هدف دوم نیز تولید شیر. گوشت بز نیز در بازار به فروش می‌رود و حتی مو‌های این بز نیز کاربرد دارد. زیستگاه اصلی این بز نواحی استان پنجاب است و از همانجا به سایر مناطق پاکستان و حتی نقاط مختلف جهان نیز صادر شده است.
میانگین وزن بدن میش ناچی حول و حوش ۶۰ کیلوگرم و وزن بدن قوچ‌های ناچی نیز ۸۰ کیلوگرم و گا‌ها نیز بیشتر است. همچنین این بزها معمولا شاخدار هستند و بز ناچی بدون شاخ بسیار محدود است. این بسیار یک بز قد بلند است و گفته می‌شود که قد آن به اندازه بز بیتال است.
طول بدن میش ناچی حدود ۸۰ سانتیمتر و طول بدن قوچ‌ها نیز ۱۰ سانت بیشتر و حول و حوش ۹۰ سانتیمتر است. این در حالیست که قد این بزها تا کتف بیشتر از طول است. قد یک میش ناچی تا حول و حوش ۸۸ سانت و قد قوچ نیز ۹۸ سانت تا ۱ متر است. نگاهی به قد و وزن بز ناچی نشان می‌دهد که این بز یک بز غول‌پیکر است.
رنگ اصلی بز ناچی سیاه است، اما رنگ‌های دیگر مانند خاکستری و سایر رنگ‌ها برای این بز نیز شناسایی شده است. حتی بز‌های چند رنگ و خالدار و ارغوانی نیز وجود دارد. رنگ‌های تیره به همراه ترکیب رنگ روشن نیز برای بز ناچی تعریف شده است.
موی بز ناچی کوتاه است، اما نه به کوتاهی بز تدی یا بیتال و نه به بلندی بز یاتال یا کاغانی. قبل از تابستان و سالی یک بار مو‌های آن‌ها کاملا چیده می‌شوند. نمایشگاه‌های بز در پاکستان معمولا در فصل بهار و تابستان برگزار می‌شود و این بزها هم می‌توانند با مو‌های چیده شده شرکت کنند و هم با موی کامل.
اگرچه بز‌های ناچی با مو‌های کوتاه ظاهر زیباتری دارند، اما معمولا در نمایشگاه‌ها مو‌های آن‌ها چیده نمی‌شود مگر اینکه زمان برگزاری نمایشگاه باعث شود مو‌ها کاملا چیده شوند.
بز‌های نر ناچی هرچه تهاجمی‌تر باشند خواهان بیشتری دارند و نر‌ها می‌توانند خشن و خطرناک نیز باشند. میش‌های ناچی باید ظاهری مادینه از ناحیه سر، گردن و کتف داشته باشند در حالی که قوچ‌ها باید نرینه‌تر باشند.
از آنجایی که نحوه راه رفتن بز ناچی مهمترین هدف پرورش این نژاد است در این ویژگی باید اصالت خود را حتما داشته باشد. زمانی که بز راه می‌رود گردنش حتما باید به سمت بالا باشد.
بز ناچی ریش ندارد و اگر به صورت نرمال راه برود جز فاکتور‌های این نژاد محسوب نمی‌شود. راه رفتن این بز باید مانند رقصنده‌ها باشد. این نژاد باید عاری از مو‌های زائد باشد بر خلاف سایر نژاد‌های پاکستانی مانند یاتال یا کاغانی. آرواره‌ها باید قوی و پوزه باید پهن باشد. سوراخ‌های بینی ناچی بزرگ هستند و شکل بینی نیز رومی و نسبتا برجسته است.
چشم‌ها باید هوشیار و رنگ چشم نیز زرد مایل به قرمز است. شاخ این گوسفند کوچک، ماریپج و نوک تیز است. اندازه گوش متوسط است و نرمی آن‌ها در حیوانات مختلف متفاوت است، اما طول آن‌ها حدودا ۳۰ سانتیمتر است.
گردن بز ناچی بلند و لاغر و افراشته است و این یکی از ویژگی‌های خاص این بز است. گلوی این بز ممکن است تمیز نباشد و در برخی از بزها ممکن است دولوپ وجود داشته باشد. این بزها غبغب یا گوشت‌آویز ندارند.
سینه این بز عمیق و پهن است. استخوان‌های کتف به خوبی با شانه‌ها هماهنگ نشده است. پا‌های بز ناچی باید به آرامی در برابر سینه و شانه‌ها قرار بگیرند و مستقیم باشند و کمی انحنا نیز مجاز است. زانوی پا‌های جلویی باید در خط مستقیم با پا‌ها قرار بگیرند. از زانو به پایین استاندارد‌ها مانند سایر نژاد‌ها یکسان هستند.
شانه‌ها برجسته هستند و با گوشت پوشانده شده‌اند و به خوبی با گردن ترکیب شده‌اند. قسمت جلویی کمر بشقاب‌مانند و گود است و از مشخصه‌های این نژاد است. این در حالیست که چنین حالت کمری در بز بیتال دیده نمی‌شود.
اندازه پستان بز ناچی با میزان شیردهی ارتباط مستقیمی دارد و ظرفیت شیر پستان نیز با شکل آن تعیین می‌شود. معمولا پستان‌های دراز و پهن و پرظرفیت ترجیح داده می‌شوند، اما پستان‌های کوتاه اگرچه ممکن است بزرگتر باشند، اما ترجیح پرورش دهندگان نیست.
منبع: راز بقا
منبع: faradeed-203387
